قرص پردنیزولون یکی از داروهای کورتیکواستروئیدی است که در درمان طیف متنوعی از بیماری‌ها تجویز میشود. قرص پردنیزولون در دوزهای مختلفی وجود دارد و دوز تجویزی برای هر فرد باید توسط پزشک تعیین شود. در این مقاله از مجله درمانکده در مورد کاربردهای پردنیزولون و عوارض احتمالی آن، توضیح خواهیم داد. با ما همراه باشید.
فهرست محتوا
- اطلاعات شناسنامه‌ای پردنیزولون
- قرص پردنیزولون برای چیست؟
- عوارض قرص پردنیزولون
- بهترین زمان مصرف قرص پردنیزولون چه زمانی است؟
- موارد احتیاط پیش از مصرف پردنیزولون
- موارد منع مصرف پردنیزولون
- قرص پردنیزولون در بارداری
- قرص پردنیزولون در شیردهی
- روش قطع مصرف پردنیزولون
- تداخلات دارویی پردنیزولون
- قرص پردنیزولون چگونه به کودک بدهیم؟
- قرص پردنیزولون برای کاهش ورم بینی چه کاربردی دارد؟
- سخن پایانی
- سوالات متداول
اطلاعات شناسنامه‌ای پردنیزولون
| اطلاعات مربوط به دارو | توضیحات |
| چکیده راهنمای دارویی | پردنیزولون برای درمان ام‌اس، بیماری‌های تنفسی، سرطان، آلرژی، آرتریت روماتوئید، کولیت و طیف وسیعی از بیماری‌های التهابی تجویز میشود. |
| نام دارو | قرص پردنیزولون با نام‌های تجاری Deltacortril، Deltastab، Dilacort و Pevanti در داروخانه‌ها موجود است. |
| بک‌گراند دارو | پردنیزولون از طریق سرکوب سیستم ایمنی، باعث کاهش التهاب در بدن میشود. |
| گروه دارو | پردنیزولون جزو داروی کورتیکواستروئیدی به شمار می‌رود. |
| ساختار دارو |  |
| فرمول شیمیایی دارو | C21H28O5 |
| داروهای هم‌گروه دارو | بتامتازون، بکلومتازون، دگزامتازون، کورتیزون استات، فلوتیکازون، تریامسینولون، هیدروکورتیزون، تتراکوزاکتاید، فلونیزولید، متیل پردنیزولون |
| فرم‌های موجود دارو | قرص، آمپول، قطره چشمی و شربت خوراکی |
قرص پردنیزولون برای چیست؟
پردنیزولون جزو داروهای کورتیکواستروئیدی است و از طریق سرکوب سیستم ایمنی، باعث بهبود علائم بیماری‌های مختلف میشود. مصرف این قرص فعالیت گلبول‌های سفید را در بدن کاهش داده و واکنش‌های التهابی را در بدن بهبود می‌بخشد. کاربرد قرص پردنیزولون شامل موارد زیر است:
- واکنش‌های التهابی
- نقرس حاد
- واسکولیت
- ام‌اس
- مشکلات گوارشی
- مشکلات پوستی
- مشکلات خونی
- آنژیوادم
- سرطان
- آرتریت روماتوئید
- لوپوس
- آسم
بیشتر بدانید: قرص ناپروکسن چیست؟
عوارض قرص پردنیزولون
اگر مصرف پردنیزولون طبق دستور پزشک باشد، تقریبا هیچ عارضه‌ای نخواهد داشت. با این حال برخی از بیماران بعد از مصرف این دارو عوارض خاصی را تجربه می‌کنند. در صورت تجربه این عوارض باید حتما با پزشک معالج خود مشورت کنید. از عوارض مصرف قرص پردنیزولون ۲۰ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سردرد و سرگیجه
- حالت تهوع و استفراغ
- تحریک‌پذیری و تغییر در خلق و خو
- مشکل در خوابیدن
- پوکی استخوان‌ها
- خستگی زودهنگام
- ضعیف‌شدن عضلات و ماهیچه‌ها
- اختلال در چرخه قاعدگی
- ادم و تورم به خصوص در پاها
- افزایش وزن
- مشکلات گوارشی
- مشکلات قلبی
- ضربان قلب نامنظم
- سوءهاضمه
- افزایش اشتها
- سیاه‌شدن رنگ مدفوع
- افزایش رشد موهای بدن
- عطش و تشنگی زیاد
- تکرر ادرار
- بالا رفتن فشار خون
- هیپوکالمی
- عفونت
- راش پوستی
- برفک دهان
- آکنه و جوش روی صورت و بدن
- آب مروارید
- نازکی قرنیه
- آب سیاه (گلوکوم)
- افزایش چربی خون
بیشتر بدانید: قرص لیورگل از چه گیاهی است؟
بهترین زمان مصرف قرص پردنیزولون چه زمانی است؟
پردنیزولون را بهتر است همراه با غذا یا بعد از آن مصرف کنید، زیرا این کار ریسک عوارض گوارشی مصرف قرص پردنیزولون را به طرز چشم‌گیری کاهش می‌دهد. قرص را ببلعید و از خرد کردن یا جویدن آن خودداری کنید. روش مصرف پردنیزولون را حتما از دکتر داروساز یا پزشک معالج خود بپرسید. اگر در مورد مصرف پردنیزولون شک دارید، توصیه می‌کنیم از دکتر داخلی آنلاین درمانکده کمک بگیرید.
بیشتر بدانید: آمپول هیدروکورتیزون چیست؟
موارد احتیاط پیش از مصرف پردنیزولون
قبل از مصرف قرص پردنیزولون به نکات زیر توجه کنید:
- راهنمای همراه دارو را مطالعه کنید.
- اگر یک دوز دارو را فراموش کردید، در اسرع وقت آن را جبران کرده و از دو برابر کردن دوز بعدی اکیدا خودداری کنید.
- پردنیزولون را باید در جای خنک، خشک و به دور از نور آفتاب نگهداری کنید.
- اگر سابقه واکنش آلرژیک به دارویی خاص دارید، این موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید.
- پردنیزولون می‌تواند در روند رشد در کودکان اختلال ایجاد کند، بنابراین در مدت درمان نظارت بر رشد کودک الزامی است.
- در دوران مصرف این دارو تزریق واکسن‌هایی که حاوی ویروس زنده یا غیرفعال‌شده هستند ممنوع است. اگر نوبت واکسن کودک‌تان رسیده و پردنیزولون مصرف می‌کند، این موضوع را با ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی او در میان بگذارید.
- اگر بالای سه هفته مصرف پردنیزولون برای شما تجویز شده است، برای قطع مصرف آن حتما با دکتر داخلی یا پزشک خود مشورت کرده و خودسرانه عمل نکنید.
- در طول مصرف این دارو کاهش مصرف نمک و استفاده از مکمل‌های پتاسیم پیشنهاد میشود.
- معاینه منظم چشم‌ها، کنترل قند خون و فشار خون در طول دوره مصرف پردنیزولون توصیه میشود.
- بهتر است در دوره مصرف این دارو با یک متخصص تغذیه برای دریافت یک رژیم غذایی مناسب مشورت کنید. افرادی که این دارو را مصرف می‌کنند معمولا به ویتامین C، کلسیم، ویتامین D، فولات و فسفر بیشتری نیاز دارند و رژیم غذایی آن‌ها نیاز به تغییر دارد.
- دارو را دقیقا طبق تجویز پزشک مصرف کنید و آن را با دیگران به اشتراک نگذارید.
- پس از به‌سررسیدن تاریخ انقضای پردنیزولون، آن را دور بیاندازید و مصرف نکنید.
- پردنیزولون باعث سرکوب سیستم ایمنی میشود، بنابراین در طول مصرف این دارو بیشتر از قبل مستعد ابتلا به عفونت‌های مختلف هستید. توصیه میشود در دوره درمان با این دارو بهداشت فردی را رعایت کرده و از تماس با افرادی که درگیر بیماری‌های واگیردار هستند بپرهیزید.
- مصرف پردنیزولون می‌تواند در نتایج آزمایش‌های شما تاثیر بگذارد؛ پس به پزشک خود اطلاع دهید که این دارو را مصرف می‌کنید.
بیشتر بدانید: قرص ملوکسیکام چیست؟
موارد منع مصرف پردنیزولون
مصرف پردنیزولون در موارد زیر توصیه نمی‌شود:
- بارداری
- شیردهی
- گلوکوم
- دیابت
- عفونت ویروسی یا باکتریایی فعال
- بیماری کبدی
- بیماری کلیوی
- زخم معده
- کولیت اولسراتیو
- فشار خون بالا
- عفونت قارچی
- عفونت انگلی
- حساسیت به دارو یا ترکیبات آن
- جراحی مفاصل
- اختلالات انعقادی
- همزمان با تزریق واکسنهای زنده یا غیرفعال‌شده
- سندروم کوشینگ
- اختلالات تیروئیدی
- حساسیت به لاکتوز
- پوکی استخوان
- مشکلات روحی و روانی کنترل‌نشده
- تشنج
- سرخک
- سل
- آبله مرغان
- تبخال
- هرپس
- هپاتیت
بیشتر بدانید: قرص راکوتان برای چیست؟
قرص پردنیزولون در بارداری
اکثر پزشکان توصیه می‌کنند پردنیزولون در دوران بارداری مصرف نشود، با این حال تصمیم نهایی بر عهده پزشک و با توجه به سلامت مادر و جنین است. مصرف پردنیزولون در دوران بارداری احتمال تولد نوزاد نارس، نوزاد با وزن کم یا نوزاد با شکاف کام را افزایش می‌دهد.
بیشتر بدانید: دیکلوفناک چیست؟
قرص پردنیزولون در شیردهی
امکان مصرف داروی پردنیزولون در دوران شیردهی با تجویز پزشک وجود دارد. مصرف پردنیزولون در دوران شیردهی با شرط حداقل 4 ساعت فاصله بین زمان مصرف دارو و شیردهی صورت می‌گیرد. تحقیقات انجام‌شده حاکی از آن است که پردنیزولون هیچ آسیبی به کودک نمی‌زند و تنها در برخی موارد می‌تواند تولید شیر را موقتا کاهش دهد.
روش قطع مصرف پردنیزولون
قطع مصرف پردنیزولون باید حتما با نظر پزشک انجام شود، در غیر این صورت ممکن است عوارضی را به همراه داشته باشد:
- خستگی زیاد
- تب بالا
- گرفتگی عضلات
- درد بدن
- سبکی سر
- بی‌میلی به غذا
- کاهش اکسیژن
- کاهش وزن ناگهانی
- افسردگی
- اضطراب
- هذیان و توهم
- درد مفاصل
دلیل بروز این عوارض، شباهت زیاد پردنیزولون به یکی از هورمون‌های اصلی بدن به نام کورتیزول است. هورمون کورتیزول استروئیدی بوده و به طور طبیعی از غدد فوق کلیوی ترشح میشود. وقتی برای چند هفته پردنیزولون مصرف کنید، به دلیل شباهت کورتیزول به پردنیزولون تولید این هورمون از غدد فوق کلیوی کاهش می‌یابد. به دنبال قطع مصرف پردنیزولون، نیاز طبیعی بدن به کورتیزول برطرف نشده و عوارض قطع مصرف پردنیزولون در فرد مشاهده میشود.
بیشتر بدانید: آمپول دگزامتازون چیست؟
تداخلات دارویی پردنیزولون
مصرف پردنیزولون همزمان با داروهای دیگر می‌تواند منجر به کاهش یا افزایش اثرگذاری آن‌ها شده یا احتمال بروز عوارض جانبی را افزایش دهد. برخی از مهم‌ترین داروهایی که نباید همزمان با پردنیزولون مصرف شوند، عبارت‌اند از:
- داروهای دیابت
- انسولین
- کتوکونازول
- استروژن
- آسپرین
- واکسنهای زنده و غیرفعال
- دیکومارول
- کلاریترومایسین
- ریتوناویر
- استروژن
- نیفلومیک اسید
- کاربامازپین
- کتوکونازول
- ریفامپین
- وارفارین
- پریمیدون
- دیلتیازم
- فنی‌توئین
- نوراتینرون
- سیکلوسپورین
- سالیسیلات‌ها
- دیورتیک‌ها
- لفلونامید
- داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی شامل ایبوپروفن و ناپروکسن
- کینولون‌ها
- ریتودرین
- ایزونیازید
- میفامورتید
- باربیتورات‌ها
توجه داشته باشید که این لیست، شامل تمامی تداخلات دارویی پردنیزولون نمی‌شود. توصیه می‌کنیم پیش از مصرف این قرص تمامی داروهای مصرفی خود را با پزشک‌تان درمیان بگذارید.
قرص پردنیزولون چگونه به کودک بدهیم؟
قرص پردنیزولون برای سرفه کودکان استفاده میشود. توصیه میشود قرص پردنیزولون ۵ برای کودکان صبح‌ها بعد از صرف صبحانه در ساعت مشخصی مصرف شود. اگر بعد از مصرف دارو علائم گوارشی را در کودک خود مشاهده کردید، بهتر است از زمان مصرف دارو را به بعد از صرف غذا موکول کنید. همچنین می‌توانید قرص را همراه با یک لیوان شیر به کودک بدهید.
قرص پردنیزولون برای کاهش ورم بینی چه کاربردی دارد؟
پردنیزولون یکی از داروهایی است که به کاهش ورم بینی بعد از جراحی کمک می‌کند. مصرف این دارو بعد از عمل بینی باید حتما با نظر پزشک و در دوز کنترل‌شده صورت گیرد. از مصرف خودسرانه پردنیزولون بعد از عمل بینی اکیدا خودداری کنید.
بیشتر بدانید: آمپول تریامسینولون چیست؟
سخن پایانی
پردنیزولون داروی ضدالتهاب و کورتیکواستروئیدی است که از طریق کاهش التهاب در بدن و سرکوب‌کردن سیستم ایمنی بدن، بیماری‌هایی چون آلرژی، ام‌اس، بیماری التهابی روده، آرتریت و… را درمان می‌کند. در این مقاله از درمانکده سعی کردیم تا اطلاعات دقیق و کاملی در مورد قرص پردنیزولون به شما ارائه کنیم. شما می‌توانید سوالات خود در مورد مصرف پردنیزولون و موارد کاربرد آن را مستقیما از پزشکان درمانکده بپرسید.
سوالات متداول
پردنیزولون 50 داروی ضدالتهابی بوده و برای درمان طیف گسترده‌ای از بیماری‌ها اعم از سرطان، ام‌اس، آرتریت روماتوئید، سل، ادم ریوی و بیماری‌های تنفسی به کار برده میشود.
پردنیزولون از طریق افزایش اشتها، باعث چاقی و افزایش وزن بدن میشود.
خیر. پردنیزولون یک گزینه درمانی در ریزش موی سکه‌ای به شمار می‌رود و باعث ریزش مو نمی‌شود.
خیر. مصرف پردنیزولون در بیشتر موارد با افزایش اشتها، افزایش وزن را به همراه داشته و معمولا باعث لاغری نمی‌شود.
بله. پردنیزولون برای بیماری‌های تنفسی و سرفه تجویز میشود.
خیر. پردنیزولون اگر چه که نوعی داروی استروئیدی است اما نباید برای بدنسازی استفاده شود. مصرف این قرص در طولانی‌مدت باعث ضعف عضلانی و تحلیل ماهیچه‌ها میشود و مصرف آن برای بدنسازی ممنوع است.
منابع: my.clevelandclinic.org | patient.info
