شنوایی سنجی چیست؟ اهمیت آن در نوزادان، کودکان و بزرگسالان

اختلال شنوایی از آن دسته مشکلاتی است که اگر در مراحل اولیه تشخیص داده نشود، ممکن است زندگی فرد را به ‌طور جدی تحت تاثیر قرار دهد. شنوایی ‌سنجی (Audiometry)، یک روش تخصصی و علمی برای ارزیابی دقیق سلامت شنوایی است که به تشخیص اختلالات پنهان شنوایی و سنجش دقیق عملکرد گوش میانی، گوش داخلی و عصب شنوایی کمک می‌کند. انجام تست‌های منظم ارزیابی شنوایی یکی از موثرترین راه‌ها برای تشخیص زودهنگام، پیشگیری و درمان اختلالات شنوایی است. در این مقاله از مجله درمانکده می‌توانید به صورت جامع با اهمیت تست شنوایی و همچنین کاربردهای آن به طور کامل آشنا شوید.

شنوایی ‌سنجی برای چیست؟

اگر نمی‌دانید شنوایی سنجی چیست، باید بگوییم که تست شنوایی یک آزمون تخصصی و بالینی است که برای ارزیابی عملکرد دستگاه شنوایی انجام می‌شود. این آزمایش به متخصصان کمک می‌کند تا شدت، نوع و الگوی کم شنوایی را در افراد مختلف تشخیص دهند. هدف اصلی این ارزیابی، بررسی پاسخ گوش به صداها در فرکانس‌ها و شدت‌های مختلف است. این روش برای تشخیص اختلالات شنوایی و بررسی وضعیت سلامت اعصاب شنوایی، تشخیص بیماری‌هایی مانند اُتواسکلروزیس، بیماری منیر، پارگی پرده گوش و بسیاری از مشکلات دیگر استفاده می‌شود.

تست شنوایی چطور انجام می‌شود؟

آزمون شنوایی معمولا در یک اتاقک آکوستیک یا عایق صدا انجام می‌شود. برای شروع فرد مورد نظر روی صندلی می‌نشیند و هدفون‌هایی روی گوش‌هایش قرار می‌دهد. متخصص شنوایی ‌سنجی، اصوات مختلف با فرکانس و شدت‌های متفاوت را از طریق دستگاه پخش می‌کند. بیمار باید به روش‌های مختلف مثل بالا بردن دست یا فشار دادن دکمه به صداها پاسخ دهد. این آزمون‌ها به تشخیص علائم پارگی پرده گوش یا آسیب به عصب شنوایی کمک می‌کنند. در ادامه این بخش به چند آزمون رایج در جلسه تست شنوایی اشاره شده است.

۱- آزمون تن خالص (Pure Tone Audiometry): متداول‌ترین روش برای بررسی آستانه شنوایی در فرکانس‌های مختلف.

۲- آزمون گفتاری (Speech Audiometry): بررسی توانایی درک کلمات در شدت‌های مختلف.

۳- آزمون تمپانومتری (Tympanometry): بررسی وضعیت پرده گوش و عملکرد گوش میانی.

۴- آزمون رفلکس آکوستیک: بررسی واکنش‌های غیرارادی گوش میانی به صداهای بلند.

انواع شنوایی ‌سنجی

سنجش میزان شنوایی معمولا به روش‌های مختلف رفتاری و عینی انجام می‌شود. در ادامه می‌توانید با انواع تست شنوایی آشنا شوید.

تست شنوایی رفتاری

این آزمون بر اساس پاسخ‌های رفتاری بیمار به صداها انجام می‌شود و تنها در بزرگسالان و کودکان بالای ۳ سال قابل‌اجرا است.

تست شنوایی عینی

در این روش برای تشخیص مشکلات مربوط به شنوایی‌ از پاسخ‌های فیزیولوژیک سیستم شنوایی استفاده می‌شود و نیازی به همکاری فعال بیمار نیست. این نوع تست برای نوزادان و افرادی که نمی‌توانند با پزشک همکاری کنند مناسب است.

کاربرد شنوایی سنجی نوزادان

بررسی شنوایی نوزاد در چند هفته اول تولد اهمیت زیادی دارد. شنوایی نرمال برای رشد گفتار و مهارت‌های اجتماعی نوزاد بسیار حیاتی است. برای این گروه سنی معمولا از تست‌های OAE و ABR استفاده می‌شود. این تست‌ها کاملا بدون درد هستند و در زمانی کوتاه انجام می‌شوند.

اگر اختلالی در نوزاد تشخیص داده شود، مداخله زودهنگام می‌تواند از بروز مشکلات جدی گفتاری و شناختی در آینده پیشگیری کند. توجه به این مرحله از رشد نوزاد می‌تواند به تشخیص زودهنگام مشکلاتی مثل هایپراکوزیس (Hyperacusis) کمک کند کند. این مشکل نوعی اختلال شنوایی است که در آن فرد نسبت به صداهای معمولی اطراف، حساسیت بیش از حد و غیرطبیعی دارد. برای آشنایی با روش‌های  درمان هایپراکوزیس می‌توانید روی لینک این مقاله کلیک کنید.

اهمیت شنوایی سنجی برای مدرسه

بررسی شنوایی کودکان در سنین مدرسه و در مقطع ابتدایی اهمیت زیادی در تشخیص زودهنگام مشکلات شنوایی دارد. به طور کلی شنوایی نقش مهمی در یادگیری کودک دارد و بروز هرگونه اختلال در این زمینه ممکن است موجب افت تحصیلی، مشکلات رفتاری و اختلالات گفتاری شود. در بسیاری از موارد لازم است کودک پس از تشخیص اولیه، از نوار گوش برای بررسی‌های دقیق‌تر استفاده کند. این کار از پیشرفت مشکلات شنوایی جلوگیری می‌کند و در آینده کودک نقش مهمی دارد.

اهمیت شنوایی سنجی برای گواهینامه رانندگی

انجام دادن تست شنوایی قبل از دریافت گواهینامه رانندگی اهمیت زیادی دارد. این تست برای تشخیص صداهای محیطی مانند بوق، آژیر و صدای حرکت وسایل نقلیه استفاده می‌شود. افرادی که به کم شنوایی مبتلا هستند، باید در زمان رانندگی از سمعک استفاده کنند تا دچار مشکل نشوند.

فرق نوار گوش و شنوایی سنجی

«نوار گوش» یا آزمون ABR، یک روش الکتروفیزیولوژیک برای سنجش پاسخ‌های مغز به صداهای مختلف است. این تست بیشتر برای نوزادان، بیماران ناتوان و همچنین برای تشخیص بیماری‌های عصبی استفاده می‌شود. تست شنوایی (Audiometry) یک آزمون رفتاری است که بر اساس پاسخ فرد به صداهای مختلف انجام می‌شود. به طور کلی نوار گوش اطلاعاتی درباره سلامت عصب شنوایی و ساقه مغز ارائه می‌دهد؛ در حالی که شنوایی‌ سنجی آستانه شنوایی فرد را در فرکانس‌ها و شدت‌های مختلف بررسی می‌کند.

مقایسه بینایی سنجی و شنوایی سنجی

تست بینایی‌سنجی و سنجش شنوایی، هر دو برای بررسی عملکرد حواس حیاتی بدن انجام می‌شوند، اما روش‌ها و اهداف آن‌ها با هم متفاوت است. بینایی‌سنجی میزان بینایی، عیوب انکساری و فشار چشم را بررسی می‌کند. در حالی که شنوایی‌ سنجی میزان شنوایی، سلامت گوش داخلی و پاسخ عصبی به صدا را مورد ارزیابی قرار می‌دهد.

فرق شنوایی سنجی با شنوایی شناسی

شنوایی ‌سنجی به آزمون‌های تخصصی و فنی برای بررسی و ارزیابی شنوایی گفته می‌شود. شنوایی‌شناسی (Audiology) یک شاخه تخصصی از علوم پزشکی است که به بررسی، تشخیص، درمان و پیشگیری از اختلالات شنوایی و تعادل آن می‌پردازد.

یک شنوایی‌شناس ممکن است از شنوایی ‌سنجی به عنوان ابزار تشخیص استفاده کند، اما حوزه کاری‌اش گسترده‌تر است و شامل مشاوره، تجویز سمعک، پیگیری درمان، بررسی بیماری‌های گوش و حتی ارزیابی بیماری‌های مختلف مربوط به شنوایی است. برای درمان فوری گوش درد بزرگسالان یا درمان وزوز گوش در منزل باید از یک متخصص شنوایی شناس کمک بگیرید.

سخن نهایی

اختلالات شنوایی در ارتباطات، یادگیری، رانندگی و حتی سلامت روانی فرد موثر هستند. شنوایی سنجی یک ابزار علمی و دقیق برای ارزیابی سلامت گوش و جلوگیری از پیشرفت مشکلات شنوایی است که به تشخیص زودهنگام علائم کم شنوایی و مشکلات مختلف مربوط به شنوایی کمک می‌کند. اگر در مورد کاهش شنوایی سوال دارید، می‌توانید به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و از بهترین متخصصان شنوایی سنجی مشورت بگیرید. همچنین درمانکده امکان دریافت نوبت اینترنتی جهت مراجعه حضوری یا مشاوره آنلاین با متخصص شنوایی سنجی و غیرحضوری را برای شما فراهم کرده است.

سوالات متداول

منابع: clevelandclinic، amplivox، npistanbul