Q: 👨🏻⚕️ جناب دکتر جلالی لطفا خودتان را معرفی کنید؟

دکتر مهران جلالی هستم متخصص مغز و اعصاب ، 59 سالم هست و سال 1372 فارغ التحصیل از رشته ی مغز و اعصاب از دانشگاه اصفهان هستم.

Question 1

👨🏻‍⚕️ جناب دکتر جلالی لطفا خودتان را معرفی کنید؟

Accepted Answer

دکتر مهران جلالی هستم متخصص مغز و اعصاب، 59 سالم هست و سال 1372 فارغ التحصیل از رشته ی مغز و اعصاب از دانشگاه اصفهان هستم.

Question 2

⭐️ فرق بین متخصص مغز و اعصاب و جراح مغز و اعصاب چیست و چه زمانی باید به متخصص مورد نظر مراجعه کنیم؟

Accepted Answer

بین رشته ی ما و جراح مغز و اعصاب که ما مصطلح هستیم به داخلی مغز و اعصاب و اکثر همکاران ما به عنوان جراح مغز و اعصاب خیلی تداخل های زیادی دارد ولی همکاران جراح اعصاب بیشتر وقتی که مداخلات جراحی نیاز داشته باشد، مثل تومورهای مغزی اگر احتیاج به عمل جراحی داشته باشند، خونریزی هایی مغزی، زیرپرده های مغزی، ضایعات ستون فقراتی که نیاز به جراحی مغز داشته باشند، جراحی نخاع داشته باشند یا جراحی ستون فقرات داشته باشند، اینها در حیطه ی کار عزیزان جراح اعصاب هستند.

تومورهای مغزی یا همان ضربه های مغزی در حیطه ی کار عزیزان جراح مغز و اعصاب هستند. ضایعات عروقی که نیاز داشته باشد که نیاز به جراحی داشته باشد خب انواع و اقسام داریم که از این مقوله بحث من نمی خواهم بکنم، در حیطه ی کار جراح های مغز و اعصاب است و معمولاً تشخیص اگر پزشک داخلی مغز و اعصاب یا متخصص مغز و اعصاب بدهد، نیاز به جراحی داشته باشد با همکاران جراح اعصاب مشورت داده می شود و اگر نیاز به عمل جراحی داشته باشند عزیزان ما جراجی می فرمایند.

Question 3

⭐️ علائم آلزایمر چیست؟

Accepted Answer

علائم آلزایمر طیف های خیلی وسیعی دارد البته خب عمدتاً آلزایمر خوشبختانه با توجه به اینکه لایف استایل بیمار خیلی طولانی شد در کشور ما و طول مدت عمر بیشتر شده، شیوع آن بیشتر شده و ما برخورد بیشتری می کنیم. بیشتر با اختلال در حافظه مراجعه می کنند یا اختلالات خلقی.

همراهان بیمار به خصوص متوجه می شوند که بیمار در به یاد آوردن حافظه ی اخیرش یعنی ثبت حافظه ی اخیر دچار اشکال می شود. سؤالات مکرر می کنند، مکرر به یاد نمی آورند ولی حافظه ی گذشته را معمولاً و حافظه های دور را خوب به یاد دارند.

اختلالات خلقی، بدرفتاری، کج خلقی، بدبینی، توهمات، اینها هم از علامت های دیگر اختلالات حافظه در زمینه ی بیماری آلزایمر هست. علت بیماری آلزایمر اکثر موارد علت ناشناخته دارد ولی خب علت عمقی ای که مثلاً در زمینه ی سکته های مغزی مغز کوچک شود و خب حجم مغز که کم شود باز هم اختلال حافظه در علائمی که عرض کردم ممکن است بروز دهد یا یکی مثلاً فرض ضایعات خونریزی مغزی زیر پرده های مغز داشته باشد ممکن است با فشار که بر روی نقش مغز وارد می شود یا مغز آب بیاورد به آن هیدروسفالین می گویند.

اینها ممکن است در تشخیص های افتراقی خود بیماری آلزایمر باشد ولی بیماری ها متابولیک هم هست که خب حالا این بحث جداگانه است و یک سری از بیماری های آلزایمر متأسفانه وراثتی هست و خوشبختانه با پیشرفتی که در طب و بررسی هایی که انجام شده اگر والدین افرادی که مراجعه می کنند دچار آلزایمر بوده باشند اگر علائمشان زود شروع بشود می شود برای پیشگیری دارو داد که به مراحل بیشتر و پیشرفته تر نرسد.

مهم درست درمان شدن است. اگر ما ضایعه ی اولیه در داخل مغز پیدا نکنیم، معمولاً درمان، درمان طبی است که با یک دارو شروع می شود و باید به دوز حد اکثر و کامل برسد. متأسفانه پذیرش بیماران ما یا به خصوص همراهان ما در درمان طبی یک مقداری در وهله ی اول با ممانعت رو به رو می شود ولی بعد که متأسفانه حملات بعدی شروع می شود چون صرع اگر تشنج دو مرتبه بدون علت شروع بشود به آن صرع می گویند.

بعد دیگر خواه ناخواه مراجعه می کنند و درمان را شروع می کنند. خب اگر مداوم بود، داروهای دوم و سوم هم داده می شود. در مواردی که صرع مقاوم به درمان داشته باشیم که با چندین دارو ممکن است فرد مقاومت پیدا کند و کانون ایده آل بر وجود ضایعه ی تشنج در مغز پیدا کنیم، این یک گروهی هستند که خوشبختانه در ایران هم هستند و مرکز آن بیشتر در اصفهان است، در تهران هم خوشبختانه راه اندازی شده و امکان دارد بتوانند کانون صرع زا را پیدا کنند و آن کانون را با روش های مختلف جراحی با کمک همکاران جراح اعصاب، همکاران داخلی مغز و اعصاب و همکاران الکتروفیزیولوژیست بردارند و از تعداد و شدت حملات تشنج بکاهند.

علل های مختلف دیگر هم دارد ولی اکثر موارد صرع بدون علت است. به آن ایدیوپاتیک می-گویند. بیشتر از 90 درصد موارد علت خاصی برای آن پیدا نمی کنید ولی خب یکی ممکن است تومور مغزی داشته باشد، یکی ممکن است سکته ی مغزی کرده باشد، عزیزانی که مجروح جنگی بوده اند تیری، ترکشی به جمجمه شان، داخل مغزشان خورده باشد، تصادفی کرده باشند و یا به خصوص بچه ها بیماری های ارثی و متابولیک که ساختار مغزشان خوب تکامل پیدا کرده، اینها ممکن است افرادی باشند که جزء علل شناخته شده ی صرع باشند ولی اکثر موارد علل صرع مشخص نیست. همانطور که قد ما اندازه ی هم نیست، رنگ چشم ما مثل هم نیست، موی ما اندازه ی هم نیست، فرم نقاشی ما شبیه همدیگر نیست، در مغز هم تکامل افراد مثل هم نیست.

یکی نقاش خوبی است، یکی هنرمند خوبی است، یکی موزیسین خوبی است، یکی آشپز خوبی است. این است که تکامل مغز هم ممکن است که متفاوت باشد و همیشه به خصوص والدین می گویند چرا بچه ی ما تشنّج کرد. این دست بشر نیست که چرا تشنج کرده است. ولی درمان باید درست شود. و اگر درمان درست بیماری تشنج و صرع انجام شود، امکان عود حملات تشنج خیلی کمتر باشد، خوشبختانه بهبودی بیشتر انجام می شود.

70 درصد افراد مصروع طبق آماری که وجود دارد اگر درست درمان شوند و درمانشان انجام بشود خوب خوب می شوند. ولی متأسفانه هر حمله ی مجدد صرع یا تشنج منجر به ایجاد کانون تشنج زا می شود و این معضل است. و اکثر عزیزان متأسفانه به دلیل عدم مصرف دارو یا عدم رعایت به خصوص کم خوابی، کم غذایی، استرس، گرما، سرما و مواردی که سیستم بدن را ضعیف می کند منجر به حملات بعدی می شود. یا موارد مختلفی هم ممکن است در داروهای این ها منجر به حمله ی تشنجی بشود.

Question 4

⭐️ علائم تومور مغزی چیست؟

Accepted Answer

تومور مغزی هم عمده علامت هایش چون گنجایش خود مغز یک ظرفیت محدودی دارد، عمدتاً عزیزان ممکن است با سر درد مراجعه کنند. ولی خب یکی ممکن است تشنج داشته باشد. با توجه به محلی که خود تومور دارد، علامت های روی قسمت های حرکتی، حسی، تعادلی، بینایی، شنوایی فرد اثر بکند و فرد با آن علامت ها مراجعه کند و در بررسی ای که به خصوص با سی تی-اسکن و جدیداً که خوشبختانه با ام آر آی هست و کامل تر هست اگر ضایعه ای دال بر تومار مغزی پیدا شود آن موقع تشخیص تومور مغزی داده می شود.

Question 5

⭐️ پارکینسون، نشانه ها و راه های درمان آن چیست؟

Accepted Answer

بیماری پارکینسون تعداد موارد محدودش هم ارثی هست. سوابق و شرح حال هایی که وجود دارد و منبع ها و رفرنس هایی که وجود دارد دال بر وراثتی هست. یعنی علت و معلول اکثر موارد پارکیسنیون به صورت اسپرادیک هست یا ادیوپاتیک هست یا ناشناخته است. از اینکه بخواهیم پیشگیری کنیم فقط در مواردی که پارکینسون ثانویه به مسمومیت با فلزات سنگین یا علل دیگری باشد که شناخته شده باشد آنها هم ما می توانیم جلوگیری کنیم.

وگرنه، مثل سفید شدم مو میماند. یک فردی هم ممکن است در سیر زندگی اش دچار بیماری پارکینسون بشود. مهم این است که درمان شروع بشود. در آن هم بیماری ریشه کن نمی شود و بیمار متحرک باشد، حرکت بکند. متأسفانه وقتی ما مارک بیماری را روی فرد می گذاریم معادل استراحت است. در پارکینسون عکس است. مصر به خصوص عزیزانی هم که سن آنها هم بالا هست، از هفتاد، هشتاد سال مراجعه می فرمایند و به همراهشان ما مصر هستیم که حتماً باید راه بروند، حرکت بکنند، اگر می توانند ورزش بکنند.

چون پارکینسون ضد حرکت است. هر چه استراحت بکنند بدتر می شود. اینها باید به همراهان به خصوص بقبولانند. ما خدمت عزیزان عرض می کنیم. علاوه بر دارو حتماً حرکت همراه است و این است که باید کمک بکنند به متحرک بودن فرد. طول عمرشان هم اگر دچار عوارض جانبی نشوند خب افراد مسن معمولاً هستند. بالاخره بیماری قلبی، بیماری های دیگر، مغزی، بیماران مزمن کلیوی ممکن است، ریوی و اینها داشته باشند، بیشتر به آنها هست. اگر از حرکت نیفتند معمولاً طول عمرشان خیلی تغییر خاصی با افراد هم سن و سالشان نمی کند.

Question 6

⭐️ چگونه عوارض سکته مغزی را کاهش دهیم؟

Accepted Answer

سکته ی مغزی متأسفانه یکی از شایع ترین علت مرگ و میر هم در جهان است. در کشور ما که دومین و در جهان سومین علت مرگ و میر افراد سکته ی مغزی هست. در کشور ما طبق آماری که هست حدود 150 نفر در صد هزار نفر در سال مبتلا می شوند.

درست است که اکثراً بالای 55 سال هستند ولی حدود 30 درصد موارد هم افراد زیر 55 سال هستند که خب سکته ی مغزی منجر به عوارض و ناتوانی به خصوص حرکتی می شود. مثل اینکه آدم ممکن است فلج بشود و فرد قادر به انجام کار نباشد. خودش از زندگی اش خسته می شود، اطرافیان توانایی و تحمل نگهداشت خیلی کم دارند و از عللی که وجود دارد عامل عمده اش فشار خون بالاست.

بعد بیماری دیابت یا همان مرض قند، چربی بالا، چاقی هست، سیگار زیاد و یک سری بیماری قلبی و موارد دیگر که ممکن است اختلالات داخل بدن هم وجود داشته باشد که آن به فرد وابسته نیست ولی بقیه ی عوامل متغیر مثل فشار خون، قند بالا، چربی، چاقی و سیگار از علل ها متغیر هستند که فرد اگر رعایت بکند امکان مبتلا شدن به سکته ی مغزی اش به کمترین حد می رسد. البته بیماری های عروقی خاص و ناهنجاری های عروقی هم ممکن است گهگاهی منجر به سکته ی مغزی بشود. اینها هست. بیماری هایی هست که واقعاً ناتوانی های زیادی برای فرد ایجاد بکند و برای خانواده اش و برای جامعه. یک فرد مفید را واقعاً از کار می اندازد.

Question 7

⭐️ بیماری ای ال اس، نشانه ها و راه های درمان آن چیست؟

Accepted Answer

ای ال اس هم البته بیماری نادری هست ولی خب بیشتر با اختلالات حرکتی مراجعه می کند به خصوص در راه رفتن و استفاده از عضلات کوچک دستش را مثلاً می گوییم دکمه مان را نمی-توانیم ببندیم یا پایشان در حرکت دچار اشکال می شوند و کم کم دچار لاغر شدن عضلات بین انگشتی می شوند، ممکن است در زبان شان، در حلقشان، اینها علامت های خاصی وجود داشته باشد، متأسفانه درمان قطعی برای ال اس هنوز پیدا نشده است. درمان های پیشگیری در حد یکی دو تا دارو جدیداً آمده که شروع می شود و متأسفانه آن هم فرد را دچار ناتوانی حرکتی می کند.

Question 8

⭐️ اختلالات حافظه و چگونگی درمان آن؟

Accepted Answer

همانطور که بالا هم عرض کردم یکی از آنها آلزایمر است. اختلال حافظه ممکن است در مسمومیت ها ایجاد بشود. مسمومیت با مثل منوکسیدکربن، مثلاً یا دی اکسید کربن، اینها خود مغز یا فردی دچار کم اکسیژنی به مغزش بشود مثلاً به دلیلی قلب آن ایستاده است یا مثلاً ایست قلبی کرده، اکسیژن به مغز او نرسیده است، باز مسمومیت ها با فلزات سنگین گهگاهی ایجاد می شود.

دو سه تا بیماری هم داریم که بیماری متابولیک هم در بچه ها اختلال حافظه دارند. در بزرگسالان ندارند. طیف خیلی وسیعی دارد. مثلاً بیماری قابل درمان در بچه ها کم کاری تیروئید خیلی مؤثر است. الآن خوشبختانه در کشور ما هم از همان ابتدا در زایشگاه از بچه خون گرفته می شود تست تیروئید او فرستاده می شود. چون بیماری قابل درمان است. ولی یک سری از آنها قابل درمان هم نیست. بیماری متابولیک که خود قشر مغز تحت تأثیر قرار می گیرد و در یادگیری آن دچار اختلال هست.

Question 9

⭐️ چه زمانی باید به متخصص مغز و اعصاب و چه زمانی باید به روانپزشک مراجعه کنیم؟

Accepted Answer

خیلی سؤال جالبی هست و البته هر جایی روانپزشک مراجعه بفرماید آنها هم خب بالاخره پزشک هستند و تخصصی هم بودند حتماً معاینه می فرمایند. اگر در معاینه ی یک فردی که دچار اختلالات روحی مثل افسردگی، اختلالات خلقی، روانی است، علامت های ارگانیک جسمی پیدا بشود، حتماً عزیزان ما ممکن است درخواست نوار مغز، سی تی اسکن، ام آر آی، آزمایشات مربوطه را بکنند و بر حسب موردی که پیدا می شود ممکن هست حتی یکی تومور داشته باشد با اختلالات روانی مراجعه کند، فکر کنند مشکل روحی پیدا کرده.

و عزیزان روانپزشک بودند دچار اختلالات روحی و دو قطبی بوده بعد او را ام آر آی کرده اند دیدند ام اس دارد. اینها معمولاً نادر است. ولی اگر در معاینه فرد دچار علامت شود و علامت های آن یک مقداری غیرمعقول تر از حالت های اولیه باشد به خصوص حتماً آزمایش های اولیه انجام می شود، فرد معمولاً ارجاع داده می شود به آن رشته ای که دچار آن علامت هست.

Question 10

⭐️ تفاوت بین میگرن و سردرد های دیگر چیست؟

Accepted Answer

البته میگرن اسم آن خارجی است. حدود یک سوم جامعه دچار میگرن هستند. چیز عجیب و غریب و خیلی نگران کننده ای نیست. میگرن یک نوع سردرد است. معمولاً چندین فرم میگرن داریم که دو نوع آن یکی کامن میگرن داریم که نوع شایع است و دوم میگرن کلاسیک هست و حتی مثل سکته ی مغزی تقلید می کند، میگرن چشمی داریم با اختلالات بینایی می آید، با حرکات چشم، و ... اینها هست. در میگرن بستگی به شرح حالی که وجود دارد و فرد بررسی می شود معاینه می شود، از نظر علل دیگر رد می شود و بعد تشخیص میگرن داده می شود.

مهم رعایت مواردی هست که باعث برانگیخته شدن میگرن می شود. این هست. ولی متأسفانه در جامعه ما این چیزها یک مقداری انجام نمی شود به خصوص اختلالات خلقی و عصبی و روحی و... یک فردی هست، حتی پرستاران مان را که به آنها می گوییم میگرن دارید باید بخوابید، به آنها اجازه نمی دهند به خاطر کمبود کادر پرستاری. بالاخره ما با مریض هایمان سی سال است مواجه هستیم. می دانیم میگرن دارد ولی شیفت شب باید برود.

بی خوابی آن را بدتر می کند، استرس آن را بدتر می کند. رعایت نکردن این مسائل هست که باعث برانگیخته شدن و بیشتر شدن تعداد حملات فرد می شود. اکثراً می گویند در ماه یکی دو بار ممکن است باشد که با یک مسکن رفع می شود. ولی اگر بدون وجود این عوامل هم فرد دچار افزایش تعداد حملات سردرد بشود آن موقع است که درمان های پیشگیری کننده برای کاهش شدت و تعداد حملات فرد داده می شود.

میگرن هم معمولاً بعد از دهه ی پنجاه به خصوص در خانم ها به خاطر تغییرات هورمنی استروژنی که وجود دارد بیشتر دیده می شود، معمولاً می گویند بعد از یائسگی از بین می رود ولی ما تعدادی از این عزیزان را می بینیم که یائسه هم شده اند میگرن در آنها وجود دارد. این هم صد درصد نیست ولی در آقایان نسبت آن کمتر است ولی در خانم ها نسبتاً بیشتر است ولی با افزایش سن به شدت از تعداد حملات کاشته می شود.

مهران جلالی

متخصص مغز و اعصاب(نورولوژی)

شماره نظام پزشکی : 28863

امتیاز به پزشک

نظر سمانه در تاریخ 09 آذر 1399

نظر محدثه در تاریخ 02 آذر 1399

نظر سکینه در تاریخ 28 آبان 1399

نظر حسن در تاریخ 13 آبان 1399

نظر زهرا در تاریخ 11 آبان 1399

نظر محبوبه در تاریخ 14 مهر 1399

نظر محسن در تاریخ 03 مهر 1399

نظر عصمت در تاریخ 30 شهریور 1399

پرسش و پاسخ با آقای دکتر مهران جلالی