ویروس hpv یکی از شایع‌ترین ویروس‌های بیماری‌های مقاربتی است که اغلب از طریق رابطه جنسی محافظت‌نشده (بدون کاندوم) انتقال پیدا می‌کند. این ویروس معمولا به صورت زگیل‌های تناسلی در مردان و زنان قابل مشاهده و بررسی است.
در عصر حاضر بیماری‌های مقاربتی که می‌توانند از طریق رابطه جنسی واژینال، دهانی و مقعدی منتقل شوند، بسیار شایع هستند. ویروس اچ پی وی عامل یکی از نمونه‌های شناخته‌شده بیماری‌های مقاربتی (عفونت HPV) است که همه انسان‌ها نسبت به آن آسیب‌پذیری بالایی دارند. از همین‌رو اطلاعات کامل در مورد ویروس hpv کمک می‌کند تا مردان و زنان از ابتلا به بیماری‌های پوستی و زگیل‌های ناحیه تناسلی ناشی از این ویروس در امان بمانند.
در این مقاله از مجله درمانکده همراه ما باشید تا شما را بیشتر با ویروس اچ پی وی و اثرگذاری آن در بدن آشنا کنیم.
فهرست محتوا:
ویروس hpv چیست؟
در واقع ویروس اچ پی وی (Human Papillomavirus) که به آن ویروس پاپیلومای انسانی هم می‌گویند، عامل بیماری HPV، شایع‌ترین عفونت مقاربتی است. بیش از ۱۰۰ نوع hpv وجود دارد که برخی از آن‌ها خودبه‌خود درمان می‌شوند و برخی از آن‌ها می‌توانند در سلول‌های مخاطی و نیمه‌مخاطی بدن مانند چشم، دهان، دست‌ها، پاها، صورت و… زگیل ایجاد کنند.
بیشتر بخوانید: فرق زگیل تناسلی با تبخال تناسلی از نظر عوارض جانبی
از طرفی حدود ۴۰ سویه دیگر hpv می‌توانند بر اندام تناسلی از جمله فرج، واژن، دهانه رحم، آلت تناسلی، کیسه بیضه، راست روده و مقعد تاثیر بگذارند. اگر اچ‌پی‌وی دستگاه تناسلی را تحت تاثیر قرار دهد ناشی از یک عفونت مقاربتی است و اغلب به شکل زگیل تناسلی کم‌خطر ایجاد میشود.
این ویروس به ۲ دسته کم‌خطر و پرخطر تقسیم میشود:
- ویروس پاپیلومای انسانی کم‌خطر: این نوع اچ‌پی‌وی معمولا بیماری جدی‌ای ایجاد نمی‌کند و به صورت زگیل‌هایی در ناحیه تناسلی، گلو، دهان و مقعد ظاهر میشود.
- ویروس پاپیلومای انسانی پرخطر: این نوع اچ‌پی‌وی عامل اصلی پیش سرطان و ضایعات سرطانی است. نوع ۱۶ و ۱۸ این ویروس بسیار پرخطر هستند و باعث بروز سرطان در ناحیه تناسلی می‌شوند.
بیشتر بخوانید: مهم ترین تفاوت زگیل تناسلی با جوش + درمان و تشخیص سریع
علائم ویروس اچ پی وی
شایع‌ترین نشانه این ویروس، بروز زگیل‌هایی در ناحیه تناسلی است. زگیل‌ها اغلب مانند توده‌های گل‌کلم شکل روی پوست ایجاد می‌شوند و ممکن است بروز آن‌ها هفته‌ها یا ماه‌ها پس از ابتلای فرد به ویروس hpv رخ دهد.
این زگیل‌ها می‌توانند ظاهری صاف، برجسته، کوچک یا بزرگ داشته باشند و به صورت تکی یا خوشه‌ای رشد کنند. نشانه‌های این ویروس در زنان و مردان فرق چندانی ندارد. تنها تفاوت hpv زنان و مردان را می‌توان در ناحیه بروز علائم دانست.
بیشتر بخوانید: واکسن گارداسیل چیست؟ با تزریق آن خود را ایمن کنید
ویروس hpv در زنان
اگر کنجکاو هستید بدانید علائم hpv در زنان چیست باید بگوییم این ویروس به شکل برجستگی‌های ریز و بسیار کوچک در دهانه واژن، فرج، مقعد، دهانه رحم، دهان، گلو و مجاری ادراری بروز پیدا می‌کند. مهمترین نشانه بروز اچ‌پی‌وی در داخل واژن زنان، خونریزی هنگام رابطه جنسی و ترشحات غیر عادی از واژن است. از طرفی ویروس اچ پی وی پرخطر اصلی‌ترین عامل ابتلای زنان به سرطان دهانه رحم شناخته میشود.
ویروس hpv در مردان
ویروس اچ پی وی در مردان معمولا بدون هیچ علامتی بروز می‌کند. آن‌ها اغلب متوجه بیماری خود نمی‌شوند و عفونت ویروسی پس از گذشت مدت کوتاهی از بین خواهد رفت. در صورتی که ویروس اچ پی وی از نوع شدید باشد، زگیل‌هایی روی آلت تناسلی، کیسه بیضه، دهان، گلو یا کشاله ران ایجاد میشود.
شما می‌توانید با مشاهده هر نوع توده، ورم، برجستگی و تغییرات پوستی روی ناحیه تناسلی از طریق مشاوره آنلاین با متخصصین درمانکده مشورت کنید. همچنین در صورت لزوم می‌توانید به متخصص زنان و متخصص اورولوژیست درمانکده ویزیت شوید.
بیشتر بخوانید: زگیل دهانی چه علائمی دارد؟
ویروس hpv چگونه منتقل میشود؟
اگر این سوال برای شما پیش آمده که چگونه به ویروس اچ پی وی مبتلا می شویم، در جواب باید بگوییم رابطه جنسی محافظت‌نشده (بدون کاندوم) اصلی‌ترین دلیل سرایت این ویروس است.
دیگر راه‌های انتقال این ویروس عبارت‌اند از:
- شرکای جنسی متعدد
- رابطه جنسی دهانی
- استفاده سرنگ مشترک در بین معتادان
- انتقال بیماری از مادر به نوزاد هنگام زایمان یا شیردهی
- استفاده از تیغ‌های آلوده
- استفاده از دستگاه‌های در ارتباط با پوست انسان مانند دستگاه لیزر
بیشتر بخوانید: آزمایش پاپ اسمیر برای چیست؟
ریسک فاکتورهای ابتلا به hpv
موارد زیر بدن را مستعد ابتلا به ویروس اچ پی وی می‌کنند:
- ضعف سیستم ایمنی
- ابتلا به ویروس HIV
- عدم آگاهی کافی از بهداشت جنسی
- فعالیت جنسی از سنین بسیار کم
- سیگار کشیدن
- ابتلا به بیماری مقاربتی مانند سوزاک
- تماس مستقیم با زگیل تناسلی
بیشتر بخوانید: زگیل تناسلی چیست؟ چگونه آن را تشخیص دهیم؟
ویروس اچ پی وی چقدر زنده می‌ماند؟
این ویروس می‌تواند سال‌ها بدون هیچ علامتی در بدن به صورت خاموش زنده بماند. در این مدت، بدن با ویروس اچ پی وی مبارزه می‌کند و در صورت شکست آن، دیگر قابل سرایت نیست. اما در موارد حاد، hpv سال‌ها در سلول‌های بدن رشد می‌کند و تکثیر میشود.
افراد زیادی نگران طول عمر ویروس hpv خارج از محیط بدن هستند. این ویروس برای زنده ماندن به محیط مناسبی نیاز دارد که بدن انسان شرایط مورد نیاز را فراهم می‌کند، اما محیط بیرون از بدن برای اچ پی وی ایده‌آل نیست و حدود یک تا ۷ روز زنده باقی خواهد ماند. بنابراین می‌توان گفت شرایط زیر موجب انتقال ویروس hpv نمی‌شوند:
- بغل کردن
- دست دادن
- استخر
- استفاده از توالت فرنگی مشترک
بیشتر بخوانید: روش های تشخیص زگیل تناسلی
ویروس hpv با بدن چه می کند؟
این ویروس باعث بروز عفونت‌های طولانی‌مدت در بدن میشود که خود عامل مهمی در ایجاد انواع مختلف سرطان به‌شمار می‌آید. درواقع ویروس اچ پی وی با آلوده کردن سلول‌های بدن، آن‌ها را مستعد ابتلا به سرطان می‌کند.
بیشتر بخوانید: طریقه مصرف پماد برای زگیل تناسلی
سرطان ناشی از این ویروس اغلب در ناحیه دهانه رحم، قسمتی از گلو در پشت دهان (اوروفارنکس)، مقعد و ناحیه تناسلی ایجاد میشود. همچنین ویروس hpv در دهان می‌تواند بیماری زگیل دهانی را ایجاد کند. این بیماری معمولا پس از آلوده شدن دهان، حلق و گلو به ویروس اچ پی وی پس از سال‌ها به سرطان تبدیل خواهد شد.
بیشتر بخوانید: زگیل تناسلی در زنان چگونه است؟
ویروس hpv و بارداری
برخی تحقیقات نشان می‌دهند بیش از ۴۰ درصد از زنان با وجود ویروس پاپیلومای انسانی باردار می‌شوند. این وضعیت می‌تواند باعث ایجاد عارضه‌ای مانند پارگی کیسه آب و تولد نوزاد قبل از زمان مقرر شود. از طرفی ارتباط بروز عوارضی مانند مشکلات باروری و سقط جنین با ویروس اچ پی وی همچنان در حال تحقیق است.
با این حال زگیل‌های تناسلی که اصلی‌ترین نشانه این ویروس محسوب می‌شوند، برای بارداری مشکلی ایجاد نمی‌کنند اما بهتر است قبل اقدام برای باردار شدن حتما توسط پزشک متخصص زنان معاینه شوید.
روش تشخیص اچ پی وی
در اکثر مواقع دکتر زنان یا اورولوژیست می‌توانند با معاینه فیزیکی و مشاهده زگیل‌های تناسلی، وجود ویروس hpv را تشخیص دهند. در صورتی که زگیل‌ها با چشم قابل مشاهده نباشند، برای تشخیص نهایی آزمایشات زیر انجام خواهند شد:
| تست تشخیص hpv | توضیحات |
| آزمایش اسید استیک | محلول سرکه را روی نواحی مشکوک به ویروس hpv می‌ریزند تا زگیل تناسلی سفید شود. |
| تست پاپ اسمیر | برای تشخیص نهایی این ویروس در زنان به نمونه سلول دهانه رحم یا واژن نیاز است. |
| کولپوسکوپی | این آزمایش در صورت نتیجه مثبت تست اولیه hpv یا غیر طبیعی بودن سلول‌ها در تست پاپ اسمیر برای بررسی بیشتر انجام میشود. |
روش‌های درمان ویروس اچ پی وی
بروز زگیل‌های تناسلی اصلی‌ترین عارضه این ویروس محسوب می‌شوند و روش‌های درمانی اغلب برای برطرف کردن آن مورد استفاده قرار می‌گیرند. راهکارهای پزشکی زیر بهترین درمان ویروس hpv هستند:
دارو درمانی
بهترین دارو برای ویروس hpv شامل سالیسیلیک اسید، ایمیکویمود، تری کلرواستیک اسید و محلول پودوفیلوکس است که به صورت موضعی روی زگیل‌های تناسلی اعمال می‌شوند.
بیشتر بخوانید: زگیل تناسلی در مردان چگونه است؟
کرایوتراپی
این روش نوعی سرما درمانی است که به کمک گاز نیتروژن برای از بین بردن زگیل‌ها استفاده میشود. بعد از کرایوتراپی ممکن است تعدادی تاول به جای زگیل‌ها ظاهر شوند که پس از مدتی برطرف خواهند شد.
جراحی
اگر اندازه زگیل‌ها بسیار بزرگ باشد، به کمک روش عمل جراحی آن‌ها را جدا می‌کنند.
لیزر درمانی
یکی از جدیدترین روش‌های درمان ویروس hpv، استفاده از پرتو فروسرخ لیزر یا پلاسما جت است. در این روش برای جداسازی زگیل‌ها از پوست، آن‌ها را می‌سوزانند. لیزر درمانی یک روش موثر برای پاکسازی ویروس hpv در مردان و زنان محسوب میشود.
بیشتر بخوانید: آزمایش پاپ اسمیر برای چیست؟ تستی ضروری و مهم برای زنان!
راهنمای مراجعه به پزشک
ویروس HPV عامل اصلی بروز یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مقاربتی است که به شکل زگیل‌هایی در ناحیه تناسلی بروز پیدا می‌کند. این ویروس به ۲ شکل کم‌خطر و پرخطر دسته‌بندی میشود که نوع پرخطر آن علت اصلی سرطان دهانه رحم در زنان شناخته شده است.
اگر شما در معرض عوامل خطر برای ابتلا به ویروس اچ پی وی بوده‌اید، می‌توانید با معاینه نزد پزشک متخصص زنان و اورولوژیست از عدم وجود زگیل‌های تناسلی مطمئن شوید. وب‌سایت درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا برای معاینه نزد پزشک متخصص از طریق سیستم نوبت‌دهی آنلاین این مجموعه نوبت رزرو کنید. همچنین می‌توانید از طریق امکان مشاوره آنلاین با دکتر زنان یا مشاوره آنلاین با متخصص اورولوژی از دکتر مورد نظر خود راهنمایی کسب کنید.
بیشتر بخوانید: زگیل پوستی، علت، علائم و راهکارهای درمان آن
سوالات متداول
ویروس اچ پی وی از شایع‌ترین ویروس‌های مقاربتی است که اغلب به صورت زگیل تناسلی یا انواع سرطان بروز پیدا می‌کند.
خیر، در حال حاضر درمان قطعی برای ویروس اچ پی وی وجود ندارد و فقط می‌توان علائم آن را با راهکارهای درمانی مدیریت کرد. ممکن است این ویروس برای مدتی نهفته در بدن باقی بماند و پس از چند سال با قرار گرفتن در معرض ریسک فاکتورها دوباره فعال شود.
خیر، ابتلا به این ویروس در مردان هم شیوع بالایی دارد. زنان معمولا معاینات دوره‌ای منظم‌تری همچون تست‌های غربالگری دهانه رحم انجام می‌دهند، به همین دلیل ابتلا به اچ پی وی در آن‌ها زودتر تشخیص داده میشود.
منابع: clevelandclinic | nhs | cdc
