HMO شیر مادر

HMO شیر مادر چیست؟ آیا اچ ام او در شیر خشک هم وجود دارد؟

در انتظار بازبینی توسط تیم پزشکی درمانکده

آیا در مورد HMO شیر مادر اطلاعاتی دارید؟ اگر در مورد این مبحث مهم اطلاعات چندانی ندارید، توصیه می‌کنم که در این مطلب از درمانکده همراه ما باشید. زیرا قصد داریم اطلاعات جامعه در مورد HMO شیر مادر اطلاعات مفیدی را با شما عزیزان به اشتراک بگذاریم.

شیر مادر منبع غنی بسیاری از مواد ضروری جهت تغذیه نوزاد در چند ماه اول زندگی او است. از این رو بعید به نظر می رسد که شیر خشک جایگزین مناسبی برای آن باشد، اما با افزودن الیگو ساکاریدهای شیر انسان به آن، امروزه ترکیب شیر خشک نیز به ترکیب شیر مادر نزدیک شده است.

شیر مادر بسیار شگفت انگیز است. این ماده اولین وعده غذایی نوزاد می باشد. بنابراین شامل تمام مواد مغذی و ضروری مورد نیاز نوزادان است. شیر مادر همچنین حاوی سه عنصر درشت مغذی اصلی می باشند: چربی، کربوهیدرات و پروتئین.

HMO شیر مادر

اما در حقیقت علاوه بر این سه عنصر مغذی مواد دیگری نیز در شیر مادر وجود دارند. یکی از مهمترین مواد تشکیل دهنده شیر مادر که هرگز نام آن را نشنیده اید، الیگو ساکاریدی به نام اچ ام او (HMO شیر مادر) می باشد.

وقتی این مولکول ها برای اولین بار در دهه 1930 کشف شدند، نقش آن ها هنوز شناخته نشده بود. اما با کشف اسرار آن ها، دانشمندان در کمال شگفت زدگی دریافتند که HMO شیر مادر نه تنها در روده، بلکه در کل بدن و مغز نیز عملکرد های بسیار مهمی دارند.

میزان HMO شیر مادر

الیگو ساکاریدهای شیر انسان (HMO)، که با نام گلیکان شیر مادر نیز شناخته می شوند، مولکول های قند هستند که بخشی از گروه اولیگو ساکاریدها می باشند و در غلظت های بالا به طور انحصاری در شیر مادر انسان یافت می شوند.

الیگو ساکاریدهای موجود در شیر پس از لاکتوز و چربی، سومین ماده جامد فراوان (محلول یا امولسیون یا معلق در آب) شیر انسان را تشکیل می‌دهند. غلظت HMO ها معمولا از 9.9 تا 24.9 گرم در هر لیتر می باشد.

تقریباً 200 الیگو ساکارید مختلف از نظر ساختار در شیر طبیعی انسان شناخته شده است. ترکیب الیگو ساکاریدهای موجود در شیر مادر برای هر خانمی در طول دوره شیردهی او متفاوت است. این الیگو ساکارید در شیر مادر انسان با غلظت تقریبی 2.5 گرم در لیتر وجود دارد.

بر خلاف سایر ترکیبات شیر مادر که از طریق شیردهی توسط نوزاد جذب و هضم می شوند، HMO شیر مادر در بدن نوزادان هضم نمی شوند. اما لازم نیست نگران این موضوع باشید، با این که این مواد در بدن نوزادان هضم نمی شود، اما آن ها دارای اثرات پروبیوتیکی هستند و به عنوان غذا برای باکتری های مفید در روده، به ویژه بیفیدو باکتریوم ها عمل می کنند.

الیگو ساکارید شیر مادر

غلبه این باکتری ها بر باکتری های بیماریزا (پروبیوز)، باعث ثبات فلور روده سالم (میکروبیوم روده) می گردد و همچنین کاهش خطر عفونت های خطرناک روده ای را به همراه خواهد داشت.

مطالعات اخیر همچنین نشان می دهند که HMO شیر مادر به طور قابل توجهی خطر عفونت های ویروسی و باکتریایی را کاهش می دهد و بنابراین احتمال ابتلا به اسهال و بیماری های تنفسی کاهش خواهند یافت.

نحوه عملکرد HMO شیر مادر

عملکرد های محافظتی HMO شیر مادر در تماس با عوامل بیماری زای خاص مانند باکتری ها یا ویروس های خاص فعال می شود. آن‌ها توانایی اتصال به گیرنده های گلیکان (گیرنده های زنجیرهای طولانی مولکول های قند که متصل به سطح سلول های انسان می شوند) را دارند که در سطح سلول های روده قرار داشته و می توانند سلول های مخاط روده را آلوده کنند.

محققان کشف کرده اند که HMO شیر مادر از این گیرنده ها گلیکانی تقلید می کنند. بنابراین عوامل بیماری زا به جای سلول های روده ای خود را به HMO ها متصل می نمایند که این عمل خطر ابتلا به عفونت با یک عامل بیماری زا را کاهش می دهد.

علاوه بر این، به نظر می رسد HMO ها بر واکنش سلول های خاص سیستم ایمنی بدن نیز تأثیر می گذارند. به گونه ای که پاسخ های التهابی را کاهش می دهند. همچنین پژوهشگران احتمال می دهند که HMO خطر درگیر شدن نوزادان نارس را به بیماری خطرناک آنتروکولیت نکروزان (NEC) کاهش می دهد.

برخی از متابولیت ها به طور مستقیم بر سیستم عصبی یا مغز تأثیر می گذارند و گاهی اوقات می توانند رشد و رفتار کودکان را در طولانی مدت تحت تأثیر قرار دهند.

شیر مادر

مطالعاتی وجود دارد که نشان می دهد برخی از انواع HMO شیر مادر بقایای اسید سیالیک را در بدن کودکان و شیرخواران تأمین می کنند. اسید سیالیک یک ماده مغذی ضروری برای رشد مغز و توانایی های ذهنی کودکان است. برای اطمینان بیش‌تر در این زمینه می‌توانید با یک بهترین دکتر متخصص اطفال در این زمینه مشورت کنید.

HMO شیر خشک و غذا های مکمل شیرخواران

HMO به عنوان مکمل در شیر خشک و برخی غذا های شیرخواران نیز مورد استفاده قرار می گیرند تا اطمینان حاصل شود که کمبود یا نبود این ماده مهم، برای نوزادانی که با شیر مادر تغذیه نمی شوند، جبران خواهد شد.

این کار اهمیت تغذیه شیرخواران از HMO را نشان می دهد. استفاده تجاری از HMO ها در شیر های خشک نوزادان، جهت گیری های تحقیقات آینده را امکان پذیر می کند. با این حال هنوز به طور کامل هیچ شیر خشکی در جهان، ترکیب کاملا مشابهی با HMO شیر مادر را ندارد. قرار است استفاده از HMO به عنوان یک روش درمانی نیز مورد بحث و استفاده قرار بگیرد.

تحقیقاتی بر خاصیت های درمانی HMO

با توجه به عملکرد و پتانسیل های درمانی HMO شیر مادر مطالعاتی جهت بررسی اثر آن ها بر سلامت استخوان ها انجام شد که در نهایت مشخص گردید که HMO می تواند با کاهش تحلیل استخوان و افزایش کانی سازی استخوان ها، تراکم و ساختار آن را با افزایش همزمان جذب کلسیم و منیزیم بهبود بخشد و به حفظ سلامت استخوان کمک کند.

نتایج این مطالعات بسیار امیدوار کننده است، اگرچه هنوز مطالعات تکمیلی بیشتری احتیاج است که در صورت تأیید نتایج آن ها، ممکن است در آینده از آن ها برای درمان های دارویی سنتی استفاده شود.

HMO شیر خشک

HMO در زمان های مختلف

لازم است بدانید که میزان ترکیبات اچ ام او در شیر مادر طی دوره ‌های زمانی متفاوت، متغیر است. عوامل متعددی روی میزان HMO شیر مادر تأثیر می‌گذارد. برخی از این عوامل شامل موارد زیر است:

  • عوامل ژنتیکی
  • دوران شیردهی
  • عوامل محیطی
  • سن باردار شدن مادر
  • سلامت عمومی مادر

کلام آخر

گاهی اوقات مادران به دلایل مختلفی اعم از بی حوصلگی، بی حالی، ضعف، مشغله زیاد، کمبود تولید شیر در بدن و … اقدام به تغذیه فرزندانشان با شیر خشک می کنند و تصور می نمایند که این مواد می توانند جایگزینی برای شیر خودشان باشند.

اما با خواندن این مقاله در می یابیم که حتی بهترین شیر خشک های خارجی و داخلی هم نمی توانند جای شیر مادر را بگیرند. چرا که شیر مادر دارای ترکیبات بسیار مفید و منحصر به فردی می باشد که سلامت نوزاد به آن گره خورده است. بنابراین توصیه می‌کنیم که اگر اگر شیر کافی دارید، از دادن آن به فرززند شیرخوارتان به هیچ دلیلی امتناع نکنید.

اگر به عنوان کسی که به تازگی مادر شده است در دو راهی انتخاب شیر خشک یا شیر مادر گیر افتاده‌اید، برای کسب اطلاعاتی در مورد انتخاب بهترین تغذیه برای نوزاد خود و HMO شیر مادر بهتر است به پزشک متخصص کودکان و یا متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید. امکان رزرو اینترنتی نوبت پزشک از طریق سایت درمانکده به سادگی امکانپذیر است. دسترسی به شماره تماس و آدرس مطب نیز از طریق درمانکده میسر شده است.

[sibwp_form id=7]

منابع : Nature، NCBI

آیا این مقاله برای شما مفید بود؟

میانگین امتیاز 5 / 5. تعداد رای‌ها 1

هنوز امتیازی ثبت نشده

Editorial team
تیم تحریریه درمانکده

تیم تحریریه درمانکده متشکل از نویسندگان باتجربه حوزه سلامت و پزشکی است که به صورت تخصصی به تحریر مقالات با موضوعات پزشکی، سلامت جسم و سلامت روان می‌پردازند. پیشنهاد می‌کنیم که محتوای تخصصی این نویسندگان را از دست ندهید.

مشاهده سایر مطالب
اشتراک در
اطلاع از
guest
(اختیاری)

در صورتی که سوال شما تخصصی هست و به دنبال نظر پزشک متخصص هستید، به بخش مشاوره آنلاین پزشکی مراجعه کنید.

0 پرسش و پاسخ
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه سؤال ها