سابلیمینال چیست؟ بررسی ۰ تا ۱۰۰ انواع، فواید و عوارض آن

در انتظار بازبینی توسط تیم پزشکی درمانکده

سابلیمینال (Subliminal) مجموعه‌ای از پیام‌های صوتی یا دیداری است که به عنوان یک ابزار قدرتمند برای تغییر الگوهای ذهنی و رفتاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. این پیام‌ها برای ایجاد تغییرات مثبت در زندگی، خود را به ضمیر ناخودآگاه می‌رسانند. آن‌ها با از بین بردن مقاومت ذهنی، به تدریج در رفتارها و باورهای فرد تغییر ایجاد می‌کنند. حال سوالی که مطرح می‌شود، این است که سابلیمینال چه کاربردی دارد و آیا علم آن را تایید می‌کند یا خیر؟ در مقاله پیش‌رو از مجله سلامت درمانکده همراه ما باشید تا در مورد مفهوم سابلیمینال بیشتر توضیح دهیم.

سابلیمینال چیست؟

کلمه سابلیمینال از ۲ بخش «Sub» به‌ معنی زیر و «Liminal» به معنی آستانه یا محدوده تشکیل شده است. به همین دلیل آن را می‌توان به معنی اطلاعاتی دانست که زیر آستانه آگاهی ما قرار دارند. به بیانی ساد‌ه‌تر، سابلیمینال به پیام‌ها و محرک‌هایی گفته می‌شود که زیر آستانه آگاهی انسان قرار می‌گیرند و فرد بدون اینکه به طور مستقیم متوجه شود، آن‌ها را دریافت می‌کند.

تصویر یک خانم را می‌بینید که در حال گوش دادن به فایل صوتی با هدفون است
پیام‌های زیر آستانه‌ای نباید جایگزین درمان‌های علمی و مشاوره تخصصی شوند. 

این پیام‌ها می‌توانند به صورت صوتی و تصویری وجود داشته باشند و در زیر لایه‌های یک موسیقی یا ویدئو قرار بگیرند و ذهن آگاه قادر به شنیدن و درک آن‌ها نباشد. در حالی که ضمیر ناخودآگاه به خوبی متوجه آن‌ها می‌شود و به مرور زمان تحت تاثیر قرار می‌گیرد.

پیام‌های سابلیمینال چگونه کار می‌کنند؟

در زیر لایه‌های پیام‌های سابلیمینال که گاه به صورت فایل‌های آرام‌بخش یا صدای طبیعت ارائه می‌شوند، جملات تاکیدی مثبت مانند «من لایق موفقیت هستم»، «من بسیار آرامش دارم»، «من به اهدافم می‌رسم» یا «من اعتمادبه‌نفس بالایی دارم» پنهان شده است. این پیام‌ها آن‌قدر نامحسوس هستند که گوش آن‌ها را نمی‌شنود و ذهن آگاه درک‌شان نمی‌کند، اما ضمیر ناخودآگاه ثبت‌شان می‌کند.

برای درک بهتر این موضوع، خوب است کمی با عملکرد ذهن آگاه و ضمیر ناخودآگاه آشنا شوید. ذهن آگاه فقط اطلاعات محدودی که در طول روز به دست می‌آورد را پردازش می‌کند، اما ضمیر ناخودآگاه وظیفه پردازش و ذخیره حجم زیادی از اطلاعات، خاطرات، باورها و الگوهای رفتاری را دارد. بسیاری از تصمیم‌ها، واکنش‌ها و احساسات روزمره ما، بدون اینکه بدانیم چرا چنین احساسی داریم یا این چنین رفتار می‌کنیم، از همین بخش سرچشمه می‌گیرند. 

در واقع، ضمیر ناخودآگاه مانند یک برنامه‌ریز پنهان، مسیر فکر و رفتار ما را شکل می‌دهد. پیام‌های سابلیمینال به گونه‌ای طراحی می‌شوند که ذهن آگاه به طور مستقیم قادر به درک آن‌ها نیست، اما ضمیر ناخودآگاه می‌تواند آن‌ها را دریافت و ثبت کند. زمانی که شما دائما به این پیام‌ها گوش دهید، ضمیر ناخودآگاه آن‌ها را به عنوان باور جدید می‌پذیرد؛ بدین شکل پیام‌های زیر آستانه‌ای به تدریج روی رفتار و احساسات فرد تاثیر می‌گذارند.

دریافت نوبت حضوری و آنلاین از بهترین دکتر روانشناس تهران

بدون نیاز به مراجعه حضوری، از پزشک نوبت بگیرید

انواع سابلیمینال

پیام‌های زیر آستانه آگاهی به ۲ صورت وجود دارند:

۱- سابلیمینال صوتی

پیام‌های زیر آستانه‌ای صوتی نوعی فایل یا پیام شنیداری هستند که در آن‌ها جملات تاکیدی مثبت به شکل پنهان و زیر صدا وجود دارند. این پیام‌ها معمولا به صورت موسیقی، صدای طبیعت یا صدای پس‌زمینه ارائه می‌شوند و شدت یا فرکانس‌شان به گونه‌ای است که فقط ضمیر ناخودآگاه می‌تواند آن‌ها را دریافت و پردازش کند. هدف اصلی این پیام‌ها، تاثیرگذاری غیر مستقیم روی باورها، افکار و الگوهای ذهنی فرد است.

۲- سابلیمینال تصویری

تصویر فردی را می‌بینید که در حال تماشای تبلیغ تلویزیونی است
اغلب روانشناسان ادعاهایی مانند افزایش چشمگیر اعتمادبه‌نفس یا تغییرات اساسی رفتار با پیام‌های Subliminal را نمی‌پذیرند.

پیام‌های زیر آستانه‌ای تصویری به صورت جملات تاکیدی مثبت در تصویر یا فیلم ارائه می‌شوند که فرد به شکل آگاهانه قادر به دیدن و تشخیص‌شان نیست، اما ضمیر ناخودآگاه آن‌ها را دریافت و پردازش می‌کند. این پیام‌ها ممکن است در قالب یک تصویر، کلمه یا حتی صحنه‌ای کوتاه در فیلم یا تبلیغ گنجانده شوند. این روزها کاربرد سابلیمینال بصری بیشتر در تبلیغات و رسانه‌ها دیده می‌شود و رنگ‌ها و نمادها اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده‎اند. همچنین می‌توان از آن برای تجسم اهداف و تقویت هدف‌های مثبت استفاده کرد. اگر کنجکاوید در مورد روانشناسی رنگ ها بیشتر بدانید، می‌توانید مقاله مرتبط با آن را در درمانکده بخوانید. 

کاربرد سابلیمینال چیست؟

سابلیمینال عملکردی مشابه تصویر سازی ذهنی دارد و طیف گسترده‌ای از اهداف را در برمی‌گیرد؛ از جمله:

  • پیام‌های زیر آستانه‌ای با تقویت باورهای مثبت در ضمیر ناخودآگاه، موجب افزایش عزت‌نفس فرد می‌شوند.
  • برخی از پیام‌های سابلیمینال برای ترک عادت‌های بد مانند پرخوری، سیگارکشیدن و اضطراب مداوم استفاده می‌شوند.
  • پیام‌های زیر آستانه‌ای با تغییر باورهای منفی در مورد روابط به بهبود روابط عاطفی و اجتماعی فرد کمک می‌کنند.
  • برخی از پیام‌های سابلیمینال برای بهبود وضعیت جسمانی مانند کاهش وزن، افزایش انرژی و کمک به تسریع روند بهبودی بیماری استفاده می‌شوند.
  • پیام‌های زیر آستانه آگاهی حاوی جملات تاکیدی مثبتی هستند که به بالا بردن انگیزه برای دست‌یابی به اهداف کمک می‌کنند و باعث افزایش تمرکز در کار و مطالعه می‌شوند. 

تاثیر سابلیمینال در روانشناسی

برخی متخصصان سلامت روان معتقدند، از آن جایی که پیام‌های سابلیمینال بر ضمیر ناخودآگاه تاثیر می‌گذارند، می‌توان از آن‌ها برای کمک به رشد شخصی بهره برد. البته آن‌ها بر این موضوع تاکید دارند که قدرت پیام‌های زیر آستانه‌ای در ایجاد تغییرات بزرگ و پایدار در رفتار و شخصیت انسان محدود است و تنها یک ابزار کمکی به‌شمار می‌آید. همچنین این پیام‌ها نباید به تنهایی و توسط خود فرد به عنوان روش درمان استفاده شوند. اگر شما به موضوع Subliminal علاقه‌مند هستید، باید آن را زیر نظر روانشناس به کار بگیرید. 

در ادامه چند مورد از مهم‌ترین تاثیرات پیام‌های زیر آستانه‌ای را که در روانشناسی هم کاربرد دارند، بررسی می‌کنیم:

۱- تقویت اعتمادبه‌نفس

همان‌طور که موسیقی درمانی در روانشناسی به آرامش ذهن و کاهش اضطراب کمک می‌کند، ترکیب موسیقی با پیام‌های زیر آستانه‌ای هم بر ناخودآگاه تاثیر مثبت می‌گذارد. فایل‌ها و اهنگ سابلیمینال حاوی جملات تاکیدی مثبت مانند «من توانمندم»، «من ارزشمندم» یا «من هر کاری که انجام می‌دهم، موفق می‌شوم» هستند. این پیام‌ها با اثرگذاری بر باور فرد، درک او را از توانایی‌اش بهبود می‌بخشند. زمانی که فرد به طور مرتب این پیام‌ها را دریافت کند، احساس ارزشمند بودن می‌کند و اعتمادبه‌نفسش افزایش می‌یابد. در واقع با گوش دادن مداوم به این پیام‌ها، ضمیر ناخودآگاه آن‌ها را باور کرده و به خودپنداره ذهنی تبدیل می‌کند.

۲-غلبه بر باورهای محدودکننده

تصویر یک آقا را می‌بینید که در حال گوش دادن به فایل صوتی با هدفون است
پیام‌های صوتی زیر آستانه‌ای حاوی جملات تاکیدی مثبت هستند که می‌توانند خودباوری را تقویت کنند.

بسیاری از باورهای منفی و محدودکننده در ناخودآگاه ریشه دارند. سابلیمینال با جایگزین کردن این پیام‌ها با پیام‌های مثبت، الگوهای فکری جدیدی به ضمیر ناخودآگاه می‌دهد و به ما کمک می‌کند تا درک بهتری از پتانسیل وجود خود داشته باشیم.

۳- افزایش تمرکز و توجه

این روزها که عوامل حواس‌پرتی زیاد شده‌اند، می‌توان از پیام‌های سابلیمینال برای افزایش تمرکز استفاده کرد. برخی از این پیام‌ها با ترکیب موسیقی آرام یا فرکانس‌های خاص طراحی می‌شوند و می‌توانند به آرامش و متمرکزشدن ذهن کمک کنند. این ویژگی می‌تواند بهره‌وری فرد را افزایش دهد و موجب بهبود تمرکز در کار یا مطالعه شود.

۴- کاهش استرس و اضطراب

سابلیمینال‌های صوتی اغلب شامل فایل‌های آرامش‌بخش هستند و می‌توانند ذهن را آرام کنند. پیام‌های پنهان این فایل‌ها مانند «من آرام هستم» یا «من ذهن آرامی دارم» به تقویت آرامش درونی در ضمیر ناخودآگاه کمک می‌کنند و موجب کاهش استرس و اضطراب ذهن می‌شوند.

مشاوره آنلاین با بهترین روانشناس

بدون نیاز به مراجعه حضوری، از متخصص مشاوره بگیر

آیا سابلیمینال علمی است؟

از دیدگاه علمی، سابلیمینال به طور قطعی مورد تایید نیست. در آزمایشات کنترل‌شده، زمانی که پیام‌های زیر آستانه‌ای در حد چند ثانیه به گوش یا چشم ارسال شدند، تغییرات کوتاه‌مدتی در رفتار یا تصمیم‌گیری افراد ایجاد شد. با این حال، هنوز محققان در مورد اثرگذاری بلندمدت و قدرت درمانی پیام‌های زیر آستانه‌ای مطمئن نیستند. در واقع، از آن جایی که این پیام‌ها با فرآیندهای ذهنی در ارتباط هستند، نمی‌توان به راحتی میزان اثرگذاری آن‌ها را ارزیابی کرد. به همین دلیل متخصصان سلامت روان توصیه می‌کنند آن‌چه در فایل‌ها یا آهنگ سابلیمینال تحت عنوان تغییرات اساسی در شخصیت و ظاهر، جذب ثروت یا درمان مشکلات روحی تبلیغ می‌شود، را باور نکنید.

عوارض سابلیمینال چیست؟

اینفوگرافیک عوارض و خطرات سابلیمینال
پیام‌های Subliminal باید زیر نظر متخصص سلامت روان مورد استفاده قرار بگیرند.

همان‌طور که می‌دانید، پیام‌های زیر آستانه‌ای قابل شنیدن نیستند و فقط ضمیر ناخودآگاه آن‌ها را دریافت و پردازش می‌کند. از همین‌رو خطر دریافت پیام‌های نامناسب یا گمراه‌کننده وجود دارد. بهترین راه‌کار این است که قبل از استفاده از پیام‌های سابلیمینال با روانشناس آنلاین در مورد اثربخشی آن‌ها مشورت کنید. 

در اینجا چند مورد از مهم‌ترین عوارض Subliminal را آورده‌ایم:

  • ایجاد انتظارات غیر واقع‌بینانه
  • افزایش وابستگی ذهنی و احساس ناتوانی در صورت عدم دسترسی به فایل‌ها
  • ایجاد ناراحتی و گیجی
  • اختلال در خواب (در صورت استفاده از فایل‌های تقلبی)
  • افزایش احتمال سردرد (در موارد نادر)

راهنمای مراجعه به پزشک

سابلیمینال شامل پیام‌ها و محرک‌هایی است که زیر آستانه آگاهی انسان قرار می‌گیرند. این پیام‌ها فقط توسط ضمیر ناخودآگاه دریافت و جذب می‌شوند و به مرور زمان در الگوهای فکری و رفتاری ما تغییر مثبت ایجاد می‌کنند. اگرچه نباید پیام‌های زیر آستانه‌ای را جایگزین روش‌های علمی معتبر کرد، اما استفاده از آن‌ها زیر نظر روانشناس می‌تواند به رشد شخصی و تسهیل روند دست‌یابی به اهداف کمک کند. 

ما در این مقاله از مجله درمانکده شما را با مفهوم Subliminal آشنا کردیم و به بررسی کاربرد و عوارض آن پرداختیم. اگر در این مورد سوالات بیشتر دارید، می‌توانید به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و از بهترین پزشکان متخصص همچون دکتر روانشناس باتجربه مشورت بگیرید. همچنین درمانکده امکان دریافت نوبت اینترنتی جهت مراجعه حضوری یا مشاوره آنلاین تلفنی، متنی و تصویری را برای شما فراهم کرده است.

سوالات متداول

سابلیمینال حاوی چه نوع پیام‌هایی است؟

پیام‌های صوتی یا تصویری زیر آستانه آگاهی حاوی جملات تاکیدی مثبت هستند که در پس‌زمینه صدا، تصویر، ویدئو یا موسیقی پنهان شده‌اند.

سابلیمینال چگونه کار می‌کند؟

سابلیمینال، پیام‌ها و محرک‌هایی که در زیر آستانه آگاهی انسان قرار می‌گیرند را به ضمیر ناخودآگاه می‌فرستد و به تدریج موجب تغییر در الگوی فکری و رفتاری فرد می‌شود.

آیا پیام‌های سابلیمینال برای همه موثر هستند؟

پیام‌های زیر آستانه‌ای برای همه به یک اندازه موثر نیستند؛ زیرا اثربخشی آن‌ها به میزان باور فرد، تکرار و تداوم استفاده از پیام‌ها بستگی دارد.

منابع: aurahealth | study | quora

آیا این مقاله برای شما مفید بود؟

میانگین امتیاز 3.8 / 5. تعداد رای‌ها 14

هنوز امتیازی ثبت نشده

r@dmanesh-salllam
دریا رادمنش

دریا رادمنش هستم کارشناس ارشد رشته روانشناسی بالینی. حدود پنج سال می‌شه که در کنار مشاوره روانشناسی در زمینه اختلالات روانشناختی، به دلیل علاقه شخصیم به نوشتن، در حوزه پزشکی، سلامت روان و... تولید محتوا می‌کنم.

مشاهده سایر مطالب
اشتراک در
اطلاع از
guest
(اختیاری)

در صورتی که سوال شما تخصصی هست و به دنبال نظر پزشک متخصص هستید، به بخش مشاوره آنلاین پزشکی مراجعه کنید.

0 پرسش و پاسخ
بیشترین رأی
تازه‌ترین قدیمی‌ترین
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه سؤال ها