پماد درموپان برای چیست؟ بررسی فواید و عوارض + نحوه مصرف

پماد درموپان یکی از داروهای موضعی پرکاربرد در درمان مشکلات پوستی است که به دلیل داشتن ترکیبات مرطوب‌کننده و آرام‌بخش به کاهش علائمی مانند خشکی، زبری، خارش و تحریکات جزئی پوست کمک می‌کند. این پماد دارای ماده فعال دکسپانتنول است و از مشتقات ویتامین B5 محسوب می‌شود؛ به همین دلیل برای ترمیم و بازسازی پوست موثر است و اثرگذاری مطلوبی در بهبود زخم‌ها، التهابات و سوختگی‌های سطحی پوست دارد. در این مقاله از مجله سلامت درمانکده همراه ما باشید تا شما را با کاربرد، موارد احتیاط و روش استفاده از پماد درموپان بیشتر آشنا کنیم.

پماد درموپان چیست؟

پماد درموپان یا دکسپانتنول (Dexpanthenol) یک داروی موضعی مراقبتی و درمانی برای پوست است که خاصیت مرطوب‌کنندگی و تسکین‌دهندگی دارد. این پماد یک آنالوگ ویتامین ب کمپلکس به‌شمار می‌آید و به دلیل خواص منحصربه‌فردش به جلوگیری یا درمان تحریکات جزئی پوست مانند بثورات پوستی، سوختگی سطحی، پوسته پوسته شدن، خشکی، زبری و خارش پوست کمک می‌کند.

در اغلب موارد، تحریکات پوستی به دلیل خشکی پوست و نبودن آب کافی در لایه‌های اولیه پوست ایجاد می‌شوند. پماد درموپان به دلیل خاصیت مرطوب‌کنندگی، یک لایه چربی روی بالای پوست تشکیل می‌دهد و باعث تجمع آب در آن می‌شود؛ بدین شکل پوست حالت نرم پیدا می‌کند و خشکی، زبری یا حالت پوسته پوسته آن از بین می‌روند.

“Do not take dexpanthenol cream by mouth. Use on your skin only. Keep out of your mouth, nose, ears, and eyes (may burn).”

کرم دکسپانتنول را از طریق دهان مصرف نکنید. این پماد فقط باید روی پوست استفاده شود. از تماس با دهان، بینی، گوش‌ها و چشم‌ها خودداری کنید. (ممکن است باعث سوزش شود.)
به نقل از سایت: drugs

مکانیسم عمل پماد درموپان

این پماد یکی از مشتقات پانتوتنیک اسید (یکی از ترکیبات ویتامین B۵) است و نقش مهمی در ساخت و بازسازی سلولی پوست آسیب‌دیده دارد. پماد درموپان با تامین انرژی و کوآنزیم‌های ضروری در پوست، روند ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده را تسریع می‌بخشد. این پماد تقسیم سلولی پوست را تحریک کرده و موجب افزایش تکثیر سلول‌های پوستی می‌شود. علاوه بر این، سنتز کلاژن و الاستین را تقویت می‌کند و به طور کلی برای انعطاف‌پذیری پوست مفید است. از سوی دیگر، این پماد می‌تواند التهابات خفیف پوستی را بهبود ببخشد و از آن جایی که با ایجاد یک لایه محافظ، مانع از تبخیر آب در لایه‌های بالایی پوست می‌شود، به حفظ رطوبت و نرمی آن کمک می‌کند.

موارد استفاده پماد درموپان دکسپانتنول

این پماد به دلیل اثرات ترمیم‌کنندگی و مرطوب‌کننده به پیشگیری یا درمان طیف وسیعی از مشکلات پوستی کمک می‌کند. مهم‌ترین موارد مصرف آن عبارت‌اند از:

• کاهش علائم پوستی اگزما و درماتیت خفیف
• پیشگیری و درمان خشکی و زبری پوست
• بهبود سوختگی‌های سطحی پوست
• درمان خراش، بریدگی، ترک و خشکی شدید پوست
• کمک به بهبودی قرمزی و التهابات خفیف پوست
• مراقبت از پوست در برابر تحریکات محیطی مانند سرما، باد شدید و نور خورشید
• حفظ رطوبت و پیشگیری از پوسته پوسته شدن پوست
• کمک به بهبود برش‌های جراحی مانند زخم‌های بعد از جراحی سزارین یا بخیه و زخم‌های فشاری
• قابل استفاده برای ادرار سوختگی نوزادان و سوختگی خفیف پس از لیزر یا آفتاب‌سوختگی

پزشک ممکن است درموپان را برای برخی مشکلات پوستی و شرایط خاص تجویز کند که در ادامه آن‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهیم:

۱- پماد درموپان برای جوش

این پماد برای انواع مختلف پوست، از خشک و حساس گرفته تا چرب و مستعد آکنه، مفید است. البته درمان اصلی جوش‌های فعال و عفونی نیست، اما در مواردی که پوست بعد از جوش زدن دچار خشکی، خارش و پوسته پوسته شدن شود، به کاهش تحریکات و ترمیم سریع‌تر پوست کمک می‌کند.

۲- پماد درموپان برای شقاق

پماد درموپان دکسپانتنول ممکن است به عنوان یک درمان موضعی برای بهبود زخم شقاق مقعدی و تسکین درد ناشی از آن تجویز شود. این پماد به دلیل خاصیت تسکین‌دهندگی و ترمیم‌کنندگی، یک لایه محافظتی روی زخم و ترک‌های ناشی از شقاق ایجاد می‌کند و مانع از تحریک بیشتر می‌شود. 

البته درموپان به تنهایی برای درمان شقاق مقعدی کافی نیست و معمولا همراه با داروهای دیگر همچون پماد نیتروگلیسیرین، پماد دیلتیازم یا لیدوکائین موضعی تجویز می‌شود. اگر کنجکاوید درباره بهترین پماد برای شقاق مقعدی بیشتر بدانید، مقاله مرتبط با آن را در درمانکده بخوانید.

۳- پماد درموپان برای سوختگی

یکی از مهم‌ترین کاربردهای پماد درموپان، ترمیم سریع پوست بعد از سوختگی‌های سطحی مانند پرتودرمانی، لیزر و آفتاب‌سوختگی است. این پماد به دلیل خاصیت تسکین‌دهندگی و مرطوب‌کنندگی به بهبود درد، کاهش التهاب و خشکی پوست ناشی از سوختگی‌های سطحی کمک می‌کند. در مواردی که شدت سوختگی زیاد باشد، ممکن است جراح عمومی پس از بررسی پوست و محل سوختگی، این پماد را همراه با آنتی‌بیوتیک تجویز کند.

۴- پماد درموپان برای صورت

داروی موضعی درموپان دکسپانتنول به دلیل خاصیت مرطوب‌کنندگی و ترمیم برای درمان خشکی، التهاب و تحریکات پوستی خفیف صورت مناسب است. این پماد می‌تواند در بهبود قرمزی و پوسته پوسته شدن پوست صورت، به‌ویژه در افرادی با پوست حساس موثر باشد. البته استفاده از آن برای صورت باید با احتیاط و زیر نظر پزشک انجام شود.

۵- پماد درموپان برای نوزاد

این پماد ایمنی بالایی دارد و می‌توان از آن برای کودکان و نوزادان استفاده کرد. پزشک ممکن است در مواردی مانند اگزمای نوزادی، خشکی پوست یا سوختگی پای نوزاد ناشی از پوشک (ادرار سوختگی) درموپان تجویز کند. این پماد به دلیل خاصیت مرطوب‌کنندگی، رطوبت پوست نوزاد را حفظ می‌کند و مانع از تحریک بیشتر می‌شود.

۶- پماد درموپان برای واژن

این پماد معمولا برای اعضای داخلی بدن استفاده نمی‌شود. با این حال، ممکن است پزشک در موارد خاص پماد درموپان را برای درمان التهاب سطحی و خشکی ناحیه تناسلی خارجی (لبه‌های بیرونی واژن) تجویز کند. لازم به ذکر است، این پماد برای استفاده در داخل واژن توصیه نمی‌شود و فقط در صورت تجویز مستقیم پزشک، می‌توان از آن برای سطح خارجی واژن استفاده کرد.

اگه پوستت دچار خشکی و زبری شده، وقتشه با دکتر مشورت کنی

بدون نیاز به مراجعه حضوری، با پزشک مشورت کن

دکتر پوست تهران دکتر پوست آنلاین

مزایای پماد درموپان

داروی موضعی درموپان نوعی مرطوب‌کننده است. در جدول زیر مزایای آن را نسبت به محصولات مشابه بررسی می‌کنیم:

ویژگی پماد درموپان	توضیحات
آبرسان و مرطوب‌کننده قوی	از مشتقات ویتامین B5 است که پس از جذب به اسید پانتوتنیک تبدیل می‌شود و نقش مهمی در حفظ رطوبت پوست دارد.
قدرت ترمیم و بازسازی قوی	اثر تسکین‌دهندگی دارد و به تسریع روند بازسازی پوست و بهبود زخم کمک می‌کند.
تسکین پوست آسیب‌دیده و تحریک‌شده	خاصیت آرام‌بخشی دارد و با مرطوب کردن پوست به رفع خشکی، قرمزی، خارش و التهاب خفیف کمک می‌کند.
دارای ترکیبات ساده و موثر	ماده موثر آن دکسپانتنول است و یک لایه چربی برای محافظت ایجاد می‌کند.
مناسب برای تمام سنین	فرمولاسیون ملایم و ایمن دارد و برای کودکان و نوزادان هم بی‌خطر است.

طریقه مصرف پماد درموپان چگونه است؟

داروی موضعی درموپان باید با تجویز پزشک استفاده شود. پزشک آن را براساس نوع و شدت بیماری پوستی، سن بیمار و شرایط پوستی فرد تجویز می‌کند. یادتان باشد، مقدار و دفعات استفاده از پماد فقط مختص مشکل پوستی شماست و نباید آن را به دیگران توصیه کنید.

روش مصرف درموپان به شرح زیر است:

• ابتدا ناحیه آسیب‌دیده را با آب و صابون بشویید و خوب خشک کنید.
• لایه نازکی از پماد را طبق دستورالعمل پزشک روی ناحیه آسیب‌دیده قرار دهید.
• به آرامی پماد را ماساژ دهید تا جذب پوست شود.
• این کار را ۲ تا ۳ بار در روز تکرار کنید؛ مگر اینکه پزشک دستور دیگر داده باشد.

نکات مهم حین استفاده از پماد درموپان

برای بهره‌مندی از فواید این پماد به رعایت نکات زیر توجه کنید:

• پماد را طبق دستورالعمل پزشک استفاده کنید.
• دارو را به طور منظم و تا اتمام دوره درمان استفاده کنید.
• از کم یا زیادکردن دوز پماد به طور خودسرانه بپرهیزید، زیرا ممکن است موجب بروز عوارض جانبی شود.
• اگر پزشک برند خاصی از پماد را برای شما تجویز کرده، از تغییر خودسرانه برند خودداری کنید.
• چنان‌چه بعد از اتمام دوره استفاده از پماد، بهبودی حاصل نشد یا مشکلات پوستی شدیدتر شدند، حتما از دکتر انلاین جراح عمومی مشورت بگیرید.
• برای عملکرد بهتر بعضی از مرطوب‌کننده‌ها، باید قبل از استفاده ناحیه مورد نظر را مرطوب کنید. در مورد اینکه نیاز است قبل از اعمال داروی موضعی درموپان دوش بگیرید یا خیر، حتما با پزشک مشورت کنید.

“If you are using this product on a regular schedule and miss a dose, use it as soon as you remember. Do not use more product or use it more often than directed to catch up.”

اگر طبق برنامه منظم از این محصول استفاده می‌کنید و یک دوز را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مورد مصرف قرار دهید. اما برای جبران، بیشتر از مقدار و تعداد دفعات توصیه‌شده از محصول استفاده نکنید.
به نقل از سایت: webmd

موارد احتیاط و منع مصرف درموپان

استفاده از این پماد در شرایط زیر باید با احتیاط انجام شود و ممکن است در مواردی منع مصرف داشته باشد:

• حساسیت به ترکیبات پماد
• حساسیت‌های پوستی، آلرژی، بیماری‌های پوستی مانند اگزما یا قارچ
• زخم و بریدگی عمیق پوست
• بارداری و شیردهی

یادتان باشد، این پماد فقط برای مصارف خارجی است، بنابراین از آن برای درون چشم، گوش، بینی، دهان، مخاط و زخم‌های باز استفاده نکنید.

عوارض جانبی پماد درموپان دکسپانتنول

این پماد ممکن است مانند هر داروی دیگری یک سری عوارض جانبی ایجاد کند که شایع‌ترین آن‌ها شامل موارد زیر هستند:

• تحریک و قرمزی موقت پوست
• گزگز پوست
• خارش خفیف پوست
• سوزش پوست

علائم زیر از عوارض جدی پماد درموپان به‌شمار می‌آیند که در صورت مشاهده آن‌ها باید سریعا استفاده از دارو را قطع کرده و به پزشک اطلاع دهید:

• تغییرات غیر معمول پوست (مانند سفید شدن، نرم شدن یا خیس شدن پوست از رطوبت بیش از حد)
• بروز علائم عفونت پوست
• علائم واکنش آلرژیک مانند کهیر، خارش، بثورات پوستی، تنگی نفس، تورم صورت، لب‌ها، زبان و گلو

تداخل دارویی پماد درموپان

تداخل دارویی می‌تواند اثربخشی این پماد را کاهش دهد یا موجب افزایش احتمال بروز عوارض جانبی شود. بنابراین لیستی از تمام داروهایی که مصرف می‌کنید، از جمله داروهای تجویز، بدون نسخه و محصولات گیاهی تهیه کرده و در اختیار پزشک‌تان بگذارید. بدون مشورت با پزشک هیچوقت دارویی را شروع یا متوقف نکنید و دوز آن را تغییر ندهید.

شرایط نگهداری از داروی موضعی درموپان

پماد را در دمای اتاق و به دور از نور مستقیم خورشید و رطوبت نگهداری کنید. از قرار دادن دارو درون یخچال یا فریزر بپرهیزید؛ مگر اینکه پزشک دستور دیگری داده باشد. همچنین پماد را در جایی دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید. یادتان باشد، بعد از باز شدن در تیوب، بهتر است پماد را ظرف مدت درج‌شده روی بسته‌بندی استفاده کنید. اگر متوجه شدید، پماد تغییر رنگ، بو یا ظاهر داده، آن را حتما دور بریزید و از استفاده مجدد خودداری کنید.

راهنمای مراجعه به پزشک

پماد درموپان یک داروی موضعی از مشتقات ویتامین B۵ است که به دلیل خاصیت تسکین‌دهندگی و مرطوب‌کنندگی به درمان طیف وسیعی از مشکلات پوستی کمک می‌کند. پزشک ممکن است این پماد را برای بهبود خشکی، زبری، پوسته پوسته شدن، اگزمای خفیف، درمان سوختگی‌های سطحی ناشی از لیزر یا پرتودرمانی تجویز کند. این پماد با تسریع روند بازسازی سلول‌ها و حفظ رطوبت پوست برای کاهش تحریکات و التهابات خفیف پوست موثر است.

ما در این مقاله از مجله درمانکده شما را با کاربرد، موارد احتیاط، عوارض و روش استفاده از داروی موضعی درموپان آشنا کردیم. اگر در این مورد سوالات بیشتری دارید، می‌توانید به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و از بهترین پزشکان متخصص مشورت بگیرید. همچنین درمانکده امکان دریافت نوبت اینترنتی جهت مراجعه حضوری یا مشاوره آنلاین متنی، تلفنی و تصویری را برای شما فراهم کرده است.

سوالات متداول

منابع: webmd | medscape | drugs