اندوسکوپی انواع مختلف دارد. در اندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی، پزشک اندوسکوپ را از دهان وارد مری می‌کند. به لوله انعطاف‌پذیری که به انتهای آن دوربین وصل شده اندوسکوپ می‌گویند. اندوسکوپی انواع مختلفی دارد که بسته به نوع آن، مدل خاصی تجویز میشود و باید از قبل برای آن آماده بود. در ادامه با درمانکده همراه باشید.
آمادگی برای اندوسکوپی
ممکن است پزشک فوق تخصص گوارش، کبد و آندوسکوپی برای حذف احتمال زخم معده یا مشکل ساختاری مانند مسدود شدن مری اندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی را تجویز کند. همچنین اگر دچار بیماری رفلاکس معده باشید یا پزشک مشکوک باشد که دچار این بیماری هستید، اندوسکوپی انجام میشود.
پزشک شما همه دستوراتی را که جهت آماده سازی برای عمل آندوسکوپی مورد نیاز است را به شما گوشزد می‌کند. در اکثر انواع آندوسکوپی بیمار مجاز نیست تا ۱۲ ساعت پیش از عمل غذاهای سخت استفاده نماید. بیمار می‌تواند حداکثر تا دو ساعت پیش از آندوسکوپی آب و یا آب میوه مصرف کند.
پزشک معالج شما ممکن است داروهایی مانند لاکساتیویا ملین یا شیاف مخصوص برای شما تجویز کند. معمولا شب قبل از موعد اندوسکوپی بیمار این داروها را مصرف می کند تا دستگاه گوارش کاملا تخلیه شود. تجویز این داروها در آندوسکوپی دستگاه گوارش و همچنین مقعد رایج است. پیش از آغاز آندوسکوپی معمولاً پزشک به معاینه کامل بیمار پرداخته و از سابقه‌ی داروها و همچنین سابقه جراحی‌های قبلی او اطلاع کسب می‌کند.
چنان چه دارویی مصرف می‌کنید حتی اگر یک مسکن یا ویتامین و مکمل غذایی ساده باشد حتماً با پزشک‌تان در میان بگذارید. همچنین در صورتی که حساسیت و آلرژی خاصی دارید به وی اطلاع دهید. اگر از داروهای ضد انعقاد یا ضد پلاکتی مانند آسپیرین، کلوپیدوگرل… استفاده می‌نمایید می‌بایستی از چند روز قبل از آندوسکوپی با مشورت پزشک، اقدام به قطع مصرف آن‌ها نمایید.
توصیه میشود تا از اعضای خانواده یا آشنایان خواسته شود تا پس از آندوسکوپی شما را به منزل برساند چرا که پس از آندوسکوپی ممکن است شما از وضعیت بی‌حسی به طور کامل بهبود نیافته باشید و در نتیجه بودن یک همراه در روز اندوسکوپی کمک کننده خواهد بود.
لازم است برای اندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی آماده شوید تا این فرایند به‌درستی و بدون بروز مشکل انجام شود. پزشک طریقه‌ی آماده شدن برای اندوسکوپی را به شما آموزش می‌دهد اما در ادامه به برخی نکات کلی اشاره می‌کنیم تا برای اندوسکوپی آماده شوید.
۱. صحبت درمورد بیماری یا مشکلات بالینی
اگر حامله هستید یا هرگونه بیماری اعم از بیماری قلبی یا سرطان دارید، حتما به پزشک اطلاع دهید. این اطلاعات به پزشک کمک می کند تا بداند آیا باید هنگام اندوسکوپی ملاحظات خاصی را رعایت کند یا خیر.
۲. اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید یا به چیزی آلرژی دارید به پزشک گوارش اطلاع دهید
اگر به چیزی حساسیت دارید یا از داروی خاصی استفاده می‌کنید، حتما باید به پزشک اطلاع دهید. ممکن است پزشک از شما بخواهد قبل از اندوسکوپی دوز دارو را تغییر دهید یا از مصرف بعضی داروها خودداری کنید. بعضی داروها خطر خونریزی حین انجام اندوسکوپی را بالا می‌برند. ازجمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- داروهای ضد التهاب
- وارفارین (کومادین)
- هپارین
- آسپرین
- هرگونه داروی رقیق‌کننده‌ی خون
هر دارویی که باعث احساس خواب‌آلودگی میشود، در داروی آرام‌بخشی که برای انجام اندوسکوپی ضروری است اختلال ایجاد می‌کند. داروهای ضد اضطراب و بسیاری از داروهای ضد افسردگی روی واکنش شما به آرامبخش اثر می‌گذارند.
اگر برای کنترل دیابت از انسولین یا هرگونه داروی دیگر استفاده می‌کنید، حتما با پزشک هماهنگ کنید تا میزان قند خون افت نکند.
در دوز روزانه‌ی خود تغییر ایجاد نکنید مگراینکه پزشک از شما بخواهد.
۳. خطرات اندوسکوپی را بشناسید
حتما از خطرات و عوارض احتمالی اندوسکوپی باخبر شوید. عوارض این فرایند نادر است اما شامل موارد زیر میشود:
- با ورود غذا یا نوشیدنی به ریه عمل استنشاق رخ می‌دهد. اگر قبل از اندوسکوپی غذا بخورید یا چیزی بنوشید، این وضعیت اتفاق می‌افتد. حتما قبل از انجام اندوسکوپی ناشتا باشید تا این مشکل پیش نیاید.
- اگر نسبت به بعضی داروها (مانند آرامبخش) که هنگام انجام اندوسکوپی به شما داده میشود حساسیت داشته باشید، واکنش معکوس رخ می‌دهد. ممکن است داروی آرامبخش در سایر داروهایی که مصرف می‌کنید نیز تداخل ایجاد کند. حتما درمورد داروهایی که مصرف می‌کنید با پزشک صحبت کنید.
- اگر پلیپ برداشته یا بافت‌برداری انجام شود، ممکن است خونریزی رخ دهد. با این حال، معمولا خونریزی جزئی و به راحتی قابل درمان است.
- ممکن است قسمتی که مورد معاینه قرار می‌گیرد دچار پارگی شود. البته، بسیار بعید است.
۴. شرایط برگشت به خانه را در نظر بگیرید
احتمالا به شما آرامبخش داده میشود تا حین اندوسکوپی ریلکس باشید. نباید بعد از اندوسکوپی رانندگی کنید چون این داروها باعث احساس خواب‌آلودگی میشود. از کسی بخواهید دنبالتان بیاید و شما را به خانه ببرد. بعضی از مراکز درمانی تا زمانی که مطمئن نشوند از قبل برای برگشتن به خانه برنامه‌ریزی کرده‌اید، اجازه‌ی انجام اندوسکوپی را نمی‌دهند.
۵. چیزی نخورید یا ننوشید
نباید بعد از نیمه‌شبِ شب قبل از اندوسکوپی چیزی بخورید یا بنوشید. این مورد شامل آدامس هم میشود. با این حال، اگر وقت اندوسکوپی برای بعدازظهر تنظیم شده، میتوانید بعد از نیمه‌شب تا شش ساعت قبل از اندوسکوپی مایعات شفاف بنوشید. ازجمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آب
- قهوه بدون خامه
- آب سیب
- سودا
- سوپ
از خوردن هر چیز قرمز یا نارنجی بپرهیزید.
۶. لباس راحت بپوشید
اگرچه به شما دارو داده میشود تا آرام شوید، باز هم انجام اندوسکوپی به شما احساس ناخوشایندی می‌دهد. حتما لباس راحت بپوشید و از پوشیدن زیورآلات بپرهیزید. از شما خواسته میشود قبل از انجام اندوسکوپی عینک یا دندان مصنوعی خود را در بیاورید.
مشاهده بیشتر : لیست دکتر فوق تخصص گوارش
۷. فرم‌های لازم را همراه داشته باشید
حتما رضایت‌نامه و هر فرمی را که پزشک از شما خواسته پر کنید. شب قبل از اندوسکوپی فرم‌ها را آماده کنید و داخل کیف بگذارید تا همراه خود داشته باشید.
۸. برای زمان ریکاوری برنامه‌ریزی کنید
ممکن است بعد از انجام اندوسکوپی احساس ناخوشایندی در گلو داشته باشید و کمی طول بکشد تا اثر دارو از بین برود. بهتر است از سر کار مرخصی بگیرید و تا زمانی که کاملا خوب نشده‌اید، از تصمیم‌گیری‌های مهم زندگی بپرهیزید.
چه اتفاقی بعد از آندوسکوپی می‌افتد؟
اغلب موارد آندوسکوپی سرپایی انجام میشود و نیاز به بستری بعد از آندوسکوپی وجود ندارد و بیمار پس از آندوسکوپی می‌تواند به خانه بازگردد.
بعد از انجام آندوسکوپی پزشک زخم مربوط به برش را با بخیه و بانداژ به خوبی بسته و دستورات لازم در مورد چگونگی مراقبت از زخم را به بیمار گوشزد می‌نماید. احتمالا بعد از انجام اندوسکوپی شما باید یک تا دو ساعت در کلینیک یا مطب منتظر بمانید تا بی‌حسی از بین برود. از دوستان و یا اعضا خانواده بخواهید که شما را به خانه برساند پس از رسیدن به خانه بقیه روز را به استراحت مطلق بپردازید.
بعضی از انواع آندوسکوپی ممکن است نیاز به استراحت بیشتری داشته باشد تا بیمار بتواند به کارهای روزمره و روتین خود رسیدگی کند؛ برای مثال بعد از آندوسکوپی قسمت فوقانی گوارش ممکن است بیمار دچار عارضه گلودرد شود در این حالت توصیه میشود بیمار برای چندین روز غذاهای نرم استفاده کند یا بعد از سیستوسکوپی ممکن است خون در ادرار دیده شود.
سیستوسکوپی وسیله ای برای معاینه و یا جراحی مثانه است. این خونریزی باید بعد از ۲۴ ساعت قطع شود، چنانچه خونریزی ادامه داشته باشد بیمار می‌بایستی با پزشک تماس بگیرد. اگردر حین آندوسکوپی پزشک مشکوک به رشد توده‌های توموری در ناحیه اندوسکوپی شده شود از بافت مربوطه نمونه برداری می‌کند. نتیجه نمونه‌برداری و پاتولوژی ممکن است چندین روز بعد اعلام شود. پس از رسیدن جواب آزمایش پزشک نتایج را با شما در میان می‌گذارد.
سخن نهایی
درباره آندوسکوپی و شرایطی که باید برای قبل آن آماده کنید گفتیم. در همین راستا برای آگاهی بیشتر یا انجام آن زیر نظر فوق تخصص گوارش، کبد و آندوسکوپی، از امکان نوبت‌دهی آنلاین درمانکده استفاده کنید. همچنین میتوانید جهت مشاهده دکتر آنلاین گوارش کلیک کنید.
منبع: Healthline
