آستیگماتیسم یا به زبان عامینه آستیگمات بودن یک نقص رایج و به طور کلی قابل درمان در انحنای چشم است که باعث تاری دید و نزدیک بینی می شود. با درمانکده همراه باشید.
آستیگماتیسم (آستیگمات بودن چشم)
آستیگماتیسم وقتی اتفاق می‌افتد که سطح جلوی چشم (قرنیه) یا عدسی موجود در داخل چشم دارای انحنای نامنظم باشد. به جای داشتن یک منحنی گرد مانند توپ، سطح آن به شکل تخم مرغ است. این باعث تاری دید در همه فواصل می‌شود.
آستیگماتیسم اغلب در بدو تولد وجود دارد و ممکن است همراه با نزدیک بینی یا دور بینی باشد. اغلب به اندازه کافی توجه نمی‌شود که نیاز به اقدامات اصلاحی داشته باشد. وقتی اینطور شد، گزینه های درمانی شما لنزهای اصلاحی یا جراحی هستند.
علائم چشم آستیگمات
علائم و نشانه‌های آستیگماتیسم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
۱. تاری دید
۲. خستگی یا ناراحتی چشم
۳. سردرد
۴. مشکل دید در شب
۵. دوبینی
چه زمانی به پزشک چشم مراجعه کنید؟
اگر علائم چشم شما را از انجام فعالیت‌هایتان محروم می‌کند یا توانایی شما در انجام کارهای روزمره را مختل می‌کند، به چشم پزشک مراجعه کنید. چشم پزشک می‌تواند تشخیص دهد که آیا شما آستیگماتیسم دارید یا خیر و شدت آن کند. او سپس می‌تواند شما را از گزینه‌های موجود برای تصحیح دید راهنمایی کند.
کودکان و نوجوانان
کودکان ممکن است متوجه نباشند که بینایی آنها مبهم است، بنابراین باید برای بیماری‌های چشمی مورد معاینه قرار بگیرند و بینایی‌شان توسط پزشک متخصص اطفال، چشم پزشک، اپتومتریست یا یک فرد آموزش دیده دیگر در سنین و فواصل مختلف مورد ارزیابی قرار گیرد.
• در دوره نوزادی
• در معاینه‌های کودک تا سن مدرسه
• در طول سال‌های مدرسه، هر یک یا دو سال در معاینات کودک توسط چشم پزشک و یا از طریق مدرسه یا غربالگری‌های عمومی
علل آستیگماتیسم
چشم دو ساختار با سطوح خمیده دارد که نور را روی شبکیه منعکس می‌کند که باعث می شود تصاویر تشکیل شوند:
• قرنیه، سطح جلوی شفاف چشم به همراه ساختارهای اشکی
• عدسی، یک ساختار شفاف در داخل چشم است که شکلش را تغییر می‌دهد تا به تمرکز روی اشیاء نزدیک کمک کند
در یک چشم کاملاً طبیعی، هر یک از این عناصر مانند سطح یک توپ صاف، دارای انحنای گرد است. برای تشکیل تصویر در پشت چشم، قرنیه و عدسی دارای چنین انحنا همه نور ورودی را به طور مستقیم روی شبکیه متمرکز می‌کنند.
خطای انکساری
اگر قرنیه یا عدسی به شکل تخم مرغ و با سطح ناصاف باشد، پرتوهای نور به صورت یکسان خم نمی‌شوند، که دو تصویر متفاوت را تشکیل می‌دهد. این دو تصویر با هم هم‌پوشانی دارند یا با هم ترکیب می‌شوند و باعث تاری دید می‌شوند. آستیگماتیسم نوعی خطای انکساری است.
آستیگماتیسم وقتی اتفاق می‌افتد که انحنای قرنیه یا عدسی در یک سمت بیشتر از سمت دیگر باشد. اگر قرنیه شما دارای منحنی‌های نامنظم است، دچار آستیگماتیسم قرنیه هستید. اگر عدسی شما دارای منحنی‌های نامنظم است، آستیگماتیسم عدسی دارید.
هر نوع آستیگماتیسم می‌تواند باعث تاری دید شود. تاری دید ممکن است بیشتر در یک جهت به صورت افقی، عمودی یا مورب رخ دهد.
آستیگماتیسم ممکن است از بدو تولد وجود داشته باشد، یا بعد از آسیب دیدگی چشم، بیماری یا جراحی ایجاد شود. آستیگماتیسم با خواندن در نور ضعیف یا تماشای تلویزیون از فاصله کم بدتر نمی‌شود.
سایر خطاهای انکساری
آستیگماتیسم ممکن است همراه با سایر خطاهای انکساری رخ دهد، که شامل موارد زیر است:
• نزدیک بینی (میوپیا): این حالت هنگامی اتفاق می‌افتد که قرنیه بیش از حد خمیده باشد و یا چشم از حد نرمال بزرگ‌تر باشد. نور به جای اینکه دقیقاً روی شبکیه متمرکز شود، در جلوی شبکیه متمرکز شده و باعث می‌شود اشیاء دور تار به نظر برسند.
• دور بینی (هایپروپی): این حالت هنگامی اتفاق می‌افتد که انحنای قرنیه کمتر از حالت عادی است و یا چشم کوچک تر از حد نرمال باشد. اثر این مشکل برعکس نزدیک بینی است. هنگامی که چشم در حالت آرامش قرار دارد، هیچگاه نور به قسمت پشت چشم نمی‌رسد و باعث می‌شود اشیاء نزدیک تار دیده شوند.
تشخیص آستیگماتیسم
آستیگماتیسم توسط معاینه چشم تشخیص داده می‌شود. یک معاینه کامل برای بررسی سلامتی چشم و عیب یابی شامل یک سری آزمایشات است که مشخص می‌کند شکست نور توسط چشمان شما چطور انجام می‌شود . چشم پزشک ممکن است از ابزارهای مختلفی استفاده کند، چراغ‌های روشن را مستقیماً در چشمان شما هدف قرار دهد و از شما بخواهد چندیدن عدسی را امتحان کنید. پزشک از این آزمایشات برای بررسی جنبه‌های مختلف چشم و بینایی و تعیین نسخه مورد نیاز برای تهیه دید شفاف با عینک یا لنزهای تماسی استفاده می‌کند.
مشاهده بیشتر : پزشک متخصص چشم
درمان آستیگماتیسم
هدف از درمان آستیگماتیسم بهبود وضوح بینایی و راحتی چشم است. درمان شامل لنزهای اصلاحی یا جراحی انکساری هستند.
۱. لنزهای اصلاحی
پوشیدن لنزهای اصلاحی با خنثی کردن انحنای ناهموار قرنیه و عدسی، آستیگماتیسم را درمان می‌کند.
انواع لنزهای اصلاحی عبارتند از:
• عینک. عینک با لنزهایی ساخته شده است که به جبران فرم ناهموار چشم کمک می کند. لنزها باعث می شوند نور به درستی شکست یابد. عینک همچنین می‌تواند برای اصلاح سایر خطاهای انکساری مانند نزدیک بینی یا دور بینی استفاده شود.
• لنزهای تماسی. لنزهای تماسی مانند عینک، می توانند بیشتر آستیگماتیسم را اصلاح کنند. آنها در انواع و اقسام مختلفی از جمله نرم یکبار مصرف، سخت، نفوذ پذیر به گاز و دو کانونی وجود دارند.
همچنین از لنزهای تماسی در روشی به نام ارتوکراتولوژی استفاده می‌شود. در ارتوکراتولوژی، شما لنزهای تماسی سخت را در طول شب و هنگام خواب می‌گذارید تا ناصافی انحنای چشم هموار شود. سپس برای حفظ شکل جدید لنزها را کمتر می‌گذارید. اگر این روش درمانی را قطع کنید، چشمان شما به شکل و خطای انکساری قبلی باز می‌گردد.
پوشیدن لنزهای تماسی برای مدت طولانی باعث افزایش خطر عفونت در چشم می‌شود.
از چشم پزشک خود در مورد جوانب مثبت و منفی و خطرات لنزهای تماسی و اینکه چه چیزی برای شما مناسب است سوال کنید.
۲. جراحی عیوب انکساری
جراحی عیوب انکساری باعث بهبود بینایی و کاهش نیاز به عینک یا لنزهای تماسی می‌شود. جراح چشم از یک پرتو لیزر برای تغییر شکل منحنی‌های قرنیه استفاده می‌کند که خطای انکساری را اصلاح می‌کند. قبل از عمل، پزشکان ارزیابی‌های لازم را انجام می‌دهند تا تعیین کنند که آیا شما کاندید جراحی انکساری هستید یا خیر.
انواع جراحی انکساری برای آستیگماتیسم عبارتند از:
• کراتومیلوزیس درجا با کمک لیزر (LASIK): با این روش، جراح چشم یک فلپ نازک و لولایی را در قرنیه شما ایجاد می‌کند. او از لیزر اگزیمر برای ترمیم شکل قرنیه استفاده می‌کند و سپس فلپ را مجدداً جابجا می‌کند.
• کراتکتومی ساب اپیتلیال با کمک لیزر (LASEK): جراح به جای ایجاد فلاپ در قرنیه، پوشش محافظ نازک قرنیه (اپیتلیوم) را با الکل مخصوصی شل می‌کند. او برای تغییر انحنای قرنیه از لیزر اگزیمر استفاده می‌کند و سپس اپیتلیوم شل شده را مجدداً جابجا می‌کند.
• کراتکتومی فوتورفکراتیک (PRK): این روش مشابه با لیزیک است؛ جز اینکه جراح اپیتلیوم را خارج می‌کند. سپس اپیتلیوم مطابق با شکل جدید قرنیه به طور طبیعی رشد می‌کند. ممکن است لازم باشد برای چند روز پس از عمل از لنز بانداژ استفاده کنید.
• اپی لیزیک: اپی لیزیک نوعی لیزیک است. پزشک برای جدا کردن یک ورق بسیار نازک از اپیتلیوم به جای الکل از یک تیغه مایع مکانیکی مخصوص استفاده می‌کند. او سپس از لیزر اگزیمر برای تغییر شکل قرنیه و جابجایی مجدد اپیتلیوم استفاده می‌کند.
• استخراج عدسی چشم با یک برش کوچک (SMILE): در این نوع جدیدتر از جراحی انکساری، برای تغییر شکل قرنیه از لیزر استفاده می‌شود تا بتوان بافتی به شکل عدسی در زیر سطح قرنیه ایجاد کرد. سپس عدسی از طریق یک برش بسیار کوچک برداشته می‌شود. در حال حاضر، روش SMILE فقط برای درمان نزدیک بینی خفیف تأیید شده است.
انواع دیگر جراحی‌های انکساری شامل استخراج لنزهای شفاف و لنزهای تماسی قابل کاشت است. هیچ بهترین روشی برای جراحی انکساری وجود ندارد و تصمیم‌گیری فقط باید بعد از ارزیابی کامل و بحث و گفتگو با جراح انجام شود.
برخی از عوارض احتمالی که ممکن است بعد از جراحی انکساری رخ دهد عبارتند از:
• میزان اصلاح کمتر یا بیشتر از حد مورد انتظار
• عوارض جانبی بینایی، مانند هاله یا نوری که در اطراف چراغ ظاهر می‌شود
• خشکی چشم
• عفونت
• زخم قرنیه
• (به ندرت) از بین رفتن بینایی
سخن نهایی
آستیگماتیسم و روش‌های درمان آن را در این نوشته شرح دادیم. در مورد خطرات و مزایای احتمالی این روش‌ها با چشم پزشک خود صحبت کنید. در همین راستا برای درمان و یا کسب اطلاعات بیشتر، می‌توانید از دکترهای متخصص چشم حاضر در درمانکده به صورت آنلاین نوبت بگیرید و یا مشاوره داشته باشید.
منبع: Mayoclinic
[sibwp_form id=1]
