چرا خواب می‌بینیم؟ چه کسانی بیشتر خواب می‌بینند؟(دلیل علمی)

علم پیشرفت زیادی در تعمیق درک ما از خواب کرده است. هنوز پاسخی برای این سوال وجود ندارد: چرا حین خوابیدن، خواب می‌بینیم؟ برای روشن شدن پاسخ این سوال با درمانکده همراه باشید.

چرا خواب می‌بینیم؟

نظریه‌های زیادی درباره خواب دیدن وجود دارد. در حالی که برخی دانشمندان تصور می‌كنند خواب دیدن هیچ كاركرد مستقیمی ندارد، نتیجه دیگر فرآیندهای بیولوژیكی است كه در طول خواب اتفاق می افتد؛ بسیاری از تحقیقات که خواب و رویا را مورد مطالعه قرار می‌دهند، معتقدند كه خواب دیدن یک هدف اساسی پژوهش است است.

نظریه‌هایی که در مورد رویا وجود دارند بسیار وسیع بوده و طیفی از روانپزشکی و روانشناسی گرفته تا عصب شناسی را دربر می‌گیرند. برخی از نظریه‌های فعلی در مورد چیستیِ خواب:

• یک مؤلفه و شکل پردازش حافظه، که به ادغام یادگیری و انتقال حافظه کوتاه مدت به ذخیره سازی در حافظه بلند مدت کمک می‌کند.
• یک گستره از آگاهی زمان بیداری، منعکس کننده تجربیات زندگی در بیداری.
• ابزاری که با آن ذهن می‌تواند برای رسیدن به تعادل روانشناختی و عاطفی از طریق افکار، احساسات و تجربیات دشوار، پیچیده، ناآرام کننده، کار کند.
• مغز در خواب به تغییرات بیوشیمیایی و تکانه‌های الکتریکی پاسخ می‌دهد.
• نوعی آگاهی است که گذشته، حال و آینده را باهم ادغام کرده و دو مورد اول را به صورت اطلاعات در حال پردازش متحد و برای سوم آماده می‌کند.
• یک عمل محافظتی توسط مغز برای آماده‌سازی خود در مواجهه با تهدیدها، خطرات و چالش‌هاست.

احتمالاً هرگز پاسخ یا نظریه ساده ای وجود نداشته باشد كه نقش كامل رویا دیدن در زندگی انسان را توضیح دهد. حوزه‌های زیستی، شناختی، روانشناختی بسیار محتمل است که خواب دیدن توابع مهمی را در هر یک از این قلمروها انجام دهد.

مشاهده بیشتر : رزرو نوبت آنلاین پزشک اعصاب و روان

افسردگی و کابوس

افسردگی و اضطراب اغلب با کابوس همراه است و وجود کابوس ممکن است نشانه‌ای از شدت افسردگی باشد. تحقیقات نشان داده است که در بین بیماران مبتلا به اختلال افسردگی ماژور، وجود کابوس‌های مکرر با تمایل به خودکشی همراه است. افرادی که دچار افسردگی یا اضطراب هستند بیشتر از حالت معمول دچار خواب های استرس زا، آزاردهنده یا ترسناک می‌شوند، گاهی اوقات به فرم خواب‌های مکرر.

داروهای افسردگی و تاثیر آن‌ها بر رویا

شواهدی وجود دارد كه نشان می‌دهد یك نوع دارویی كه معمولاً برای درمان افسردگی استفاده می‌شود خواب را تغییر می‌دهد. به نظر می‌رسد مهارکننده‌های انتخابی باز جذب سروتونین (SSRI) از چندین روش خواب دیدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. SSRI ممکن است به یاد آوردن رویاها را کاهش دهد، توانایی به خاطر سپردن رویاها. این نوع دارو می تواند خواب دیدن را بیشتر کند. SSRI همچنین می‌تواند منجر به ایجاد احساسات مثبت‌تر در خواب شود. از طرف دیگر قطع مصرف SSRI ممکن است منجر به کابوس شود و همچنین ممکن است خواب دیدن را تشدید کند.

مواد مخدر، الکل و خواب دیدن

مواد مخدر و الکل همچنین می‌توانند رویایی را تحت تأثیر قرار دهند. الکل چرخه خواب طبیعی و سالم را مختل می‌کند و منجر به خواب پراکنده می‌شود. مصرف الکل زیاد و بسیار نزدیک به زمان خواب ممکن است مدت زمان خواب REM را تغییر داده و کاهش دهد.

مطالعات نشان می‌دهد که وابستگی به الکل با رویاهای با محتوای عاطفی منفی بیشتر مرتبط است. ماری جوانا همچنین خواب REM را مختل و کاهش می‌دهد. نشان داده شده است که برخی اختلالات خواب ممکن است با ترک مصرف ماری جوانا و کوکائین همراه باشد.

بی‌خوابی می تواند به یادآوردن  خواب را افزایش دهد، و همچنین به رویاهای استرس زا و آزاردهنده‌تر منجر شود. (افسردگی و اضطراب نیز در افراد مبتلا به بی خوابی به احتمال زیاد بیشتر است.)

تاثیر اختلالات در خوابیدن و رویا

آپنه انسدادی خواب به دلیل توانایی ایجاد اختلال در خواب طبیعی REM، می تواند با رویاپردازی با محتوای عجیب و غریب تر و منفی تر در خواب همراه شود. همچنین Narcolepsy، اختلالی که شامل خستگی شدید در طول روز و چرخه خواب بیداری مختل شده است، می تواند به رویاهای منفی و عجیب‌تری منجر شود. سندرم پای بی‌قرار، یک اختلال عصبی و یک اختلال خواب نیز می تواند با کابوس همراه باشد.

اختلال رفتاریِ REM یا (RBD) شرایطی است که فلج طبیعی که باید در طول خواب REM اتفاق بیافتد رخ نمی دهد. افراد مبتلا به اختلال رفتاری REM می توانند در طی این مرحله خواب حرکت کنند و اغلب در واکنش به رویاهای خود از نظر جسمی عمل می کنند.

این فعالیت می تواند خشونت آمیز باشد (ضربه زدن، لگد زدن، خارج شدن از رختخواب) و می تواند منجر به آسیب دیدن خواب یا شریک خواب شود. ما دقیقاً نمی دانیم چه عواملی باعث ایجاد RBD می شود، اما این بیماری با بیماری عصبی و آسیب دیدگی، همچنین ترک الکل یا مواد مخدر یا استفاده از برخی از داروهای ضد افسردگی همراه است.

کابوسها و رؤیاهای آشفته، ویژگی بارز اختلال استرس پس از آسیب (PTSD) و همچنین خواب مختل است. افرادی که از PTSD رنج می برند اغلب کابوس‌های مکرر را تجربه می‌کنند که ممکن است با انجام عملی در هنگام خواب همراه با علائمی شبیه به اختلال رفتاری REM باشد. PTSD در برخی از افراد که اشکال تروما را تجربه کرده اند، از جمله تجاوز، حادثه ی تلخ، جنگ و زد و خورد رخ می دهد.

سربازانی که در جنگهای فعال خدمت کرده اند، اغلب مشکلات خواب را تجربه می کنند و رویای مختل شده مربوط به تروما و PTSD دارند. بعد از سالها مشاهده گروه خاصی از علائم در بین سربازان رزم، اکنون دانشمندان در حال ایجاد یک اختلال خواب جدید هستند: اختلال خوابِ مربوط به تروما، با علائمی که شامل کابوس، راه رفتن در خواب و سایر رفتارهای مخرب شبانه است.

رویای تغییر یافته همچنین به بیماری های عصبی دژنراتیو، از جمله بیماری پارکینسون و برخی از انواع زوال عقل مرتبط است. رویاهای خشونت آمیز و پرخاشگرانه، همراه با RBD (که در طول خواب از نظر جسمی عمل می کنند) علائم مکرر تخریب عصبی هستند.

این علائم مرتبط با رویا و همچنین به عنوان یک پیش بینی کننده قوی برای بیماری عصبی دژنراتیو شناخته شده است. مطالعات نشان می دهد که اختلال رفتاری REM) RBD) پیش‌بینی کننده قوی برای هر دو نوع زوال عقل و بیماری پارکینسون است.

خواب دیدن چه تاثیری بر زندگی ما در هنگام بیداری دارد؟

خواب دیدن جنبه ای جهانی و ماندگار از انسان بودن است (هرچند که به انسان محدود نمی شود ، زیرا حیوانات نیز خواب می بینند).

خواب دیدن کاری است که ما از زمان جوانی تا پیری انجام می دهیم. آیا رؤیاها فراتر از یک شب به هم ریختن ذهن اند؟ آیا راه هایی وجود دارد که رویاها بتوانند به ما کمک کنند زندگی بهتری داشته باشیم؟ یک نگاه قدیمی به رویاها به عنوان یک دریچه برای خلاقیت وجود دارد – و مطالعه علمی نیز ممکن است به این باور مقادیری اعتبار بخشد.

شواهد نشان می دهد که رویاها ممکن است به عملکرد روزانه ما کمک کنند، به خصوص که مربوط به خلاقیت و حل مسئله است.

هر دو شواهد از افراد خلاق و تحقیقات علمی معاصر نشان می دهد که رویاها منظر خلاقیت برای ذهن اند. یک مطالعه بر روی خواب های موسیقیدانان نشان داد که نه تنها آنها مرتباً رویای موسیقی می‌بینند، بلکه تقریبا نیمی از موسیقی‌ای که از رویا های خود به خاطر می آورند برای آنها ناآشنا و جدید بوده است و این نشانگر این موضوع است که آهنگسازی در رویاها امکان‌پذیر است.

Paul McCartney از گروه Beatles آهنگ معروف خود به نام Yesterday را در خواب دیده است. سایر هنرمندان، از شاعر William Blake  گرفته تا فیلمساز William Blake، ادعا کرده اند که که به رویا هایی برای الهام و خلاقیت خلاق تکیه کرده اند. Jack Nicklaus ، گلف باز، بعد از سازماندهی مشکل خود در خواب، نوسان گلف خود را حل کرد.

تحقیقات اخیر نقش رویا را در حل مسئله با استفاده از گروهی از کسانی که رویاهای شفاف می‌بینند بررسی کرده است. آن‌ها دریافتند که این افراد می توانند از رویاهای خود به طور مؤثر برای حل مشکلات خلاقانه استفاده کنند (در رابطه با موضوع مورد مطالعه، مشکل طراحی یک فن بیان بود که توسط محققان هدایت شده بود).

مطالعاتی مانند این نشان می‌دهد که رویاها ممکن است قلمرو حاصل‌خیزی برای تأثیرگذاری و تقویت قاب بیداری ذهن ما باشد.

مشاهده بیشتر : رزرو نوبت آنلاین پزشک روانشناس

سخن آخر

به طور کلی، رویا به ما این بینش را می‌دهد که چه چیزی توجه و ذهن ما را به خود مشغول کرده، ما را ناراحت می‌کند و افکار و احساسات ما را درگیر می کند. رویاها غالباً شفابخش اند، غالباً مرموز اند، همیشه جذاب اند، هم می‌توانند ما را شکل دهند و هم به ما نشان دهند که ما چه کسی هستیم.

برای اطلاعات بیشتر در همین راستا می‌توانید با مراجعه به سایت درمانکده به صورت آنلاین، از روانپزشکان و روانشناسان مجرب تهران، نوبت بگیرید. با درمانکده در ارتباط باشید.

منبع:‌ Psychologytoday

[sibwp_form id=1]