خجالت خودبه‌خود از بین نمی‌رود. افراد خجالتی زمانی موفق می‌شوند که خجالت خود را به رسمیت بشناسند و بعد براساس این آگاهی دست به اقدام بزنند.

علت خجالت کشیدن چیست و چطور می‌توان بر آن غلبه کرد؟

در انتظار بازبینی توسط تیم پزشکی درمانکده

بعضی از افراد هنگام نزدیک شدن به دیگران یا وقتی کسی به آن‌­ها نزدیک می­‌شود، مدام احساس دلهره و عجیب بودن پیدا می­‌کنند. به این احساس خجالت و شرمزدگی می‌گویند. خجالت، واکنش به ترس است و تحقیقات نشان می­‌دهد اگرچه برای این مساله، علت زیست‌­شناسی عصبی وجود دارد(مجموعه­‌ رفتاری تحت کنترل پیوند خاصی از اعصاب در مغز)، از طرفی خجالت به­‌شدت تحت تاثیر تربیت والدین و تجارب زندگی است.

مشاهده بیشتر : لیست بهترین دکتر روان شناس

علت خجالت و شرمزدگی چیست؟

چند ویژگی شخصیتی در بروز خجالت نقش دارد: خودآگاهی، فکر منفی درباره­‌ی خود، عزت نفس پایین و ترس از قضاوت و طرد شدن. افراد خجالتی اغلب درگیر مقایسه­‌های اجتماعی غیرواقعی می­‌شوند و در برابر افراد اجتماعی و پرجنب و جوش به حال خود غبطه می­‌خورند. افراد خجالتی با این باور که دیگران همواره او را مورد قضاوت قرار می­‌دهند، فرصت­‌های جدید اجتماعی را رها می­‌کنندو این مساله، مانع تقویت مهارت‌­های اجتماعی آن‌ها می‌شود.

آیا خجالتی بودن و شرمزدگی ذاتی است؟

خودآگاهی بیش از حد، ارزیابی منفی خود و فکر منفی راجع به خود از ویژگی‌­های خجالتی بودن است. همه‌­ی این ویژگی‌­ها به تعریف فرد از خود برمی‌گردد. از آن­جایی که تعریف ما از خود از 18 ماهگی شکل می­‌گیرد، شاید بگویید نمی‌­توان از بدو تولد خجالتی بود. حدود بیست درصد از نوزادان خلق و خوی واکنش‌­پذیر دارند اما به این معنی نیست که بعدا خجالتی خواهند شد یا نمی­‌توانند رفتار خود را تغییر دهند.

همچنین در این مطلب از درمانکده می‌توانید درباره مفهوم شخصیت و عوامل موثر بر ایجاد شخصیت بیشتر بخوانید.

علت خجالتی بودن بچه‌­ها چیست؟

عوامل محیطی و زیستی روی خجالت تاثیر می­‌گذارد. طبیعت نوزادان متفاوت است و احتمال این­که بچه­‌های حساس، خجالتی شوند نیز بیشتر است. با این وجود، حمایت و دقت والدین در تربیت فرزند می­‌تواند مانع بروز خجالت یا اضطراب اجتماعی شود.

والدین می‌توانند بدون اینکه به کودک فشار بیاورند تا شخصیتش را عوض کند، مهارت دوستیابی را در او تقویت کنند و مانع از خجالت او شوند.
والدین می‌توانند بدون اینکه به کودک فشار بیاورند تا شخصیتش را عوض کند، مهارت دوستیابی را در او تقویت کنند و مانع از خجالت او شوند.

 

علت خجالتی بودن نوجوانان چیست؟

ممکن است خجالت در نوجوانی تشدید شود؛ چون نوجوانان باید وضعیت­‌های جدید اعم از مدرسه، دوستی و بلوغ را پشت سر بگذارند. ممکن است فرد  از بی‌آبرو شدن، طرد شدن یا رسوا شدن بترسد. والدین می­‌توانند نوجوانان را تشویق کنند تا درصورت نادرست بودن این ترس‌­ها، راهی برای غلبه بر آن پیدا کنند و بعد در تقویت این رفتار و مهارت‌­ها نیز کمکشان کنند.

فرق بین خجالتی بودن و درون­گرایی چیست؟

خجالتی بودن با درون­گرایی فرق دارد. افراد درون­گرا از این­‌که تنها وقت بگذرانند، انرژی می­‌گیرند. در مقابل، افراد خجالتی اغلب مایل هستند با دیگران ارتباط برقرار کنند اما نمی­‌دانند چطور این کار را انجام دهند و یا نمی­‌توانند اضطراب و ترس ناشی از قضاوت منفی را که با تعامل همراه است تحمل کنند. تامل در خود برای نظارت بر رفتار و ویژگی­‌هایی که در نظرشان ضعف محسوب می‌­شود، باعث می‌­شود نتوانند با دیگران ارتباط برقرار کنند.

تعریف هر فرهنگ از خجالت و شرمزدگی چیست؟

ارزش‌­های فرهنگی که کودکان از والدین و جامعه به دست می­‌آورند روی گرایش اجتماعی آن‌ها تاثیر می­‌گذارد. تقریبا 40 تا 50 درصد از بزرگسالان آمریکا خود را خجالتی می­‌دانند، درحالی­‌که 30 درصد از افراد اسرائیلی و 60 درصد از ژاپنی­‌ها نیز همین حرف را می­‌زنند. احتمالا نحوه‌­ی تحسین و انتقاد کردن در هر فرهنگ باعث چنین تفاوت­‌های فرهنگی می­‌شود.

تصویر یک نوجوان که خجالت می‌کشد و دچار شرمزدگی و تنهاست.
نوجوانان به دلیل قرارگیری در شرایط سخت بلوغ، بیشتر خجالت می‌کشند. اما با راهکارهای ساده و حمایت از آن‌ها می‌توان گذراندن این دوران را برایشان آسان کرد.

آیا می‌­توانم بر خجالت غلبه کنم؟

خجالت خودبه‌­خود از بین نمی‌­رود. افراد خجالتی زمانی موفق می­‌شوند که خجالت خود را به رسمیت بشناسند و بعد بر اساس این آگاهی، دست به اقدام بزنند. آن­‌وقت متوجه می‌­شوند که پیدا کردن موضوع برای گپ و گفت کوتاه همیشه آسان نیست؛ برای همین از قبل برای مکالمه برنامه می­‌چینند، سوال‌ها و داستان­‌هایشان را تمرین می­‌کنند و زودتر در محل حاضر می­‌شوند تا به محیط جدید عادت کنند.

چگونه بر خجالت و شرمزدگی غلبه کنیم؟

افراد خجالتی بدون این­که تعریفشان از خود را تغییر دهند، به راحتی می­‌توانند چالش­‌های اجتماعی را پشت سر بگذارند. محققان می­‌گویند بهتر است فرد، خجالتی بودن خود را به رسمیت بشناسد و سعی کند خود را از چنگال خودآگاهی برهاند.

روش­‌های مختلفی برای بالا بردن اعتماد به نفس اجتماعی وجود دارد. افراد خجالتی می­‌توانند به جای دوری از رویدادهای اجتماعی، زودتر از موعد برای آن برنامه‌­ریزی کرده و روی مهارت­‌های اجتماعی خود کار کنند. خجالیتی‌ها می‌­توانند قبل از شرکت در رویداد اجتماعی، چند سوال و موضوع برای صحبت طراحی کنند و تحمل خود را بالا ببرند. به­‌علاوه، این افراد می‌­توانند ذهنیت خود را تغییر دهند و به­‌جای این­که گمان کنند واکنش طرف مقابلشان حتما منفی است، انتظار نتیجه­‌ی مثبت داشته باشند.

همچنین در صورتی که شما یک فرد خجالتی باشید، آماده شدن برای موقعیت اجتماعی باعث می‌­شود به جای تمرکز روی اتفاقات منفی احتمالی، به اتفاقات مثبت فکر کنید. سوالاتی که می­‌خواهید از دیگران بپرسید و داستان­‌هایی را که دوست دارید به اشتراک بگذارید، از پیش آماده کنید. به موضوعاتی که شاید بین شما مشترک است فکر کنید. کنجکاوی در مورد دیگران و کم­تر انتقاد کردن از خود هم مفید است.

خودآگاهی بیش از حد، ارزیابی منفی خود و فکر منفی راجع به خود از ویژگی‌­های خجالتی بودن است. همه‌­ی این ویژگی‌­ها به تعریف فرد از خود برمی‌گردد.
خودآگاهی بیش از حد، ارزیابی منفی خود و فکر منفی راجع به خود از ویژگی‌­های خجالتی بودن است. همه‌­ی این ویژگی‌­ها به تعریف فرد از خود برمی‌گردد.

چطور می­‌توانم به فرزندم کمک کنم تا اجتماعی‌­تر شود؟

والدین می­‌توانند بدون این­که به کودک فشار بیاورند تا شخصیتش را عوض کند، مهارت دوست­یابی را در او تقویت کنند. مثلا می­‌توانند از علایق کودک استقبال کرده و او را به انجام آن تشویق کنند؛ زیرا هنگام انجام فعالیت‌­های مشترک، می­‌توان دوستان جدید پیدا کرد. همچنین والدین می­‌توانند مهارت‌های ساده­‌ی اجتماعی را نظیر برقراری تماس چشمی، لبخند زدن، واضح صحبت کردن و پرسیدن سوال­‌هایی که با «چه» و «چطور» شروع می‌شود، به کودک یاد دهند.

مشاهده بیشتر : لیست بهترین دکتر روان شناس

سخن پایانی

خجالت کشیدن و احساس شرم ممکن است بی‌اهمیت جلوه کند اما برای افرادی که با این معضل دست‌وپنجه نرم می‌کنند، داستان چیز دیگری است. با این حال می‌توان با کمک گرفتن از پزشکان و روان‌شناسان با تجربه، بر این مشکل غلبه کرد. شما از طریق سایت درمانکده می‌توانید به صورت آنلاین پزشک یا روانشناس خود را انتخاب کرده و نوبت‌تان را رزرو کنید.

منبع

psychologytoday

[sibwp_form id=1]

آیا این مقاله برای شما مفید بود؟

میانگین امتیاز 4.2 / 5. تعداد رای‌ها 42

هنوز امتیازی ثبت نشده

Editorial team
تیم تحریریه درمانکده

تیم تحریریه درمانکده متشکل از نویسندگان باتجربه حوزه سلامت و پزشکی است که به صورت تخصصی به تحریر مقالات با موضوعات پزشکی، سلامت جسم و سلامت روان می‌پردازند. پیشنهاد می‌کنیم که محتوای تخصصی این نویسندگان را از دست ندهید.

مشاهده سایر مطالب
اشتراک در
اطلاع از
guest
(اختیاری)

در صورتی که سوال شما تخصصی هست و به دنبال نظر پزشک متخصص هستید، به بخش مشاوره آنلاین پزشکی مراجعه کنید.

20 پرسش و پاسخ
بیشترین رأی
تازه‌ترین قدیمی‌ترین
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه سؤال ها
کنکوری بیکار
کنکوری بیکار
2 ماه قبل

سلام
من در کلاس های آنلاین بسیار شوخی میکنم و گرم میگیرم اما وقتی در حضوری، معلم اون درس رو( مخصوصا مرد اگر باشه) ببینم، بسیار بسیار خجالتی و شوکه و ترسیده میشم. واقعا سابقه نداره اما دستام به شدت میلرزن و نمیدونم چی بگم. حتی برای اینکه مردم صورتم رو نبینن تا حس بدی نداشته باشن، هنوز ماسک میزنم و تا زیر چشمم رو میپوشونم. راهکارش چیه؟ حس میکنم اگر مردم صورتمو ببینن بی مصرف و زشتم!

فاطمه
فاطمه
4 ماه قبل

سلام من یک دختر ۱۵ ساله هستم و خجالت می کشم وقتی دوره قاعدگی من هستم نمیدونم چطوری به خانواده یا دوستانم بگم که این شرایط رو دارم و اون ها وقتی م نماز نمیخونم فکر هایی مثل نماز نمی خونه یا از نماز افتاده البته به نظر خودم دربارم فکر میکنن . و چون خجالتی هستم نمیتونم بگم میشه لطفا کمکم کنید . من به راهنمایی نیاز دارم

شهر
مشهد
کامبیز
کامبیز
5 ماه قبل

من زیادخجالتی هستم

شهر
کرج
ماهور
ماهور
8 ماه قبل

واقعا راه حلی برا از بین بردن خجالتی بودن بیش از حد

لقمان
لقمان
10 ماه قبل

سلام من خیلی عرق حجالتی دارم دارم دیونه میشم حتی نمیتوانم برم ارایشگاه موی سرم را اصلاح کنم

Bigi
Bigi
10 ماه قبل

سلام
علت اینکه یه دختر در عین حالی که با یه پسر خیلی صمیمی هست اما در بعضی رفتار ها و حرفها با اون پسر خجالتی هست چیه

سارینا
سارینا
11 ماه قبل

سلام من سارینا هستم ۱۴ سالمه یه دوستی دارم خیلی دوستش دارم ولی وقتی پیششم خود واقعیم نیستم و حنا نمیتونم بهش نگاه کنم الان نمی‌دونم باید چکار کنم

شهر
تهران
محمدرضا
محمدرضا
11 ماه قبل
پاسخ به  سارینا

داروهای متعددی وجود دارد که میتونید با نظر پزشک از آنها استفاده کنید ، اعتماد به نفستون رو ببرید بالا و بگید که من میتونم از دوستم به مراتب بهتر صحبت کنم چرا خجالت میکشم الکی

شهر
تبریز
سهیل
سهیل
1 سال قبل

سلام خجولی وکمرویی و بی اعتماد به نفسی و استرس و اضطراب و ترس اگه بصورت ذاتی يا همون ارثی باشه میشه بطور کامل رفعش کرد اون بخش ذاتی رو

شهر
مشهد
Moon
Moon
1 سال قبل

سلام وقت بخیر
ببخشید از یه چیزی خجالت میکشم ، و حتی این مشکل من هم باعث خجالته که میپرسم
من یه دوستی دارم باهم خیلی صمیمی هستیم چند روز پیش برای اولین دفعه رفتم خونشون یعنی خونه نبود رسما کاخ بود وقتی رفتم اتاق رفیقم واقعا یه جوری شدم خیلی خوشگل بود یعنی میتونم بگم دوستم تو رویاهای من زندگی میکنه الان قراره دوستم اینا بیاد خونه ما و من خجالت میکشم چون اتاق من اصلا چیز خاصی نداره انگار یه انباری هستش اصلا یه جوری شدم
کمکم کنین چطوری خجالت نکشم و حس بدی نداشته باشم؟:)

شهر
تبریز
فاطمه عالیشاه
فاطمه عالیشاه
1 سال قبل

سلام خستهرنباشید من خیلی اخلاق های منفی دارم همش میگم من زشت هستم اعتماد به نفسم زیر صفره و خییلی اخلاق های دیگر فعلا این دوتا بازهم هست. چه کنم دارن روانی میشم ازهمه مهم تر انگار کسی به هم میگه خودتو خفه کن من دارم روانی میشم دکتر سه سال پیش رفتم میگه باید بستری بشی قبول نکردیم چه کنم راه حل دست بده عزیز خداازبزرگی کمتون نکنه

شیدا
شیدا
1 سال قبل

فاطمه جان، همینکه آگاه بشی و بپذیری که این افکار واقعی نیستن و فاقد ارزش و اعتبار ند، مهمترین قدمو برداشتی

شایان
شایان
1 سال قبل

زندگی نامه افراد موفق رو بخون. آدما با چهره و اندام و ظاهرشون قضاوت نمیشن . یه کاری مهارتی یادبگیر تا تواناییتو کشف کن. خدا همیشه کسی رو از نعمتی محروم میکنه نعمتی دیگه رو بهش میده .قیافه زیابی همه چیز نیست.

رضا
رضا
9 ماه قبل
پاسخ به  شایان

سلام منم از دوستام خجالت میکشم باید چه کار کنم نمیزاره پیشرفت کنم

شهر
تهران
نیازمند کمک
نیازمند کمک
2 سال قبل

سلام. دختر نوجوان ۱۵ ساله ای هستم. وقتی در بین همکلاسی ها و کلن بیرون از خانه قرار میگیرم احساس میکنم همه به من نگاه میکنن و نطرات منفی بین هم رد و بدل میکنن. متن بالا رو کامل خوندم. خودآگاهی بیش از حدی که دارم بحاطر اینه که وقت زیادی رو صرف فکر کردن به واکنش اطرافیان به کارها و نظرات خودم میگذرونم. این باعث شده از همون اول دبستان دوستای زیادی نداشته باشم. همیشه با خودم ور میرفتم و میرم که چرا داخل مدرسه نباید دوستی پیدا کنم؟ داخل مدرسه سر خودم رو با درس خوندن و اشتیاق الکی نشون دادن و اینها گرم میکردم اما آخرش میفهمیدم چقدر سخته. میخواستم دوست جدید پیدا کنم اما نه روم میشد به مامانم بگم نه به چشمای طرف زل بزنم و بگم با هم دوست بشیم. تفاوت اجتماعی داخل جامعه هم باعث شده هر جا اسم من بین همکلاسی ها بیاد انگار دارن از یه دختر تک بعدی خرخون حرف میزنن که تنها بعد وجودش درسخوندنه.
به هنر علاقه زیادی دارم اما به خاطر وضع جامعه( خودتون میدونید دیگه هنر کجا رشته تجربی کجا) هیچوقت نشد رک و پوست کنده حرف دلمو بزنم. داخل مدرسه دعوایی جشنی چیزی میشد انگار یه گوشه تاریک هست و من اونجا تنها نشستم. الان به مرحله بلوغ رسیدم و همه چیز به طرز وحشتناکی واقعی شده. برای اولین بار پدر و مادرم سر اینکه چرا وقتی وارد یه جمع میشم قوز میکنم، سرمو میندازم پایین و یکاری میکنم اصلن اون افراد در محدوده ی دید من قرار نگیرن. از اول زندگیم داشتم فریاد میزدم که به من یاد بدید چطوری خجالت کوفتیمو کنار بذارم اما در آخر فقط سکوت خودمو میشنیدم.
لطفن جواب بدید داخل این مدت خیلی اذیت شدم و طاقت ندارم.

تانیا
تانیا
1 سال قبل
پاسخ به  نیازمند کمک

اینو دختری بهت میگه که یه روزایی تا حدی اینا رو تجربه کرده و الان خودش رو دوس داره
میدونم خیلیی برات دردناکه
راستش بیشتر چیزایی که فکر میکنی واقعی نیستن چون مردم اصلا برخلاف فکرت به تو توجه نمیکنن اونا مشغول کارای خودشونن
تو اول باید رو ذهنت کار کنی و خودتو دوس داشته باشی
صداتو، هیکلتو، قیافتو، اخلاقتو و هرچیزی
هرجور که هستی خودتو قبول کن
این زندگی توعه و تو میتونی هرچیزی باشی
قدر خودتو بدون کسی ازت بهتر نیس کم کم شروع کن تو به به نقطه ای میرسی و موفق میشی
قوز نکن خیلیا مثل تو قوز کمر میگیرن سعی کن با ورزش برطرفش کنی
در کل تو زندگیت آرامش رو پیدا کن
و بدون که همه قرار نیس از تو خوششون بیاد مثل هر کس دیگه ای
باید همه اینا رو قبول کنی
و بعد خودت باشی
قوی باش :))

Afshin
Afshin
1 سال قبل
پاسخ به  نیازمند کمک

سلام منم پسرم ی ماه دیگه ۲۳سالم میشه .و متاسفانه منم به همین دردی که تو داری مبتلا هستم بسار خجالتی هستم و ازش خیلی رزنج میکشم واقعا این وضع نابودم کرده باعث شده تو تمام پیشرفت هایی که باید تو زندگیم داشته باشم رو نداشته باشم به حدی که هیچ پیشرفتی تو زندگیم ندارم و تنها دلیلشم همین خجالتی بودنمه واقعا خیلی بی زارم حتی از خانواده ی خودمم خجالت میکشم واقعا کسی رو هم مقصر نمیدونم.حالتو کامل درک میکنم خیلی سخته واقعا

شهر
تهران
کنکوری بیکار
کنکوری بیکار
2 ماه قبل
پاسخ به  Afshin

سلام
خیلی سخته:) اما فکر کنم درجه خجالتی بودن شما از من بیشتر باشه. دوست صمیمی یا رفیق ندارید؟

AMIR JAN
AMIR JAN
4 ماه قبل
پاسخ به  نیازمند کمک

سلام دوست عزیز
اول بدون که خدا خیلی دوستت داره نپرس تو از کجا میدونی
دوم اینکه بدون اینکه خودت بدونی یه شخصیت خیلی قدرتمند درونت هست تنها کاری که باید بکنی اینه که
پیداش کنی نه اینکه بسازیش این عذاب ها وقتی تموم میشه که(((فقط یه قدم بزرگ موفق برداری که تو رو خوشحال خوشحال کنه))) همین مثل یه دوست که با سختی زیاد با وجود این مشکلش تونست ورزش کوهنوردی بره و العان یه ادم فوق العادهست تو وهمه کسایی که مثل توان همه غنچه اید که از شکفتن می ترسید
بدرود دوستان گلم
همه تون گلید

شهر
تهران
انیس
انیس
2 سال قبل

سلام وقتتون بخیر چرا من همیشه از عمه خاله دایی عمو پدر م خجالت میکشم لطفا کمکم کنید