فراموشی به از دست دادن خاطرات، واقعیت ها،اطلاعات و تجارب اشاره دارد. اگرچه ندانستن اینکه که هستید یک plot device رایج در فیلمها و تلویزیون است ولی، در واقعیت فراموشی یاعث از دست دادن هویت نمیشود. درعوض، افراد مبتلا به فراموشی که سندروم فراموشی نیز خوانده میشود معمولاسالم بوده و میدانند که هستند ولی، ممکن است در یادگیری اطلاعات جدید و شکلگیری حافظه جدید مشکل داشته باشند. فراموشی همچنین میتواند با آسیب به نواحی از مغز ایجاد شود که برای پردازش حافظه حیاتی هستند. برخلاف موقتی بودن ازدست دادن حافظه(فراموشی جهانی گذرا)، فراموشی میتواند همیشگی باشد. هیچ درمان مشخصی برای فراموشی وجود ندارد ولی تکنیکهایی برای ارتقای حافظه و حمایتهای روانی میتواند به افراد مبتلا به فراموشی و کنارآمدن خانواده هایشان با این موضوع کمک کند.
علائم فراموشی
دو ویژگی اصلی فراموشی عبارتند از:
*اختلال توانایی در یادگیری اطلاعات جدید به دنبال شروع فراموشی (فراموشی پیشگرا)
*اختلال توانایی در یادآوری وقایع گذشته و اطلاعاتی که قبلا آشنا بودند (فراموشی پس گستر)
اکثر افراد مبتلا به فراموشی با حافظه کوتاه مدت مشکل دارند و نمیتوانند اطلاعات جدید را بخاطر بسپارند. خاطرات اخیر به احتمال زیاد از دست میروند درحالی که خاطرات بسیار قدیمی و یا ریشه ای میتواند حفظ گردد. برخی افراد میتوانند تجارب از دوران کودکی را بیاد اورند با اسامی رئیس جمهورهای قبلی را بدانند ولی توانایی بیاد اوری نام ریئس جمهور حاضر یا اینکه در چه ماهی هستند و یا صبحانه چه بود را ندارند. از دست دادن حافظه جدا شده بر هوش، دانش عمومی ، آگاهی ، دامنه توجه، قضاوت، شخصیت یا هویت فرد تاثیر نمیگذارد . افراد مبتلا به فراموشی معمولا میتوانند عبارات نوشته شده یا گفته شده را بفهمند و مهارتهایی چون دوچرخه سواری و نواختن پیانو را یاد بگیرند. آنها میتواندد بفهمند که دارای اختلال حافظه هستند. فراموشی همان زوال عقلی نیست. زوال عقلی اغلب شامل از دست دادم حافظه میباشد ولی میتواند سایر مشکلات شناختی مهم را شامل شود که منجر به کاهش در توانایی برای انجام فعالیتهای روزانه میشود. الگویی از فراموشی نیز علامتی شایع از اختلال شناختی خفیف(MCI) است ولی حافظه و سایر مشکلات شناختی در MCI به شدت مشکلات موجود در زوال عقلی نمیباشد.
نشانه های دیگر فراموشی
بسته به علت فراموشی، سایر نشانه ها و علائم میتواند شامل موارد زیر باشد:
*تجدید خاطره نادرست(درددل) یا ساختن حاطرات واقعی که در زمانی نادرست قرار گرفته اند
*سردرگمی با برهم خوردگی
وقتی به پزشک مراجعه میکنید
هرکسی که ازدست دادن حافظه غیر بیانی، آسیب سر، سردرگمی یا بر هم خوردگی را تجربه میکند، نیاز به توجه پزشکی سریع دارد. فرد مبتلا به فراموشی ممکن است قادر به شناسایی موقعیت خود نباشده و نتواند بدنبال مراقبتهای پزشکی باشد. اگر کسی را با علائم فراموشی مینشناسید، کمک کنید تا مراقبتهای پزشکی دریافت کند.
علت های فراموشی
عملکرد طبیعی حافظه ، بسیاری از بخش های مغز را درگیر میکند و هرگونه آسیب یا بیماری که بر مغز تاثیر میگذارد میتواند با پیچیدگی حافظه تداخل داشته باشد. فراموشی میتواند حاصل از آسیب به ساختار مغزی باشد که باعث شکلگیری سیستم کالبدی میشود که کنترل کننده خاطرات و عواطف شماست. این ساختارها شامل، تالاموس است که در اعماق مرکز مغز قرار دارد و شکلگیری هیپوکامپال است که در لب های گرمایی مغزتان قرار گرفته اند. فراموشی با آسیب مغزی یا آسسب که به عنوان فراوشی نورولوژیکی شناخته میشود ، ایجاد میشود، دلایل احتمال فراموشی نورولوژیکی شامل:
*سکته مغزی
*التهابات مغز(انسفالیت) که نتیجه عفونت با یک ویروس مثل ویروس هرپس سیمپلکس است، که یک واکنش خود ایمنی به سرطان در قسمتی دیگر از بدن(آنسقالیت لیمبیکارانئوپلاستیک) یا به عنوان واکنش خود ایمنی در عدم وجود سرطان است
*عدم وجود اکسیژن کافی در مغز، به عنوان مثال، از حمله قلبی، ناراحتی های تنفسی یا مسمومیت با مونوکسید کربن
*استفاده طولانی مدت از الکل که منجر بع کمبود تیامین میشود(ویتامین ب1)(سندروم ورنیکه-کورساکف)
*تومور در نواحی مغزی که حافظه را کنتترل میکند
*بیماری های مغزی تخریب کننده نظیر الزایمر و سایر اشکال زوال عقلی
*تشنج
*برخی داروهای مشخص نظیر بنزودیازپین ها
آسیبهای سر که باعث گیجی میشوند چه دراثر تصادف باشد چه ورزش، میتواند منجر به گیجی و مشکلاتی در بیاداوری اطلاعات جدید شوند. این امر خصوصا در مراحل اولیه بهبودی شایع میباشد. ولی آسیب های سر معمولا باعث فراموشی شدید نمیشوند. نوع نادر دیگری از فراموشی، فراموشی تجزیه ای (سایکوژنیک)نام دارد که برگرفته از شوک یا ترومای عاطفی مثل قربانی جنایت خشونت آمیز بودن میباشد. در این اختلال، شخص خاطرات شخصی و اطلاعات شرح حالی خود معمولا خلاصه ای از آنها را از یاد میبرد.
فاکتورهای خطر
احتمال پیشرفت فراموشی میتواند درصورتی افزایش یابد که موارد زیرا تجربه کرده اید:
*جراحی مغز، آسیب سر یا تروما
*سسکته مغزی
*مصرف مداوم الکل
*تشنج
عوارض
فراموشی در شدت و دامنه متغیر است ولی حتی فراموشی های خفیف بر فعالیتهای روزانه و کیفیت زندگی تاثیر میگذارد. این سندروم میتواند مشکلاتی در محل کار، مدرسا و اجتماع ایجاد کند. ممکن است بیاداوری خاطرات گمشده میسر نباشد. برخی افراد با مشکلات شدید حافظه باید در موقعیت های نظارتی یا تسهیلات مراقبتی گسترده زندگی کنند.
آمادگی برای ملاقات با پزشک
احتمالا مراجعه به پزشک یا متخصص عمومی را شروع میکنید. اگرچه، بعدها ممکن است به دکتر متخصص در اختلالات مغزی و سیستم عصبی ارجاع داده شوید. (نورولوژیست). ایده خوبی است که آمادگی لازم را برای ملاقات داشته باشید. در اینجا برخی اطلاعاتی وجود دارد که به آمادگی شما و انتظاراتی که از پزشک دارید کمک میکند.
چه اقداماتی میتوانید انجام دهید
*هرگونه علائم غیر طبیعی که تجربه کرده اید حتی آنهایی که بنظر میرسد نامرتبط باشند را یادداشت کنید
*اطلاعات کلیدی مانند هر گونه فشار زیاد یا تغییرات اخیر در زندگی که بیاد میاورید را یادداشت کنید. از اعضای خانواد یا دوستان بخواهید به شما کمک کنند و مطمئن شوید فهرستی کامل نوشته اید
*فهرستی از تمامی داروها، ویتامینها یا مکملهایی که مصرف کرده اید تهیه کنید.
*از اعضای خانواده یا دوستان بخواهید همراهیتان کنند. حتی در بهترین شرایط، یاداوری تمام اطلاعاتی که در ملاقات با پزشک و متخصص مغز و اعصاب ارائه میدهید میتواند دشوار باشد. فرد همراه میتواند به شما کمک کند تا همه موارد را بیاد اورید.
*یک نوت پد و مداد برای اشاره به مواردی که میخواهید در یاداوری شان مطمئن شوید، همراه بیاورید.
*سوالاتی را برای پرسش از پزشک مغز و اعصاب بنویسید
فهرستی از سوالاتی که میتواند به شما در استفاده بهینه از زمان ملاقات با پزشک کمک کند تهیه کنید تا مطمئن شوید هرچیزی که ممیخواهید بپرسید را پوشش میدهد. برای فراموشی، برخی سوالات اساسی برای پرسش از پزشک شامل:
*دلیل احتمالی علائمم چیست؟
*دلایل احتمالی دیگری وجود دارد؟
*چه آزمایشاتی باید انجام دهم؟آیا این آزمایشات نیاز به آمادگی خاصی دارد؟
*آیا حافظه ام برمیگردد؟
*چه درمانهایی وجود دارد و کدام را توصیه میکتنید؟
*من وضعیتهای سلامتی دیگری نیز دارم چطور میتوانم آنها را باهم کنترل کنم؟
*آیا نیاز است فعالیت خاصی را محدود کنم؟
*آیا بروشور یا نسخه چاپی که بتوانم با خود ببرم وجود دارد؟چه وبسایتهایی توصیه میکنید؟
علاوه بر این پرسشها، از پرسیدن سوالاتی که در طی ملاقات باپزشک برایتان پیش میاید دریغ نکنید.
چه انتظاری ار پزشک دارید
پزشک احتمالا تعدادی از سوالات را میپرسد که شامل:
*اولین بار کی متوجه افت حافظه شدید؟
*آیا در آن زمان علائم دیگری مشاهده کرده اید؟
*کی درگیر تروما شدید؟برای مثال، تصادف، خشونت در ورزش یا حمله؟
*آیا بیماری یا رویداد دیگری وجود دارد که بدنبال ازدست دادن حافظه باشد؟
*آیا چیزی به بهبودی حافظه تان کمک میکند؟
*آیا افت حافظه تان بدتر شده است؟
*آیا مشکلات حافظه متناوب یا ثابت است؟
*آیا این وضعیت ثابت مانده یا بدتر شده؟
*آیا بتدریج بوجود آمده یا ناگهانی؟
تست ها و تشخیص ها برای فراموشی
برای تشخیص فراموشی، پزشک ارزیابی جامعی را برای تعیین سایر علل های احتمالی از دست دادن حافظه نظیر بیماری الزایمر یا سایر اسکال زوال عقلی، افسردگی یا توموز مغزی انجام میدهد.
تاریخچه پزشکی
این ارزیابی با تاریخچه پزشکی کامل شروع میشود. زیرا فرد مبتلابه از دست دادن حافظه ممکن است قادر به ارائه اطلاعات کامل نباشد درنتیجه دوست یا یکی از اعضای خانواده در این ارزیابی شرکت میکنند. دکتر متخصص مغز و اعصاب سوالات بسیاری برای فهم از دست دادن حافظه میپرسد. مواردی که ممکن است پرسیده شود شامل:
*نوع از دست دادن حافظه-اخیر یا طولانی مدت
*زمان شروع مشکلات حافظه و چگونگی پیشرفت آنها
*بررسی عواملی چون آسیب سر یا سکته مغزی یا جراحی
*سابقه خانوادگی، خصوصا بیماری عصبی
*مصرف دارو و الکل
*سایر علائم و نشانه هایی چون گیجی، مشکلات زبان تغییرات شخصیتی یا اختلال توانایی در مراقبت از خود
*سابقه تشنج، سردرد ، افسردگی یا سرطان
آزمایش فیزیکی
بررسی فیزیکی میتواند شامل بررسی عصبی برای ارزیابی رفلکسها، عملکرد حسی، تعادل و سایر ابعاد فیزیولوژیکی سیستم عصبی و مغز میباشد.
تستهای شناختی
پزشک افکار شخص، قضاوت و حافظه اخیر یا طولانی مدت را بررسی خواهد کرد و به بررسی دانش و اطلاعات کلی شخص نظیر نام رئیس جمهور کنونی همانند اطلاعات شخصی و رویدادهای گذشته میپردازد. ارزیابی حافظه میتواند در تعیین مقدار از دست رفتن حافظه و ارائه بینشهایی در مورد نوع کمکی که شخص لازم دارد موثر است.
تستهای تشخیصی
تست های تصویر برداری مانند MRI و CT اسکن میتواند برای جستجوی آسیب یا ناهنجاری در مغز انجام شود. آزمایشهای خون میتواند برای عفونت، کمبود تغذیه یا سایر موارد بررسی شود. یک الکتروانسفالوگرافی میتواند برای وجود تشنج انجام گردد.
دارو و درمان
درمان برای فراموشی بر تکنیک ها و استراتژیثهایی برای کمک به حبران مشکل حافظه متمرکز است.
کاردرمانی
شخص مبتلا به فراموشی میتواند با یک کاردرمانگر برای یادگیری اطلاعات جدید به منظور جاگذاری آنچه از یاد برده یا به منظور استفاده از خاطرات دست نخورده به عنوان اساسی برای دستیابی به اطلاعات جدید کار کند. تمرین حافظه نیز شامل تنوعی از استراتژی ها برای سازماندهی اطلاعات است که یاداوری را آسانتر میکند و درک گفت گوهای بیشتر را بهبود میدهد.
کمک های تکنولوژیکی
بسیاری از افراد مبتلا به فراموشی کاربرد تکنولوژِ های هوشمندی نظیر گوشی های هوشمند یا دستگاه های تبلت دستی را موثر میپندارند. با برخی تمرین ها، حتی افرادی با فراموشی شدید میتواندد این سازماندهنده های الکترونیکی را برای کمک به انجام وظایف روزانه استفاده کنند. به عنوان مثال، تلفنهای هوشمند میتواندد برای یاداوری رویدادهای مهم یا مصرف دارو برنامه ریزی شوند. کمک های حافظه با تکنولوژی پایین شامل نوت بوکها، تقویم های دیواری ، مدیریت مصرف قرص و تصاویر افراد و مکانها میباشد.
دارو ها یا مکمل ها
در حال حاضر هیچ دارویی برای درمان بسیاری از انواع فراموشی وجود ندارد. فراموشی بوسیه سندروم ورنیک-کورساکوف ایجاد میشود که بعلت کمبود تیامین میباشد. درمان شامل جاگذاری مجدد این ویتامین و ارائه تغذیه صحیح میباشد. باوجود درمانی که هنوز نیاز به ترک مصرف الکل دارد، میتواند در جلوگیری از آسیبهای آینده موثر باشد. اکثر افراد تمام حافظه از دست رفته خود را باز نمیابند. محققین انتقال دهنده های عصبی را مورد بررسی قرار میدهند که در شکلگیری حافظه نقش دارند که میتواند منجر به درمانهای جدید برای اختلالات حافظه شود. ولی پیچیدگی فرایندهای مغزی این احتمال را از بین میبرد که یک داروی واحد قادر به حل مشکلات حافظه میباشد.
پشتیبانی و مقابله با استرس
زندگی با فراموشی میتواند برای کسانی که افت حافظه دارند و برای دوستان و اعضای خانواده شان نا امید کننده باشد. افرادی با فرم های شدید تر فراموشی نیز ممکن است نیاز به کمک مستقیم از خانواده، دوستان و یا پرستاران حرفه ای داشته باشند. صحبت با کسانی که موقعیتتان را درک میکنند و کسانی که قادر به ارائه راهنمایی یا مراحلی برای زندگی افراد مبتلا به فراموشی میتواند موثر باشد. از دکتر بپرسید درصورتی که گروه های حمایتی را در محل زندگی تان برای افرادی با فراموشی و دوستدارانشان میشناسند بگوییند. درصورتی که یک علت مهم برای فراموشی شناسایی شود، سازمانهای ملی وجود دارند که میتواندد اطلاعات اضافی یا حمایتی برای افراد و خانواده هایشان ارائه دهند.
[sibwp_form id=1]
