بهترین پماد برای زخم دهانه رحم [معرفی ۱۰ پماد + عوارض]

در اکتروپیون دهانه رحم (Cervical Ectropion) که با اصطلاح زخم دهانه رحم نیز شناخته می‌شود، سلول‌های غده‌ای که در بخش داخلی دهانه رحم قرار دارند از بیرون قابل مشاهده می‌شوند. اکتروپیون دهانه رحم یک تفاوت یا تغییر ظاهری بی‌خطر در سلول‌های دهانه رحم است و به‌ندرت باعث بروز علائم شدید و نگران‌کننده می‌شود. با این حال، در برخی بیماران احساس سوزش می‌تواند ناشی از التهاب دهانه رحم یا ترشحات تحریک‌کننده باشد. در چنین شرایطی، بررسی همزمان دهانه رحم و ناحیه بیرونی واژن اهمیت زیادی دارد. در ادامه این مقاله از مجله سلامت درمانکده به معرفی بهترین پماد برای زخم دهانه رحم می‌پردازیم.

معرفی بهترین پماد برای زخم دهانه رحم

زخم دهانه رحم معمولا بر اثر عوامل مختلفی مانند عفونت‌های مزمن، التهاب طولانی‌مدت، تغییرات هورمونی یا آسیب‌های مکانیکی مثل زایمان یا روابط جنسی مکرر ایجاد می‌شود. در این شرایط، پزشک ممکن است برای کاهش التهاب، ترمیم بافت آسیب‌دیده و جلوگیری از عفونت ثانویه، پمادهای خاصی را تجویز کند.

این پمادها معمولا شامل ترکیبات آنتی‌بیوتیکی، ضد التهاب یا ترمیم‌کننده مخاط هستند و به صورت واژینال یا موضعی استفاده می‌شوند. نکته مهم این است که انتخاب نوع پماد باید بر اساس علت اصلی زخم مثلا عفونت باکتریایی، قارچی یا التهاب غیر عفونی انجام شود؛ بنابراین خوددرمانی با پمادهای واژینال بدون تجویز دکتر زنان می‌تواند روند ترمیم را به تاخیر بیندازد یا باعث تحریک بیشتر بافت شود. در ادامه به معرفی بهترین و موثرترین پمادها برای زخم دهانه رحم می‌پردازیم.

“Cervical ectropion is one of the most commonly found gynecological conditions. The prevalence of cervical ectropion ranges between 17 percent and 50 percent. The prevalence increases with parity but decreases with age 35 and above.”

—National Library of Medicine (NLM)

زخم دهانه رحم یکی از شایع‌ترین عارضه‌های زنان به شمار می‌رود. میزان شیوع این عارضه بین ۱۷ تا ۵۰ درصد گزارش شده است. بروز آن با افزایش تعداد زایمان‌ها بیشتر می‌شود؛ اما در سنین بالاتر از ۳۵ سال شیوع آن کاهش می‌یابد.
به نقل از کتابخانه ملی پزشکی (NLM)

۱. کرم واژینال دالاواگ برای زخم دهانه رحم

پماد دالاواگ (حاوی کلیندامایسین) معمولا برای درمان عفونت‌های باکتریایی واژن مانند واژینوز باکتریال (Bacterial Vaginosis) تجویز می‌شود و نه به‌طور مستقیم برای زخم دهانه رحم. با این حال، اگر زخم دهانه رحم ناشی از عفونت باکتریایی باشد، پزشک ممکن است از این کرم به‌صورت کمکی استفاده کند. گاهی در زنان مبتلا به ترشحات زرد بعد از سزارین نیز از این دارو برای کاهش عفونت‌های ثانویه استفاده می‌شود. مصرف خودسرانه این پماد توصیه نمی‌شود؛ زیرا زخم دهانه رحم می‌تواند دلایل مختلفی مانند عفونت‌های مقاربتی یا تغییرات سلولی داشته باشد و نیاز به تشخیص دقیق و درمان اختصاصی دارد.

۲. پماد واژینال کلوتریمازول برای زخم دهانه رحم

پماد کلوتریمازول (Clotrimazole) معمولا به‌عنوان یک ضدقارچ موضعی استفاده می‌شود و کاربرد اصلی آن برای درمان عفونت‌های قارچی واژن مانند کاندیدیازیس (Candidiasis) که با نام برفک واژن نیز شناخته می‌شود، است. استفاده از کلوتریمازول برای زخم دهانه رحم فقط در شرایطی مفید است که عامل زخم، عفونت قارچی باشد؛ یعنی اگر زخم ناشی از باکتری‌ها یا عوامل دیگر باشد، این پماد معمولا اثر درمانی قابل توجهی ندارد.

اگر ترشح یا سوزش غیرعادی رحم داری، درمان رو به تاخیر ننداز!

بدون نیاز به مراجعه حضوری، برای درمان از پزشک نوبت بگیر

متخصص زنان ویزیت آنلاین دکتر زنان

۳. پماد واژینال کلیندازول برای زخم دهانه رحم

پماد کلیندازول یا کلیندامازول عمدتا برای درمان عفونت‌های واژن ناشی از باکتری یا قارچ استفاده می‌شود. استفاده از این پماد بدون تجویز پزشک توصیه نمی‌شود؛ زیرا می‌تواند باعث تحریک یا التهاب بیشتر دهانه رحم شود. کلیندازول با مهار رشد میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا و کاهش التهاب، می‌تواند در بهبود علائم همراه با زخم دهانه رحم مانند خارش واژن، ترشح غیرطبیعی یا سوزش موثر باشد و روند ترمیم بافت را تسریع کند. برخی زنان به دلیل خارش واژن دچار درد و سوزش شدیدی در این ناحیه می‌شوند. اگر کنجکاو شده‌اید در مورد علت درد لبه های واژن بیشتر بدانید، می‌توانید مقاله مرتبط با آن را در درمانکده مطالعه کنید.

۴. پماد واژینال لکورکس برای زخم دهانه رحم

این پماد یک داروی گیاهی است که برای درمان عفونت‌های واژینال مانند عفونت‌های کاندیدایی (قارچی)، گاردنلا (باکتریایی) و تریکومونایی (نوعی عفونت مقاربتی) طراحی شده است. پماد لکورکس حاوی اسانس آویشن و ترکیبات فعال مانند تیمول و کارواکرول است. این ترکیبات با خاصیت ضد قارچی و ضد باکتریایی خود، به کاهش علائم عفونت‌های واژینال مانند خارش، سوزش و ترشحات غیرطبیعی کمک می‌کنند.

با این حال، استفاده از پماد لکورکس باریج اسانس برای زخم دهانه رحم باید با احتیاط صورت گیرد. اگر زخم دهانه رحم ناشی از عفونت‌های قارچی یا باکتریایی باشد، پماد لکورکس می‌تواند مفید باشد؛ اما اگر زخم به دلیل علل دیگری مانند التهاب مزمن، آسیب مکانیکی یا سایر مشکلات باشد، استفاده از این پماد ممکن است تاثیرگذار نباشد. توصیه می‌کنیم قبل از استفاده از پماد لکورکس برای زخم دهانه رحم، با دکتر زنان انلاین فوری مشورت کنید تا علت دقیق زخم مشخص شده و درمان مناسب برای شما تجویز شود.

۵. کرم واژینال کلیندامایسین برای زخم دهانه رحم

دقت داشته باشید که کرم واژینال کلیندامایسین (Clindamycin) مستقیما برای زخم دهانه رحم تجویز نمی‌شود؛ اما اگر زخم دهانه رحم ناشی از عفونت باکتریایی مثل واژینوز باکتریال باشد، می‌تواند در درمان علت زمینه‌ای این وضعیت موثر باشد. این دارو با مهار ساخت پروتئین باکتری‌ها برای درمان بسیاری از باکتری‌های بی‌هوازی مانند Gardnerella، Mobiluncus و Mycoplasma مناسب است.

۶. پماد تولیدین برای زخم دهانه رحم

این پماد یک داروی گیاهی است که برای درمان زخم‌های سطحی و التهابی پوست طراحی شده است. این پماد حاوی ترکیباتی مانند عصاره آلوئه‌ورا، ویتامین E و روغن زیتون است که خواص ضد التهابی، ترمیم‌کنندگی و مرطوب‌کنندگی دارد و می‌تواند در تسریع روند بهبود زخم‌ها و کاهش التهاب موثر باشد.

استفاده از پماد تولیدین برای زخم دهانه رحم باید با احتیاط صورت گیرد. اگر زخم دهانه رحم ناشی از عفونت‌های قارچی، باکتریایی یا ویروسی باشد، پماد تولیدین به تنهایی نمی‌تواند درمان موثری باشد و ممکن است نیاز به داروهای تخصصی‌تر مانند آنتی‌بیوتیک‌ها یا ضد قارچ‌ها باشد. در مواردی که زخم ناشی از التهاب غیر عفونی یا آسیب‌های سطحی باشد، پماد تولیدین می‌تواند به ترمیم بافت کمک کند.

۷. پماد پوویدون برای درمان زخم دهانه رحم

پوویدون آیداین (Povidone Iodine) یک ماده ضدعفونی‌کننده با طیف وسیع است که گاهی برای کمک به درمان زخم دهانه رحم توسط پزشک تجویز می‌شود. این پماد با از بین بردن باکتری‌ها، قارچ‌ها و ویروس‌ها در ناحیه دهانه رحم، به کاهش التهاب و پیشگیری از عفونت‌های ثانویه کمک می‌کند و در نتیجه روند ترمیم بافت را تسریع می‌بخشد.

استفاده خودسرانه یا طولانی‌مدت از پوویدون آیداین توصیه نمی‌شود؛ زیرا ممکن است باعث تحریک بافت مخاطی یا بر هم خوردن تعادل میکروبی طبیعی واژن شود. در صورت بروز سوزش شدید، خارش یا ترشح غیرطبیعی، مصرف دارو را قطع و به پزشک مراجعه کنید.

۸. پماد میکوزین برای زخم دهانه رحم

این پماد که با نام کرم مایکوگل نیز شناخته می‌شود یک داروی گیاهی موضعی است که برای درمان عفونت‌های قارچی و زخم‌های دهانه رحم کاربرد دارد. این پماد حاوی ترکیباتی مانند اسانس آویشن، اسطوخودوس و بابونه است که خواص ضد قارچی، ضد میکروبی و ضد التهابی دارند. دقت داشته باشید که این پماد برای زخم‌های ناشی از التهاب مزمن یا آسیب مکانیکی، تاثیرگذار نیست.

۹. کرم ایمیکویمود برای درمان زخم دهانه رحم

ایمیکویمود (Imiquimod) یک کرم ایمن و شناخته‌شده برای تحریک پاسخ ایمنی بدن است که گاهی به منظور درمان ضایعات دهانه رحم ناشی از عفونت‌های ویروسی، به‌ویژه پاپیلومای انسانی (HPV) یا زخم‌های مقاوم به درمان، تحت نظر پزشک استفاده می‌شود. این کرم با فعال کردن سیستم ایمنی موضعی، باعث تولید مواد ضد ویروس و التهاب کنترل‌شده در ناحیه آسیب‌دیده می‌شود که به ترمیم بافت و کاهش ضایعات کمک می‌کند. توصیه می‌کنیم این دارو را بدون تجویز متخصص زنان و زایمان مصرف نکنید.

۱۰. ژل پلاسنترکس برای زخم دهانه رحم

ژل پلاسنترکس (Placentrex Gel) یک داروی موضعی است که از عصاره جفت انسان تهیه می‌شود و به‌طور گسترده‌ای برای درمان زخم‌های مزمن و غیرقابل ترمیم استفاده می‌شود. این ژل با خواص ترمیم‌کنندگی و ضدالتهابی خود، به تسریع روند بهبود زخم‌ها کمک می‌کند. برخی مطالعات نشان داده‌اند که این ژل می‌تواند در بهبود زخم‌های دهانه رحم نیز موثر باشد. در ترکیب با روش‌های درمانی دیگر مانند الکترو کاتری (برش الکتریکی)، ژل پلاسنترکس به‌عنوان یک درمان مکمل برای ترمیم بافت و کاهش عوارض پس از درمان‌های تهاجمی استفاده می‌شود.

پیش از استفاده از پماد برای زخم دهانه رحم چه نکاتی را باید در نظر گرفت؟

استفاده از کرم‌ها و پمادها برای درمان زخم دهانه رحم نیازمند دقت فراوان است؛ زیرا این ناحیه بسیار حساس بوده و خطر گسترش عفونت یا نشت دارو وجود دارد. قبل از مصرف دارو به نکات زیر توجه داشته باشید:

• اگر زخم ناشی از عفونت‌هایی مثل کلامیدیا (Chlamydia)، سوزاک (Gonorrhea)، هرپس (Herpes) یا بیماری دیگر باشد، باید علت زمینه‌ای درمان شود.
• در عفونت‌های سرویسیت (التهاب دهانه رحم)، لازم است شریک جنسی نیز درمان شود تا عفونت دوباره منتقل نشود.
• از رابطه‌ جنسی تا پایان درمان و ترمیم کامل زخم خودداری کنید؛ زیرا رابطه جنسی ممکن است باعث آسیب بیشتر یا اختلال در جذب دارو شود.
• از تامپون، دوش واژینال، اسپرم‌کش یا هر محصول مشابه بدون تجویز پزشک استفاده نکنید.
• از لباس زیر نخی و آزاد استفاده کنید؛ زیرا پارچه‌های تنگ و مصنوعی گرما و رطوبت را نگه می‌دارند و باعث تحریک، کندی روند ترمیم و حتی بروز جوش واژن می‌شوند.
• در طول درمان از صابون‌های معطر، دئودورانت‌ها و شوینده‌های قوی که برای از بین بردن بوی بد واژن سریع تبلیغ می‌شوند استفاده نکنید؛ زیرا ممکن است باعث تحریک بیشتر واژن شوند.
• دستان خود را قبل و بعد از مصرف بشویید.
• بهتر است دارو شب‌ها استفاده شود و پس از استفاده مدتی دراز بکشید.
• در صورت درد، خونریزی، ترشح بدبو یا تب فورا به پزشک مراجعه کنید.
• در صورت بروز خشکی یا احساس سوزش، ممکن است لازم باشد پزشک داروی دیگری برای رفع علت خشکی واژن تجویز کند.

نحوه مصرف پماد برای درمان زخم دهانه رحم

هنگام استفاده از پماد یا کرم بهتر است اقدامات زیر را انجام دهید:

• قبل از هر بار مصرف، دست‌ها را کاملا با آب و صابون بشویید.
• اگر پماد در یخچال نگهداری می‌شود، حدود پنج تا ۱۰ دقیقه قبل از مصرف آن را بیرون بگذارید تا کمی نرم شود.
• در صورت وجود اپلیکاتور (لوله یا سرنگ پلاستیکی مخصوص)، آن را تمیز و خشک کنید.
• دراز بکشید و زانوها را کمی خم کنید یا بایستید و یک پا را روی لبه صندلی بگذارید.
• اگر اپلیکاتور دارید، داخل آن را پر از پماد کنید و سپس به‌آرامی داخل واژن فرو ببرید تا دارو به ناحیه نزدیک دهانه رحم برسد.
• اگر اپلیکاتور ندارید، می‌توانید با انگشت تمیز و ناخن کوتاه این کار را انجام دهید.
• بعد از استفاده، چند دقیقه دراز بکشید تا پماد در بدن بماند و جذب شود.

عوارض پماد برای زخم دهانه رحم

بسته به نوع دارو، وضعیت زخم و شرایط فردی، برخی عوارض ممکن است در اثر مصرف پماد یا داروی موضعی در ناحیه دهانه رحم بروز کنند. به همین دلیل بسیار مهم است بدون مشورت با پزشک از پماد برای زخم دهانه رحم استفاده نکنید. در جدول زیر شایع‌ترین عوارض داروی موضعی برای زخم دهانه رحم را بررسی می‌کنیم:

عوارض پماد برای زخم دهانه رحم	توضیحات
تحریک، سوزش یا درد موضعی	تحریک و سوزش موضعی یکی از عوارض رایج در تماس مواد شیمیایی با مخاط مثل دهانه رحم است.
تخریب بافت یا آسیب عمیق‌تر از حد مورد نظر	حتی یک بار استفاده می‌تواند باعث از بین رفتن بافت پوششی طبیعی دهانه رحم در برخی افراد شود.
خونریزی یا تاخیر در بهبود زخم	استفاده از برخی پمادها ممکن است باعث افزایش خطر خونریزی شوند؛ به‌ویژه اگر بافت دهانه رحم ملتهب باشد.
خطر عفونت یا تغییر در میکروبیوم واژن	از بین رفتن لایه محافظ مخاطی می‌تواند باکتری‌ها را به بافت‌های زیرین برساند و خطر عفونت را افزایش دهد.
واکنش آلرژیک یا حساسیت پوستی	هر داروی موضعی می‌تواند باعث قرمزی، خارش، التهاب یا تورم شود.

چطور بهترین پماد برای زخم دهانه رحم را انتخاب کنیم؟

برای انتخاب بهترین پماد برای زخم دهانه رحم باید چند ویژگی مهم را در نظر بگیرید تا درمان موثر، ایمن و متناسب با علت اصلی ایجاد زخم باشد. مهم‌ترین نکات هنگام مصرف پماد برای این وضعیت عبارت‌اند از:

• تشخیص علت زخم: قبل از هرگونه اقدام درمانی، باید علت ایجاد زخم مشخص شود؛ زیرا درمان زخم ناشی از عفونت باکتریایی با زخم ناشی از التهاب یا تغییرات هورمونی کاملا متفاوت است.
• خاصیت ضدعفونی و پیشگیری از عفونت ثانویه: بهترین پماد برای زخم دهانه رحم باید بتواند از رشد باکتری‌ها یا قارچ‌ها در محل زخم جلوگیری کند تا روند ترمیم مختل نشود.
• اثر ترمیم‌کنندگی بافت مخاطی: ترکیباتی که باعث بازسازی سلول‌های اپیتلیال دهانه رحم می‌شوند برای بهبود این وضعیت مناسب‌تر هستند.
• عدم تحریک یا خشکی بافت واژن: بهتر است از پمادهایی که فرمولاسیون ملایمی دارند و باعث سوزش یا خشکی در ناحیه واژن نمی‌شود، استفاده کنید.
• تطابق با شرایط بیمار: در زنان باردار، شیرده یا افراد با سابقه آلرژی باید از پمادهایی استفاده شود که جذب سیستمیک کمی دارند. جذب سیستمیک (Systemic Absorption) یعنی مقدار دارویی که از محل استفاده مثلا پوست یا واژن وارد جریان خون کل بدن می‌شود.
• تایید پزشک متخصص زنان: انتخاب خودسرانه پماد ممکن است باعث تشدید التهاب یا تغییر pH واژن شود؛ بنابراین انتخاب نوع دارو همیشه باید با معاینه و تشخیص دقیق همراه باشد.

بهترین پماد برای درمان انواع زخم دهانه رحم بر اساس علت ایجاد

در جدول زیر می‌توانید به‌طور خلاصه با پمادهای پرکاربرد برای انواع مختلف زخم دهانه رحم آشنا شوید. یادتان باشد این پمادها باید با تجویز مستقیم پزشک استفاده شوند، زیرا مصرف خودسرانه آن‌ها می‌تواند باعث بروز عوارض جانبی یا تشدید بیماری شود.

نوع زخم دهانه رحم	بهترین پماد
پماد مناسب برای زخم‌های باکتریایی	کرم واژینال دالاواگ، پماد کلیندازول، پماد لکورکس، کرم واژینال کلیندامایسین، پماد پوویدون، پماد میکوزین
پماد مناسب برای زخم‌های قارچی	پماد واژینال کلوتریمازول، پماد کلیندازول، پماد لکورکس، پماد پوویدون، پماد میکوزین
پماد مناسب برای زخم‌های التهابی	پماد تولیدین، ژل پلاسنترکس
پماد مناسب برای ضایعات ویروسی	پماد ایمیکویمود

جمع‌بندی

زخم دهانه رحم به‌طور معمول عارضه‌ای خوش‌خیم است؛ اما در صورت التهاب، عفونت یا درد می‌تواند نیاز به درمان دارویی داشته باشد. انتخاب بهترین پماد برای زخم دهانه رحم به علت اصلی زخم بستگی دارد و هر دارویی باید توسط متخصص زنان و زایمان تجویز شود. استفاده خودسرانه از پمادهای واژینال ممکن است باعث تحریک بیشتر، تاخیر در ترمیم یا تغییر فلور طبیعی واژن شود.

بدین‌ترتیب اگر با علائمی مانند ترشحات غیرطبیعی، سوزش، بوی بد واژن یا خشکی واژن روبه‌رو هستید، حتما برای تشخیص دقیق و انتخاب داروی مناسب با پزشک زنان مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سیستم نوبت‌دهی آنلاین درمانکده از بهترین متخصصان زنان و زایمان نوبت حضوری یا آنلاین دریافت کنید.

سوالات متداول

منبع: clevelandclinic | cuh.nhs