روماتیسم، آرتریت روماتوئید (Rheumatoid Arthritis) یا RA، یک بیماری خودایمنی است که به دلیل حمله اشتباه سیستم ایمنی به بافت‌های سالم ایجاد می‌شود. این بیماری عمدتا مفاصل دست، مچ دست و زانو را درگیر می‌کند، اما می‌تواند هر مفصلی را در بدن تحت تاثیر قرار دهد. در بعضی از افراد، آرتریت روماتوئید به سایر بخش‌های بدن از جمله پوست، چشم، قلب و عروق خونی هم آسیب می‌رساند. علائم روماتیسم معمولا به صورت دوره‌ای می‌آیند و می‌روند. به تشدید علائم بیماری «شعله‌ور شدن» و به دوره‌هایی که علائم کمتر می‌شوند «دوره بهبودی» می‌گویند. در مقاله امروز مجله درمانکده علائم مختلف این بیماری مزمن را بررسی می‌کنیم. با ما همراه باشید.
فهرست محتوا
علائم روماتیسم در مراحل اولیه
آرتریت روماتوئید می‌تواند هر کسی را مبتلا کند، اما معمولا در سنین 30 تا 50 سالگی و بیشتر در زنان ظاهر می‌شود. علائم این بیماری در مرحله اولیه همیشه تورم و قرمزی مفاصل نیست. از سایر علائمی که ممکن است تجربه کنید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
بیشتر بخوانید: انواع بیماری های روماتیسمی
- حساسیت به لمس و درد در نواحی خاصی از بدن
- افزایش قابل‌توجه خستگی
- ضعف در نواحی خاصی از بدن
- احساس ناخوشی
بیشتر بخوانید: علائم اسپوندیلیت آنکیلوزان
علائم روماتیسم در مراحل پیشرفته
اگر التهاب آرتریت روماتوئید برای چند هفته یا چند ماه در بدن شما فعال باشد، متوجه علائم واضح‌تری می‌شوید که عبارتند از:
1. تورم، قرمزی و گرما در مفاصل
آرتریت روماتوئید به پوشش مفاصل شما حمله می‌کند. هنگامی که التهاب شدید می‌شود، مفاصل ممکن است قرمز، گرم و متورم شوند:
- تورم: وقتی روماتیسم فعال است، مفاصل به دلیل ضخیم شدن سینوویوم مفصل (پوشش مفصل) و افزایش مایع مفصل متورم می‌شوند. در RA، سیستم ایمنی بدن به پوشش مفصل حمله می‌کند.
- قرمزی: گاهی اوقات، قرمزی در پوست روی مفاصل ملتهب دیده می‌شود. قرمزی از گشاد شدن مویرگ‌های پوست (عروق خونی کوچک) به دلیل التهاب ناشی می‌شود. قرمزی مفاصل همیشه وجود ندارد، به خصوص اگر التهاب شدید نباشد.
- گرما: گرمی مفاصل نشانه التهاب فعال است و پس از پاسخ بیماری به درمان برطرف می‌شود. گاهی اوقات، گرما بدون تورم و قرمزی قابل مشاهده است.
بیشتر بخوانید: درمان روماتیسم چیست؟
2. خستگی
قبل از تجربه سایر علائم روماتیسم، در ابتدا به شدت احساس خستگی و کمبود انرژی می‌کنید. خستگی پاسخ بدن به التهابی است که مفاصل و سایر اندم‌ها را تحت تاثیر قرار داده است. چون بدن برای مبارزه با التهاب به انرژی نیاز دارد.
خستگی یکی از چالش‌برانگیزترین علائم آرتریت روماتوئید برای درمان است که اکثر بیماران آن را گزارش می‌کنند. خستگی مرتبط با RA با خستگی معمولی متفاوت است. افراد مبتلا به روماتیسم اغلب این نوع خستگی را طاقت‌فرسا و غیرقابل پیش‌بینی توصیف می‌کنند. آن‌ها احساس فرسودگی و تخلیه انرژی دارند.
بیشتر بخوانید: عوامل خطر ابتلا به نقرس
3. سفتی صبحگاهی
سفتی صبحگاهی یکی از علائم اصلی بسیاری از انواع آرتریت، از جمله روماتیسم است. اگر زمانی که از خواب بیدار می‌شوید مفاصل خاصی سفت هستند و این سفتی بیش از 30 دقیقه طول می‌کشد، ممکن است با شعله‌ور شدن علائم روماتیسم مواجه باشید. معمولا مفاصل پس از فعالیت طولانی‌مدت می‌توانند تحرک بیشتری داشته باشند. این علامت با درمان بهبود می‌یابد.
4. درد و سفتی مفاصل
علاوه بر سفتی صبحگاهی مفاصل، ممکن است در طول روز هم این علامت را تجربه کنید (به خصوص پس از یک دوره بی‌تحرکی). از اولین بخش‌هایی که معمولا تحت تاثیر این مشکل قرار می‌گیرند می‌توان از مچ دست و مفاصل دست و پا نام برد. با این حال، درد و سفتی ممکن است در زانو یا شانه هم رخ دهد. معمولا این مشکلات در هر 2 سمت بدن دیده می‌شوند.
در بیماران مبتلا به روماتیسم، درد مفاصل از التهابی ناشی می‌شود که در زمان فعال بودن بیماری وجود دارد. این علامت همچنین زمانی که RA غیرفعال یا کنترل شده است اما آسیب مفصلی وجود دارد، ممکن است رخ دهد.
بیشتر بخوانید: علائم آرتروز
بیشتر بدانید: علائم روماتیسم مفصلی چگونه است؟
5. تب
تب خفیف با درجه پایین زمانی رخ می‌دهد که بیماری به طور فعال باعث التهاب می‌شود. تب با درجه پایین از 99/6 تا 100/3 درجه فارنهایت (37/5 تا 37/9 درجه سانتی‌گراد) متغیر است و معمولا به محض رفع التهاب از بین می‌رود.
بر اساس تحقیقات، تب در افرادی که بیماری تهاجمی‌تری دارند که روی مفاصل زیادی تاثیر گذاشته است و در مواردی که سینوویت (التهاب پوشش های مفصلی) وجود دارد، شایع است.
بیشتر بخوانید: علائم روماتوئید
6. بی‌حسی و گزگز
از سایر علائم روماتیسم در زنان و مردان می‌توان به بی‌حسی و گزگز اشاره کرد. چون التهاب تاندون‌ها به اعصاب فشار وارد می‌کند و این ممکن است باعث بی‌حسی، سوزن سوزن شدن یا احساس سوزش در دست شود که به آن «سندرم تونل کارپال» می‌گویند.
7. کاهش دامنه حرکتی
التهاب در مفاصل شما می‌تواند باعث ناپایداری یا تغییر شکل تاندون‌ها و رباط‌ها شود. اگر بیماری بدون درمان پیشرفت کند، احتمالا نمی‌توانید بعضی از مفاصل را خم یا راست کنید.
دامنه حرکتی ممکن است تحت تاثیر درد قرار بگیرد، اما انجام تمرینات منظم و سبک می‌تواند به کاهش درد کمک کند و به شما اجازه دهد که کمی بیشتر حرکت کنید.
بیشتر بدانید: علائم روماتیسم قلبی چیست؟
سایر علائم آرتریت روماتوئید
به جزء مشکلات مفصلی، روماتیسم علائمی دیگری هم دارد که شامل موارد زیر هستند:
- از دست دادن اشتها
- خشکی چشم و دهان
- ندول‌های روماتوئید (توده‌های سختی هستند که در زیر پوست و در مکان‌هایی مانند آرنج و دست رشد می‌کنند.)
- کاهش وزن ناخواسته
- درد قفسه سینه
- آسیب عصبی یا پوستی
بیشتر بخوانید: تشخیص خطرناکترین نوع روماتیسم
زمان مراجعه به پزشک
هر چقدر روماتیسم دیرتر درمان شود، عوارض جدی‌تری ایجاد می‌کند. اگر بیش از چند هفته است که علائم روماتیسم را تجربه می‌کنید، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. حتی اگر به آرتریت روماتوئید مبتلا نباشید، احساس ناخوشی و خستگی مداوم می‌تواند پیش‌زمینه بسیاری از مشکلات مرتبط با التهاب باشد. بنابراین، هر چقدر زودتر توسط پزشک معاینه شوید، بهتر است.
هیچ آزمایشی نمی‌تواند به تنهایی آرتریت روماتوئید را تشخیص دهد. پزشک از طریق آزمایش خون، معاینه مفاصل و اندام‌ها و تست‌های تصویربرداری قادر است علت علائم شما را کشف کند.
بیشتر بخوانید: علائم روماتیسم زانو
سوالات متداول
شایع‌ترین نواحی درگیر مفاصل کوچک دست و پا هستند. التهاب آرتریت روماتوئید ممکن است روی زانو و سایر مفاصل هم تاثیر بگذارد، چون علائم این بیماری در افراد مختلف متفاوت است. از سایر اندام‌هایی که می‌توانند تحت تاثیر التهاب ناشی از آرتریت روماتوئید قرار بگیرند می‌توان به عضله قلب، ریه‌ها و عروق خونی اشاره کرد.
از علائم آرتریت روماتوئید در جوانان می‌توان به درد، تورم و سفتی مفاصل، خستگی شدید، ضعف، تب و کاهش اشتها اشاره کرد.
آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان که در گذشته به آن آرتریت روماتوئید نوجوانان گفته می‌شد، شایع‌ترین نوع آرتریت در افراد زیر 16 سال است. این بیماری زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن به سلول‌ها و بافت‌های خود حمله می‌کند. علت دقیق این اتفاق مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد که وراثت و محیط در بروز آن نقش دارند. علائم روماتیسم در کودکان عبارتند از: درد، تورم و سفتی مفاصل، تب، تورم غدد لنفاوی و بثورات پوستی.
در بسیاری از افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید، اولین علامت دردی است که در یک یا چند مفصل کوچک انگشت دست، مچ دست، انگشت پا و مچ پا احساس می‌شود. این علامت به آرامی شروع شده و به تدریج در طی چند هفته یا چند ماه بدتر می‌شود.
در بیشتر بیماران، علائم مفصلی به تدریج و طی چند سال ایجاد می‌شوند. با این حال، بعضی از افراد مبتلا به RA بیماری شدیدتر و سریع‌تری خواهند داشت. تعداد کمی از افراد خوش‌شانس هستند و بیماری را برای مدت محدودی تجربه می‌کنند، سپس علائم آن‌ها به دوره بهبودی می‌رسد (دوره‌ای که فعالیت بیماری کم است یا هیچ علامتی ندارد).
شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد RA می‌تواند در خانواده‌ها ایجاد شود. با این حال، احتمال اینکه این بیماری را فقط بر اساس ژن به ارث ببرید اندک است. ابتلا به روماتیسم با ترکیبی از فاکتورها مثل ژن‌ها، هورمون‌ها و عوامل محیطی مرتبط است.
بیشتر بخوانید: پلی میالژیا روماتیکا چیست؟
کلام پایانی درباره علائم روماتیسم
آرتریت روماتوئید مشکلی است که با التهاب مفاصل مشخص می‌شود، به خصوص مفاصل دست‌ها، انگشت‌ها، پاها و زانوها. علائم اولیه این بیماری شامل مشکلات مفصلی است، مانند: درد، حساسیت به لمس، تورم، گرمی، قرمزی و سفتی. سایر علائم عبارتند از: خستگی، ضعف، از دست دادن دامنه حرکتی، لنگیدن و تب با درجه پایین.
هیچ درمانی برای آرتریت روماتوئید وجود ندارد، اما با روش‌های موجود می‌توان درد را کاهش داد و از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد. تشخیص و درمان به موقع این بیماری برای کاهش خطر عوارض حیاتی است. پس اگر علائم روماتیسم را مشاهده کردید، در اسرع وقت به دکتر روماتولوژی مراجعه و یا با مشاوره آنلاین متخصص روماتولوژی مشورت کنید. شما می‌توانید در سایت درمانکده از بهترین پزشکان برای ویزیت حضوری یا مشاوره آنلاین وقت بگیرید.
منابع: healthline, erywellhealth
