قرص اورژانسی دوتایی چیست؟ بررسی نحوه مصرف + تاثیرات آن!

قرص اورژانسی دوتایی یکی از انواع قرص‌های ضد بارداری اضطراری است که می‌تواند تا ۹۰ درصد در جلوگیری از بارداری ناخواسته موثر باشد. از این قرص می‌توانید در مواقعی که رابطه جنسی محافظت‌نشده داشتید یا روش‌های پیشگیری معمول دچار مشکل شدند (پارگی کاندوم) استفاده کنید. برخی افراد این قرص را با اسم «صبح روز بعد» می‌شناسند، اما شما می‌توانید آن را تا ۷۲ ساعت پس از رابطه جنسی در هر ساعتی از شبانه روز بخورید. با این حال، هرچه زودتر آن را مصرف کنید اثربخشی بیشتری خواهد داشت.

اگر قصد استفاده از قرص اورژانسی دوتایی دارید، در این مقاله از مجله درمانکده همراه ما باشید تا به بررسی نحوه مصرف، نکات مهم در این مورد و عوارض آن بپردازیم.

قرص اورژانسی دوتایی چیست؟

این قرص نوعی از قرص اورژانسی ضد بارداری دارای پروژسترون محسوب می‌شود و حاوی ۲ دوز لوونورژسترول ۰.۷۵ میلی‌گرمی است که باید در ۲ نوبت با فاصله ۱۲ ساعت از یکدیگر مصرف شوند.

قرص‌های اورژانسی دوتایی به همان اندازه قرص‌های اورژانسی تک دوز (حاوی یک دوز لوونورژسترول) موثر هستند. برخی از زنان ممکن است ترجیح دهند قرص‌های دوتایی را مصرف کنند؛ زیرا پس از مصرف ۲ قرص با فاصله ۱۲ ساعت، عوارض جانبی کمتری احساس می‌کنند. 

به یاد داشته باشید، قرص‌های اورژانسی دوتایی به طور ویژه برای مواقع اضطراری طراحی شده‌اند و نباید به عنوان روش منظم پیشگیری از بارداری مورد استفاده قرار بگیرند. اگر به دنبال قرص ضد بارداری برای پیشگیری مداوم هستند، قرص‌های دیگری همچون قرص LD وجود دارند. برای درک بهتر تفاوت قرص اورژانسی با ال دی، مقاله مرتبط با آن را در درمانکده مطالعه کنید. 

همچنین لازم به ذکر است که هدف قرص اورژانسی جلوگیری از بارداری است و مصرف آن می‌تواند بر چرخه قاعدگی تاثیر بگذارد؛ بنابراین از قرص اورژانسی برای پریود شدن سریع استفاده نکنید.

نحوه اثرگذاری قرص‌های اورژانسی دوتایی

قرص های دوتایی اورژانسی ضد بارداری حاوی دوز بالایی از هورمون پروژسترون هستند و با جلوگیری از تخمک‌گذاری یا تاخیر در زمان آن عمل می‌کنند. همچنین، ممکن است حرکت اسپرم را کاهش داده و احتمال لقاح را کمتر کنند. استفاده مکرر از چنین قرصی به دلیل احتمال ایجاد اختلال در چرخه قاعدگی توصیه نمی‌شود و بهتر است در صورت نیاز با مشورت پزشک مورد استفاده قرار بگیرد. اگر برای شما هم سوال پیش آمده در چه صورت قرص اورژانسی اثر نمیکند، می‌توانید مقاله مرتبط با آن را در درمانکده مطالعه کنید.

 کاربرد قرص اورژانسی دوتایی

کاربرد اصلی قرص‌های اورژانسی دوتایی، جلوگیری از بارداری پس از رابطه جنسی محافظت‌نشده یا در صورت عدم استفاده صحیح از روش‌های معمول ضد بارداری است.

طریقه مصرف قرص اورژانسی دوتایی چگونه است؟

قرص‌های اورژانسی دوتایی شامل ۲ دوز لوونورژسترول ۰.۷۵ میلی‌گرمی هستند. بدین معنی که در هر ورق، ۲ قرص وجود دارد. این قرص‌ها باید در اسرع وقت پس از رابطه جنسی محافظت‌نشده یا در صورت عدم استفاده صحیح از روش‌های معمول ضد بارداری مصرف شوند.

موثرترین زمان مصرف آن‌ها در سه روز اول (۷۲ ساعت) پس از رابطه جنسی است. با این حال، برخی متخصصان معتقدند تا پنج روز پس از رابطه جنسی می‌توان از این قرص‌ها استفاده کرد، اما اثربخشی آن‌ها در این مدت کاهش می‌یابد.

نحوه مصرف قرص اورژانسی دوتایی به شرح زیر است:

• یک قرص ۰.۷۵ میلی‌گرمی را در ۷۲ ساعت ساعت اول پس از رابطه جنسی محافظت‌نشده مصرف کنید. ۱۲ ساعت بعد از مصرف دوز اول، باید قرص ۰.۷۵ میلی‌گرمی دیگر مصرف شود.
• شما می‌توانید هر ۲ قرص را به صورت همزمان هم مصرف کنید.

قرص تنسی یکی از انواع قرص‌های اورژانسی است که می‌توانید آن را به ۲ صورت تکی و دوتایی تهیه کنید. قرص اورژانسی دوتایی تنسی (۰.۷۵ میلی‌گرم) باید حداکثر در ۷۲ ساعت اول رابطه جنسی حفاظت‌نشده با فاصله ۱۲ ساعت مصرف شود، اما قرص اورژانسی تکی تنسی را می‌توانید در همین بازه زمانی فقط یک بار مصرف کنید.

بیشتر بدانید: آیا قرص ضد بارداری باعث چاقی می‌شود؟

نکات مهم استفاده از قرص اورژانسی دوتایی

در جواب افرادی که می‌پرسند قرص اورژانسی دوتایی چگونه مصرف شود، باید بگوییم اثربخشی قرص‌های اورژانسی دوتایی با گذشت زمان کاهش می‌یابد؛ بنابراین بهتر است آن‌ها را هر چه زودتر بعد از رابطه جنسی (حداکثر تا ۷۲ ساعت بعد) مصرف کنید. نکات مهمی که حین استفاده از قرص اورژانسی دوتایی باید مورد توجه قرار گیرند، شامل موارد زیر می‌شوند:

• قرص‌ها را باید همراه با آب قورت دهید.
• شما می‌توانید قرص اورژانسی ۲ دوز را همراه با غذا یا بدون آن مصرف کنید.
• مصرف قرص‌های اورژانسی دوتایی در چرخه قاعدگی مجاز است.
• برخی زنان ممکن است با مصرف قرص اورژانسی 2 دوز در دوران بارداری عوارض جانبی بیشتری مانند تاخیر در شروع قاعدگی یا لکه‌بینی را تجربه کنند.
• برای کاهش احتمال حالت تهوع، بهتر است این قرص‌ها را همراه با غذا مصرف کنید.
• در طول چرخه قاعدگی فقط یک بار باید از این قرص استفاده کنید و به طور کلی، قرص اورژانسی ۲ دوز در طول سال نباید بیش از ۲ یا سه بار مورد استفاده قرار بگیرد.
• اگر داروی خاصی می‌خورید، قبل از مصرف قرص‌های اورژانسی دوتایی حتما با پزشک مشورت کنید تا تداخل دارویی ایجاد نشود.
• این قرص‌های ضد بارداری اضطراری نباید به عنوان روش معمول پیشگیری از حاملگی مورد استفاده قرار بگیرند.
• اگر وزن بالای ۷۰ کیلوگرم دارید، قبل از مصرف این قر‌ص‌ها با پزشک مشورت کنید؛ زیرا ممکن است حجم بالای چربی در بدن، اثربخشی قرص‌های ضد بارداری اورژانسی را کاهش دهد و به دوز بیشتری از قرص نیاز داشته باشید.
• اگر به طور مرتب رابطه جنسی محافظت‌نشده دارید، باید در مورد روش‌های موثرتر پیشگیری از بارداری با دکتر زنان خود صحبت کنید.
• قرص‌های اورژانسی دوتایی در برابر بیماری‌های مقاربتی (STIs) از شما محافظت نمی‌کنند.

عوارض قرص اورژانسی دوتایی چیست؟

از عوارض قرص اورژانسی که ممکن است برخی خانم‌ها تجربه کنند، مخصوصا عوارض قرص اورژانسی بر پریودی، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• حالت تهوع
• تغییر در چرخه قاعدگی
• سردرد
• سردرد
• خستگی
• درد شکمی
• تغییرات خلقی

این عوارض معمولا در انواع قرص‌های اورژانسی مانند قرص اورژانسی تنسی ۱/۵ مشترک هستند. اگر شما به طور مکرر به قرص‌های اورژانسی نیاز پیدا می‌کنید، بهتر است به‌جای مصرف دائمی از آن‌ها، پس از مشورت با پزشک متخصص زنان از راهکارهای دیگر همچون آمپول ضد بارداری یا ایمپلنت ضد بارداری استفاده کنید. چرا که قرص‌های اورژانسی ۲ دوز یا تک دوز برای استفاده منظم طراحی نشده‌اند و ممکن است بر چرخه قاعدگی تاثیر منفی بگذارند.

تاثیرات قرص اورژانسی دوتایی و پریود

مصرف قرص‌های اورژانسی دوتایی می‌توانند تاثیرات مختلفی بر چرخه قاعدگی شما داشته باشند؛ از جمله:

۱- تاخیر در قاعدگی: شایع‌ترین عارضه جانبی قرص‌های اورژانسی، تاخیر در قاعدگی بعدی شماست. این تاخیر می‌تواند تا یک هفته یا بیشتر باشد. اگر پریودتان تا هفت روز بعد از تاریخ مورد انتظار شروع نشد، تست بارداری انجام دهید.

۲- خونریزی نامنظم: ممکن است بعد از مصرف قرص‌های اورژانسی، بین پریودها لکه‌بینی یا خونریزی نامنظم خفیف و کوتاه‌مدت تجربه کنید.

۳- خونریزی شدیدتر یا سبک‌تر: برخی از زنان بعد از مصرف قرص‌های اورژانسی، خونریزی شدیدتر یا سبک‌تر از حد معمول را در دوران قاعدگی بعدی خود تجربه می‌کنند.

۴- تغییر در چرخه قاعدگی: ممکن است بعد از مصرف قرص‌های اورژانسی، طول چرخه قاعدگی شما تغییر کند. این تغییر معمولا موقتی است و در قاعدگی بعدی برطرف می‌شود.

بیشتر بدانید: چند روز بعد از قطع قرص دروسبلا باردار میشویم؟

آیا مصرف قرص اورژانسی دوتایی در شیردهی مجاز است؟

مطالعات نشان می‌دهند، این قرص‌ها به دلیل اینکه در مواقع اضطراری برای پیشگیری از بارداری استفاده می‌شوند، برای نوزاد شیرخوار مضر نیستند. بنابراین، مادران شیرده می‌توانند در مواقع اضطراری از این قرص استفاده کنند. 

در مورد نحوه استفاده از قرص‌های اورژانسی در دوران شیردهی بهتر است با پزشک متخصص زنان مشورت کنید. چرا که آن‌ها معتقدند، بهتر است مادران شیرده قرص دوم را بعد از شیردهی به نوزاد مصرف کنند یا سه تا چهار ساعت پس از مصرف هر دوز به نوزاد خود شیر دهند.

با این حال، پس از مصرف قرص‌های اورژانسی ۲ دوز، مقدار کمی هورمون پروژسترون به شیر مادر منتقل می‌شود و از این راه به نوزاد می‌رسد. از همین‌رو بهتر است قرص اورژانسی دوتایی را در دوران شیردهی بدون مشورت با دکتر زنان مصرف نکنید.

تفاوت قرص اورژانسی تکی و دوتایی چیست؟

یکی از راه‌های پیشگیری از بارداری مصرف قرص‌های اورژانسی تکی یا دوتایی است که باید حداکثر تا سه روز پس از رابطه جنسی محافظت‌نشده استفاده شوند. برای درک بهتر فرق قرص اورژانسی تکی و دوتایی، در ادامه به بررسی مقایسه آن‌ها با یکدیگر می‌پردازیم:

ترکیبات دارویی

قرص اورژانسی تکی حاوی ۱.۵ میلی‌گرم لوونورژسترول است، اما قرص اورژانسی دوتایی به صورت ۲ قرص که هر یک از ۰.۷۵ میلی‌گرم لوونورژسترول تشکیل شده‌اند، عرضه می‌شود.

نحوه مصرف

این قرص‌ها از نظر کارایی و اثربخشی مشابه یکدیگر هستند، اما از لحاظ نحوه مصرف تفاوت‌هایی دارند. دوز اول قرص اورژانسی ۲ تایی را باید حداکثر تا سه روز بعد از رابطه جنسی محافظت‌نشده مصرف کنید و دوز دوم را ۱۲ ساعت پس از مصرف دوز اول بخورید. اما قرص اورژانسی تکی حاوی یک قرص است که باید در اسرع وقت (حداکثر تا سه روز) بعد از رابطه جنسی محافظت‌نشده مصرف شود و نیاز به هیچ قرص دیگری در کنار آن نیست.

اثربخشی

متخصصان معتقدند، این نوع قرص ضد بارداری اورژانسی از لحاظ کارایی و اثربخشی تفاوتی با یکدیگر ندارند. مهم‌ترین نکته در زمان اثرگذاری این ۲ قرص، توجه به مصرف آن‌ها در اسرع وقت (حداکثر ۷۲ ساعت) پس از رابطه جنسی محافظت‌نشده است. در صورتی این قرص‌ها در بازه زمانی صحیح مصرف شوند ۹۰ تا ۹۵ درصد کارایی دارند. اگر ذهن‌تان درگیر این سوال شده که از کجا بفهمیم قرص اورژانسی اثر کرده، می‌توانید مقاله مرتبط با آن را در درمانکده مطالعه کنید.

راهنمای مراجعه به پزشک

یکی از روش‌های پیشگیری از بارداری در مواقع اضطراری، استفاده از قرص اورژانسی دوتایی است. این قرص‌ها می‌توانند به طور موقت تخمک‌گذاری را به تاخیر بیندازند یا مانع از لقاح در رحم شوند. معمولا توصیه می‌شود از قرص‌های اورژانسی دوتایی فقط یک بار در طول چرخه قاعدگی (سه تا چهار با در سال) استفاده کنید؛ زیرا استفاده بیشتر از آن‌ها می‌تواند باعث بروز عوارض جانبی جدی شود.

همچنین، اگر می‌خواهید در مورد نحوه مصرف این قرص‌ها بیشتر بدانید یا از ایمن بودن آن‌ها متناسب با شرایط خاص خود مطمئن شوید، به وب‌سایت درمانکده سر بزنید. شما می‌توانید در این وب‌سایت با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر زنان و زایمان باتجربه آشنا شوید. 

درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری یا مشاوره آنلاین دکتر زنان به صورت تلفنی، متنی و تصویری نزد پزشک مورد نظر خود نوبت بگیرید.

سوالات متداول

منابع: drugs | myhealth | mothertobaby