کراتینین ماده زائدی است که در اثر فعالیت طبیعی عضلات تولید شده و توسط کلیهها از بدن دفع میشود. زمانی که عملکرد کلیهها دچار اختلال شود، این ماده در بدن تجمع مییابد و به مشکلاتی مانند خستگی، حالت تهوع و تنگی نفس منجر میشود. پیروی از رژیم غذایی کمپروتئین همراه با مصرف متعادل بعضی میوهها تاثیر زیادی در دفع مواد زائد دارد. در این مقاله از مجله سلامت درمانکده، فهرست میوه های مفید برای کراتین بالا را در اختیارتان میگذاریم تا با انتخاب هوشمندانه آنها به بهبود عملکرد کلیههای خود کمک کنید.
فهرست محتوا
نقش میوهها در کاهش کراتینین
میوهها به دلیل برخورداری از فیبر و آنتیاکسیدان میتوانند در بهبود عملکرد کلیهها و کاهش التهاب موثر باشند. این مواد غذایی خاصیت ادرارآور دارند و به دفع سموم از بدن کمک میکنند. همچنین میوههایی که شاخص گلیسمی (GI) پایینی دارند، جلوی نوسانات شدید قند خون را میگیرند و مانع از فشار اضافی بر کلیهها میشوند.
One study showed significant reductions in creatinine levels in people with chronic kidney disease who increased their fiber intake.
یک مطالعه نشان داد در افرادی که به بیماری مزمن کلیه مبتلا هستند و مصرف فیبر خود را افزایش دادهاند، سطح کراتینین به طور قابلتوجهی کاهش یافته است.
میوه های مفید برای کراتین بالا
میوههای زیر هم خوشمزه و مغذی هستند و هم به طور طبیعی سطح کراتینین خون را پایین میآورند:
۱. کرنبری
کرنبری حاوی ترکیبات مفیدی مانند تانن و پروآنتوسیانیدین است که خاصیت آنتیاکسیدانی دارند و از کلیهها در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت میکنند. بهعلاوه، این میوه از خواص ادرارآور برخوردار است و با افزایش حجم ادرار باعث میشود مواد زائد سریعتر از بدن دفع شوند.

۲. انگور قرمز
اگر نتیجه آزمایش cr غیر طبیعی بود و پزشک برای بهبود سلامت کلیهها اصلاح رژیم غذایی را توصیه کرد، بهتر است انگور قرمز را در برنامه خود بگنجانید. این میوه حاوی آنتیاکسیدان ارزشمندی به نام فلاونوئید است که طبق نظر کارشناسان، التهاب را در بدن کاهش میدهد و از مشکلات مختلف مانند بیماری قلبی و دیابت پیشگیری میکند.
انگور قرمز به دلیل خواص ضد التهابی خود برای حفظ سلامت کلیهها عالی است. در یک مطالعه مشاهده شد که مصرف روزانه پودر انگور میتواند از پیشرفت بیماریهای کلیوی در افراد چاق مبتلا به دیابت نوع ۲ جلوگیری کند.
۳. بلوبری
از سایر میوه های مفید برای کراتین بالا میتوان به بلوبری اشاره کرد. این میوه سرشار از آنتیاکسیدانهایی است که از کلیهها در برابر التهاب و آسیب اکسیداتیو محافظت میکنند. علاوه بر این، وجود فیبر فراوان در بلوبری به کنترل وزن کمک کرده و احتمال بروز چاقی و در نتیجه اختلال عملکرد کلیهها را کاهش میدهد.
۴. تمشک
تمشک حاوی ویتامینها و آنتیاکسیدانهای مفیدی است که عملکرد کلیهها را بهبود میبخشند و احتمال ابتلا به بیماریهای مزمن را به حداقل میرسانند. فیبر موجود در این میوه نیز به کاهش سطح قند خون و فشار خون که هر ۲ با بیماریهای کلیوی در ارتباط هستند، کمک میکند.
۵. هندوانه
چنانچه به دنبال میوه های مفید برای کراتین بالا هستید، هندوانه را امتحان کنید. این میوه به دلیل محتوای بالای آب و خواص ادرارآوری که دارد میتواند به کاهش مواد زائد کمک کند. هندوانه همچنین حاوی ویتامینها، مواد معدنی و آنتیاکسیدانهای مهمی است که همگی برای حفظ سلامت کلیهها و بهبود عملکرد آنها مفیدند.
۶. پرتقال
پرتقال یک میوه خوشمزه است که افزودن آن به رژیم غذایی میتواند فواید زیادی برای کلیهها به همراه داشته باشد. این میوه سرشار از ویتامین C است؛ ویتامینی که به دلیل خواص آنتیاکسیدانی و ضد التهابی خود از شهرت زیادی برخوردار است.
پرتقال همچنین منبع خوب فیبر محسوب میشود که به بهبود هضم، دفع مواد زائد و محافظت از کلیهها کمک میکند. پرتقال نه تنها سطح کراتینین خون را پایین میآورد؛ بلکه برای پیشگیری از سنگ کلیه نیز بسیار مفید است.

۷. توتفرنگی
برهم خوردن تعادل قند خون با افزایش خطر ابتلا به دیابت و مشکلات کلیوی مرتبط است. توتفرنگی هضم کربوهیدرات را کند کرده و پس از مصرف یک وعده غذایی غنی از کربوهیدرات، از افزایش ناگهانی قند خون و انسولین جلوگیری میکند.
۸. سیب
سیب یکی از میوههایی است که ممکن است توسط متخصص داخلی برای بهبود عملکرد کلیهها توصیه شود. این میوه سرشار از آنتیاکسیدانهایی است که از کلیهها در برابر آسیبهای ناشی از کراتینین بالا محافظت میکنند. علاوه بر این، ترکیب ارزشمندی به نام کوئرستین دارد که از خاصیت ضد التهابی برخوردار است و نقش مهمی در حمایت از سلامت کلیهها ایفا میکند.
۹. آناناس
آناناس حاوی بروملین است؛ آنزیمی که با خواص ضد التهابی خود به کاهش التهاب در کلیهها کمک میکند. این میوه یک ادرارآور طبیعی نیز محسوب میشود. بنابراین تولید ادرار را افزایش میدهد و به دفع مواد زائد کمک میکند.
۱۰. گیلاس
گیلاس را نیز میتوان در فهرست میوه های مفید برای کراتین بالا قرار داد. این میوه پرطرفدار علاوه بر طعم دلپذیر، فواید متعددی برای سلامتی دارد. یکی از مهمترین ترکیبات گیلاس، آنتوسیانین است که رادیکالهای آزاد را از بین میبرد و به کاهش التهاب در بخشهای مختلف بدن از جمله کلیهها کمک میکند.
گیلاس منبع خوب ویتامینها و مواد معدنی ضروری مانند کلسیم، فسفر، پتاسیم و منگنز است. این مواد مغذی از طریق بهبود عملکرد کلیهها، نقش مهمی در دفع مواد زائد ایفا میکنند.
۱۱. انبه
انبه میوهای مغذی و سرشار از ویتامین C است که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند. این ویتامین با خاصیت آنتیاکسیدانی خود از سلولهای کلیه در برابر آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد محافظت کرده و مانع از پیشرفت سریع مشکلات کلیوی میشود.
۱۲. گلابی
گلابی برای بیماران کلیوی که میخواهید سطح التهاب و استرس اکسیداتیو را در بدن خود کاهش دهند، انتخاب بسیار خوبی است. این میوه به کاهش وزن و کنترل قند خون کمک میکند و فشار واردشده بر کلیهها را به حداقل میرساند.

۱۳. انار
انار به دلیل فواید گستردهای که برای سلامتی دارد، به عنوان سوپرفود شناخته میشود. در این میوه آنتیاکسیدانهایی وجود دارد که با کاهش التهاب، از آسیبدیدگی کلیهها و در نتیجه تجمع مواد زائد در بدن جلوگیری میکنند.
نکات مهم در مورد مصرف میوههای موثر در کاهش کراتینین خون
میوهها میتوانند تاثیرات مثبتی بر سلامت کلیهها داشته باشند، اما باید هوشمندانه مصرف شوند تا از بروز مشکلات اضافی جلوگیری شود. در ادامه به چند نکته مهم در مورد مصرف میوهها اشاره میکنیم:
- مشورت با متخصص: از آنجایی که شرایط افراد مختلف با هم متفاوت است، ضروری است برای تنظیم یک رژیم غذایی شخصیسازیشده به متخصص تغذیه مراجعه کنید.
- انجام آزمایشات دورهای: بیماران کلیوی برای پیگیری عملکرد کلیهها باید انواع آزمایش خون را به صورت دورهای انجام دهند. اگر نمیدانید جواب آزمایش خون چقدر طول میکشه، با پزشک مشورت کنید.
- انتخاب میوههای تازه و بدون افزودنی: از میوهها به صورت تازه استفاده کنید و از مصرف کمپوت یا آبمیوههای صنعتی بپرهیزید.
- محدودیت دریافت پتاسیم: بعضی از بیماران کلیوی ممکن است سطح پتاسیم خونشان بالاتر از حد طبیعی باشد. در این صورت، مصرف میوههای پرپتاسیم محدود میشود. در جدول زیر مقدار پتاسیم ۱۰۰ گرم میوه آورده شده است.
میوه | مقدار پتاسیم |
کرنبری | ۸۰ میلیگرم |
بلوبری | ۸۶ میلیگرم |
سیب (بدون پوست) | ۹۰ میلیگرم |
توتفرنگی | ۱۶۱ میلیگرم |
آناناس | ۱۳۷ میلیگرم |
هندوانه | ۱۱۲ میلیگرم |
انگور قرمز | ۲۲۹ میلیگرم |
گیلاس | ۲۳۰ میلیگرم |
انار | ۲۳۶ میلیگرم |
تمشک | ۱۵۶ میلیگرم |
پرتقال | ۱۶۶ میلیگرم |
گلابی | ۱۱۶ میلیگرم |
انبه | ۱۶۸ میلیگرم |
نمیدونی در طول روز چهقدر میتونی پتاسیم مصرف کنی؟
بدون نیاز به مراجعه حضوری، با پزشک مشورت کنسایر درمانهای توصیهشده برای کراتینین بالا
پزشک ادرار و خون شما را برای اندازهگیری کراتینین بررسی میکند و ممکن است آزمایشات دیگری نیز برای ارزیابی سلامت کلیهها تجویز کند. در مورد اینکه برای آزمایش خون چند ساعت باید ناشتا بود، با پزشک صحبت کنید.
اگر آزمایش خون نشاندهنده افزایش غیر طبیعی کراتینین باشد، پزشک بسته به علت بروز این عارضه، درمان مناسب را شروع میکند. برای مثال، در صورتی که عفونت کلیه عامل افزایش کراتینین باشد، درمان با آنتیبیوتیک معمولا سطح آن را به حالت طبیعی برمیگرداند. به همین ترتیب، اگر افزایش کراتینین ناشی از فشار خون بالا باشد، مصرف دارو برای کنترل فشار خون کمککننده است.
کاهش کراتینین خون با اصلاح رژیم غذایی
تا این بخش از مقاله در مورد میوه های مفید برای کراتین بالا صحبت کردیم. اما برای بهبود عملکرد کلیهها باید تغییرات دیگری نیز در رژیم غذایی خود ایجاد کنید. برای مثال:
۱. در مورد میزان مصرف مایعات با پزشک صحبت کنید
کمآبی سطح کراتینین خون را بالا میبرد. اما بعضی از بیماران مبتلا به مشکلات کلیوی باید مصرف آب و سایر مایعات را محدود کنند. در مورد میزان آب مورد نیاز خود با دکتر آنلاین داخلی مشورت کنید.
۲. مصرف پروتئین را کاهش دهید
زیادهروی در مصرف پروتئین به خصوص گوشت قرمز میتواند سطح کراتینین را حداقل به طور موقت افزایش دهد. اگر مقدار زیادی گوشت قرمز میخورید، آن را با غذاهای گیاهی جایگزین کنید.

۳. غذاهای پرفیبر را به برنامه خود بیفزایید
اگرچه برای تعیین تاثیر فیبر بر سطح کراتینین به تحقیقات بیشتری نیاز است، اما شواهد موجود نشان میدهد که افزایش مصرف فیبر در افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه به کاهش کراتینین کمک میکند. فیبر در میوهها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات به وفور یافت میشود.
۴. از نمک کمتری استفاده کنید
نمک به افزایش فشار خون منجر میشود و مشکلات کلیوی را تشدید میکند. سعی کنید بیشتر روی غذاهای کامل و فرآورینشده تمرکز کرده و از ادویهها و گیاهان معطر برای طعمدار کردن غذاها استفاده کنید.
۵. از مصرف الکل بپرهیزید
مصرف الکل بهخصوص در مقادیر زیاد به کلیهها آسیب میزند و به مشکلات متعددی مثل فشار خون بالا و وابستگی به الکل منجر میشود. اگر الکل مینوشید، از پزشک بپرسید چگونه میتوانید استفاده از آن را متوقف کنید.
کلام پایانی
بعضی میوهها به دلیل ویژگیهای ضد التهابی و ادرارآور خود میتوانند به بهبود عملکرد کلیهها و کاهش کراتینین کمک کنند. اما نکته مهم این است که رژیم غذایی باید با توجه به آزمایشات دورهای و شرایط فردی تنظیم شود. اگر در این زمینه به راهنمایی نیاز دارید، میتوانید به صورت آنلاین از پزشکان سایت درمانکده وقت بگیرید و با آنها مشورت کنید.
سوالات متداول
افزایش کراتینین یکی از علائم اصلی اختلال عملکرد کلیه است و در صورت درمان نشدن، به بیماری مزمن کلیوی منجر میشود.
از میوه های مفید برای کراتین بالا میتوان به کرنبری، بلوبری، تمشک، توتفرنگی، هندوانه، سیب و گلابی اشاره کرد.
رژیم غذایی نقش مهمی در این زمینه دارد، اما کاهش کراتینین نیازمند مشاوره پزشکی و درمان تخصصی است.
منابع: medicoexperts | saisanjivani | karmaayurveda | healthline