ماساژ یک سفر آرامش‌بخش به دنیایی است که در آن ذهن، بدن و انرژی در هماهنگی کامل با یکدیگر قرار می‌گیرند. از بین همه روش‌های مختلف، ماساژ تایلندی یکی از انواع پرطرفدار به‌شمار می‌آید که حرکات آن برگرفته از یوگا است. این نوع ماساژ با فشارهای ریتمیک و کشش‌های عمیق نه تنها عضلات شما را از تنش آزاد می‌کند، بلکه جریان انرژی را در سراسر بدن به حرکت در می‌آورد. ماساژ تایلندی فقط جنبه آرامش‌بخش ندارد و اگر اصولی انجام شود، می‌تواند به بهبود سلامت بدن در شرایط مختلف کمک کند. در این مقاله از مجله سلامت درمانکده همراه ما باشید تا شما را با فواید و عوارض این نوع ماساژ بیشتر آشنا کنیم.
فهرست محتوا
ماساژ تایلندی چیست؟
ماساژ تایلندی (Thai Massage) یک روش درمانی سنتی با قدمتی بیش از ۲۵۰۰ سال است. در این روش که با نام «ماساژ یوگای تایلندی» یا «یوگای تنبل» هم شناخته می‌شود، خبری از تخت نرم و دستانی که شما را مالش دهند، نیست. در واقع، درمانگر در این نوع ماساژ بدن بدون استفاده از روغن‌های طبیعی یا صرفا فشردن نقاط خاصی، قسمت‌های مختلف بدن را درگیر می‌کند. بدین معنی که حرکات کششی و یوگا توسط درمانگر روی بخش‌های مختلف بدن انجام می‌شوند تا شما احساس بهتری داشته باشید.
در طول این نوع ماساژ درمانگر با هدف پاکسازی حواس، که طبق ماساژ سنتی تایلندی به معنای بازشدن مسیرهای انرژی داخلی است، از حرکات کششی و یوگا استفاده می‌کند. زمانی که انرژی درونی شما در سراسر اندام‌ها و سیستم‌های بدن‌تان به حرکت در بیاید، به سلامتی می‌رسید. این حرکات کششی، ضربه‌ای و چرخشی به افزایش آرامش، کاهش تنش عضلات، بهبود انعطاف‌پذیری و جریان گردش خون بدن مفید هستند.
در ماساژ تایلندی، برخلاف ماساژ سوئدی یا سایر ماساژهای غربی از میز ماساژ استفاده نمی‌شود، بلکه باید روی تشک ماساژ روی زمین دراز بکشید. همچنین برخلاف ساِیر روش‌های ماساژ که باید لباس خود را در بیاورید، در این نوع ماساژ می‌توانید لباس به تن داشته باشید. البته بهتر است لباس شما گشاد و راحت باشد. لازم به ذکر است، فقط درصد کمی از ماساژورها می‌توانند Thai Massage را به درستی انجام دهند؛ بنابراین به دنبال فردی باشید که دوره تخصصی گذرانده باشد.
فواید ماساژ تایلندی
ماساژ تایلندی همچون ماساژ دست یک روش درمانی سنتی است و براساس برخی یافته‌های علمی و تجربیات بالینی فواید زیادی برای سلامتی دارد. با این حال مطالعات در مورد آن هنوز محدود است؛ بنابراین اگر قصد انجام این نوع ماساژ را دارید، حتما با متخصص طب فیزیکی مشورت کنید.
شناخته‌شده‌ترین فواید ماساژ تایلندی برای سلامتی شامل موارد زیر هستند:
۱- تسکین سردرد
چندین مطالعه نشان داده‌اند، ماساژ سنتی تایلندی برای بهبود سردردهای تنشی و کاهش علائم میگرن مفید است. محققان پس از تحقیق روی این نوع ماساژ متوجه شده‌اند، که تاثیر آن ۱۵ روز روی بدن باق می‌ماند و نقش موثری در کاهش شدت درد مرتبط با میگرن و سردردهای تنشی دارد.
۲- بهبود درد کمر
این نوع ماساژ یک روش غیر دارویی موثر برای کاهش درد و ناراحتی کمر است. در سال ۲۰۱۷ مطالعاتی در این زمینه روی ۱۲۰ بیمار مبتلا به درد شدید کمر انجام شد. نیمی از آن‌ها ماساژ تایلندی گرفتند و نیمی دیگر از سایر روش‌های درمانی استفاده کردند. این افراد به مدت چهار هفته و ۲ بار در طول هفته تحت درمان قرار می‌گرفتند. نتایج مطالعات نشان داد، ماساژ سنتی Thai و دیگر روش‌های محافظه‌کارانه در کاهش کوتاه‌مدت درد و ناتوانی افراد مبتلا به کمردرد، به یک اندازه موثر بودند.
۳- افزایش انعطاف‌پذیری و دامنه حرکتی
برخی مطالعات نشان می‌دهند ماساژ تایلندی با بهبود گردش خون و اکسیژن‌رسانی به عضلات موجب افزایش انعطاف‌پذیری و دامنه حرکتی می‌شود. این نوع ماساژ حرکاتی مشابه حرکات یوگا دارد که با کاهش تنش در بدن، گردش خون را بهبود می‌بخشد و کشش ملایم آن، انعطاف‌پذیری بدن را بیشتر می‌کند. محققان بر این باورند که انعطاف‌پذیری و عملکرد مفاصل ارتباط مستقیمی با هم دارند. بدین معنی که وقتی انعطاف‌پذیری تاندون‌ها بیشتر شود، گرفتگی عضلات برطرف خواهد شد و دامنه حرکتی افزایش می‌یابد.
۴- بهبود درد و سفتی مفاصل
اگر هنگام راه رفتن در مفاصل خود، درد و سفتی تجربه می‌کنید، ماساژ تایلندی به بهبود عملکرد مفاصل شما کمک می‌کند. در سال ۲۰۱۴ محققان از برنامه ماساژ Thai برای افراد مبتلا به آرتروز زانو استفاده کردند. این مطالعه نشان داد که شرکت‌کنندگان پس از هشت هفته استفاده از برنامه درمانی، درد کمتری در مفاصل احساس می‌کردند و راحت‌تر راه می‌رفتند. در مطالعه‌ای دیگر، این برنامه روی ۶۰ شرکت‌کننده مبتلا به آرتروز زانو اجرا شد و محققان دریافتند که میزان تسکین درد با دوره سه هفته‌ای مصرف ایبوپروفن برابری می‌کند.
۵- کاهش استرس و اضطراب
یکی از فواید بسیار محبوب ماساژ Thai همچون ماساژ کف پا و ماساژ چشم ایجاد حس آرامش، رفع تنش و استرس بدن است. شاید در نگاه اول این طور به نظر برسد که ماساژ تایلندی نسبت به روش‌های دیگر که با آرامش روی تخت نرم می‌خوابید، حرکات بیشتری دارد و از شما انرژی می‌گیرد. اما باید بدانید که تاثیر آن در کاهش استرس و اضطراب قابل توجه است.
۶- بهبود سطح انرژی
این نوع ماساژ شامل حرکاتی شبیه به یوگا است و روی کل بدن انجام می‌شود. افراد زیادی گزارش کرده‌اند پس از دریافت ماساژ Thai علاوه بر احساس آرامش، حس شادابی دارند. یک مطالعه در سال ۲۰۱۸ با هدف بررسی تاثیر ماساژ تایلندی و سوئدی روی تعدادی از افراد که از خستگی مفرط رنج می‌بردند، انجام شد.
محققان پس از صحبت با شرکت‌کنندگان متوجه شدند، افرادی که ماساژ تایلندی دریافت کرده‌اند از نظر ذهنی احساس نشاط می‌کنند و از لحاظ جسمی انرژی بیشتری دارند. البته باید بگوییم که این مطالعه جامعه آماری کوچکی دارد و برای اثبات نتیجه آن نیاز به تحقیقات بیشتری است.
چه کسانی نباید ماساژ تایلندی انجام دهند؟
افرادی که سبک زندگی کم‌تحرکی دارند و به دنبال راه‌حل غیر دارویی برای کاهش درد و گرفتگی عضلات هستند، ممکن است ماساژ Thai برای آن‌ها مفید باشد. همچنین افرادی که در طول روز بسیار فعال هستند یا به طور حرفه‌ای ورزش می‌کنند، این نوع ماساژ می‌تواند به افزایش انعطاف‌پذیری بدن آن‌ها کمک کند. با این حال، یادتان باشد ماساژ تایلندی برای زنان باردار توصیه نمی‌شود.
اگر مبتلا به بیماری‌های زیر هستید، قبل از دریافت Thai Massage با پزشک معالج خود مشورت کنید:
- بیماری‌های قلبی و عروقی
- فشار خون بالا
- پوکی استخوان
- دیابت
- سرطان
- زخم‌های باز
علاوه بر این، متخصصان توصیه می‌کنند در صورت وجود شرایط و بیماری‌های زیر از انجام ماساژ تایلندی خودداری کنید:
- اختلالات خونریزی
- ترومبوز ورید عمقی
- سوختگی
- ترومبوسیتوپنی
آموزش ماساژ تایلندی مرحله به مرحله
هر ماساژوری ممکن است این نوع ماساژ را به روش‌های مختلفی انجام دهد؛ زیرا حرکات ماساژ تایلندی باید با توجه به وضعیت فرد انتخاب شوند. با این حال، می‌توان حرکات کششی و فشاری را نقطه اشتراک تمام تکنیک‌ها دانست. همچنین در اموزش ماساژ تایلندی آمده که ماساژورها باید مراحل ماساژ Thai را طی یک روند منظم و از پایین به بالا شروع کنند تا جریان خون و انرژی به صورت تدریجی فعال شود.
جالب است بدانید که ماساژور برای انجام این نوع ماساژ حرکات کششی مختلفی مشابه یوگا انجام می‌دهد. او گاهی از وزن، فشار بدن، دست‌ها، انگشتان شست، آرنج‌ها و زانوی خود برای کشش و تکان دادن قسمت خاصی از بدن مراجع استفاده می‌کند. حتی ممکن است ماساژور برای لحظاتی روی شما بنشینند تا بدن‌تان را در حالت خاصی قرار دهند.
در ادامه شما را با مراحل این نوع ماساژ آشنا می‌کنیم. البته لازم به ذکر است این مراحل صرفا برای آشنایی شما با روند ماساژ Thai توضیح داده می‌شوند و افرادی که از تخصص و مهارت کافی برخوردار نیستند، نباید آن را انجام دهند.
مرحله اول: آماده‌سازی
- محیط آرام، بدون سروصدا و با دمای مناسب انتخاب کنید.
- از تشک ماساژ مخصوص روی زمین استفاده کنید.
- لباس راحت و گشاد بپوشید.
- چند تنفس عمیق برای ایجاد آرامش انجام دهید.
مرحله دوم: ماساژ پاها
- مراجع باید به صورت طاق باز و به روی کمر بخوابد.
- مچ پاها را در دستان خود گرفته و آن‌ها را به سمت بیرون بدن هدایت کنید تا پاشنه پاها روبه‌روی هم قرار بگیرند.
- روی مچ پا با کف دست یا انگشتان شست اعمال فشار انجام دهید.
- هنگام اعمال فشار از مراجع در مورد کم یا زیاد بودن آن بپرسید تا اذیت نشود.
- حالا باید روی کف پا و انگشتان اعمال فشار داشته باشید.
- نقاط طب فشاری در کف پا را پیدا کرده و با انگشتان شست فشار نسبتا محکمی وارد کنید.
- اعمال فشار را از بالای کف پا شروع کرده و به آرامی به سمت قوس کف پا حرکت کنید.
مرحله سوم: ماساژ ران‌ها
- همان‌طور که مراجع به صورت طاق باز دراز کشیده، با کف دست روی ران‌ها و ساق پا فشار ملایمی وارد کنید.
- حالا پای راست او را از زانو خم کنید و کنار پای چپ بگذارید تا بین ۲ پا زاویه ۹۰ درجه ایجاد شود.
- اگر دقت کنید، یک فضای خالی بین ۲ پای مراجع ایجاد می‌شود که شما باید باید راست خود را به صورت زانوی خمیده در این فضا بگذارید تا فرد ثابت بماند.
- در این وضعیت، بالاتنه فرد روبه‌بالاست و فقط پایین‌تنه او می‌چرخد.
- با کف دست‌تان روی قسمت بیرونی ران خم‌شده فشار محکمی وارد کرده و این فشار را به آرامی به سمت زانو هدایت کنید.
مرحله چهارم: کشش دست‌ها و پاها
- حال وقت آن رسیده تا در همان حالت دست راست فرد را کمی تکان دهید تا شل شود.
- دستش را بین ۲ دست خود بگیرید و در عین حال که ورز می‌دهید، به سمت خودتان بکشید.
- مالش دست را از ساق دست‌ها شروع کنید و کشش و ورز دادن را تا سمت انگشتان ادامه دهید.
- در نهایت، دست‌ها را در موازات بدن شخص بگذارید و به سراغ کشش پاها بروید.
- پای راست یا چپ را از زانو خم کرده و به سمت پهلو حرکت دهید.
- بهتر است این کشش تا جایی که بدن فرد انعطاف دارد، ادامه پیدا کند.
- ابتدا پای خم شده را به آرامی بکشید و به تدریج شدت آن را بیشتر کنید..
- همه مراحل را روی پای دیگر تکرار کنید.
مرحله پنجم: ماساژ کمر
- در این مرحله، مراجع باید به پهلوی سمت چپ دراز بکشد و شما زانوی خود را در وسط گودی کمر او بگذارید.
- در همین حین با یک دست‌تان زانوی پای راست مراجع را نگه دارید و با دست دیگر شانه سمت راستش را بگیرید.
- حالا از ۲ طرف، زانو و شانه را به آرامی به سمت خود بکشید و با زانوی خودتان روی گودی کمر فشار ملایمی ایجاد کنید و برای مدتی در همین حالت بمانید.
- برای چند ثانیه بدن را شل کرده، سپس حرکت را مجدد تکرار کنید.
- یادتان باشد، میزان فشار و کشش شما باید کنترل‌شده و آرام باشند.
مرحله ششم: ماساژ بالاتنه و پایین‌تنه
- برای ماساژ بالاتنه و پایین‌تنه به روش Thai باید از پاها و دستان‌تان کمک بگیرید.
- از مراجع بخواهید مجدد به صورت طاق باز بخوابد.
- شما هم روبه‌روی پهلوی راست مراجع بنشینید و انگشتان پای چپ‌تان را به پهلوی او فشار دهید تا این سمت بدن کمی از روی زمین بلند شود.
- پای سمت راست را زیر زانوی مراجع بگذارید تا زانو کمی از سطح زمین بالاتر نگه داشته شود.
- با دست‌تان، دست راست مراجع را تکان داده و سپس ورز دهید.
- برای ماساژ پایین‌تنه می‌توانید انگشتان پای چپ را کمی پایین‌تر از پهلوی مراجع قرار دهید و اعمال فشار داشته باشید تا بدن فرد کمی تکان بخورد.
- برای چند ثانیه اعمال فشار را به صورت ثابت نگه دارید تا تاثیر حرکت بیشتر حس شود.
- در همین حین، دست مراجع را تکان دهید تا همه قسمت‌های بدن تکان بخورند.
مرحله هفتم: سرد کردن بدن
- با کف دست‌تان روی تمام قسمت‌های بدن مراجع فشار ملایمی اعمال کنید و با انگشتان ورز دهید.
- فشار وارده باید بسیار ملایم باشد تا بدن به حالت عادی برگردد.
لازم به ذکر است، اگر آسیبی در بدن دارید یا ناحیه خاصی از بدن شما به دلیل بیماری به درد حساس است، حتما قبل از انجام ماساژ Thai با دکتر آنلاین طب فیزیکی در مورد اثربخشی و ایمنی آن مشورت کنید. همچنین این نوع ماساژ برای رهایی کل بدن از درد و گرفتگی طراحی شده و نباید جایگزین روش‌های درمانی موضعی با اهداف خاص پزشکی یا روش‌های تخصصی مانند ماساژ بینی بعد از عمل شود.
تفاوت ماساژ سوئدی و تایلندی چیست؟
ماساژ تایلندی و سوئدی، ۲ مورد از محبوب‌ترین ماساژهای دنیا هستند که به کاهش تنش عضلات و بهبود گردش خون کمک می‌کنند، اما روش اجرا و تکنیک‌های متفاوتی دارند. در جدول زیر مهم‌ترین تفاوت آن‌ها را بررسی می‌کنیم:
| تفاوت‌ها | ماساژ تایلندی | ماساژ سوئدی |
| روش انجام | درمانگر از حرکات کششی و پرفشار استفاده می‌کند. | درمانگر از حرکات نرم و آرام مانند وزر دادن، مالش و اعمال فشار سطحی استفاده می‌کند. |
| پوزیشن ماساژگیرنده | درمانگر نقاط خاص بدن فرد مانند پاها، زانوها، دست‌ها و کمر را به حالت‌های مختلفی می‌کشد و حرکت می‌دهد. | ماساژگیرنده فقط روی تخت دراز می‌کشد و فرآیند ماساژ توسط درمانگر انجام می‌شود. |
| نوع پوشش | فرد می‌تواند لباس راحت و گشاد بپوشد. | فرد باید لباس خود را در بیاورد و بدن را با حوله بپوشاند. |
| هدف اصلی | کاهش تنش عضلانی، بهبود گردش خون و آرامش عمومی بدن | افزایش انعطاف‌پذیری، بهبود دامنه حرکتی، تسکین درد مفاصل و عضلات |
عوارض ماساژ تایلندی
این نوع ماساژ همچون ماساژ صورت و ماساژ سینه کم‌خطر و ایمن است. با این حال زمانی که فرد از نظر سلامتی در شرایط خاصی (مانند بیماری قلبی) باشد یا ماساژ توسط فرد غیر متخصص انجام شود، احتمال بروز برخی عوارض افزایش می‌یابد. این عوارض عبارت‌اند از:
- کشیدگی و سفت شدن عضلات
- درد عضلانی
- احتمال آسیب‌دیدگی رباط، تاندون و مفاصل ناشی از تکنیک نادرست
- کبودی موضعی
- خطر شکستگی و آسیب جدی به استخوان
- افزایش التهاب بدن و تشدید بیماری‌ها
- آسیب نخاعی (در موارد نادر)
راهنمای مراجعه به پزشک
ماساژ تایلندی یک روش درمانی باستانی است که متخصصان طب فیزیکی هم تا حدی با فواید آن برای سلامت بدن موافق هستند. این روش برای کاهش سردردهای میگرنی و تنشی، تسکین دردهای مفصلی، بهبود درد کمر، افزایش انعطاف‌پذیری و دامنه حرکتی، پایین آوردن استرس و بالا بردن سطح انرژی بدن مفید است. البته این نوع ماساژ برای همه مناسب نیست و اگر بیماری زمینه‌ای دارید، باید قبل از انجام آن حتما با پزشک معالج خود مشورت کنید.
ما در این مقاله از مجله درمانکده شما را با فواید، عوارض و مراحل انجام ماساژ Thai آشنا کردیم. اگر در مورد ایمنی و اثربخشی آن متناسب با شرایط خاص خود سوالات بیشتری دارید، درمانکده به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و از بهترین پزشکان متخصص همچون دکتر متخصص طب فیزیکی مشورت بگیرید. همچنین درمانکده امکان دریافت نوبت اینترنتی جهت مراجعه حضوری یا مشاوره آنلاین تلفنی، متنی و تصویری را برای شما فراهم کرده است.
سوالات متداول
بیماری‌های قلبی و عروقی، کرونر قلب، دیابت، بیماری‌های اثرگذار بر ستون فقرات مانند پوکی استخوان و بیماری‌های عصبی، زخم‌های باز و سرطان.
خیر. این نوع ماساژ شامل حرکات کششی و پرفشاری است که در صورت اجرای نامناسب، می‌توانند به بافت‌های عضلانی، رباط‌ها و مفاصل آسیب جدی بزنند. از همین‌رو بهتر است، آن را زیر نظر درمانگر متخصص و آموزش‌دیده انجام دهید.
منابع: clevelandclinic | healthline | health | ncbi | sciencedirec | thaitouchtherapy
