استرس احساس ناخوشایندی است که هر از گاهی ممکن است با آن مواجه شوید. این احساس در حقیقت واکنشی است که نسبت به رویدادها و شرایط دلهره‌آور نشان می‌دهید. گاهی‌اوقات، استرس مثبت است، انسان را هوشیار می‌کند و آمادگی او را برای مقابله با خطر افزایش می‌دهد. برای مثال، وقتی یک امتحان مهم دارید، استرس به بدن شما کمک می‌کند که سخت‌تر کار کند و برای مدت بیشتری بیدار بماند. اما استرس شدید یا طولانی‌مدت می‌تواند مشکل‌ساز باشد. در این مقاله از مجله درمانکده درباره علائم استرس بیش از حد صحبت می‌کنیم. ما را تا انتهای این مطلب همراهی کنید.
فهرست محتوا
بیشتر بخوانید: آزمون سنجش اضطراب رایگان
علائم استرس
آشنایی با علائم استرس عصبی به شما کمک می‌کند که به موقع به دنبال درمان بروید. استرس مزمن درمان‌نشده نه تنها از نظر روحی و روانی آسیب‌زا است، بلکه می‌تواند روی سلامت جسم هم تاثیر منفی داشته باشد. در ادامه به تعدادی از مهم‌ترین علائم استرس اشاره می‌کنیم:
۱. مشکل در تمرکز
نگرانی و استرس باعث می‌شود تمرکز کردن روی یک موضوع خاص سخت شود. بسیاری از مردم از نداشتن تمرکز شکایت دارند. چرا که این مشکل زندگی روزمره را تحت تاثیر قرار می‌دهد و می‌تواند فرد را در محیط کاری و آموزشی با مشکلات مختلف مواجه کند.
۲. بی‌قراری
هر فردی در طول زندگی خود ممکن است احساس بی‌قراری را تجربه کند، اما افراد مبتلا به استرس بیشتر از دیگران در معرض این مشکل قرار می‌گیرند. احساس بی‌قراری در بعضی از موقعیت‌ها تا حدودی طبیعی است، اما اگر آن‌قدر شدید باشد که قادر به حفظ عملکرد عادی خود نباشید باید حتما به روانشناس مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: اختلال یادگیری چیست؟
۳. اختلال خواب
بین استرس و اختلال خواب یک رابطه دوطرفه وجود دارد. استرس بیش از حد روی کیفیت خواب تاثیر منفی دارد و برنامه خواب را مختل می‌کند. از سوی دیگر، کمبود خواب باعث تشدید استرس می‌شود. اختلالات خواب مانند بیدار شدن در نیمه‌شب، کابوس‌های شبانه و… از علائم استرس هستند.
۴. خستگی
خستگی دلایل بسیار زیادی دارد. به عنوان مثال، می‌تواند از انجام کارهای سخت، مطالعه زیاد یا بیماری ناشی شود. اما اگر به نگرانی و ترس مربوط باشد، می‌توان آن را نشانه استرس دانست. استرس زیاد روی انرژی بدن تاثیر منفی دارد، چرا که میزان بسیاری از هورمون‌های کلیدی بدن را تغییر می‌دهد.
۵. تغییر میل جنسی
بسیاری از افراد هنگام مواجهه با استرس تغییراتی را در میل جنسی خود تجربه می‌کنند. برای مثال، در یک مطالعه در مورد تاثیر همه‌گیری کووید-۱۹ (بیماری کرونا) بر سلامت باروری زنان، ۴۵ درصد شرکت‌کنندگان از کاهش میل جنسی به دلیل استرس شکایت داشتند.
بیشتر بخوانید: تفاوت استرس و اضطراب؛ علل، نشانه‌ها و راه‌های مقابله با آن
۶. افسردگی
بعضی از مطالعات نشان داده‌اند که استرس مزمن احتمال ابتلا به افسردگی را افزایش می‌دهد. در یک مطالعه روی ۸۱۶ زن مبتلا به افسردگی عمده مشخص شد که شروع افسردگی با استرس مرتبط است.
۷. آکنه
کسانی که دائما استرس دارند، احتمالا بیشتر از دیگران دچار آکنه می‌شوند. چرا که هنگام استرس تمایل دارند صورت خود را لمس کنند که این می‌تواند به انتقال باکتری‌ها به صورت و ایجاد آکنه منجر شود. در یک مطالعه کوچک که روی ۲۲ دانشجو انجام شد، محققان شدت آکنه را قبل از امتحان و در حین آن اندازه‌گیری کردند و به این نتیجه رسیدند که هنگام امتحان به دلیل بالا بودن سطح استرس، شدت آکنه افزایش می‌یابد.
۸. سردرد
استرس، عضلات گردن و پوست سر را تحت فشار قرار می‌دهد و منقبض می‌کند که این باعث سردرد می‌شود. در یک مطالعه روی ۱۷۲ سرباز، ۶۷ درصد شرکت‌کنندگان گزارش کردند که سردرد آن‌ها به دلیل استرس ایجاد می‌شود.
۹. درد مزمن
درد مزمن با سطوح بالای استرس و افزایش هورمون کورتیزول (هورمون استرس) مرتبط است. در یک مطالعه، محققان افراد مبتلا به کمردرد مزمن را با افراد سالم مقایسه کردند و به این نتیجه رسیدند که در افراد مبتلا به کمردرد سطح کورتیزول بالاتر است.
۱۰. بیماری مکرر
اگر دائما بیمار می‌شوید، ممکن است استرس دلیل اصلی این مشکل باشد. استرس روی سیستم ایمنی بدن و توانایی آن برای مبارزه با بیماری‌ها تاثیر می‌گذارد و شما را نسبت به عفونت آسیب‌پذیر می‌کند. همچنین می‌تواند توانایی بدن را برای بهبود زخم‌ها کاهش دهد.
بیشتر بخوانید: انواع استرس
۱۱. مشکلات گوارشی
دستگاه گوارش یکی از اولین اندام‌هایی است که علائم استرس را نشان می‌دهد. استرس فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک را افزایش می‌دهد که این موضوع باعث کند شدن فعالیت دستگاه گوارش می‌شود و خون‌رسانی به آن را مختل می‌کند. در نتیجه، ممکن است مشکلاتی مانند سوزش سر دل، حالت تهوع و نفخ را تجربه کنید.
استرس به ویژه روی کسانی تاثیر می‌گذارد که به اختلالات دستگاه گوارش مانند سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) یا بیماری التهابی روده (IBD) مبتلا هستند.
۱۲. تغییر اشتها و وزن
تغییر اشتها یکی از رایج‌ترین علائم استرس است. هنگام استرس ممکن است اشتهای خود را از دست بدهید یا بدون اینکه متوجه شوید پرخوری کنید. تغییر اشتها می‌تواند روی وزن تاثیر داشته باشد و به نوسان آن منجر شود.
۱۳. تپش قلب
چند مطالعه نشان داده‌اند که تپش قلب از علائم استرس ناگهانی است. رویدادهای استرس‌زا ترشح آدرنالین را در بدن افزایش می‌دهند. آدرنالین هورمونی است که به طور موقت فشار خون را بالا می‌برد و باعث تندتر شدن ضربان قلب می‌شود.
۱۴. تعریق
عرق کردن یکی از فعالیت‌های طبیعی بدن است، اما تعریق بیش از حد می‌تواند آزاردهنده باشد. وقتی یک موقعیت استرس‌زا را تجربه می‌کنید، آدرنالین بیشتری در بدن ترشح می‌شود. این هورمون نه تنها فشار خون و ضربان قلب را افزایش می‌دهد، بلکه باعث تعریق می‌شود. همان‌طور که بدن به اضطراب یا استرس واکنش نشان می‌دهد، عرق از زیر بغل، کشاله ران و پوست سر آزاد می‌شود.
۱۵. ریزش مو
به طور طبیعی، در طول روز تقریبا ۵۰ تا ۱۰۰ تار مو از دست می‌دهید. اما اگر تعداد تار موهای از دست‌رفته بیشتر باشد، باید به برهم خوردن تعادل هورمون‌ها مشکوک شوید. وقتی استرس دارید، افزایش کورتیزول باعث مهار هورمون‌های تیروئید و تخمدان می‌شود. در نتیجه، رشد مو تحت تاثیر قرار می‌گیرد و دچار ریزش مو می‌شوید.
از سوی دیگر، استرس می‌تواند باعث تریکوتیلومانیا (اختلال کندن مو) شود. افراد مبتلا به تریکوتیلومانیا به صورت غیر ارادی و کنترل‌ناپذیر موهای سر، ابرو یا سایر نواحی بدن خود را می‌کشند.
۱۶. درد قفسه سینه
درد قفسه سینه هم می‌تواند یکی از علائم استرس باشد. در حقیقت، بسیاری از کسانی که با درد قفسه سینه به اورژانس مراجعه می‌کنند، به دلیل استرس به این مشکل مبتلا شده‌اند. بین درد قفسه سینه و استرس یک رابطه دوطرفه وجود دارد. استرس باعث درد قفسه سینه می‌شود و ترسناک بودن این درد می‌تواند استرس را افزایش دهد.
ذکر این نکته ضروری است که درد قفسه سینه یک علامت جدی محسوب می‌شود و به همین دلیل همیشه لازم است در مورد آن با پزشک صحبت کنید.
کلام پایانی درباره علائم استرس
استرس یکی از واکنش‌های طبیعی انسان است که برای همه اتفاق می‌افتد. هنگامی که با عوامل استرس‌زا یعنی تغییرات و چالش‌های مختلف روبه‌رو می‌شوید، بدن شما به صورت جسمی و ذهنی به آن‌ها واکنش نشان می‌دهد. این همان چیزی است که به آن استرس می‌گویند. استرس طولانی‌مدت روی سلامت جسم و روان تاثیر منفی دارد و زندگی روزمره را مختل می‌کند. به همین دلیل مهم است که علائم آن را بشناسید و به موقع برای درمان اقدام کنید.
برای کنترل استرس می‌توانید از روان‌شناسان یا روان‌پزشکان سایت درمانکده کمک بگیرید. در درمانکده علاوه بر سیستم نوبت‌دهی حضوری، امکان مشاوره آنلاین با روانشناس و مشاوره آنلاین با روان‌پزشک فراهم شده است.
سوالات متداول
استرس با علائم روانی و جسمی مثل افسردگی، رنگ‌پریدگی، ترس، کاهش تمرکز، بی‌خوابی، بی‌قراری، تپش قلب، درد قفسه سینه و تعریق شدید همراه است.
استرس مزمن به چاقی، بیماری‌های قلبی-عروقی، مشکلات قاعدگی، اختلالات جنسی (ناتوانی جنسی و انزال زودرس در مردان و کاهش میل جنسی در مردان و زنان) و مشکلات پوست و مو (آکنه و ریزش مو) منجر می‌شود.
استرس واکنشی است که به محرک‌های خارجی مثل مشاجره، تبعیض، بیماری و… نشان می‌دهید. اضطراب پاسخ به نگرانی‌های درونی است. در حقیقت، اضطراب نگرانی مداوم و بیش از حدی است که حتی در غیاب عوامل استرس‌زا از بین نمی‌رود. علائم اضطراب مشابه علائم استرس است. علائم اضطراب عبارت‌اند از: بی‌خوابی، مشکل در تمرکز، خستگی، تنش عضلانی و بی‌قراری.
منابع: .realsimple, healthline
