نمونه برداری از پوست یا بیوپسی پوست (Skin Biopsy) زمانی انجام می‌شود که پزشک به وجود برخی شرایط و بیماری‌های پوستی مشکوک باشد. در این حالت نمونه‌ای از سلول‌های سطح بدن برمی‌دارند و آن را برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه می‌فرستند.
پوست به عنوان بزرگترین عضو بدن انسان، نقش مهمی در حفظ سلامت و عملکرد صحیح بدن دارد. این ارگان حیاتی نه تنها دارای نقش محافظتی در برابر عوامل محیطی مانند میکروب‌ها، اشعه‌ها و مواد شیمیایی است، بلکه وظایف دیگری همچون تنظیم دمای بدن، تنظیم فشار خون و تولید ویتامین D را انجام می‌دهد.
بنابراین هرگونه تغییراتی بر سطح پوست می‌تواند نشان‌دهنده برخی شرایط و بیماری‌های پوستی باشد که بررسی به موقع از پیشرفت آن جلوگیری می‌کند. متخصص پوست و مو به کمک نمونه برداری از پوست می‌توانند اطلاعات دقیق‌تری از تغییرات ایجادشده در پوست به دست آورند و درک بهتری از وضعیت بافتی پوست و ساختار میکروسکوپی آن پیدا کنند.
اگر شما هم به تازگی بیوپسی پوست انجام داده‌اید در این مقاله از مجله درمانکده همراه ما باشید تا بررسی کنیم کاربرد نمونه برداری از پوست چیست و رعایت چه مراقبت‌هایی بعد از بیوپسی پوست لازم است.
فهرست محتوا:
نمونه برداری از پوست یا بیوپسی پوست چیست؟
بیوپسی پوست یک روش تحقیقاتی تشخیصی است که در آن نمونه‌های کوچکی از بافت پوست بدن برداشته می‌شود تا در محیط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار بگیرد. نمونه برداری از پوست با استفاده از ابزارهای خاصی انجام می‌شود.
پس از برداشتن نمونه از بافت سطح بدن، آن را به بخش بافت‌شناسی و پاتولوژی بیمارستان می‌فرستند تا پاتولوژیست بافت‌های نمونه‌برداری شده را زیر میکروسکوپ قرار دهد. او نمونه مورد نظر از پوست را از جهت‌های مختلف بررسی و نظر نهایی خود را برای پزشک معالج ارسال می‌کند.
هدف بیوپسی پوست
هدف اصلی نمونه برداری از پوست بررسی و تشخیص بیماری، علائم التهابی، تغییرات ساختاری، شیمیایی پوست و ارزیابی دقیقی از آثار درمان است. از طرفی برای انجام تحقیقات علمی در زمینه پوست‌شناسی به انجام این تکنیک نیاز است.
بیشتر بدانید: تاثیر کرونا بر پوست به چه صورت است؟
انواع نمونه برداری از پوست کدامند؟
سه نوع اصلی بیوپسی پوست عبارت‌اند از:
- بیوپسی اصلاحی (Shave biopsy): پزشک با ابزاری شبیه به تیغ بخش کوچکی از لایه سطحی پوست (روپوست و قسمتی از غشا میانی پوست) را بر می‌دارد.
- بیوپسی سوراخی (Punch biopsy): پزشک با استفاده از ابزاری دایره شکل بخش کوچکی از پوست از جمله لایه‌های عمیق‌تر (روپوست، قسمتی از غشا میانی پوست و چربی سطحی) را بر می‌دارد.
- بیوپسی شکافی (Excisional biopsy): پزشک با استفاده از یک چاقوی کوچک (نیشتر مانند) کل یک توده و یا بخشی از پوست غیر طبیعی از جمله بخشی از پوست طبیعی تا لایه چرب پوست را بر می‌دارد.
کاربرد نمونه برداری از پوست
بیوپسی پوست برای تشخیص یا رد بیماری و وضعیت پوست انجام می‌شود. همچنین این روش برای حذف ضایعات پوستی نیز انجام خواهد شد. نمونه برداری از پوست ممکن است برای تشخیص یا کمک به درمان بیماری و وضعیت‌های پوستی زیر لازم باشد:
- اکتینیک کراتوز
- پمفیگویید تاولی و سایر اختلالات پوستی تاول
- درماتیت، پسوریازیس و سایر شرایط التهابی پوست
- سرطان پوست، از جمله سرطان سلول بازال، کارسینوم سلول سنگفرشی و ملانوم
- عفونت پوستی
- برچسب‌های پوست
- خال‌ها یا دیگر تومورهای مشکوک
- زگیل
در صورت لزوم می توانید با دکتر پوست و مو آنلاین مشورت کنید و هم می توانید به صورت حضوری به متخصص پوست و مو مراجعه کنید.
بیشتر بدانید: قارچ پوست سر چیست؟
خطرات نمونه برداری از پوست چیست؟
بیوپسی پوست عموما یک روش بی‌خطر است، اما ممکن است برخی عوارض بعد از انجام نمونه‌برداری پوست رخ دهد که عبارت‌اند از:
- خونریزی
- کبودی
- زخم
- عفونت
- واکنش آلرژیک به آنتی‌بیوتیک موضعی
بیشتر بخوانید:آیا لیزر موهای زائد را به طور دائمی از بین می‌برد؟
هزینه نمونه برداری از پوست
هزینه بیوپسی پوست به عوامل مختلفی وابسته است که باعث بروز تفاوت‌هایی در قیمت کلی این عمل می‌شوند. عواملی مانند مکان جغرافیایی، نوع بیماری یا مشکل پوستی، روش نمونه‌برداری، مهارت پزشک متخصص و تجهیزات آزمایشگاهی در برآورد هزینه بیوپسی پوست موثر هستند.
نحوه نمونه برداری از پوست
بر اساس محل انجام بیوپسی پوست در سطح بدن لباس مخصوص به شما می‌دهند تا بپوشید. سپس پرستار قسمتی از پوست را که باید از آن نمونه بردارند، تمیز می‌کند تا محل دقیق نمونه‌برداری با ماژیک مشخص شود.
افراد زیادی با شنیدن اسم نمونه‌برداری پوست سوال می‌پرسند ایا بیوپسی پوست درد دارد؟ در جواب باید بگوییم این تکنیک با بی‌حسی موضعی توسط سوزن نازک به صورت تزریقی انجام می‌شود. بنابراین شما در طول فرآیند بیوپسی دردی احساس نمی‌کنید.
بیشتر بدانید: درمان اگزمای دیشیدروتیک چیست؟
قبل از بیوپسی پوست
موارد زیر را قبل از انجام نمونه‌برداری به پزشک خود اطلاع دهید:
- ابتلا به اختلال خونریزی
- خونریزی بیش از حد پس از جراحی
- مصرف داروهای رقیق‌کننده خون مثل آسپرین، وارفارین یا هپارین
- سابقه عفونت پوستی مثل زرد زخم
- مصرف داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی مثل داروهای دیابت یا داروهای پیوند عضو
بیشتر بدانید: علائم بیماری پوست مرغی چیست؟
در طول انجام بیوپسی پوست
بسته به نوع بیوپسی که انجام می دهید، می توانید انتظار داشته باشید.
- برای بیوپسی اصلاحی، پزشک متخصص پوست و مو با استفاده از یک ابزار تیز، تیغ دو لبه یا چاقوی کوچک جراحی بافت را برش می‌دهد. عمق برش بسته به نوع بیوپسی و آن قسمت از بدن که نمونه‌برداری می‌شود، متفاوت است. بیوپسی اصلاحی خونریزی دارد. خونریزی با اعمال فشار بر موضع مورد نظر و یا با ترکیبی از فشارها و داروی موضعی اعمال شده بر محل بیوپسی متوقف می‌شود.
- برای بیوپسی سوراخی و بیوپسی شکافی، این روش شامل برش لایه بالایی چربی زیر پوست است به طوری که بخیه برای بستن زخم لازم می‌شود. سپس پانسمان یا چسب پانسمان بر موضع میگذارند تا خونریزی قطع شود.
معمولا بیوپسی پوست کلا حدود 15 دقیقه طول می‌کشد.
پس از بیوپسی پوست
ممکن است پزشک به شما توصیه کند که تا روز بعد بیوپسی پانسمان را برندارید. گاهی اوقات، بعد از ترک مطب پزشک محل بیوپسی خونریزی دارد. البته به احتمال زیاد این اتفاق بیشتر در افرادی اتفاق می افتد که داروهای رقیق کننده خون مصرف می نمایند. در این صورت، با اعمال فشار مستقیم بر زخم به مدت 10 تا 20 دقیقه خونریزی بند خواهد آمد. اگر خونریزی ادامه داشت، با پزشک خود تماس بگیرید.
بیشتر بدانید: آزمایش بیوپسی پوست چیست؟
در همه نمونه برداری‌ها از پوست جای زخم کوچکی به جا می‌ماند. وقتی بیوپسی بر روی گردن و نیم تنه بالایی چون پشت یا قفسه سینه انجام شود، این احتمال بیشتر است. در ابتدا، جای زخم صورتی خواهد بود و سپس به رنگ سفید یا قهوه‌ای در می‌آید. جای زخم‌ها به تدریج محو می‌شوند. معمولا رنگ دائمی جای زخم یک یا دو سال پس از بیوپسی مشهود است.
سعی کنید بر ناحیه بیوپسی فشاری وارد نیاید و یا فعالیت‌هایی که باعث کش آمدن پوست می‌شود، انجام ندهید. ترمیم زخم چندین هفته طول می‌کشد، اما معمولا در عرض ۲ ماه خوب می‌شود. زخم‌های روی پا و ساق پا کندتر از زخم‌های دیگر نواحی بدن بهبود می‌یابند.
چگونگی مراقبت های بعد از بیوپسی پوست
- پیش از هرگونه تماس با موضع بیوپسی دست خود را با آب و صابون بشویید.
- موضع بیوپسی را با آب و صابون بشویید. اگر موضع بیوپسی بر روی پوست سر است، از شامپو استفاده کنید.
- موضع را با حوله تمیز خشک کنید.
- موضع را با چسب زخم بپوشانید تا پوست هوا بخورد.
- تا برداشتن بخیه‌ها به مراقبت از موضع بیوپسی ادامه دهید.
بیشتر بدانید: ترک پوستی چیست؟
نتایج نمونه برداری از پوست
پس از فرآیند بیوپسی، پزشک پوست و مو نمونه را برای آزمایش به آزمایشگاه می‌فرستد. بسته به شرایط پوست، نوع و روش نمونه‌برداری آزمایشگاهی، نتایج بیوپسی پوست ممکن است چند روز یا چند هفته طول بکشد. نتایج نمونه برداری آزمایش ژنتیک و متابولیک چندین ماه یا بیشتر طول می‌کشد. در صورتی که در این زمینه سوالی برایتان پیش آمده می‌توانید از طریق امکان مشاوره آنلاین با فوق تخصص پوست و مو از دکتر راهنمایی کسب کنید.
راهنمای مراجعه به پزشک
نمونه برداری از پوست یک روش تشخیصی است که می‌تواند علاوه بر تشخیص بیماری‌ها و علائم التهابی به ارزیابی روش درمان و تحقیقات علمی در زمینه پوست‌شناسی کمک کند. در اغلب موارد متخصصین با مشاهده کوچکترین تغییرات غیر معمول در پوست بیوپسی انجام می‌دهند تا اطلاعات دقیق‌تری به دست آورند.
انتخاب یک متخصص پوست و مو با مهارت کافی برای انجام بیوپسی پوست، شما را از بروز خطرات و عوارض ناشی از این عمل در امان نگه می‌دارد. اگر نمی‌دانید برای معاینه مشکلات پوستی خود به کدام متخصص مراجعه کنید، می‌توانید از طریق سیستم نوبت‌دهی آنلاین درمانکده برای رزرو نوبت آنلاین پزشکی نزد بهترین متخصصین پوست و مو اقدام کنید.
بیشتر بدانید: پاتولوژی خال چیست؟
سوالات متداول
بیوپسی از پوست با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. شما تنها سوزش مختصری از وارد شدن سوزن بلند و نازک هنگام تزریق ماده بی‌حسی را احساس می‌کنید.
عفونت، کبودی، خونریزی، اسکار
روش اصلاحی، سوراخی یا پانچ و روش شکافی
منبع: mayoclinic | medlineplus
