Question 1

👨‍⚕️ جناب دکتر لحمی لطفا خودتان را معرفی کنید؟

Accepted Answer

سلام، بنده دکتر فرهاد لحمی، فوق تخصص گوارش، کبد و آندوسکوپی هستم.

Question 2

⭐ سرطان روده بزرگ چیست؟

Accepted Answer

سرطان روده ی بزرگ ضایعات بدخیمی است که در روده ی بزرگ دیده می شود. این ضایعات به اصطلاح از یک سری ضایعات پیش سرطانی منشأ می گیرد که به مرور رشد می کند و باعث بروز بیماری در روده ی بزرگ می شود با طیف بسیار وسیعی از علائم.

Question 3

⭐ علائم و نشانه های سرطان روده چیست؟

Accepted Answer

طیف وسیعی از علائم را دارد اما شایع ترین علائم آن می تواند خونریزی باشد، می تواند باعث کم خونی بشود، باعث کاهش وزن بشود، باعث دردهای شکمی و بعضا شاید درد واضحی هم ندهد بیشتر سنگینی شکم بدهد.

کاهش وزن را خدمت شما عرض کردم. نکته ای که خیلی مهم است تغییر ناگهانی در عادات روده ای؛ یعنی هر جوری که ما دفع داشتیم حالا به طور خیلی ناگهانی دفع ما تغییر می کند. اگر به حالت نرمال بوده به سمت یبوست یا بعدا به حالت اسهال یا ترکیبی از اینها پیش می رود. این خیلی مهم است. می تواند با ضایعات کبدی خودش را نشان بدهد و عمدتا علائم آن بیشتر از طریق تغییرات عادت در اجابت مزاج، خونریزی، کاهش وزن، بی اشتهایی و ضعف و بی حالی و خستگی مفرط هم می تواند در نهایت خودش را نشان بدهد.

Question 4

⭐ نحوه تشخصیص سرطان روده بزرگ چیست؟

Accepted Answer

راه های زیادی برای پیدا کردن سرطان روده ی بزرگ هست اما خیلی از اینها دقت و حساسیت بالایی ندارند. از گذشته آزمایش خون مخفی در مدفوع را لحاظ می کردند. این تأثیر بسیار بسیار پایینی دارد.

شاید بالای 90 درصد از تومورهای روده ی بزرگ در ابتدا خون در مدفوع ایجاد نمی کنند. ولی خب یک راه غربالگری ابتدایی، اولیه و در دسترس است، خیلی هم ارزان قیمت است ولی هر کس که آزمایشگاه خون مخفی در مدفوعش منفی بود الزاما رد کننده ی وجود سرطان نیست. راه هایی که بعدا بررسی شد، بررسی عکس رنگی از روده ی بزرگ است که این هم در مراحل خیلی پیشرفته تومور را نشان می دهد و این خیلی به نفع بیمار و به نفع پزشک نیست که بیماری را در مرحله ی پیشرفته تشخیص دهد.

چیزی که خیلی دقیق، با کیفیت بالا، هم تشخیص می دهد و هم نمونه برداری می کند و به اصطلاح همه ی کارها را با هم انجام می دهد، بهترینش کولونوسکوپی است که می تواند هم تشخیص بدهد که ضایعه در کجاست، اندازه ی آن را نگاه کند، شکل آن را نگاه کند، چسبندگی-های آن را نگاه کند و همزمان برای آزمایشگاه نمونه بگیرد که نوع سرطان، میزان پیشرفتگی سرطان را مشخص بکند.

توصیه ی اکید من به عنوان اولین و آخرین راه برای بررسی یا هر گونه شکی به وجود سرطان در روده ی بزرگ کولونوسکوپی است.

Question 5

⭐ چگونه می توانیم سرطان روده را درمان کنیم؟

Accepted Answer

سرطان روده ی بزرگ بستگی به این دارد که از چه مرحله ای تشخیص داده شود. در مرحله ی اولیه خیلی راحت، اگر مراحل بسیار بسیار ابتدایی باشد، می شود از طریق خود کولونوسکوپ با اعمال جراحی ای که ما از طریق کولونوسکوپ انجام می دهیم، اگر ضایعه سطحی و در مراحل اولیه باشد، این ضایعه کاملا برداشته شود.

اگر که بیمار در مراحل متوسط یعنی در مراحل اولیه اش نباشد به ما مراجعه کند و این توده دیده شود، یکی از بهترین درمان های آن جراحی است که راحت آن تکه از روده برداشته می-شود و ممکن است بعد از آن نیاز به شیمی درمانی داشته باشد.

متأسفانه بیمارانی که مراجعه می کنند و در مراحل انتهایی، در مراحل پیشرفته ی بیماری هستند، هیچ راهی غیر از شیمی درمانی ندارند. شاید بگویم در آن مرحله خیلی هم جراحی به آنها کمک نکند. در واقع ترکیبی از جراحی و شیمی درمانی درمان اکثر تومورها هستند مگر تومورهایی که در مراحل اولیه دیده شود که می توانیم از طریق خود آندوسکوپ کولونوسکوپ این تومور را اگر سطحی باشد برداریم.

Question 6

⭐ راه های پیشگیری و غربالگری سرطان روده چه هستند؟

Accepted Answer

نکته ی خیلی خوبی را اشاره کردید. خیلی باید دقت کنیم به سابقه ی خانوادگی. کسانی که سابقه ی خانوادگی مثبت از تومورهای دستگاه گوارش خصوصا تومور دستگاه روده ی بزرگ دارند یا پلیپ در خانواده خصوصا درجه یک و خصوصا در بستگان درجه یک زیر پنجاه سالگی تومور یا پولیپ دیده شود، بستگان درجه یک این شخص حتما باید غربالگری و حتما باید بررسی شوند.

نکته ای که مهم است این است که خیلی ها می گویند ما که علامتی نداریم چرا باید بررسی شویم؟ عرضم این است که تومور در مرحله ی اولیه تومور نیست. یک ضایعه ی خیلی کوچک، سطحی، بدون علامت و کاملا بدون خطر به اسم پولیپ هست. اینها هیچ علامتی ندارند، آزمایش مدفوع کاملا طبیعی است، خودشان هیچ مشکل خاصی ندارند. خب این پولیپ طی سالیان سال در روده رشد می کند، رشد می کند، به لایه ی عمقی تر روده نفوذ پیدا می کند، تغییر ماهیت می دهد و تبدیل به سرطان می شود.

اینکه فردی که سابقه ی خانوادگی دارد جدا از اینکه علامت دارد یا ندارد حتما باید بررسی شود و نکته ی مهم این است که در آن شخص ضایعه را وقتی پیدا کنی که هنوز سرطانی نشده است. این کار به آسانی از طریق کولونوسکوپ قابل انجام است، ضایعه را راحت پیدا می کند، در همان حین کولونوسکوپی ضایعه راحت برداشته می شود و هیچ عواقبی برای ما ندارد. به این ترتیب. ولی غربالگری نکته ی خیلی مهمی است. ما عموما کولونوسکپی را برای افرادی انجام می دهیم که طرف جوان باشد، زیر مثلا چهل تا چهل و پنج سال باشد، بسته به شرایط خود فرد ما این کار را انجام می دهیم.

اگر طرف علامتی مثل خونریزی داشته باشد، کاهش وزن شدید داشته باشد. در واقع بیمارانی که علامت دار به ما مراجعه می کنند، فراخور آن چیزی که به ما می گویند ما به آنها کولونوسکوپی را در هر سنی پیشنهاد می کنیم. نکته ی مهم این است که افرادی که هیچ علامتی ندارند.آنها چرا باید کولونوسکوپی شوند؟ این افراد در دو دسته قرار می گیرند.

یا اینکه سابقه ی خانوادگی دارند که باید در سن خیلی زودتر شروع به بررسی کنند. باز هم تأکید می کنم. افرادی که هیچ علامتی ندارند اگر سابقه ی خانوادگی آنها مثبت است حتما باید کولونوسکوپی انجام بدهند و آن ضایعات را که عرض کردم پولیپ هست، در مراحل اولیه قبل از اینکه هیچ گونه تغییری از لحاظ ماهیت داشته باشد یا خدای ناکرده از لحاظ پراکندگی داشته باشد پیدا شود و به راحتی برداشته شود. در حد 10 دقیقه. وقتی این ضایعات می مانند، می-مانند، رشد می کنند و علامت دار می شوند، کار بسیار سخت می شود. بعدا جراحی می خواهد، شیمی درمانی می خواهد، می تواند هم کاملا بی نتیجه باشد.

پس ما افرادی که بی علامت هستند اما سابقه ی خانوادگی مثبت دارند حتما بررسی می کنیم. دسته ی دومِ افرادی که بی علامت هستند و ما بررسی شان می کنیم افراد میانسال هستند. میانسال که عرض می کنم بالاتر از 50 ـ 45 سال سن است. این افراد باید به طور دوره ای هر پنج الی ده سال غربالگری شوند. یعنی فردی که هیچ گونه سابقه ی خانوادگی نداشته است، خودش هم هیچ گونه علامتی ندارد. اما مرز 50 ـ 45 سال رد کرده است. اینها باید دوره ای هر 5 الی 10 سال از لحاظ ضایعات پیش سرطانی که هیچ گونه علامتی ندارند کولونوسکوپی شوند. این جواب آن دوستانی که می گویند ما وقتی سالم هستیم چرا باید کولونوسکوپی انجام بدهیم.

اینکه طرف خودش علامت داشته باشد، ما بدون اینکه لحاظ کنیم که آیا سابقه ی خانوادگی دارد یا ندارد، سنش چقدر است، آن مشکل خود او را باید حل کنیم. خونریزی دارد. 25 سالش است. درد دارد، کم خونی دارد، 30 سالش است. این را بررسی می کنیم. نکته ی هم آن فردی است که هیچ گونه علامتی ندارد یا سابقه ی خانوادگی او مثبت است باید چک شود یا اینکه سن او از یک سن خاصی که عرض کردم رد شده و هیچ علامتی ندارد. در واقع کولونوسکوپ می تواند به اینها کمک کند و زندگی آنها را نجات بدهد. با این فرض که می تواند ضایعات پیش سرطانی بدون علامت را پیدا کند.

Question 7

⭐ قبل از کولونوسکوپی چه اقداماتی باید انجام شود؟

Accepted Answer

کافی است که 24 ساعت، یک روز، یک روز و نصفی قبل از اینکه مراجعه کنند، غذای جامد، چیزهای جویدنی، چیز های رنگی، نان، برنج، غذا، میوه، اینها را از رژیم غذایی شان حذف کنند. در آن 24 ساعت قبل از مراجعه، آب، چای، عسل، مایعات روشن مثل مثلا آب سوپ بدون پالپ، بدون هر چیزی، آب میوه ی شفاف، اینها را به مقدار زیاد مصرف بکنند.

یک سری داروهای ملین ما داریم که بدون رنگ است. پودر های خاصی هستند، داروهای خاصی هستند که در آن 24 ساعت مصرف می کنند. باید حرکت خوبی داشته باشند. راه بروند تا سیستم گوارش کاملا تخلیه شود، تمیز شود و کولونوسکپی انجام شود. خدا را شکر الآن شرایطی هست که کولونوسکپی با داروهای خواب آور انجام می شود.

یعنی پروسه ی 20 ـ 10 دقیقه ای که کولونوسکپی انجام می شود، ما داروی خواب آور می گذاریم طرف هیچ چیز متوجه نمی شود. کاملا خواب است، اذیت نمی شود. بدون هیچ گونه ناراحتی کارشان انجام می شود و جواب کولونوسکوپی هم بلافاصله بعد از انجام کولونوسکپی مشخص می-شود. با دستگاه عکس گرفته می شود.

از اول روده تا ته روده سانت به سانت چک می شود، عکس گرفته می شود، به مریض توضیح داده می شود و جواب آن همان 20 دقیقه، یک ربع، نیم ساعت بعد از کولونوسکپی آماده می شود و خود پروسه ی انجام کولونوسکپی پروسه ی دردناکی نیست. عرضم این است که با داروهای خواب آور و شل کننده انجام می شود که خیلی راحت است و بدون هیچ گونه خاطره ی بدی از این کار به راحتی قابل انجام است.

Question 8

⭐ آیا کولونوسکوپی عوارضی دارد؟

Accepted Answer

کولونوسکوپی در همه جای دنیا می تواند 5 تا 10 درصد عوارض داشته باشد. عوارضی مثل خونریزی، مثل سوراخ شدگی که اگر به اصطلاح با آمادگی های لازم و با آمادگی خوب این مریض مراجعه کند و یک فردی که متخصص باشد این کار را انجام بدهد، با دستگاه های خوبی که الآن موجود است این عوارض به حد اقل رسیده و به نظر من خیلی کمتر از آن آمار 5 درصدی که در دنیا عنوان کردند، بعضی ها کمتر و بعضی ها بیشتر، در ایران قابل انجام و بررسی است.

فرهاد لحمی

فوق تخصص گوارش، کبد و آندوسکوپی

شماره نظام پزشکی : 87954

انتخاب نوبت

امتیاز به پزشک

میانگین زمان انتظار برای ویزیت

نظر مولود در تاریخ 01 خرداد 1399

نظر شیما در تاریخ 01 بهمن 1398

نظر محمد در تاریخ 30 دی 1398

نظر سیدعلی در تاریخ 17 آذر 1398

نظر محسن در تاریخ 07 مهر 1398

نظر پروانه در تاریخ 08 مرداد 1398

نظر عباس در تاریخ 26 خرداد 1398

نظر امیر در تاریخ 25 خرداد 1398

پرسش و پاسخ با آقای دکتر فرهاد لحمی