آناتومی چیست و مطالعه آن در چه علومی کاربرد دارد

آناتومی (Anatomy) بدن انسان چیست؟

در انتظار بازبینی توسط تیم پزشکی درمانکده

به ساختار بدن موجودات زنده آناتومی گفته می­‌شود.

Anatomy شاخه‌­ای از زیست‌شناسی و پزشکی است. سابقه­ علم آناتومی به 2،000 سال قبل و یونان باستان برمی­‌گردد.

آناتومی را می­‌توان به سه حوزه­ وسیع تقسیم کرد: آناتومی انسان، زوتومی یا آناتومی حیوان و فیتوتومی که آناتومی گیاه است.

به مطالعه­ ساختار بدن انسان، آناتومی انسانی می­‌گویند. شناخت آناتومی کلید کسب تجارب بهداشتی و پزشکی است.

کلمه­ «آناتومی» برگرفته از کلمه­ یونانی «آنا» به معنی «بالا» و «توم» به معنی «برش» است. درگذشته آناتومی از طریق بریدن یا کالبدشکافی بررسی می­‌شد اما امروزه، به کمک تکنولوژی عکس­‌برداری، بدون کالبدشکافی می­‌توان ساختار بدن را مشاهده کرد.

برای مشاهده­ Anatomy دو روش وجود دارد: آناتومی ماکروسکوپی و آناتومی میکروسکوپی.

آناتومی ماکروسکوپی

در پزشکی به مطالعه­ ساختار بیولوژیکی که با چشم غیر مسلح قابل رویت است آناتومی کلان، ماکرو یا توپوگرافیک گفته می‌شود.

بررسی آناتومی کلان شامل کالبدشکافی یا روش ­های غیرتهاجمی است. هدف از آن کسب اطلاعات پیرامون ساختارهای بزرگ اندام و سیستم­‌های بدن است.

دانشمند در کالبدشکافی جسد انسان یا حیوان را می­‌شکافد و اندام­‌هایش را بررسی می‌­کند.

می­‌توان برای بررسی اندام­‌های داخلی حیوانات زنده از آندوسکوپی (وارد کردن لوله­ همراه با دوربین به بدن) استفاده کرد. آندوسکوپی از طریق دهان یا مقعد انجام می­‌شود. بنابراین اغلب دستگاه گوارش مورد توجه است.

روش­‌های غیرتهاجمی­‌تر دیگر نیز وجود دارد. مثلا، متخصص می­‌تواند به­‌منظور بررسی عروق حیوان زنده یا انسان رنگ شفاف به بدن وی تزریق کند که در تکنولوژی عکس‌­برداری مانند آنژیوگرافی سیستم گردش خون را قابل رویت می­‌کند.

روش­‌هایی نظیر ام‌­آرآی، سی­تی ­اسکن و اشعه­ ایکس نیز اطلاعات مربوط به داخل بدن را در اختیار ما قرار می‌­دهند.

دانشجویان پزشکی و دندان­پزشکی به­‌عنوان بخشی از کار عملی در آناتومی کلان انسان، عمل کالبدشکافی را انجام می­‌دهند. ممکن است آن­ ها جسد انسان را کالبدشکافی کنند.

دانشجویان آناتومی کلان باید سیستم‌­های اصلی بدن را یاد بگیرند.

سیستم­ های بدن انسان

بدن انسان از 11 سیستم تشکیل شده است:

  • سیستم پوستی شامل پوست، مو، ناخن و غیره
  • سیستم اسکلتی
  • سیستم عضلانی
  • سیستم لنفاوی
  • سیستم تنفسی
  • سیستم گوارشی
  • سیستم عصبی
  • سیستم اندوکرین که کار تنظیم و تولید هورمون را بر عهده دارد
  • سیستم قلب و عروق
  • سیستم مثانه
  • سیستم تناسلی

با این­که این سیستم‌­های اسامی متختلف دارند، همگی در تعامل با یکدیگر هستند. یعنی همراه یکدیگر کار می­‌کنند و به هم وابسته­‌اند.

آناتومی ماکروسکوپی
به مطالعه­ ساختار بیولوژیکی که با چشم غیرمسلح قابل رویت است آناتومی کلان یا ماکرو گفته می‌شود.

آناتومی میکروسکوپی

به مطالعه­ سلول­‌ها و بافت­‌های حیوانات، انسان­‌ها و گیاهان که با چشم غیر مسلح قابل رویت نیست آناتومی میکروسکوپی، یا بافت‌­شناسی (هیستولوژی) می­‌گویند.

ما با نگاه کردن به بافت زیر میکروسکوپ می­‌توانیم متوجه ساختار، پیوند و تعامل سلول­‌ها با یکدیگر شویم.

مثلا، اگر فرد دچار سرطان باشد، معاینه­ بافت زیر میکروسکوپ عمل سلول­ ها و تاثیر آن روی بافت انسان را نشان می­‌دهد.

در این مرحله برای معاینه­ بافت و سلول از روش­ های بافت شناسی مانند تشریح و لکه­‌گذاری استفاده می­‌شود. سپس بافت یا سلول زیر میکروسکوپ الکترون یا نوری مشاهده می­‌شود.

در عمل تشریح، بافت به تکه‌­های بسیار نازک تقسیم می‌­شود تا مورد معاینه قرار بگیرد. رنگ بافت­‌شناسی به ساختار بیولوژیکی، مانند بافت، اضافه می‌­شود تا رنگ قابل رویت باشد و به­‌خصوص درصورتی که ساختار مورد نظر نزدیک به هم باشند، راحت‌­تر تشخیص داده شود.

بافت‌­شناسی برای درک و پیشرفت علم پزشکی، دام­پزشکی، بیولوژی و دیگر جنبه­‌های علمی ضروری است.

ازجمله کاربردهای بافت‌­شناسی می‌­توان به موارد زیر اشاره کرد:

آموزش: از اسلایدهای بافت­‌شناسی در آزمایشگاه استفاده می­‌شود تا دانشجویان به درک بهتری از ریزساختارهای بافت بیولوژیکی دست پیدا کنند.

تشخیص: از بیمار نمونه بافت، یا بیوپسی گرفته و برای بررسی توسط بافت­‌شناس به آزمایشگاه فرستاده می‌­شود.

تحقیقات قانونی: بررسی میکروسکوپی بافت­‌های بیولوژیکی می­‌تواند به­‌طور مثال علت مرگ ناگهانی فرد را توضیح دهد.

کالبدشکافی: درست مانند تحقیقات قانونی، می‌­توان بافت بیولوژیکی فرد یا حیوان مرده را بررسی کرد تا بازرسان بهتر بتوانند علت مرگ را تشخیص دهند.

باستان­‌شناسی: نمونه‌­های بیولوژیکی از مناطق باستانی اطلاعات مفیدی پیرامون رویدادهای تاریخی یا باستانی در اختیار ما قرار می­‌دهد.

ارتباط علم آناتومی با هیستوپاتولوژی
هیستوپاتولوژی زیرشاخه­ پاتولوژی است و به مطالعه­ بافت و سلول­‌های بیماری زیر میکروسکوپ اطلاق می­‌شود.

هیستوپاتولوژی یا آسیب شناسی بافتی

هیستوتکنیسین­‌ها که تکنیسین هیستولوژی، متخصص هیستولوژی، متخصص زیست­‌پزشکی، متخصص پزشکی یا تکنیسین آزمایشگاه پزشکی نیز نامیده می­‌شوند، در آزمایشگاه بافت­‌شناسی کار می­‌کنند.

این متخصصان با استفاده از مهارت­‌های خاص نمونه بافت­‌های زیستی را که از بیمار، مظنون (درصورتی که آزمایشگاه قانونی باشد) یا اجساد گرفته شده پردازش می­‌کنند. آن­ها به کمک تکنیک­‌های مختلف تکه­‌های کوچکی از بافت را آماده می­‌کنند که بخش نام دارد. سپس تکه­‌های بافت را روی اسلاید قرار می­‌دهند و رنگ بافت‌­شناسی به آن اضافه می‌­کنند. هیستوپاتولوژیست یا پاتولوژیست این اسلایدها را مورد معاینه و بررسی قرار می‌­دهد.

مهارت­‌های بافت‌­شناس باید دقیق و موشکافانه باشد تا نمونه­‌ای که برای معاینه زیر میکروسکوپ در اختیار هیستوپاتولوژیست قرار می­‌دهد بالاترین کیفیت را داشته باشد.

به پزشکی که از دانشکده­ پزشکی فار‌‌غ ­التحصیل شده و سپس در دوره رزیدنتی تخصص پاتولوژی می‌گیرد، پاتولوژیست (آسیب‌شناس) می­‌گویند. فرد باید برای گرفتن تخصص در هر حوزه برنامه­ رزیدنتی را پشت سر بگذارد. این برنامه برای دریافت تخصص پاتولوژی چهار سال است.

آسیب‌­شناس سلول و بافت را معاینه و مشاهدات خود را تفسیر می­‌کند تا او یا دیگران از این اطلاعات برای انتخاب روش درمان بیماری، مشخص کردن نحوه آسیب یا مرگ و غیره استفاده کنند.

هیستوپاتولوژی زیرشاخه­ پاتولوژی است و به مطالعه­ بافت و سلول­‌های بیماری زیر میکروسکوپ اطلاق می­‌شود.

مطالعه­ و تحصیل آناتومی

اکثر مطالعات مربوط به مراقبت‌­های درمانی به آموزش در زمینه­ آناتومی کلان و بافت­‌شناسی احتیاج دارند. پیراپزشک، کارشناس فیزیوتراپی ، کاردرمان، لیست بهترین دکتر ارتوپد و پروتز و محققان زیستی همگی به دانش Anatomy نیاز دارند.

منبع: medicalnewstoday

آیا این مقاله برای شما مفید بود؟

میانگین امتیاز 4.1 / 5. تعداد رای‌ها 56

هنوز امتیازی ثبت نشده

Editorial team
تیم تحریریه درمانکده

تیم تحریریه درمانکده متشکل از نویسندگان باتجربه حوزه سلامت و پزشکی است که به صورت تخصصی به تحریر مقالات با موضوعات پزشکی، سلامت جسم و سلامت روان می‌پردازند. پیشنهاد می‌کنیم که محتوای تخصصی این نویسندگان را از دست ندهید.

مشاهده سایر مطالب
اشتراک در
اطلاع از
guest
(اختیاری)

در صورتی که سوال شما تخصصی هست و به دنبال نظر پزشک متخصص هستید، به بخش مشاوره آنلاین پزشکی مراجعه کنید.

24 پرسش و پاسخ
بیشترین رأی
تازه‌ترین قدیمی‌ترین
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه سؤال ها
مریم سادات ع
مریم سادات ع
9 ماه قبل

ممنون که اطلاعات بسیار مهمی گذاشتیم من کلاس چهارم هستم و توانم این‌ها را در کلاس کنفرانس بدهم

شهر
اصفهان
طاها جون
طاها جون
1 ماه قبل
پاسخ به  مریم سادات ع

مریم میشه من شمارتونو داشته باشم

شهر
تبریز
نور
نور
1 سال قبل

با عرض سلام و احترامات نور هستم یک سوال داشتم در رابطه به سیستم اعضای بدن انسان کی شامل ۱۱ سیستم میباشد ..
ولی ؟
استاد آناتومی ما می‌گوید ۱۲ سیستم میباشد در بدن میشه در این باره معلومات بدهید ..
ویا سیستم ۱۲ هم را اگر هست بگوید ؟
ممنون میشم

شهر
اصفهان
ErFNLnkgHQ
ErFNLnkgHQ
1 سال قبل

CQyzdpehgJwtUMu

fLMKJXgZIO
fLMKJXgZIO
1 سال قبل

ovkNeujORCbGaS

ATwxchuBsM
ATwxchuBsM
1 سال قبل

CimrPDXhSzsb

MqFgLNhZUBXDJvs
MqFgLNhZUBXDJvs
1 سال قبل

MIefCUPKQltzSwi

WgVBbchtxH
WgVBbchtxH
1 سال قبل

UolzihKDjedBcGRb

lhQqbnemR
lhQqbnemR
1 سال قبل

BTMoIJdUQA

QLKlJghI
QLKlJghI
2 سال قبل

EFqJxXwinMsNQPTl

lqEgpmbQneHY
lqEgpmbQneHY
2 سال قبل

xzEkisrPfGhLUM

nigsIHohKVBrv
nigsIHohKVBrv
2 سال قبل

pHTUvAhxNaWE

svgPxQoB
svgPxQoB
2 سال قبل

uloBsnObkSCt

BEQSmTnDsjhO
BEQSmTnDsjhO
2 سال قبل

ZiXktlVSImQ

XMlYSWTJPiR
XMlYSWTJPiR
2 سال قبل

KDincHYNqkFAEMy

pwBshkaAq
pwBshkaAq
2 سال قبل

FYRlcvfK

WzyqtwRNQBXJau
WzyqtwRNQBXJau
2 سال قبل

JkWOUZtljxrwPhTK

ipdhBVeSjDQnI
ipdhBVeSjDQnI
2 سال قبل

tdVhcyfAYDI

MpWshQrzAdHja
MpWshQrzAdHja
2 سال قبل

PKgHDcQZjf

بدون نام
بدون نام
2 سال قبل

عالی بود

ارتیمیس
ارتیمیس
2 سال قبل

بسیار مفید بود سپاس

Sadegh
Sadegh
2 سال قبل
پاسخ به  ارتیمیس

سلام
استادارجمند
این مکمل ها ازنوع درجه کیفی BوCوروبه پایین که بایه هزینه خیلی جزوعی ودادن به ازمایشگاه میشه به اصالتش پی برد.توصیه میکنم دوستان حالاکه دارید هزینه میکنید ازکمپانی های بزرگ وبرندهای جهانی مثل
Black wolf.mx3.stim.یامحصولات وpro lab pro و…
این محصولات تا ۹۰درصدازموادطبیعی تشکیل شده
پرورش اندام ورزش انی دریک روزنیست ،حاصلش یک عمرهمراهتون می مونه،
برای همتون ارزوی موفقیت دارم

ارتیمیس
ارتیمیس
2 سال قبل

بسیار مفید بود سپاس

Sadegh
Sadegh
2 سال قبل
پاسخ به  ارتیمیس

برندهای درپیتی
چراشرکتهای امریکایی وایتالیاوفرانسه ومجارکه درجهان اولین حرف ومیزنن باهات قراردادنبستن,
دوبیس وژن استارو…بچه مردم وبه فنا ندین