فوق متخصص روماتولوژی، پزشکان متخصصی هستند که بیماری‌هایی را که مفاصل، تاندون‌ها، رباط‌ها، استخوان‌ها و عضلات را تحت تاثیر قرار می‌دهند، تشخیص داده و درمان می‌کنند.
در صورتی‌که فردی احساس درد یا سفتی مداوم مفصل داشته باشد، ممکن است به مراجعه به روماتولوژیست نیاز داشته باشد.
در این مقاله، ما درباره‌ی این‌که روماتولوژیست‌ها چه می‌کنند، چه نوع بیماری‌هایی را درمان می‌کنند، چه اقداماتی انجام می‌دهند و چرا یک فرد نیاز به مراجعه به آن‌ها دارد، صحبت می‌کنیم.
روماتولوژیست کیست؟
روماتولوژیست‌ها به افراد مبتلا به بیماری‌های اسکلتی عضلانی کمک می‌کنند.
روماتولوژیست، یک پزشک داخلی است که در زمینه‌ی تشخیص و درمان بیماری‌های التهابی موثر بر مفاصل، تاندون‌ها، رباط‌ها، استخوان‌ها و عضلات، تخصص یافته است.
روماتولوژیست‌ها بیماری‌های اسکلتی عضلانی را تشخیص داده و درمان می‌کنند، اما جراحی انجام نمی‌دهند.
پیش از شروع درمان این بیماری‌ها، مطابق قانون کالج روماتولوژی آمریکا، روماتولوژیست باید تحصیلات زیر و آموزش‌های لازم را سپری کند:
- فارغ‌التحصیلی از یک دانشکده‌ی پزشکی
- تکمیل یک دوره‌ی دستیاری
- شرکت در فلوشیپ روماتولوژی
بعد از پایان دوره‌ی فلوشیپ روماتولوژی، فرد باید یک آزمون بورد را گذرانده و گواهی تخصص روماتولوژی را دریافت کند. روماتولوژیست‌ها باید به طور مداوم در طول زندگی شغلی خود، دوره‌های آموزشی دیگری را نیز بگذرانند.
فوق تخصص‌ها در رشته‌ی روماتولوژی شامل موارد زیر است:
- بیماری‌های خودایمنی و التهابی
- بیماری‌های مفصلی غیرالتهابی و حادشونده
- بیماری‌های بافت نرم
- درد مزمن
- اختلالات متابولیک موثر بر استخوان
- بیماری‌های روماتیسمی اطفال یا جوانان
متخصص های روماتولوژی چه بیماری‌هایی را تشخیص داده و درمان می‌کنند؟
روماتولوژیست‌ها می‌توانند بیماری‌های خودایمنی و التهابی که مفاصل، تاندون‌ها، رباط‌ها، استخوان‌ها، عضلات و عروق خونی (واسکولیت) را تحت تاثیر قرار می‌دهند، درمان کنند.
این بیماری‌ها شامل موارد زیر است:
- آرتروز التهابی زانوها، لگن یا شانه‌ها
- التهاب زردپی (تاندونیت)
- روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید)
- استئوآرتریت
- آرتروز پسوریاتیک
- لوپوس اریماتوز سیستمیک (لوپوس)
- بورسیت
- آرتریت با سلول‌های غول آسا
- بیماری به‌جت
- اسکلرودرمی
- آرتریت گیجگاهی (پلی میالژی روماتیکا)
- پلی میوزیت
- درماتومیوزیت
- بیماری پاژه
- روماتیسم ستون فقرات (اسپوندیلیت آنکیلوزان)
- سندروم رایتر
- آرتروپاتی واکنشی (ناشی از اختلالات روده، بیماری‌های پوستی یا عفونت‌ها)
- نقرس
- سندروم شوگرن
- آرتروز ایدیوپاتیک جوانان
- سارکوئیدوز
روماتولوژیست‌ها چه اقداماتی انجام می‌دهند؟
روماتولوژیست‌ها معاینات و اقداماتی را که به آن‌ها در تشخیص و درمان بیماری‌های روماتیسمی کمک می‌کنند، اجرا می‌کنند.
این اقدامات شامل موارد زیر است:
معاینات فیزیکی
روماتولوژیست معمولا زمانی که فردی را برای اولین بار می‌بیند یا میخواهد اثرات یک برنامه‌ی درمانی را مانیتور کند، یک معاینه‌ی فیزیکی کامل انجام می‌دهد.
در طول معاینه‌ی فیزیکی، روماتولوژیست وضعیت کلی جسمی فرد را از طریق چک کردن ضربان، گوش دادن به صدای قلب و ریه و حس کردن تورم گره‌های لنفی، ارزیابی می‌کند.
روماتولوژیست برای معاینه‌ی آن دسته از نواحی که فرد در آن‌ها احساس درد یا سفتی گزارش می‌کند، وقت بیشتری می‌گذارد. او ممکن است از فرد بخواهد که این نواحی را خم کرده، چرخانده یا منقبض کند. هم‌چنین، مفاصل هر دو طرف بدن را برای مقایسه‌ی اندازه‌ی آن‌ها، شدت التهاب، دامنه‌ی حرکت و عملکرد معاینه می‌کند.
برخی افراد مبتلا به آرتروز می‌توانند علائم را در یک یا تعداد بیشتری از مفاصل یک طرف بدن تجربه کنند، در حالی‌که سایر افراد ممکن است درد یا سفتی را در یک یا تعداد بیشتری از مفاصل هر دو طرف بدن حس کنند.
روماتولوژیست هم‌چنین سابقه‌ی پزشکی فرد، بیماری‌های فعلی او و سابقه‌ی خانوادگی فرد را طی یک مصاحبه‌ی جامع بررسی می‌کند.
تست‌های تشخیصی
روماتولوژیست‌ها بیماری‌های التهابی سیستمیک و بیماری‌های اسکلتی عضلانی را تشخیص می‌دهند. آن‌ها از تست‌های متنوعی برای شناسایی علت علائم فرد استفاده می‌کنند.
برخی علل بالقوه‌ی التهاب عبارتند از:
- قرار گرفتن در معرض مواد محیطی
- ژنتیک
- عفونت‌ها
- بیماری‌های خودایمنی
- متابولیسم ناهنجار اوریک اسید
روماتولوژیست، می‌تواند بیماری‌هایی که باعث از دست دادن استخوان یا غضروف می‌شوند، از جمله پوکی استخوان یا استئوآرتریت را نیز تشخیص دهد.
تست‌های تصویربرداری
روماتولوژیست ممکن است برای بررسی نشانه‌های آسیب مفصلی، تست‌های تصویربرداری نیز انجام دهد.
پزشک عمومی یا روماتولوژیست می‌تواند از تست‌های تصویربرداری مختلفی برای بررسی علائم آسیب مفصلی استفاده کند. برخی تست‌های تصویربرداری که ممکن است انجام گیرد، شامل موارد زیر است:
- ایکس ری
- سونوگرافی
- ام آر آی
- سی تی اسکن
تست‌های آزمایشگاهی
تست‌های آزمایشگاهی شامل گرفتن نمونه‌ی خون، ادرار یا مایع مفصلی و فرستادن این نمونه‌ها یه آزمایشگاه برای آنالیز بیشتر است.
روماتولوژیست می‌تواند از نتایج تست‌های آزمایشگاهی برای بررسی نشانگرهای ژنتیکی که ممکن است ریسک ابتلای فرد به بیماری‌های خودایمنی یا التهابی خاص را افزایش دهند، استفاده کند.
برای مثال، طبق یافته‌های کالج روماتولوژی آمریکا، حدود 60 تا 70 درصد افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید و دارای نژاد اروپایی، ژنی به نام HLA_DR4 دارند که با سیستم ایمنی در ارتباط است.
در سال‌های اخیر، محققان چندین نشانگر ژنتیکی مرتبط با اسپوندیلیت آنکیلوزان (آرتروز ستون فقرات) را نیز کشف کرده‌اند. این نشانگرهای ژنتیکی شامل HLA_B27، ARTS1 و IL23R هستند.
درمان بیماری‌های روماتیسمی
روماتولوژیست‌ها می‌توانند برای بسیاری از بیماری‌های روماتیسمی درمان‌هایی پیشنهاد و ارائه کنند. هم‌چنین، قادر هستند در مورد مباحث بسیاری مشاوره ارائه دهند.
درمان‌های مورد توصیه‌ی روماتولوژیست‌ها، ممکن است شامل موارد زیر باشد:
تزریق یا آسپیراسیون مفصلی
روماتولوژیست می‌تواند التهاب و درد مفصل را با تزریق یک داروی ضدالتهاب مانند کورتیکواستروئید، به صورت مستقیم به درون مفصل درگیر با از طریق آسپیراسیون مفصل درمان کند.
در طول آسپیراسیون مفصل، روماتولوژیست از یک سوزن متصل به سرنگ برای خارج کردن مایع مفصلی اضافی استفاده می‌کند. روماتولوژِیست‌ها از آسپیراسیون مفصلی برای کاهش تورم و درد مفصل بیمار و آنالیز مایع مفصلی، به عنوان بخشی از پروتکل تشخیص، استفاده می‌کنند.
داروها
روماتولوژیست ممکن است داروهای ضد روماتیسمی اصلاح‌کننده‌ی بیماری، که فعالیت سیستم ایمنی را کاهش داده یا پیشرفت بیماری روماتیسمی را کند می‌کند، تجویز کند.
داروهای غیراستروئیدی ضدالتهابی – از قبیل ایپوبروفن، ناپروکسن، ملوکسیکام و آسپیرین می‌توانند به رفع التهاب مفصل و کاهش درد مفاصل کمک کنند.
در طول یک ویزیت عادی، انتظار چه چیزهایی را باید داشته باشید
یک ویزیت معمول توسط روماتولوژیست، بسته به نوع بیماری یا شکایت بیمار متفاوت خواهد بود. یک ملاقات استاندارد ممکن است شامل انجام اقدامات زیر توسط روماتولوژیست باشد:
- بررسی سوابق خانوادگی و پزشکی فرد و نتایج تست‌ها یا آزمایش‌های قبلی
- انجام یک معاینه‌ی فیزیکی برای بررسی نشانه‌های التهاب سیستمیک
- معاینه‌ی دقیق تمام مفاصل، عضلات یا استخوان‌هایی که احساس درد، سفتی یا تورم دارند
- درخواست آزمایش خون یا دیگر تست‌های آزمایشگاهی، از قبیل ام آر آی یا ایکس ری
- ارائه‌ی توصیه‌های درمانی یا منتظر ماندن برای دریافت نتایج تست‌های آزمایشگاهی پیش از توصیه‌های دارویی یا فیزیوتراپی
چه زمانی باید به متخصص روماتولوژی مراجعه کرد؟
اگر درد یا سفتی، مزمن باشد، پزشک عمومی ممکن است فرد را به روماتولوژیست ارجاع دهد.
بسیاری از افراد، هرازگاهی درد مفصل و عضلات را تجربه می‌کنند. با این حال، افرادی که متوجه عدم بهبودی درد یا سفتی در طول چند هفته می‌شوند، ممکن است مراجعه به پزشک عمومی خود را مد نظر قرار دهند.
پزشک عمومی علائم فرد را ارزیابی کرده و تصمیم می‌گیرد که فرد را برای ارزیابی بیشتر به روماتولوژیست ارجاع دهد یا خیر.
پزشک عمومی در مواقع زیر فرد را به روماتولوژیست ارجاع می‌دهد:
- پزشک تشخیص داده باشد یا مشکوک باشد که فرد بیماری التهابی سیستمیک دارد و نظر فرد دومی را بخواهد
- فرد علائم روماتیسم و سابقه‌ی خانوادگی بیماری روماتیسمی داشته باشد
- علائم فرد بعد از درمان بهبود یابد ولی در صورت قطع مصرف دارو، علائم برگردد
- علائم فرد به درمان پاسخ نداده یا در طول زمان بدتر شود
- فرد دچار عوارض غیرمنتظره، از جمله تب غیرقابل توضیح، کهیر یا کسالت شده باشد
- نتایج تست‌های آزمایشگاهی فرد غیرمعمول باشد
روماتولوژیست‌ها پزشکانی هستند که در زمینه‌ی تشخیص و درمان بیماری‌های روماتیسمی، از قبیل آرتروز و بیماری‌های خودایمنی، تخصص یافته‌اند.
مرکز کنترل و پیش‌گیری از بیماری‌ها (CDC) گزارش کرده که در فاصله‌ی سال‌های 2013 تا 2015، 54.4 میلیون بزرگسال در ایالات متحده، تشخیص نوعی از آرتروز را دریافت کرده‌اند. شیوع در زنان (23.5%) نسبت به مردان (18.1%) رایج‌تر است و با بالا رفتن سن، احتمال بروز بیماری افزایش می‌یابد.
روماتولوژیست می‌تواند بیماری‌های روماتیسمی را با دریافت یک سابقه‌ی پزشکی جامع، انجام یک معاینه‌ی فیزیکی کامل و بررسی نتایج تست‌های آزمایشگاهی و تصویربرداری تشخیص دهد.
این پزشکان هم‌چنین می‌توانند اعمال سرپایی متنوعی را – از قبیل پونکسیون کمری (Lumbar puncture)، تزریق داخل بورس (Bursal injection)، تزریق و آسپیراسیون مفصلی برای کمک به تشخیص و درمان بیماری‌های مفاصل انجام دهند.
[sibwp_form id=1]
