ازدواج تنها پیوند عاطفی میان ۲ نفر نیست، بلکه آغاز مسئولیتی مشترک برای ساختن زندگی سالم و پایدار است. آزمایش ازدواج یکی از گامهای مهم پیش از این تصمیم بزرگ بهشمار میآید که با هدف تضمین سلامت جسمی و ژنتیک زوجین انجام میشود. این آزمایش نه تنها از بروز بیماریهای قابل انتقال و اختلالات خونی در فرزندان پیشگیری میکند، بلکه باعث میشود تا زوجین با اطمینان و آرامش خاطر بیشتری وارد مرحله زندگی مشترک شوند. اگر در شرف ازدواج هستید و باید آزمایش ازدواج بدهید، در این مقاله از مجله سلامت درمانکده همراه ما باشید تا شما را با شرایط، نحوه انجام و لیست کامل آزمایشهای قبل از ازدواج آشنا کنیم.
فهرست محتوا
- آزمایش ازدواج چیست؟
- آزمایش ازدواج برای چیست؟
- آزمایش ازدواج شامل چیست؟
- لیست آزمایشهای قبل ازدواج
- آزمایش قبل از ازدواج برای خانمها
- آزمایش قبل از ازدواج برای آقایان
- جواب آزمایش ازدواج چقدر طول میکشد؟
- آیا برای آزمایش ازدواج باید ناشتا باشیم؟
- داروهای مثبت کننده تست اعتیاد ازدواج
- مراحل آزمایش ازدواج چگونه است؟
- مدارک لازم برای آزمایش ازدواج
- آیا آزمایش ازدواج در پریودی امکانپذیر است؟
- کدام واکسنها قبل از ازدواج تزریق میشود؟
- آمادگی قبل از آزمایش ازدواج
- هزینه آزمایش ازدواج چقدر است؟
- راهنمای مراجعه به پزشک
- سوالات متداول
آزمایش ازدواج چیست؟
آزمایش ازدواج مجموعهای از تستهای پزشکی لازم و ضروری پیش از عقد رسمی است که با هدف غربالگری سلامت و بررسی نقصهای ژنتیکی زوجین انجام میشود. این آزمایشها از انتقال بیماریهای عفونی، مقاربتی، ژنتیکی و ارثی پیشگیری میکنند و باعث میشوند تا برخی اختلالات سلامتی و ژنتیکی که ممکن است فرد از وجود آنها مطلع نباشد یا هیچ علائمی نداشته باشد، شناسایی شوند. انجام آزمایش ازدواج در ایران اجباری است و در آزمایشگاه معتبر انجام میشود. نتایج این آزمایش به زوجین کمک میکند تا تصمیم آگاهانهتری بگیرند و از بروز مشکلات سلامتی یا ناسازگاری در آینده پیشگیری کنند.
آزمایش ازدواج برای چیست؟

آزمایشهای ازدواج برای بررسی سلامت جسمی و ژنتیکی زوجین پیش از عقد رسمی انجام میشوند تا از بروز مشکلات فیزیکی، انتقال بیماریهای واگیردار و تولد فرزند با اختلالات ژنتیکی جلوگیری شود. برخی افراد نگاه مثبتی به این آزمایشها ندارند و اگر انجام آنها اجباری نبود، اصلا توجهی نمیکردند. در حالی که آزمایش ازدواج نوعی غربالگری سلامت قبل از ازدواج است و به تشکیل خانواده سالم از لحاظ جسمی و ژنتیکی کمک میکند. مهمترین مزایای این آزمایشها شامل موارد زیر هستند:
- اطمینان از سلامت ۲ طرف
- شناسایی مشکلات احتمالی یا اختلالات مرتبط با سلامتی
- جلوگیری از انتقال اختلالات و بیماریهای قابل پیشگیری به نسل آینده
- بررسی آمادگی زوجین برای بچهدار شدن
- افزایش شانس باروری از طریق برنامه درمانی مناسب
علاوه بر آزمایشهای پزشکی، دریافت مشاوره از یک روانشناس آنلاین میتواند به زوجین کمک کند تا از نظر عاطفی و شناختی برای زندگی مشترک آماده شوند و به درک بهتری از تفاوتهای شخصیتی یکدیگر برسند. این کار به جلوگیری از تعارضهای آینده کمک میکند.
“These tests include a complete blood count, blood type and Rh factor tests, TORCH tests, as well as HIV/AIDS and hepatitis B tests. The tests are important to make sure the couple is healthy and won’t pass on any diseases to their children.”
این آزمایشها شامل شمارش کامل خون، آزمایش گروه خونی و فاکتور Rh، آزمایش TORCH و همچنین آزمایش HIV/AIDS و هپاتیت B میشود. این آزمایشها برای اطمینان از سلامت زوج و عدم انتقال هیچ بیماری به فرزندانشان مهم هستند.
به نقل از سایت: tirta
آزمایش ازدواج شامل چیست؟
آزمایش ازدواج شامل تستهای پزشکی برای مشکلات پیش از ازدواج است. در کنار این آزمایشها، یک سری جلسات مشاوره ازدواج، مشاوره جداگانه با زوجین، جلسات مشترک برای بررسی مسائل زناشویی، آزمونهای روانشناختی برای بررسی شخصیت طرفین زیر نظر دکتر روانشناس انجام میشود. این آزمایشها و جلسات کمک میکنند تا زوجین تمامی جوانب سلامتی را برای شروع زندگی مشترک بررسی کنند. در ادامه در مورد تستهای پزشکی بیشتر توضیح میدهیم:
۱- ارزیابی سلامت عمومی
ارزیابی سلامت عمومی از بخشهای مهم در آزمایش قبل از ازدواج است که با هدف بررسی وضعیت کلی سلامتی زوجین و شناسایی مشکلات احتمالی انجام میشود. در این مرحله، پزشک یا کارشناس بهداشت با گرفتن شرح حال، معاینه اولیه و بررسی نتایج آزمایشها، سلامت عمومی فرد را ارزیابی میکند. این بررسیها معمولا شامل موارد زیر هستند:
- اندازهگیری فشار خون
- بررسی وزن و شاخص توده بدنی (BMI)
- عملکرد تنفسی
- عملکرد قلب
- معاینه قفسه سینه و شکم
۲- آزمایش خون
آزمایش خون یکی از اصلیترین مراحل آزمایش ازدواج است. با انجام آزمایش خون کامل (CBC) وضعیت عمومی بدن از جمله کمخونی، فقر آهن یا اختلالات سلولهای خونی بررسی میشوند. تشخیص کمخونی یا بیماریهای خونی مانند تالاسمی و فاویسم در تصمیمگیری برای ازدواج و بارداری اهمیت زیادی دارند. همچنین تعیین گروه خونی و عامل Rh برای پیشگیری از ناسازگاری خونی بین زوجین انجام میشود.
۳- آزمایش ژنتیک
انجام این آزمایش بهویژه در ازدواجهای فامیلی اهمیت زیادی دارد. هدف آن، شناسایی ناقلان ژن تالاسمی یا سایر بیماریهای ژنتیکی است تا از تولد نوزاد مبتلا به بیماریهای مادرزادی جلوگیری شود. در این بررسی، ابتدا آزمایش خون برای تشخیص ناقل بودن انجام میشود و اگر هر ۲ نفر ناقل باشند، مشاوره ژنتیکی و آزمایشهای تکمیلی را توصیه میشود. در صورت تایید خطر بالا، زوجین میتوانند با آگاهی برای بچهدار شدن تصمیم بگیرند یا از روشهای بارداری ایمن استفاده کنند.
۴- آزمایش اعتیاد
آزمایش اعتیاد از تستهای ضروری قبل از ازدواج برای خانمها آقایان است که به صورت آزمایش ادرار انجام میشود. هدف از انجام این تست، اطمینان از سلامت روانی و رفتاری فرد و پیشگیری از مشکلات خانوادگی، خشونت یا فروپاشی زندگی مشترک است. در صورت مثبت بودن، پزشک بررسیهای تکمیلی را انجام میدهد تا احتمال خطا و مصرف داروهای مثبتکننده جواب تست اعتیاد رد شود.
۵- آزمایش ادرار
برخی افراد تصور میکنند آزمایش ادرار فقط برای بررسی وضعیت اعتیاد فرد به مواد مخدر است. در حالی که این آزمایش در زنان و مردان علاوه بر آنالیز مصرف مواد مخدر، برای تشخیص عفونتهای ادراری و بیماریهای کلیوی انجام میشود. همچنین مشکلات متابولیکی یا سیستمیک که نیاز به پیگیری دارند را ارزیابی میکند.
۶- آزمایش بیماریهای مقاربتی
این آزمایش یک مرحله مهم و پیشگیرانه قبل از ازدواج است. انجام آزمایش بیماریهای مقاربتی برای حفاظت از سلامت زوجین و پیشگیری از انتقال بیماری به همسر و فرزند ضرورت دارد. برخی بیماریهای مقاربتی مانند ایدز، هپاتیت B، هپاتیت C، تبخال تناسلی و سوزاک تا پایان عمر فرد را درگیر میکنند و حتی ممکن است تا مدتها در بدن فرد نشانه خاصی ایجاد نکنند.
در ایران انجام آزمایش VDRL جهت غربالگری سیفلیس برای آقایان قبل از ازدواج اجباری است. با این حال، آن را برای خانمها هم معمولا انجام میدهند. با انجام آزمایشهای مقاربتی میتوانید از سلامت جنسی خود و شریک زندگیتان مطمئن شوید. بنابراین باید بگوییم، آزمایش بیماریهای مقاربتی نه تنها به سلامت جنسی زوجین کمک میکند، بلکه نقش مهمی در حفظ سلامت عمومی و ارتقاء بهداشت جنسی جامعه دارد.
لیست آزمایشهای قبل ازدواج
یک سری آزمایشهای قبل از ازدواج اجباری هستند و تعدادی دیگر مانند آزمایش ژنتیک و تست باروری با درخواست زوجین انجام میشوند. در جدول زیر شما را با لیست کامل آزمایش های قبل ازدواج آشنا میکنیم:
لیست کامل آزمایشهای قبل از ازدواج | توضیحات |
شمارش کامل خون (CBC) | بررسی کمخونی یا اختلالات خونی |
الکتروفورز هموگلوبین | بررسی تالاسمی مینور یا ماژور |
آزمایش سیفلیس (VDRL) | تشخیص بیماری سیفلیس |
آزمایش هپاتیت B و C | تشخیص عفونتهای هپاتیت |
آزمایش HIV | بررسی بیماری ایدز و ابتلا به ویروس HIV |
تعیین گروه خونی (ABO-RH) | بررسی سازگاری خونی زوجین |
بیماریهای مقاربتی (STD) | تشخیص بیماریهای مقاربتی |
آزمایش اعتیاد | بررسی مصرف مواد مخدر (مورفین، آمفتامین و متآمفتامین) |
آنالیز ادرار | تشخیص بیماریهای کلیوی و عفونتها |
آزمایش ژنتیک | بررسی جهشهای ژنتیکی قابل انتقال به فرزند |
آزمایش قبل از ازدواج برای خانمها
تستهای پیش از ازدواج زنان شامل موارد زیر هستند:
- شمارش کامل خون (CBC)
- تعیین گروه خونی
- آزمایش هپاتیت B و C
- آزمایش HIV
- آزمایش سیفلیس (VDRL)
- آزمایش اعتیاد
- آنالیز ادرار
- تست بارداری (در صورت لزوم)
گاهی زنان بنابر درخواست خودشان یا با صلاحدید پزشک علاوه بر آزمایشهای عمومی و تخصصی، تست باروری انجام میدهند. هدف از انجام این تست، اطمینان از سلامت باروری خانمها است. انجام تست باروری معمولا در خانمهایی با سابقه جراحی تخمدان، مصرف داروهای خاص موثر بر بارداری و سابقه سقط جنین توصیه میشود.
آزمایش قبل از ازدواج برای آقایان
تستهای پیش از ازدواج مردان که با هدف اطمینان از سلامت عمومی آنها انجام میشوند، شامل موارد زیر هستند:
- شمارش کامل خون (CBC)
- تعیین گروه خونی
- آزمایش هپاتیت B و C
- آزمایش HIV
- آزمایش سیفلیس (VDRL)
- آزمایش اعتیاد
- آنالیز ادرار
جواب آزمایش ازدواج چقدر طول میکشد؟

مدت زمان جواب آزمایش ازدواج میتواند بسته به تستهایی که انتخاب میکنید و حجم کار آزمایشگاه متفاوت باشد. اگر فقط آزمایشهای معمول مانند تست اعتیاد، آزمایش تالاسمی و سیفلیس انجام شوند، نتیجه آزمایش بین ۲۴ تا ۷۲ ساعت (۱ تا ۳ روز کاری) آماده میشود. با این حال، اگر آزمایش ژنتیک انجام دهید، جواب آزمایش معمولا تا یک ماه طول میکشد.
آیا برای آزمایش ازدواج باید ناشتا باشیم؟
موارد اصلی مانند تست اعتیاد و آزمایش خون برای بررسی تالاسمی و سیفلیس نیازی به ناشتا بودن ندارند. با این حال، اگر قرار است همه آزمایشها از جمله آزمایشهای اختیاری را در یک روز انجام دهید، بهتر است در مورد اینکه نیازی به ناشتابودن دارید یا خیر با پزشک مشورت کنید.
“A premarital checkup involves similar tests to routine health screenings, along with some additional ones. The additional tests help detect fertility, health complications, and any underlying hereditary defects.”
چکاپ قبل از ازدواج شامل آزمایشهای مشابه غربالگریهای معمول سلامت، به همراه برخی آزمایشهای اضافی است. آزمایشهای اضافی به تشخیص باروری، عوارض سلامتی و هرگونه نقص ارثی زمینهای کمک میکنند.
به نقل از سایت: pacificprime
داروهای مثبت کننده تست اعتیاد ازدواج
مصرف برخی داروها ممکن است باعث مثبت شدن تست اعتیاد ازدواج شود. ماندگاری هر دارو به نوع آن، بدن فرد و مدت زمان استفاده بستگی دارد. داروهایی که میتوانند باعث مثبت شدن نتیجه تست اعتیاد ازدواج شوند، شامل موارد زیر هستند:
۱- آمفتامین و متآمفتامین
داروهایی با ترکیبات آمفتامین و متآمفتامین به دلیل داشتن ماده مخدر شیشه باعث مثبت شدن تست اعتیاد ازدواج میشوند. داروهای زیر از این ترکیبات تشکیل شدهاند:
- لابتالول
- آمانتادین
- افدرین
- فنیل افرین
- بوپروپیون
- متیل فنیدات
- دزیپرامین
- سلژیلین
- کلرپرومازین
- سرترالین
- رانیتیدین
- ایزوکس سوپرین
- سودوافدرین
- ترازودون
- دکستروآمفتامین
- تری آمفتامین پروامین
۲- متادون
متادون نوعی مخدر صنعتی است که برای کاهش درد تجویز میشود و عملکردی مشابه مورفین دارد. داروهای زیر حاوی متادون هستند:
- دیفن هیدرامین
- کلرپرومازین
- تیوریدازین
- کلومیپرامین
- وراپامیل
- کوتیاپین
۳- اپیوئیدها
اپیوئیدها از آن جایی که از دانه خشخاش گرفته میشوند، بر مثبت شدن تست اعتیاد ازدواج تاثیر میگذارند. تریاک یک نمونه از این مخدر است. دیگر داروهای حاوی اپیوئید عبارتاند از:
- کینین
- ریفامپین
- دکسترومتورفان
- فلوروکینولون
- کدئین
- مورفین
- وراپامیل
- دیفن هیدرامین
۴- ال اس دی
نوعی روانگردان قوی است که در داروهای زیر وجود دارد:
- ارگوتامین
- آمی تریپتیلین
- سوماتریپتان
- دی سیکلومین
- پرومتازیم
۵- فن سیکلیدین
داروهای زیر حاوی این مخدر توهمزا هستند:
- دیفن هیدرامین
- ترامادول
- کتامین
- دکسترومتورفان
- ایمی پرامین
- ونلافاکسین
- ایبوپروفن
- تیوریدازین
- مپریدین
۶- کانابینوئیدها
این ماده مخدر در حشیش و ماری جوانا وجود دارد. داروهای زیر حاوی کانابینوئیدها هستند و میتوانند موجب مثبت شدن تست اعتیاد ازدواج شوند:
- امپرازول
- پیروکسیکام
- پرومتازین
- ناپروکسن
- تولمتین
- پانتوپرازول
- لانسوپرازول
۷- کوکائین
داروهای زیر میتوانند موجب مثبت شدن آزمایش اعتیاد ازدواج شوند:
- آموکسی سیلین
- چای برگ کوکا
- بیحسکنندههای موضعی حاوی کوکائین
۸- داروهای ضدافسردگی سه حلقهای
برخی داروهای ضد افسردگی سهحلقهای مانند موارد زیر بر مثبت شدن نتیجه تست اعتیاد ازدواج تاثیر میگذارند:
- هیدروکسیزین
- کوتیاپین
- دیفن هیدرامین
- کاربامازپین
- سیپروهپتادین
۹- الکل
الکلهای کوتاه زنجیر مانند ایزوپروپیل الکل باعث مثبت شدن تست اعتیاد ازدواج میشوند.
۱۰- باربیتوراتها
داروهایی مانند موارد زیر حاوی باربیتوراتها در ترکیبات خود هستند و میتوانند نتیجه آزمایش اعتیاد را تغییر دهند:
- ایبوپروفن
- ناپروکسن
۱۱- بنزودیازپینها
داروهای حاوی بنزودیازپین مانند موارد زیر باعث مثبت شدن تست اعتیاد ازدواج میشوند:
- آلپرازولام
- کلونازپام
- دیازپام
- لورازپام
مراحل آزمایش ازدواج چگونه است؟

کل فرآیند آزمایش ازدواج دارای مراحل مختلف اما سادهای است تا زوجین بتوانند پس از دریافت گواهی سلامت برای عقد رسمی اقدام کنند. این مراحل شامل موارد زیر هستند:
۱- دریافت معرفینامه از دفترخانه: برای انجام آزمایش ازدواج ابتدا زوجین باید به دفترخانه رسمی ازدواج مراجعه کنند و معرفینامه یا برگه درخواست آزمایش را بگیرند.
۲- مراجعه به آزمایشگاه: زوجین با در دست داشتن معرفینامه و مدارک شناسایی به آزمایشگاه مشخصشده مراجعه میکنند تا روند آزمایش شروع شود.
۳- نمونهگیری و انجام آزمایش: در این مرحله، از هر ۲ نفر آزمایش خون و آزمایش ادرار گرفته میشود.
۴-آموزش و مشاوره پیش ازدواج: شرکت در کلاسهای آموزش پیش از ازدواج برای زوجین اجباری است. در این کلاسها مواردی مانند بهداشت باروری، پیشگیری از بیماریهای مقاربتی و مهارت زناشویی آموزش داده میشوند. اگر کنجکاوید در مورد اینکه مشاوره قبل ازدواج چگونه است، بیشتر بدانید میتوانید مقاله مرتبط با آن را در درمانکده بخوانید.
۵- دریافت نتیجه و مشاوره پزشکی: پس از آماده شدن نتایج، پزشک آزمایشگاه آنها را بررسی میکند و در صورت سلامت ۲ طرف، گواهی سلامت ازدواج صادر میشود.
۶- ارائه گواهی سلامت ازدواج به دفترخانه: در پایان، گواهی سلامت ازدواج به دفترخانه رسمی ازدواج ارائه داده میشود تا مراحل رسمی عقد و ثبت ازدواج انجام شوند.
اولین قدم برای زندگی مشترک رو درست بردار و با روانشناس مشورت کن
تنها با چند کلیک ساده نزد بهترین روانشناس نوبت بگیرمدارک لازم برای آزمایش ازدواج
همانطور که در بخش قبل گفتیم، دریافت معرفینامه از دفترخانه، اولین قدم برای آزمایش چکاپ قبل از ازدواج است. به طور کلی، مدارک مورد نیاز برای انجام آزمایشهای ازدواج شامل موارد زیر هستند:
- برگه درخواست آزمایش ازدواج از دفترخانه رسمی ازدواج
- کارت ملی زوجین
- شناسنامه زوجین
- یک قطعه عکس ۳ در ۴ زوجین
آیا آزمایش ازدواج در پریودی امکانپذیر است؟
آزمایشهای پیش ازدواج ممکن است در زمان پریودی انجام شوند، اما باید بدانید دختری که کمخونی دارد و در زمان قاعدگی آزمایش خون دهد، ممکن است نتیجه آزمایش نشاندهنده فقر آهن باشد یا دچار مشکل شود. همچنین معمولا آزمایشگاه انجام تست ادرار را به بعد از اتمام پریود موکول میکند، به همین دلیل بهتر است کلا پس از دوره پریودی برای انجام آزمایشهای قبل ازدواج اقدام کنید.
کدام واکسنها قبل از ازدواج تزریق میشود؟
تزریق برخی واکسنها پیش از ازدواج توصیه میشوند تا از سلامت زوجین و فرزندان در آینده محافظت کنند. این واکسنها اجباری نیستند، اما براساس وضعیت سلامت کلی فرد، سن و سابقه واکسیناسیون معمولا از طرف پزشک پیشنهاد میشوند. مهمترین واکسنهایی که بهتر است قبل از ازدواج تزریق شوند، شامل موارد زیر هستند:
- واکسن هپاتیت B
- واکسن کزاز
- واکسن گارداسیل برای جلوگیری از انتقال زگیل تناسلی
- واکسن سرخک، سرخجه و اوریون (MMR) در صورت عدم ایمنی کافی
آمادگی قبل از آزمایش ازدواج
برای اینکه نتایج آزمایش ازدواج دقیق و قابل اعتماد باشد، لازم است زوجین پیش از انجام آن چند نکته مهم را رعایت کنند:
- در مورد اینکه نیاز است قبل از آزمایش ناشتا باشید یا خیر، با پزشک مشورت کنید.
- حداقل ۷۲ ساعت قبل از تست اعتیاد هیچ نوع ماده مخدر و داروهای حاوی مسکن مصرف نکنید، زیرا ممکن است نتیجه آزمایش را تحت تاثیر قرار دهند.
- برای نمونهگیری راحتتر ادرار، میتوانید پیش از مراجعه مقداری آب بنوشید تا مثانه پر باشد. اما زیادهروی نکنید تا ادرار بیش از حد رقیق نشود.
هزینه آزمایش ازدواج چقدر است؟
هزینه آزمایش ازدواج در ایران بسته به نوع آزمایشها، مرکز انجامدهنده (آزمایشگاه دولتی یا خصوصی) و شهر محل سکونت متفاوت است. اگر بودجه زیادی ندارید، بهتر است به مراکز دولتی مراجعه کنید.
راهنمای مراجعه به پزشک
آزمایش ازدواج یکی از مهمترین مراحل پیش از عقد رسمی است که با هدف اطمینان از سلامت زوجین و بررسی نقصهای ژنتیکی انجام میشود. این آزمایش شامل تست اعتیاد به شکل آزمایش ادرار، آزمایش خون برای بررسی تالاسمی و سیفلیس و آزمایش هپاتیت است. همچنین یک سری آزمایشهای دیگر مانند تست HIV، تست بارداری و آزمایش ژنتیک وجود دارند که با درخواست زوجین انجام میشوند. انجام آزمایشهای پیش از ازدواج در ایران اجباری است و بدون وجود نتایج آنها، گواهی سلامت ازدواج برای عقد رسمی صادر نمیشود.
ما در این مقاله از مجله درمانکده شما را به طور مفصل با مزایا و لیست کامل آزمایشهای ازدواج آشنا کردیم. اگر در این مورد سوالات بیشتری دارید میتوانید به وبسایت درمانکده سر بزنید و از بهترین پزشکان متخصص مشورت بگیرید. همچنین درمانکده امکان دریافت نوبت اینترنتی جهت مراجعه حضوری یا مشاوره آنلاین تلفنی، متنی و تصویری را برای شما فراهم کرده است.
سوالات متداول
در شب قبل از آزمایش، بهتر است غذای سبک بخورید و از مصرف نوشیدنیهای شیرین، چای و قهوه بپرهیزید.
بله. پس از تست ازدواج سه کلاس آموزشی حداکثر یک ساعته با هدف آموزش مسائل بهداشتی، تنظیم خانواده و مهارتهای زندگی مشترک به صورت جداگانه برای زوجین برگزار میشوند که شرکت در آنها اجباری است.
آزمایشهای قبل از ازدواج به تشخیص و پیشگیری از بیماریهای عفونی، ژنتیک و اعتیاد کمک میکنند و نقش مهمی در جلوگیری از انتقال آنها به همسر یا فرزندان در آینده دارند.
منابع: medparkhospital | tirta | pacificprime