جراحی پلاستیک می‌تواند تغییرات مهمی در زندگی شما ایجاد کند، از افزایش اعتمادبه‌نفس گرفته تا بهبود عملکرد بدن. اما تصمیم‌گیری در مورد انجام آن ممکن است دشوار باشد. وقتی به فکر عمل ترمیمی یا زیبایی می‌افتید، با پرسش‌های زیادی در مورد مزایا، معایب و نکات مراقبتی قبل و بعد از جراحی مواجه می‌شوید. در این مقاله از مجله سلامت درمانکده هر آنچه که لازم است در مورد جراحی پلاستیک بدانید را در اختیارتان می‌گذاریم تا فرآیند تصمیم‌گیری را برایتان ساده‌تر کنیم.
فهرست محتوا
- جراحی پلاستیک چیست؟
- انواع جراحی پلاستیک
- چه کسانی کاندید مناسبی برای جراحی پلاستیک هستند؟
- مزایای جراحی پلاستیک صورت و بدن
- معایب جراحی پلاستیک زیبایی و ترمیمی
- عوارض و خطرات جراحی پلاستیک
- مراقبت‌های قبل از جراحی پلاستیک
- جراحی پلاستیک چگونه انجام می‌شود؟
- از چه تکنیک‌هایی برای جراحی پلاستیک استفاده می‌شود؟
- مراقبت‌های بعد از جراحی پلاستیک
- دوره نقاهت جراحی پلاستیک چقدر است؟
- چه زمانی باید با جراح پلاستیک تماس گرفت؟
- کلام پایانی
- سوالات متداول
جراحی پلاستیک چیست؟
جراحی پلاستیک یک شاخه تخصصی از جراحی است که به بازسازی نقایص ناشی از بیماری، تروما یا اختلالات مادرزادی می‌پردازد یا اندازه بخش‌های مختلف بدن را کاهش یا افزایش می‌دهد. این نوع جراحی هم عملکرد بدن را به حالت طبیعی برمی‌گرداند و هم ظاهر را بهبود می‌بخشد. جراحی پلاستیک می‌تواند روی تمام قسمت‌های بدن به جز سیستم عصبی مرکزی انجام شود.
انواع جراحی پلاستیک
جراحی پلاستیک شامل ۲ شاخه اصلی است: جراحی ترمیمی و جراحی زیبایی.
| نوع جراحی | توضیحات |
| جراحی ترمیمی | نقایص یا آسیب‌های ناشی از حوادث و تصادفات را ترمیم می‌کند. همچنین عملکرد بدن را بهبود می‌بخشد و ظاهر آن را به حالت طبیعی برمی‌گرداند. |
| جراحی زیبایی | ظاهر صورت و بدن را به دلایل غیر پزشکی و به درخواست فرد بهبود می‌بخشد. به عبارت دیگر، با بهبود ویژگی‌های فیزیکی به افزایش اعتمادبه‌نفس شما کمک می‌کند. |
۱. انواع جراحی‌های زیبایی
جراحی زیبایی با هدف بهبود ظاهر انجام می‌شود و انتخاب آن معمولا به خود شما بستگی دارد. از رایج‌ترین انواع آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- لیفت صورت: لیفت صورت که شامل کشیدن پوست و بافت‌های زیرین آن برای کاهش چین‌و‌چروک و رفع افتادگی صورت (اگر تمایل به جراحی ندارید، می‌توانید راه‌کارهای دیگری مثل لیفت صورت با نخ را انتخاب کنید.)
- رینوپلاستی: اصلاح شکل، اندازه و زاویه بینی برای ایجاد تناسب بهتر با صورت و در بعضی موارد بهبود مشکلات تنفسی
- بلفاروپلاستی: برداشتن پوست و چربی اضافی پلک‌ها برای جوان‌تر و شاداب‌تر به نظر رسیدن چهره
- سانترال لب: لیفت لب با هدف کاهش فاصله بین لب و بینی (برای کسب اطلاعات بیشتر، مقاله سانترال لب چیست را بخوانید)
- لیفت ابرو و پیشانی: بالا بردن ابروها و صاف کردن خطوط پیشانی به منظور جوانسازی چهره
- اتوپلاستی: اصلاح شکل، اندازه یا موقعیت گوش‌ها به منظور رفع ناهنجاری‌های ظاهری
- ژنیوپلاستی و منتوپلاستی: تغییر ساختار استخوانی چانه برای ایجاد تناسب بیشتر با سایر اجزای صورت
- ماموپلاستی و ماستوپکسی: تغییر اندازه سینه یا لیفت آن
- ابدومینوپلاستی (تامی تاک): برداشتن پوست و چربی اضافی شکم و سفت کردن عضلات مرکزی بدن برای ایجاد شکم صاف و خوش‌فرم
- براکیوپلاستی: حذف پوست و چربی اضافی بازو
اقداماتی که می‌توانید برای بهبود ظاهر خود انجام دهید، فقط به جراحی محدود نمی‌شوند. روش‌های کم‌تهاجمی‌تر مانند تزریق ژل به باسن یا تزریق ژل به واژن هم می‌توانند مفید باشند. در مورد نحوه انتخاب بهترین ژل برای گونه، لب و سایر نقاط بدن با پزشک مشورت کنید.
جراحی پلاستیک برای لک صورت
لک‌های صورت معمولا با اقدامات غیر تهاجمی یا محصولات موضعی مانند کرم‌های روشن‌کننده یا پیلینگ سطحی برطرف می‌شوند. با این حال، در بعضی موارد ممکن است برای حذف کامل آن‌ها از لیزرهای تهاجمی استفاده شود. این لیزرها به لایه‌های عمیق پوست نفوذ کرده و با تخریب کنترل‌شده بافت‌های آسیب‌دیده، روند بازسازی طبیعی پوست را فعال می‌کنند. هرچند این روش معمولا بسیار موثر است، اما دوره نقاهت طولانی‌تری دارد.
۲. متداول‌ترین جراحی‌های ترمیمی
هدف جراحی ترمیمی، بهبود کیفیت زندگی افرادی است که به دلایل مختلف دچار آسیب‌های جسمی شده‌اند. بعضی از مهم‌ترین انواع این جراحی عبارت‌اند از:
- بازسازی صورت: ترمیم استخوان‌ها و سایر بافت‌های صورت پس از بیماری یا حوادث شدید
- جراحی ترمیم شکاف کام و لب: بستن شکاف مادرزادی لب یا سقف دهان در دوران کودکی
- بازسازی سینه پس از ماستکتومی: استفاده از پروتز یا بافت‌های بدن خود فرد برای بازسازی سینه‌ای که به دلیل سرطان از دست رفته است
- جراحی پس از سوختگی: شامل پیوند پوست، آزادسازی بافت‌های جمع‌شده و ترمیم نواحی آسیب‌دیده
- بازسازی بدن پس از برداشتن سرطان پوست: ترمیم جای زخم بعد از حذف تومورهای سرطانی
- جراحی دست: ترمیم پارگی تاندون‌ها، اعصاب و شکستگی‌های شدید
چه کسانی کاندید مناسبی برای جراحی پلاستیک هستند؟
این نوع جراحی برای همه مناسب نیست و به شرایط روحی و جسمی خاصی نیاز دارد. افراد زیر بهترین کاندیدا برای آن محسوب می‌شوند:
- افرادی که از سلامت عمومی مناسب برخوردارند
- افرادی که می‌توانند از داروهای بیهوشی یا بی‌حسی استفاده کنند
- افرادی که سن و سایر ویژگی‌های آن‌ها با عمل انتخابی مطابقت دارد
- کسانی که از جراحی انتظارات واقع‌بینانه دارند
- کسانی که به رعایت دستورالعمل‌های پزشک متعهد هستند
- افرادی که توانایی مدیریت استرس ناشی از عمل را دارند
نمی‌دونی کاندید مناسبی برای جراحی پلاستیک هستی یا نه؟
بدون نیاز به مراجعه حضوری، با پزشک مشورت کنمزایای جراحی پلاستیک صورت و بدن
در اکثر افراد، مزایای جراحی پلاستیک بیشتر از خطرات آن است. این جراحی به طور کلی می‌تواند فواید زیر را به همراه داشته باشد:
- داشتن ظاهر طبیعی
- بهبود ایمنی (برای مثال، دید بهتر بعد از برداشتن پوست اضافی پلک)
- کاهش درد و افزایش استقلال فردی پس از اصلاح نقایصی که فعالیت روزمره را دشوار می‌کنند
- بازگرداندن عملکرد طبیعی بدن (برای مثال، توانایی خوردن غذاهای جامد پس از جراحی فک)
- افزایش اعتمادبه‌نفس و تصویر بدنی مثبت
- بهبود کیفیت زندگی
معایب جراحی پلاستیک زیبایی و ترمیمی
موارد زیر از مهم‌ترین معایب جراحی‌های پلاستیک از جمله تزریق چربی به صورت، ابدومینوپلاستی و… به شمار می‌روند:
- انتظارات غیر واقعی: به گفته انجمن جراحان پلاستیک آمریکا (ASPS)، جراحی مشکل فرد را برطرف می‌کند، اما نمی‌تواند او را شبیه شخص دیگری کند یا دقیقا به ظاهری که به دنبال آن است برساند.
- دخالت افراد غیر متخصص: شما باید به تنهایی دکتر زیبایی مورد نظرتان را برای جراحی بیابید. گاهی‌اوقات مشخص نیست که آیا پزشک از مهارت کافی برای انجام بعضی جراحی‌ها برخوردار است یا خیر.
- هزینه: جراحی پلاستیک معمولات گران است و بدون دلیل پزشکی اثبات‌شده توسط بیمه پوشش داده نمی‌شود.
- اختلال بدشکلی بدن (BDD): اگر به یک مشکل روانی زمینه‌ای مانند اختلال بدشکلی بدن مبتلا باشید، تغییرات جسمی ممکن است دید شما را نسبت به خودتان تغییر ندهند. BDD یک نوع اختلال روانی است که باعث می‌شود فرد بیش‌ازحد نگران ظاهر خود باشد.
- بهبودی و زمان استراحت: جراحی‌های بزرگ نیازمند استراحت هستند. ممکن است لازم باشد از محل کار خود مرخصی بگیرید و از اطرافیان‌تان بخواهید در انجام کارهای روزمره به شما کمک کنند.
عوارض و خطرات جراحی پلاستیک
چه هودکتومی انجام دهید و چه سایر جراحی‌های ترمیمی و زیبایی را انتخاب کنید، باید بدانید که همه آن‌ها خطرات خاص خود را دارند. جراحی‌های پلاستیک اغلب پیچیده‌اند و ممکن است روی اندام‌ها یا بافت‌های مهم تاثیر بگذارند. بعضی از عوارض در حین جراحی رخ می‌دهند و بعضی دیگر بعد از بهبودی ظاهر می‌شوند. از شایع‌ترین عوارض و خطرات احتمالی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عوارض بیهوشی (مانند مشکلات تنفسی در طول عمل)
- اسکار غیر طبیعی یا دائمی
- لخته شدن خون
- کبودی یا خونریزی شدید
- عفونت
- آسیب عصبی که منجر به نوروپاتی می‌شود
- تاخیر در التیام زخم‌ها
- تجمع مایعات در محل جراحی
- بی‌حسی که ممکن است موقتی باشد
- عدم رضایت از نتیجه جراحی
The likelihood of complications depends on various factors. They include surgery type, your health history and lifestyle factors such as smoking.
احتمال بروز عوارض به عوامل مختلفی بستگی دارد. این عوامل شامل نوع جراحی، تاریخچه سلامتی شما و فاکتورهای سبک زندگی مانند سیگار کشیدن هستند.
مراقبت‌های قبل از جراحی پلاستیک
رعایت نکات ایمنی قبل از جراحی هم شانس موفقیت عمل را بالا می‌برد و هم احتمال بروز عوارض را کاهش می‌دهد. اولین قدم، انجام معاینات پزشکی (آزمایش خون، بررسی فشار خون و بررسی قلب و کلیه‌ها) است تا پزشک مطمئن شود وضعیت عمومی بدن برای انجام عمل آماده است.
همچنین ضروری است فهرست تمام داروها و مکمل‌های مصرفی خود را در اختیار پزشک قرار دهید. چون بعضی از آن‌ها ممکن است با داروهای بیهوشی تداخل داشته باشند، به خونریزی منجر شوند یا عوارض دیگری ایجاد کنند. سایر مواردی که باید در مورد آن‌ها با پزشک صحبت کنید عبارت‌اند از:
- بیماری‌های زمینه‌ای
- مصرف سیگار، مواد مخدر و مشروبات الکلی
- مدت زمان ناشتا بودن قبل از جراحی
- تغذیه قبل و بعد از جراحی
جراحی پلاستیک چگونه انجام می‌شود؟
هرچند نحوه انجام جراحی بسته به نوع آن متفاوت است، اما معمولا شامل چند مرحله اصلی است، از جمله:
- بیهوشی: نخستین گام برای اطمینان از راحتی بیمار در طول جراحی است. بسته به نوع عمل از بی‌حسی موضعی یا بیهوشی عمومی استفاده می‌شود تا بیمار جراحی را بدون درد و استرس پشت سر بگذارد.
- ایجاد برش: جراح نواحی مشخص‌شده را برش می‌زند. معمولا این برش‌ها در مناطقی ایجاد می‌شوند که پس از ترمیم در خطوط طبیعی پوست پنهان شوند.
- انجام تغییرات اصلی: جراح تغییرات مورد نظر را اعمال می‌کند. برای مثال، ممکن است پوست یا چربی اضافی را بردارد یا اقدام به فرم‌دهی استخوان و غضروف کند.
- بستن برش‌ها: پزشک برش‌ها را با استفاده از بخیه‌های ظریف، چسب‌های پوستی یا گیره‌های مخصوص می‌بندد تا روند ترمیم سریع‌تر طی شود.
از چه تکنیک‌هایی برای جراحی پلاستیک استفاده می‌شود؟
جراحان پلاستیک برای رسیدن به نتایج مطلوب و طبیعی از روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند. در ادامه به تعدادی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- انتقال چربی: در این روش، چربی از شکم یا ران استخراج شده و سپس به ناحیه دیگری از بدن مانند صورت، سینه یا باسن تزریق می‌شود. انتقال چربی برای اصلاح حجم، بهبود فرم یا بازسازی بافت‌های ازدست‌رفته کاربرد دارد.
- گسترش بافت: در تکنیک گسترش بافت، با استفاده از یک دستگاه بالن‌مانند که زیر پوست قرار می‌گیرد، پوست به تدریج کشیده می‌شود. این روش امکان تولید بافت جدید از پوست طبیعی بدن را فراهم می‌کند و اغلب پس از سوختگی یا جراحی‌های ترمیمی برای بازسازی نواحی دچار کمبود پوست توصیه می‌شود.
- پیوند پوست: در این روش، قطعه‌ای از پوست از یک ناحیه از بدن به ناحیه دیگر منتقل می‌شود تا نقایص ظاهری را بپوشاند. پیوند پوست به بازسازی سطح آسیب‌دیده و بهبود ظاهر آن کمک می‌کند و معمولا برای ترمیم سوختگی و زخم‌های ناشی از جراحت به‌کار می‌رود.
- مکش و خلاء: در این روش، دستگاه روی ناحیه زخم فشار منفی ایجاد می‌کند که این امر باعث افزایش جریان خون، کاهش تورم و تحریک رشد بافت‌های جدید می‌شود. این تکنیک به‌ویژه در درمان زخم کاربرد دارد.
مراقبت‌های بعد از جراحی پلاستیک
بعد از اینکه اثرات داروی بیهوشی از بین رفت، ممکن است پزشک به شما اجازه دهد به خانه بروید. این موضوع در مورد ساکشن غبغب و سایر جراحی‌های سرپایی صادق است. اما در سایر موارد باید یک تا ۲ شب در بیمارستان بمانید. قبل از ترخیص، تیم پزشکی دستورالعمل‌ها و راهنمایی‌های لازم را به شما ارائه می‌دهد. پیروی دقیق از این دستورالعمل‌ها که در ادامه به تعدادی از آن‌ها اشاره می‌کنیم، نقش موثری در پیشگیری از عوارض جدی دارد:
- استراحت کافی، خودداری از بلند کردن اجسام سنگین و محدود کردن زمان ایستادن
- تعویض منظم پانسمان‌های جراحی
- پیروی از رژیم غذایی خاص (برای مثال، مصرف غذاهای نرم)
- بالا نگه داشتن ناحیه جراحی‌شده به منظور کاهش تورم
- ماندن در خانه تا زمان بهبودی کامل
- استفاده از نرم‌کننده‌های مدفوع برای کاهش احتمال ابتلا به یبوست
- اجتناب از دوش گرفتن یا حمام کردن تا زمانی که پزشک دستور داده است
دوره نقاهت جراحی پلاستیک چقدر است؟
بسته به نوع جراحی ممکن است در عرض چند روز احساس بهتری پیدا کنید و بتوانید فعالیت‌های روزمره خود را از سر بگیرید. بعضی افراد پس از چند هفته تمام مزایای جراحی را تجربه کرده و دیگر هیچ دردی احساس نمی‌کنند. اما در جراحی‌های پیشرفته‌تر ممکن است یک سال طول بکشد تا تورم کاملا فروکش کند.
در بعضی موارد، درمان‌های تکمیلی بخش مهمی از روند بهبودی محسوب می‌شوند. بنابراین گاهی‌اوقات ممکن است به موارد زیر نیاز داشته باشید:
- فیزیوتراپی برای بهبود دامنه حرکتی
- توان‌بخشی برای رفع مشکلات مرتبط با حرف زدن یا بلعیدن غذا
- کاردرمانی برای یادگیری دوباره انجام فعالیت‌های روزمره (مانند پوشیدن لباس)
چه زمانی باید با جراح پلاستیک تماس گرفت؟
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر بعد از بوکال فت یا هر نوع جراحی دیگری، فورا با دکتر زیبایی آنلاین تماس بگیرید یا به مرکز درمانی مراجعه کنید:
- پانسمان خونی که می‌تواند نشانه خونریزی شدید باشد
- عفونت که ممکن است به تب یا خروج ترشحات زردرنگ از محل جراحی منجر شود
- درد شدیدی که به داروهای مسکن پاسخ نمی‌دهد
- علائم لخته شدن خون مانند تورم غیر طبیعی در کشاله ران یا ساق پا
- استفراغ و ناتوانی در مصرف مایعات
کلام پایانی
جراحی پلاستیک بعضی از نواحی بدن را تغییر می‌دهد تا مشکلات پزشکی را درمان کند یا ظاهر شما را بهبود ببخشد. این نوع جراحی ممکن است پیچیده باشد و به عوارض جدی منجر شود. مراجعه به جراح مجرب و پیروی از دستورالعمل‌های او احتمال دستیابی به نتیجه دلخواه را افزایش می‌دهد و جلوی بروز بسیاری از عوارض ناخواسته را می‌گیرد.
اگر قصد جراحی دارید، توصیه می‌کنیم تحقیقات کافی انجام دهید، مزایا و عوارض احتمالی عمل مورد نظرتان را بسنجید و از نتیجه آن انتظارات واقع‌بینانه داشته باشید. چنانچه در این زمینه به راهنمایی نیاز دارید، متخصصان درمانکده آماده‌اند به سوالات شما پاسخ دهند. شما می‌توانید در کوتاه‌ترین زمان ممکن از طریق سایت درمانکده از بهترین جراحان وقت بگیرید و با آن‌ها به صورت حضوری یا آنلاین مشورت کنید.
سوالات متداول
جراحی ترمیمی به دلایل پزشکی انجام می‌شود و عملکرد و ظاهر بدن را بهبود می‌بخشد؛ در حالی که جراحی زیبایی معمولا دلیل پزشکی اثبات‌شده ندارد و به درخواست خود فرد برای بهبود ظاهر او انجام می‌شود.
برای جراحی ترمیمی معمولا باید به جراح پلاستیک مراجعه کنید. اما جراحان سایر رشته‌های پزشکی مثل پوست یا گوش، حلق و بینی می‌توانند جراحی‌های زیبایی را هم انجام دهند.
جراح پلاستیک شخصی است که پس از هفت سال تحصیل در دوره پزشکی عمومی و چهار سال تحصیل در رشته جراحی عمومی، وارد دوره فوق‌تخصص جراحی پلاستیک می‌شود.
جراحی ترمیمی یا زیبایی نه خوب است و نه بد. این جراحی می‌تواند از نظر پزشکی یا روانی برای بعضی از افراد مفید باشد و به افزایش اعتمادبه‌نفس و عزت‌نفس آن‌ها کمک کند. اما مثل هر جراحی دیگری ممکن است عوارض جانبی داشته باشد یا به نتیجه دلخواه ختم نشود.
منابع: my.clevelandclinic | medicalnewstoday | hopkinsmedicine
