ملاتونین (Melatonin) هورمونی است که در بدن ساخته میشود و چرخه شب و روز یا چرخه خواب و بیداری را تنظیم می‌کند. تاریکی بدن را تحریک می‌کند تا ملاتونین بیشتری بسازد و با این کار باعث خوابیدن شما شود. نور، تولید ملاتونین را کاهش می‌دهد تا بدن بیدار بماند. در بعضی از افراد که مشکل خواب دارند سطح ملاتونین پایین است. از این‌رو به نظر می‌رسد که استفاده از قرص ملاتونین می‌تواند به خوابیدن آن‌ها کمک کند.
اگر شما هم از مشکل بی‌خوابی رنج می‌برید، توصیه می‌کنیم این مقاله از مجله درمانکده را تا انتها بخوانید. در این مطلب درباره اینکه قرص ملاتونین چیست و چه تاثیری روی بدن دارد صحبت می‌کنیم.
فهرست محتوا
اطلاعات شناسنامه‌ای قرص ملاتونین
| عناوین مرتبط با شناسنامه دارو | توضیحات |
| چکیده راهگشای دارو | ملاتونین هورمونی است که توسط غده اپی‌فیز یا پینه‌آل تولید میشود و چرخه‌های خواب و بیداری را تنظیم می‌کند. قرص Melatonin به عنوان یک مکمل بدون نسخه برای درمان مشکلات خواب به فروش می‌رسد. |
| نام دارو | این دارو با نام ملاتونین (Melatonin) شناخته میشود. |
| بک‌گراند دارو | ترشح Melatonin در تاریکی افزایش می‌یابد و در هنگام قرار گرفتن در معرض نور کم میشود. در نتیجه، می‌تواند ریتم شبانه‌روزی عملکردهای بیولوژیکی بدن از جمله چرخه خواب و بیداری را تنظیم کند. Melatonin در تنظیم خلق و خو، یادگیری و حافظه، فعالیت سیستم ایمنی، باروری و تولید مثل هم نقش دارد. بیشتر اعمال این هورمون از طریق اتصال به گیرنده‌های Melatonin و فعال شدن آن‌ها انجام میشود. |
| نوع دارو | این دارو از نوع مولکول کوچک (Small molecule) است. |
| گروه دارو | Melatonin یک داروی تایید شده است. |
| ساختار دارو | 
|
| فرمول شیمیایی | C13H16N2O2 |
| فرم‌های موجود دارو | قرص، قرص زیر زبانی، کپسول و قطره |
نام برندهای قرص ملاتونین
این قرص با نام‌های تجاری مختلف به فروش می‌رسد، از جمله:
- ملادیپین
- ملاتومکس هرباویوا
- ملاتورام
- واناتونین گلد
کاربرد قرص ملاتونین
مردم معمولا از فواید قرص ملاتونین برای درمان بی‌خوابی و بهبود خواب در شرایط مختلف از جمله جت لگ (پرواززدگی) استفاده می‌کنند. این مکمل برای افسردگی، دردهای مزمن، زوال عقل و بیماری‌های دیگر هم استفاده میشود، اما شواهد علمی خوبی برای حمایت از اثربخشی آن در این موارد وجود ندارد.
روش مصرف قرص ملاتونین
دوز و نحوه مصرف بهترین قرص ملاتونین بسته به سن متفاوت است. بزرگسالان می‌توانند به مدت ۶ ماه هر روز حداکثر هشت میلی‌گرم Melatonin مصرف کنند. از قرص ملاتونین در کودکان و نوجوانان هم برای بهبود خواب استفاده میشود. کودکان اجازه دارند به مدت سه ماه هر روز حداکثر سه میلی‌گرم Melatonin دریافت کنند. دوز توصیه‌شده Melatonin برای نوجوانان حداکثر پنج میلی‌گرم در روز به مدت سه ماه است.
بعضی از مکمل‌های Melatonin آهسته رهش و بعضی دیگر سریع رهش هستند. همچنین بعضی از محصولات Melatonin را می‌توان در زیر زبان یا در گونه قرار داد تا سریع‌تر جذب شوند. بنابراین بهتر است با یک روانپزشک صحبت کنید تا بفهمید که چه نوع محصولی برای شما مناسب‌تر است. در صورت اثر نکردن قرص ملاتونین هم توصیه میشود با پزشک در مورد ضرورت تغییر دوز آن صحبت کنید.
عوارض قرص ملاتونین
اکنون که متوجه شدید قرص ملاتونین برای چیست و چه کاری برای شما انجام می‌دهد، باید با عوارض آن هم آشنا شوید. گفته میشود که اکثر مردم می‌توانند حداکثر تا ۲ سال از این قرص بدون هیچ مشکلی استفاده کنند. با این حال، بعضی از افراد ممکن است در حین مصرف آن با عوارضی مثل سردرد، خواب‌آلودگی، سرگیجه و حالت تهوع مواجه شوند. توصیه میشود چهار تا پنج ساعت پس از مصرف Melatonin رانندگی نکنید و کاری انجام ندهید که به هوشیاری کامل نیاز داشته باشد.
بیشتر بدانید: قرص ریسپریدون چیست؟
تداخلات دارویی قرص ملاتونین
این محصول ممکن است مانند هر قرص دیگری با بعضی از داروها تداخل داشته باشد. این داروها عبارت‌اند از:
- قرص‌های ضد بارداری: قرص‌های ضد بارداری میزان تولید Melatonin را در بدن افزایش می‌دهند. در نتیجه، می‌توانند عوارض جانبی قرص Melatonin را تشدید کنند.
- فلووکسامین (داروی ضد افسردگی): فلووکسامین می‌تواند جذب Melatonin را در بدن افزایش دهد و عوارض جانبی آن را تشدید کند.
- داروهای دیابت: مصرف قرص Melatonin همراه با داروهای دیابت می‌تواند باعث افت قند خون شود؛ بنابراین در حین مصرف آن باید قند خون خود را به دقت کنترل کنید.
- داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی: Melatonin می‌تواند فعالیت سیستم ایمنی را افزایش دهد. بعضی از داروها از جمله داروهایی که پس از پیوند عضو استفاده می‌شوند، فعالیت سیستم ایمنی را سرکوب می‌کنند. مصرف Melatonin همراه با این داروها باعث کاهش اثربخشی آن‌ها میشود.
- داروهای ضد انعقاد خون یا ضد پلاکت مثل وارفارین: مصرف Melatonin همراه با این داروها خطر کبودی و خونریزی را افزایش می‌دهد.
- نیفدیپین (داروی فشار خون بالا): مصرف قرص Melatonin ممکن است تاثیر نیفدیپین را روی فشار خون کاهش دهد.
- سایر داروهای فشار خون بالا: استفاده از قرص Melatonin همراه با این داروها ممکن است به افت فشار خون منجر شود. در حین مصرف Melatonin باید فشار خون خود را به دقت کنترل کنید.
- داروهای آرام‌بخش: قرص Melatonin ممکن است باعث خواب‌آلودگی و کندی تنفس شود. بعضی از داروهای آرام‌بخش هم می‌توانند به این مشکلات منجر شوند. بنابراین مصرف هم‌زمان آن‌ها با Melatonin باعث مشکلات تنفسی یا خواب‌آلودگی بیش از حد میشود.
- داروهای ضد تشنج: Melatonin خطر تشنج را افزایش و اثربخشی داروهای ضد تشنج را کاهش می‌دهد.
- مت‌آمفتامین: Melatonin ممکن است اثرات و عوارض جانبی مت‌آمفتامین را افزایش دهد.
- فلومازنیل: فلومازنیل می‌تواند اثربخشی مکمل Melatonin را کاهش دهد.
بیشتر بدانید: قرص کلونازپام چیست؟
قیمت قرص ملاتونین
در واقع قیمت این محصول به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ از جمله: ایرانی یا خارجی بودن مکمل، شرکت سازنده مکمل، تعداد قرص‌هایی که در یک بسته وجود دارند و سایر ترکیباتی که ممکن است همراه Melatonin فرموله شده باشند.
فعل و انفعالات قرص ملاتونین در بدن
این قرص به دلیل داشتن ملاتونین برای تنظیم ساعت درونی بدن و بهبود خواب استفاده میشود. Melatonin با ریتم شبانه‌روزی بدن مرتبط است. به زبان ساده، ریتم شبانه‌روزی ساعت درونی بدن است و به شما اطلاع می‌دهد که چه زمانی بخوابید یا از خواب بیدار شوید.
وقتی هوا تاریک است، سطح Melatonin افزایش می‌یابد و به بدن اعلام می‌کند که زمان خواب فرا رسیده است. صبح که هوا روشن است، سطح این هورمون کاهش می‌یابد تا هوشیاری را تقویت کند و باعث بیدار شدن شما شود.
علاوه بر این، Melatonin با اتصال به گیرنده‌های بدن باعث آرامش شما میشود. به عنوان مثال، به گیرنده‌های مغز متصل میشود تا فعالیت عصبی را کاهش دهد. همچنین می‌تواند سطح دوپامین را کم کند. دوپامین هورمونی است که به شما کمک می‌کند بیدار بمانید.
بیشتر بدانید: قرص کلردیازپوکساید چیست؟
افراد آسیب‌پذیر
بعضی از افراد باید از مصرف قرص Melatonin بپرهیزند یا از آن با احتیاط زیاد استفاده کنند. این افراد عبارت‌اند از:
- زنانی که می‌خواهند باردار شوند و زنان باردار: استفاده منظم از قرص Melatonin به خصوص در دوزهای بالا ممکن است باردار شدن را با مشکل مواجه کند. به‌علاوه، در مورد عوارض مصرف قرص ملاتونین در بارداری اطلاعات کافی وجود ندارد. بنابراین توصیه میشود زنانی که می‌خواهند باردار شوند و زنان باردار از مصرف این مکمل خودداری کنند.
- زنان شیرده: استفاده از قرص ملاتونین در شیردهی توصیه نمی‌شود. چون دقیقا مشخص نیست که چه تاثیری روی زنان شیرده و فرزندان آن‌ها دارد.
- کودکان و نوجوانان: استفاده از قرص Melatonin برای مدت زمان کوتاه (حداکثر سه ماه) برای کودکان و نوجوانان بی‌خطر است. اما نگرانی‌هایی وجود دارد که در رشد نوجوانان اختلال ایجاد کند. به همین دلیل، توصیه میشود کودکان و نوجوانان تحت نظر پزشک و فقط در مواقع ضروری از قرص Melatonin استفاده کنند.
- بیماران مبتلا به اختلالات خونریزی: قرص Melatonin ممکن است خونریزی را در این افراد بدتر کند.
- افراد مبتلا به افسردگی: این مکمل می‌تواند باعث تشدید علائم افسردگی شود.
- افراد مبتلا به اختلالات تشنج: استفاده از قرص Melatonin ممکن است خطر ابتلا به تشنج را افزایش دهد.
کلام پایانی
قرص Melatonin یک نوع مکمل است که به شما کمک می‌کند راحت‌تر بخوابید. این محصول به خصوص برای کسانی که از بی‌خوابی رنج می‌برند یا به دلیل مسافرت با مشکل جت لگ مواجه شده‌اند، گزینه خوبی است.
قبل از مصرف قرص Melatonin با پزشک درباره مزایا و عوارض احتمالی آن مشورت کنید. این محصول ممکن است باعث بدتر شدن بعضی از بیماری‌ها شود یا با تعدادی از داروها تداخل داشته باشد. پزشکان درمانکده آماده هستند تا در این زمینه به شما کمک کنند. شما می‌توانید با مراجعه به وب‌سایت درمانکده از این پزشکان برای ویزیت حضوری یا مشاوره آنلاین با روانپزشک یا سایر تخصص‌های مورد نظر وقت بگیرید.
سوالات متداول
این محصول به درمان مشکلات خواب کمک می‌کند. قرص سه میلی‌گرمی معمولا برای کودکان تجویز میشود.
این قرص می‌تواند بی‌خوابی را درمان کند. معمولا توصیه میشود نوجوانان از قرص پنج میلی‌گرمی Melatonin استفاده کنند.
این قرص که نوعی مکمل است برای درمان مشکلات خواب و مقابله با عوارض جت لگ استفاده میشود.
این قرص حاوی ملاتونین است که یک نوع هورمون محسوب میشود.
خیر. معمولا باعث چاقی نمی‌شود. حتی بعضی از تحقیقات نشان داده‌اند که به کاهش چربی بدن نیز کمک می‌کند. با این حال، برای نتیجه‌گیری قطعی به مطالعات بیشتری نیاز است.
خیر. تاثیر و روش قرص ملاتونین این است که می‌تواند ریزش مو را کاهش دهد و حتی رشد آن را تحریک کند.
بعضی از تحقیقات انجام‌شده روی ورزشکاران نشان داده‌اند که این مکمل می‌تواند استرس اکسیداتیو را کاهش و سرعت ریکاوری را افزایش دهد. با این حال، درباره این موضوع باید مطالعات بیشتری انجام شود.
اکثر شرکت‌های تولیدکننده این مکمل توصیه می‌کنند که آن را یک تا ۲ ساعت قبل از خواب همراه با یک لیوان آب بخورید. برای راهنمایی بیشتر می‌توانید با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
منابع: go.drugbank, webmd
