آمپول دگزامتازون چیست؟ فواید و عوارض آن را بشناسید

دگزامتازون یکی از رایج‌ترین داروهایی است که برای درمان واکنش‌های آلرژیک، بیماری‌های التهابی و مشکلات مفصلی استفاده می‌شود. در این مقاله از مجله درمانکده در مورد آمپول دگزامتازون، موارد مصرف و عوارض احتمالی آن صحبت می‌کنیم. با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.

اطلاعات شناسنامه‌ای آمپول دگزامتازون

عناوین مرتبط با شناسنامه دارو	توضیحات
چکیده راهگشای دارو	دگزامتازون یک نوع کورتیکواستروئید است که برای درمان بیماری‌های التهابی از جمله آسم برونشیال، اختلالات غدد درون‌ریز و روماتیسم استفاده می‌شود.
نام دارو	این دارو با نام دگزامتازون (Dexamethasone) شناخته می‌شود.
بک‌گراند دارو	دگزامتازون برای درمان بیماری‌های مرتبط با غدد درون‌ریز، مفاصل، پوست، چشم، دستگاه گوارش، دستگاه تنفس و… تجویز می‌شود. این دارو که در سال ۱۹۵۷ ساخته شده است، از نظر ساختاری شباهت زیادی به سایر کورتیکواستروئیدها از جمله پردنیزولون دارد.
نوع دارو	این دارو از نوع مولکول کوچک (Small molecule) است.
گروه دارو	Dexamethasone یک داروی تایید شده است. این دارو در ۳۰ اکتبر ۱۹۵۸ تاییدیه سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) را دریافت کرده است.
ساختار دارو
فرمول شیمیایی	C22H29FO5
داروهای هم گروه	بکلومتازون، بتامتازون، بودزوناید، کورتیزون استات، پردنیزولون، تریامسینولون، فلوتیکازون، تتراکوزاکتاید و فلونیزولید
فرم‌های موجود دارو	قرص، آمپول و قطره

نام برندهای آمپول دگزامتازون

شرکت‌های دارویی این آمپول را با نام‌های تجاری مختلف روانه بازار می‌کنند، از جمله:

• دگزاتیسین
• دگزادیک
• آکوازون
• دکسون

بیشتر بدانیم: آمپول بتامتازون برای چیست؟ پایان واکنش‌های آلرژیک

کاربرد دگزامتازون

از آمپول دگزامتازون در موارد زیر استفاده می‌شود:

• درمان واکنش‌های آلرژیک شدید
• کنترل انواع خاصی از ادم (احتباس مایعات در بافت‌های بدن)، بیماری‌های گوارشی و انواع خاصی از آرتریت (مشکلات مفصلی)
• درمان بیماری‌های خاصی که بر خون، پوست، چشم‌ها، غده تیروئید، کلیه‌ها، ریه‌ها و سیستم عصبی تاثیر می‌گذارند
• درمان علائم کمبود کورتیکواستروئید (فقدان مواد خاصی که معمولا توسط بدن تولید می‌شوند و برای عملکرد طبیعی آن مورد نیاز هستند)
• کنترل انواع خاصی از شوک
• درمان حالت تهوع و استفراغ ناشی از شیمی‌درمانی
• جلوگیری از پس زدن عضو پیوندی

نحوه مصرف آمپول دگزامتازون

آمپول دگزامتازون نحوه تزریق خاصی دارد، به طوری که بسته به محصول و بر اساس دستور پزشک عمومی باید آن را داخل ورید، عضله، مفصل یا پوست تزریق کنید. در مورد بهترین زمان تزریق امپول دگزامتازون و نحوه انجام این کار با پزشک مشورت کنید.

بدون مشورت با پزشک مصرف دگزامتازون‌ را قطع نکنید، چون بعضی از بیماری‌ها ممکن است با قطع ناگهانی دارو بدتر شوند. علاوه بر این، احتمال دارد علائمی مانند حالت تهوع، سرگیجه، ضعف یا درد عضلانی و مفصلی را تجربه کنید. برای جلوگیری از بروز این علائم، پزشک باید به تدریج دوز دارو را کاهش دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک یا داروساز مشورت کنید. همچنین توصیه می‌شود بدتر شدن بیماری یا بروز هر گونه علائم جدید را فورا گزارش دهید.

بیشتر بدانیم: آمپول تریامسینولون چیست؟

عوارض آمپول دگزامتازون

در صورتی که علائم زیر شدید بودند یا برای مدت طولانی ادامه داشتند، برای از بین بردن عوارض دگزامتازون به پزشک مراجعه کنید:

• سردرد
• کند شدن سرعت بهبود جراحت‌ها و کبودی‌ها
• خشکی پوست و نازک شدن آن
• ایجاد لکه‌ها یا خطوط قرمز و بنفش زیر پوست
• فرورفتگی در محل تزریق
• افزایش چربی بدن
• اختلال خواب
• افسردگی
• افزایش تعریق
• ضعف عضلانی
• درد مفاصل
• اختلال قاعدگی
• سکسکه
• افزایش اشتها
• درد یا قرمزی در محل تزریق
• افزایش رشد موهای صورت یا بدن
• حالت تهوع یا استفراغ

بیشتر بدانید: آمپول هیدروکورتیزون چیست؟

بعضی از عوارض جانبی دگزامتازون‌ ممکن است جدی باشند. اگر علائم زیر را تجربه کردید، فورا با پزشک تماس بگیرید یا به دنبال مراقبت‌های پزشکی اورژانسی باشید:

• گلودرد، تب، لرز، سرفه یا سایر علائم عفونت
• تشنج
• مشکلات بینایی
• تورم چشم‌ها، صورت، لب‌ها، زبان، گلو، دست‌ها و پاها
• مشکل در تنفس یا بلع
• تنگی نفس
• افزایش وزن ناگهانی
• کهیر
• خارش

آمپول دگزامتازون ممکن است باعث کند شدن رشد کودکان شود. در زمان استفاده فرزندتان از این دارو، پزشک سرعت رشد او را به دقت تحت نظر می‌گیرد. در مورد خطرات این آمپول برای کودکان با متخصص اطفال صحبت کنید.

کسانی که برای مدت طولانی از دگزامتازون‌ تزریقی استفاده می‌کنند ممکن است به کاتاراکت (آب مروارید) یا گلوکوم (آب سیاه) مبتلا شوند. در مورد خطرات استفاده از این دارو و دفعات مراجعه به چشم‌پزشک، با پزشک معالج خود مشورت کنید.

بیشتر بدانیم: آمپول نوروبیون؛ سیستم ایمنی بدنتو با تزریق این آمپول بالا ببر!

موارد احتیاط پیش از مصرف

اگر می‌خواهید عوارض جانبی ناشی از مصرف آمپول دگزامتازون را به حداقل برسانید، نکات زیر را رعایت کنید:

• اگر به دگزامتازون‌ یا هر داروی دیگری حساسیت دارید، این موضوع را به پزشک اطلاع دهید.
• به پزشک خود بگویید که از چه داروها، مکمل‌های غذایی یا محصولات گیاهی استفاده می‌کنید. در بعضی موارد ممکن است لازم باشد پزشک دوز سایر داروها را تغییر دهد یا شما را از نظر بروز عوارض جانبی به دقت تحت نظر بگیرد.  
• اگر عفونت قارچی دارید، درباره این موضوع با پزشک صحبت کنید. احتمالا پزشک به شما خواهد گفت که از تزریق این آمپول خودداری کنید.
• درباره سابقه ابتلا به بیماری‌های مختلف، به خصوص سل، کاتاراکت، گلوکوم، پرفشاری خون، حمله قلبی، افسردگی یا سایر بیماری‌های روانی،‌ میاستنی گراویس (یک نوع بیماری که باعث ضعیف شدن عضلات می‌شود)، پوکی استخوان، مالاریا، بیماری کبد، کلیه، قلب، روده یا تیروئید و هر نوع عفونت باکتریایی، انگلی یا ویروسی درمان‌نشده در هر نقطه از بدن با پزشک صحبت کنید.
• در صورت انجام جراحی از جمله جراحی دندان، به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید که از آمپول دگزامتازون‌ استفاده می‌کنید.
• بدون مشورت با پزشک خود از هیچ نوع واکسنی برای پیشگیری از بیماری‌ها استفاده نکنید.
• دگزامتازون‌ ممکن است توانایی شما را برای مبارزه با عفونت‌ها کاهش دهد و در صورت ابتلا به عفونت از بروز علائم جلوگیری کند. در حین استفاده از این دارو از افرادی که بیمار هستند دوری کنید و دست‌های خود را مرتب بشویید. اگر فکر می‌کنید با فردی که به آبله مرغان یا سرخک مبتلا بوده است تماس داشته‌اید، فورا این موضوع را به پزشک اطلاع دهید.
• این دارو ممکن است قند خون را افزایش دهد. در صورت ابتلا به دیابت، از پزشک بپرسید که آیا لازم است تغییراتی در رژیم غذایی یا داروهای خود ایجاد کنید یا خیر.

بیشتر بدانیم: آمپول سفازولین برای چیست؟

تداخلات دارویی آمپول دگزامتازون

دگزامتازون‌ ممکن است با داروهای زیر تداخل داشته باشد:

• آمینوگلوتتیمید
• آمفوتریسین B
• آسپرین و داروهای مشابه آن
• بعضی از آنتی‌بیوتیک‌ها مانند اریترومایسین، کلاریترومایسین و ترولیندومایسین
• داروهای ضد ویروس که برای درمان HIV یا هپاتیت تجویز می‌شوند
• داروهای ضد تشنج از جمله کاربامازپین، فنوباربیتال و فنی‌توئین
• داروهای میاستنی گراویس
• کلستیرامین
• سیکلوسپورین
• دیگوکسین
• دیورتیک‌ها
• افدرین
• هورمون‌های زنانه مانند استروژن، پروژستین و قرص‌های ضد بارداری
• انسولین یا سایر داروهای دیابت
• ایزونیازید
• کتوکونازول
• میفپریستون
• داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مثل ایبوپروفن یا ناپروکسن
• ریفامپین
• تالیدومید
• وارفارین
• واکسن‌ها

بیشتر بدانید: قرص هیدروکسی زین برای چیست؟

این فهرست ممکن است تمام تداخلات دارویی دگزامتازون‌ را پوشش ندهد؛ بنابراین لازم است فهرست تمام داروها، مکمل‌های غذایی و محصولات گیاهی مورد استفاده خود را در اختیار پزشک قرار دهید. همچنین اگر سیگار می‌کشید، الکل می‌نوشید یا از مواد مخدر استفاده می‌کنید، باید پزشک را از این موضوع مطلع کنید.

بیشتر بدانیم: آمپول کتورولاک چیست؟ + دوز مصرفی و عوارض جانبی

قیمت آمپول دگزامتازون

دگزامتازون‌ یک داروی ارزان‌قیمت است که می‌توانید به راحتی آن را تهیه کنید.

فعل و انفعالات آمپول دگزامتازون در بدن

دگزامتازون به دسته‌ای از داروها به نام کورتیکواستروئید تعلق دارد. این دارو پاسخ سیستم ایمنی بدن را به بیماری‌های مختلف کاهش می‌دهد تا تورم و واکنش‌های آلرژیک را درمان کند. همچنین می‌تواند با جایگزین کردن استروئیدهایی که به طور طبیعی توسط بدن تولید می‌شوند، به درمان افرادی که سطح کورتیکواستروئید آن‌ها پایین است کمک کند.

بیشتر بدانید: قرص پردنیزولون چیست؟

افراد آسیب‌پذیر

استفاده از دگزامتازون‌ روی حیوانات باردار با اثرات نامطلوب همراه بوده است، اما اطلاعات کافی در مورد جنین انسان وجود ندارد. اگر باردار هستید یا قصد دارید باردار شوید، در مورد مزایا و عوارض آمپول دگزامتازون در بارداری و اینکه امپول دگزامتازون باعث سقط جنین میشود یا خیر، با متخصص زنان مشورت کنید.

در مورد خطرات استفاده از آمپول دگزامتازون در شیردهی هم تحقیقات زیادی انجام نشده است. بنابراین توصیه می‌شود زنان شیرده در مورد عوارض احتمالی آن با پزشک مشورت کنند.

کلام پایانی

دگزامتازون‌ علیرغم فوایدی که دارد ممکن است در بعضی از افراد به بروز عوارض خطرناک منجر شود. از این‌رو نباید بدون مشورت با پزشک از آن استفاده کنید. اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری درباره این دارو و عوارض احتمالی آن کسب کنید، از پزشکان سایت درمانکده کمک بگیرید. در درمانکده امکان اخذ نوبت جهت ویزیت حضوری و مشاوره آنلاین با پزشک عمومی یا سایر تخصص‌ها فراهم شده است.

بیشتر بدانیم: مونته لوکاست چیست؟ دارویی برای درمان آسم و علائم آلرژیک

سوالات متداول

منابع: go.drugbank, medlineplus, my.clevelandclinic