لوپوس نوزادی نوعی بیماری خود ایمنی است که به‌عنوان واکنشی به اتوآنتی‌بادی‌های منتقل شده از مادر به جنین شناخته می‌شود. این بیماری مختص نوزادان بوده و هیچ شباهتی به بیماری اصلی لوپوس ندارد.
لوپوس در نوزادان بسیار نادر است. تحقیقات نشان داده از هر 20000 نفر احتمال بروز بیماری در 1 نوزاد وجود دارد. معمولا نوزادان هنگام تولد دچار بثورات پوستی، مشکلات کبدی یا تعداد سلول‌های خونی پایین هستند. اما معمولا این علائم پس از 6 ماه از بین می‌روند و اثری از آن‌ها باقی نخواهد ماند.
خوشبختانه در حال حاضر پزشک میتواند با آزمایش مخصوص مادر در معرض این بیماری را شناسایی کند تا لوپوس نوزادی قبل تولد یا زمان تولد تحت درمان قرار بگیرد. اگر شما هم کنجکاو شده‌اید در مورد لوپوس در نوزادان بیشتر بدانید تا انتهای مقاله از مجله درمانکده همراه ما باشید که می‌خواهیم علت، علائم و روش درمان این بیماری مختص نوزادی را بررسی کنیم.
فهرست محتوا:
لوپوس نوزادی چیست؟
لوپوس نوزادی (Neonatal Lupus) بیماری لوپوس واقعی نیست. دلیل این نامگذاری شباهت راش‌های آن با لوپوس اصلی است. لوپوس نوزادان را با نام‌های لوپوس اریتماتوز نوزاد، بلوک مادرزادی قلب یا سندروم لوپوس نوزادی هم می‌شناسند.
این بیماری نادر با آنتیبادیهای anti-SSA/Ro و anti-SSB/La از مادر همراه است که بر جنین در حال رشد تاثیر می‌گذارد. لوپوس در نوزادان به دلیل عبور IgG-ANA مادر از طریق جفت به نوزاد بروز پیدا می‌کند. در زیر می‌توانید عکس لوپوس نوزادی را مشاهده کنید.
بیشتر بدانید: عوارض لوپوس اریتماتوز سیستمیک چیست؟
خوب است بدانید لوپوس نوزادی یک بیماری خود ایمنی است که به ندرت بروز پیدا می‌کند و در صورت ایجاد علائم اولیه آن مانند بثورات پوستی خودبه‌خود برطرف می‌شود. با این حال می‌توانید برای بهبود سریع‌تر این علائم یا کمتر اذیت شدن نوزاد خود با دکتر پوست آنلاین درمانکده به صورت مشاوره تلفنی، متنی یا تصویری در ارتباط باشید.
آیا ابتلای مادر به لوپوس منجر به تولد نوزاد مبتلا به لوپوس نوزادی می‌شود؟
پیشتر گفتیم که لوپوس در نوزادان به‌دلیل عبور آنتیبادیهای مخصوص از مادر به جنین ایجاد می‌شود. اما این نکته به آن معنی نیست که ابتلای مادر باردار به بیماری واقعی لوپوس حتما باعث تولد نوزادی مبتلا به همین سندروم می‌شود.
بلکه لوپوس در نوزادان زمانی رخ میدهد که آنتی‌بادی مخصوص از جفت بر جنین تاثیر بگذارد. این آنتی‌بادی میتواند در بدن مادر باردار وجود داشته باشد بدون این‌که او به بیماری لوپوس واقعی مبتلا شود.
بیشتر بدانید: لوپوس پوستی چه علائمی دارد؟
علائم لوپوس در نوزادان را بشناسید!
آن‌ها عبارتند از:
قبل از تولد
اگر پزشک جنین را در مورد این بیماری تحت نظر داشته باشد، میتواند علائم لوپوس نوزادی را قبل از تولد مشاهده کند. اصلی‌ترین نشانه این بیماری در نوزادان بلوک قلبی است که در سه ماه دوم یا سوم بارداری آغاز می‌شود.
بلوک قلبی نوعی بیماری مادرزادی است که فعالیت الکتریکی معمول قلب را دچار اختلال می‌کند. در این صورت جنین درون شکم مادر ضربان قلب ندارد یا بسیار آهسته و غیرمعمول است. معمولا این اختلال 5 درصد از نوزادان را درگیر می‌کند و به صورت زیر طبقه‌بندی خواهد شد:
- بلوک قلبی درجه اول
- بلوک قلبی درجه دوم
- بلوک قلبی درجه سوم
بلوک قلبی درجه سوم که به عنوان بلوک کامل قلب شناخته می‌شود با علائم زیر همراه است:
- مشکل در تغذیه
- خستگی مفرط و بیحالی
- سیانوز ( پوست آبی یا بنفش رنگ)
هنگام تولد
لوپوس نوزادی هنگام تولد معمولا با علائم و نشانه‌های زیر همراه است:
- کم‌خونی
- کمبود پلاکت
- عوارض کبدی
- ضایعات پوستی
- تعداد کم گلبول‌های سفید
- ایجاد ناهنجاری دیگر در خون
در صورت لزوم می توانید با دکتر روماتولوژی آنلاین مشورت کنید و هم می توانید به صورت حضوری به متخصص روماتولوژی مراجعه کنید.
ضایعات پوستی اغلب شامل بثورات قرمز و پوسته پوسته است که روی صورت، پوست سر، قسمت بالایی پشت یا سینه بروز پیدا می‌کند. این علائم معمولا در عرض چند هفته یا چند ماه از بین می‌روند و پس از یک سال دیگر هیچ نشانه‌ای از جای زخم و بثورات باقی نمی‌ماند.
دلیل ایجاد لوپوس نوزادی (Neonatal Lupus)
علت ابتلا به لوپوس در نوزادان آنتی‌بادی‌هایی است که در بدن والدین وجود دارد و هنگام بارداری به جنین منتقل می‌شود. بنابراین لازم نیست برای ابتلای نوزاد به این بیماری والدین حتما لوپوس داشته باشند.
آنتیبادیهای خاصی که در لوپوس نوزادی از طریق جفت به جنین منتقل می‌شوند anti-SSA/Ro و anti-SSB/La هستند. این آنتی‌بادی‌ها با حمله به بافت‌ها، سلول‌ها و اندام‌های سالم بدن منجر به بروز التهاب و بیماری در قلب یا کلیه خواهند شد.
با این حال لوپوس در نوزادان یک بیماری نادر است، زیرا متخصصین بر این باورند که فقط 1 درصد از مادرانی که دارای آنتیبادیهای مذکور هستند، آن‌ها را به جنین خود انتقال می‌دهند.
روش تشخیص لوپوس در نوزادان
اگر پزشک بر اساس نتیجه آزمایشات مادر باردار متوجه شود که جنین در معرض ابتلا به این بیماری است بررسی‌های دقیق‌تری بر روی جنین و شما انجام میدهد. بررسی‌ها و آزمایشات لازم عبارتند از:
- اکوکاردیوگرام جنینی (کنترل فعالیت قلب و بررسی جهت تشخیص بلوک قلبی)
- آزمایش خون (بررسی وجود آنتیبادیهای anti-SSA/Ro و anti-SSB/La در خون)
همچنین ممکن است پزشک پس از تولد نوزاد با مشاهده ضایعات پوستی (بثورات قرمز) یا سایر علائم بالینی متوجه لوپوس نوزادی شود.
بیشتر بدانید: انواع روماتیسم کدام‌اند؟
آیا لوپوس نوزادی درمان می‌شود؟
بله، درمان لوپوس در نوزادان با توجه به شدت بیماری و علائم ایجاد شده توسط آن متفاوت خواهد بود.
بهبود بثورات پوستی
معمولا راش‌ها و ضایعات پوستی بدون نیاز به درمان پزشکی پس از 6 ماه خودبه‌خود از بین می‌روند. برطرف شدن این ضایعات به معنی پاک شدن سیستم نوزاد از آنتیبادیهای شما است. اما اگر شدت آن‌ها زیاد باشد پزشک برای درمان اغلب استروئیدهای موضعی تجویز می‌کند.
با این حال باید والدین مراقب باشند تا نوزاد ب طور مستقیم زیر نور آفتاب قرار نگیرد. برای این منظور بهتر است پوست نوزاد با لباس محافظ پوشانده شود یا از کرم ضد آفتاب استفاده کنند.
درمان مشکلات جدی
پزشک برای رد مشکلات خونی یا کبدی آزمایش و معاینات کامل انجام میدهد. اگر نتایج این آزمایشات مثبت باشد، برای درمان عوارض راه‌کار مناسب انتخاب خواهد شد. همان‌طور که می‌دانید اصلی‌ترین عارضه این بیماری بلوک قلبی است که پزشک برای درمان آن از ضربان‌ساز قلب استفاده می‌کنند. اگر انسداد قلب شدید نباشد پزشک با نظارت منظم از سالم ماندن فرد مطمئن می‌شود.
برخی نوزادان در موارد نادر دچار عوارض شدیدتری می‌شوند از جمله:
- نارسایی کبد
- هپاتیت کلستاتیک
- ترومبوسیتوپنی شدید (تعداد پلاکت‌های بسیار پایین)
در این صورت نوزاد شما به درمان و نظارت دقیق‌تری نیاز دارد که متناسب با شرایط او توسط پزشک متخصص روماتولوژیست اطفال انجام خواهد شد.
بیشتر بدانید: لوپوس در بارداری خطرناک است؟
پیشگیری از لوپوس در نوزادان
این بیماری قابل پیشگیری نیست اما بسیار نادر بوده و خوشبختانه قابل درمان است. اگر شما در معرض خطر هستید یا قبلا فرزندی مبتلا به لوپوس نوزادی به دنیا آورده‌اید حتما پزشک متخصص زنان خود را در جریان بگذارید تا نظارت‌های لازم در دوران بارداری انجام شود.
در این صورت پزشک از هفته 16 بارداری اکوکاردیوگرافی انجام میدهد تا وضعیت قلب جنین به درستی بررسی شود. همچنین برخی پزشکان برای پیشگیری از عوارض قلبی در دوران بارداری داروهایی مانند هیدروکسی‌کلروکین (hydroxychloroquine) یا دگزامتازون (dexamethasone) تجویز می‌کنند.
بیشتر بدانید: علائم لوپوس چیست؟
نتیجه لوپوس نوزادی (Neonatal Lupus)
لوپوس در نوزادان به شدت انسداد قلب بستگی دارد. اگر نوزاد شما فقط بثورات پوستی را تجربه کرده باشد علائم بیماری اغلب بدون نیاز به درمان در طول چند ماه از بین می‌روند. اما نوزادان مبتلا به بلوک قلبی به درمان دقیق‌تر و نظارت منظم نیاز دارند.
تفاوت لوپوس نوزادی با بیماری اصلی لوپوس ما را بر آن داشت تا در این مقاله از مجله درمانکده شما را با علت ایجاد، علائم و روش درمانی لوپوس در نوزادان آشنا کنیم. شما تاکنون از نزدیک شاهد این بیماری در کودکان تازه متولد شده بوده‌اید؟ نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.
سوالات متداول
شایع‌ترین علامت بثورات پوستی متشکل از ضایعات پوستی مایل به قرمز و حلقه‌ای شکل است.
در اغلب موارد این بیماری در 6 ماه اول زندگی نوزاد خودبه‌خود برطرف می‌شود. مگر این‌که عوارض جدی مانند بلوک کامل قلبی ایجاد کرده باشد که نیاز به درمان جدی دارد.
ضایعات پوستی این بیماری در بدو تولد قابل مشاهده است اما اغلب در چند هفته اول زندگی ایجاد می‌شود. بثورات پوستی معمولا در صورت، سر و به شکل توزیع متمایز دور چشم دیده می‌شود. اگر نوزاد دچار بلوک قلبی شده باشد پزشک در معاینات بارداری متوجه آن خواهد شد.
منبع: medicalnewstoday | healthline | l upus
