وقتی دستگاه تنفسی نتواند کربن‌دی‌اکسید را از خون خارج کند، این گاز در بدن جمع شده و نارسایی مزمن دستگاه تنفسی رخ می‌دهد. این نارسایی به هنگام ناتوانایی دستگاه تنفسی در دریافت اکسیژن کافی نیز رخ می‌دهد، که این حالت منجر به کاهش سطح اکسیژن خون خواهد شد. با درمانکده همراه باشید.
نارسایی دستگاه تنفسی
نارسایی دستگاه تنفسی می‌تواند حاد یا مزمن باشد. نارسایی حاد دستگاه تنفسی یک بیماری کوتاه مدت است. این بیماری به صورت ناگهانی اتفاق می‌افتد و با فوریت‌های پزشکی درمان میشود. اگرچه نارسایی مزمن دستگاه تنفسی یک بیماری مداوم است. این بیماری با گذشت زمان ایجاد میشود و به درمان طولانی‌مدت نیاز دارد.
نارسایی مزمن دستگاه تنفسی زمانی اتفاق می‌افتد که مجاری تنفسی ریه‌ها تنگ شوند. تنگی این مجاری منجر به کاهش حرکت هوا در بدن و ورود کمتر اکسیژن به بدن و خروج کمتر کربن‌دی‌اکسید از بدن میشود.
نارسایی مزمن دستگاه تنفسی با عنوان نارسایی هایپوکسمی یا هایپرکاپنیک نیز شناخته میشود. سطح پایین فشار خون می‌تواند منجر به نارسایی هایپوکسمی شود. سطح بالای کربن‌دی‌اکسید نیز می‌تواند منجر به نارسایی هایپرکاپنیک دستگاه تنفسی شود.
مشاهده بیشتر : بهترین دکتر متخصص آلرژی
علائم نارسایی مزمن دستگاه تنفسی چیست؟
ممکن است علائم نارسایی مزمن دستگاه تنفسی در ابتدا قابل تشخیص نباشد. این علائم معمولاً به آرامی و در بلندمدت ایجاد می‌شوند. این علائم می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- مشکلات تنفسی و یا تنگی نفس، به ویژه در مواقعی که فرد فعالیت دارد.
- سرفه خلط دار
- خس‌خس سینه
- تغییر رنگ پوست، لب‌ها و ناخن‌ها به آبی
- تنفس تند و سریع
- خستگی
- اظطراب
- گیجی
- سردرد روزانه
نارسایی مزمن دستگاه تنفسی یک بیماری جدی است که با گذشت زمان بدتر میشود. با افزایش شدت بیماری، احتمال غیرطبیعی شدن ضربان قلب، توقف تنفس و یا به کما رفتن در بین افراد مبتلا وجود دارد.
چه چیزی منجر به نارسایی مزمن دستگاه تنفسی میشود؟
برخی از بیماری‌های ریوی می‌توانند منجر به نارسایی مزمن دستگاه تنفسی شوند. بیماری‌های تاثیرگذار بر روی مغز، ماهیچه‌ها، استخوان‌ها و یا بافت‌های احاطه‌کننده دستگاه تنفسی می‌توانند منجر به نارسایی مزمن دستگاه تنفسی شوند.
بیماری‌ها و شرایطی که منجر به نارسایی مزمن دستگاه تنفسی می‌شوند معمولاً شامل موارد زیر هستند:
- بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)
- ذات‌الریه پیچیده
- فیبروز سیستیک
- آسیب به نخاع
- سکته
- دیستروفی عضلانی
- ALS (بیماری لو گریگ)
- آسیب به قفسه سینه
- سومصرف مواد مخدر یا الکل
- سیگارکشیدن
نارسایی مزمن دستگاه تنفسی چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشک با معاینه فیزیکی و پرسیدن چند سوال در رابطه با علائم و سابقه بیماری می‌تواند نارسایی مزمن دستگاه تنفسی را تشخیص دهد. احتمال دارد برای تایید تشخیص بیماری چند آزمایش انجام دهید. این کار را می‌توان قبل از وخیم‌شدن بیماری انجام داد.
سابقه پزشکی
پزشک سوالاتی را دررابطه با بیماری‌های ریوی و شرایط کنونی بیمار و سابقه پزشکی وی مطرح خواهد کرد تا اطلاعاتی را در رابطه با وضعیت بیمار جمع‌آوری کند.
معاینه فیزیکی
به هنگام معاینه فیزیکی پزشک از وسیله‌ای با نام استتوسکوپ برای گوش‌دادن به صداهای غیرطبیعی ریه و قلب شما استفاده خواهد کرد.
آزمایش پالس اکسیمتری
پالس اکسیمتری آزمایشی ساده و بدون درد است که نشان می‌دهد کیفیت ارسال اکسیژن به نقاط مختلف بدن به چه صورت است. پزشک سنسور کوچکی را بر روی انگشت و یا لاله‌گوش شما قرار داده و مشخص می‌کند که میزان اکسیژن دریافتی شما کافی است یا خیر؟ در افراد سالم، میزان اشباع اکسیژن عادی در حدود 96 تا 100 درصد است. هردرصدی کمتر از 90 درصد نشان‌دهنده‌ی پایین و غیرعادی بودن سطح اکسیژن خون است.
آزمایش گاز خون شریانی
آزمایش گاز خون شریانی روشی آسان و ایمن برای اندازه‌گیری میزان اکسیژن و کربن‌دی‌اکسید خون می‌باشد. این آزمایش میزان PH و یا اسیدی بودن خون را نیز اندازه‌گیری می‌کند. در این آزمایش پزشک از شریان مچ دست شما خون می‌گیرد. خون گرفته شده برای بررسی‌های بیشتر به آزمایشگاه ارسال میشود. نتیجه این آزمایش میزان اکسیژن و کربن‌دی‌اکسید خون شما و مواد تشکیل دهنده آن را مشخص خواهد کرد.
تصویربرداری
برای مشاهده بهتر وضعیت ریه‌ها پزشک می‌تواند از سیتیاسکن و یا تصویر اشعه ایکس استفاده کند. این تصاویر می‌توانند علل نارسایی مزمن دستگاه تنفسی را مشخص کنند.
برونکوسکوپی
برونکوسکوپ ابزاری سبک، انعطاف‌پذیر و باریکی است که می‌توان آن را به مجاری تنفسی و ریه‌ها وارد کرد. با استفاده از این آزمایش پزشکان می‌توانند مجاری تنفسی و ریه‌ها را به وضوح مشاهده کنند و از بافت‌های این ناحیه نمونه‌برداری انجام دهند.
نارسایی مزمن دستگاه تنفسی چگونه درمان میشود؟
اگرچه نارسایی مزمن دستگاه بیماری یک فوریت پزشکی است و باید در بیمارستان درمان شود، اما با توجه به علت آن می‌توان این بیماری را در خانه نیز درمان کرد. متخصصان پزشکی می‌توانند در موارد شدید این بیماری راهکارهایی را برای مدیریت شرایط ارائه کنند.
گزینه‌های موجود برای درمان این بیماری عبارت‌اند از:
- درمان علت ایجاد نارسایی دستگاه تنفسی
- خارج کردن کربن‌دی‌اکسید اضافی از خون
- افزایش سطح اکسیژن خون
۱. اکسیژنتراپی
اگر خون شما اکسیژن کافی نداشته باشد روش اکسیژنتراپی برایتان در نظر گرفته میشود. اکسیژنتراپی میزان اکسیژن خون شما را از طریق استنشاق افزایش می‌دهد. اکسیژن از یک مخزن و به وسیله‌ی یک لوله به ریه‌های شما می‌رسد. گاز اکسیژن به وسیله‌ی یک ماسک، لوله‌های بینی و یا لوله‌های بزرگتری که وارد مجاری تنفسی شما می‌شوند به ریه‌ها می‌رسند. دستگاه‌های اکسیژن کوچک و قابل حملی نیز موجود هستند که می‌توان آن‌ها را در کیف‌دوشی حمل کرد.
مشاهده بیشتر : لیست دکتر فوق متخصص ریه
۲. تراکئوستومی
ممکن است در موارد شدید بیماری نارسایی مزمن دستگاه تنفسی به تراکئوستومی نیاز پیدا کنید. در این روش، پزشک لوله‌ای را در نای قرار می‌دهد تا تنفس شما ساده‌تر شود. پس از ایجاد برشی در قسمت جلویی گردن و بر روی نای، لوله در محل مورد نظر قرار داده میشود. این لوله می‌تواند موقتی یا دائمی باشد.
۳. تنفس مکانیکی
درصورتی که نارسایی مزمن دستگاه تنفسی به وسیله سایر روش‌های درمانی بهبود پیدا نکند، پزشک از یک دستگاه تنفس استفاده خواهد کرد. این ماشین با فرو کردن لوله‌ها از طریق دهان یا بینی به درون نای، اکسیژن مورد نیاز ریه‌ها را تامین می‌کند. از آنجایی که دستگاه تنفس هوا را مستقیماً وارد شش‌ها می‌کند، مجبور نخواهید بود به سختی تنفس کنید. با توجه به شدت بیماری می‌توان از دستگاه تنفس برای کمک به تنفس و یا انجام تمامی مراحل تنفسی استفاده کرد. سایر دستگاه‌های تنفسی کمکی شامل دستگاه تنفسی غیرتهاجمی NIV) BiPAP) و CPAP می‌باشند. این موارد می‌توانند گزینه‌های مناسبی برای استفاده بلندمدت باشند.
عوارض احتمالی نارسایی مزمن دستگاه تنفسی چیست؟
معمولاً درمانی برای نارسایی مزمن دستگاه تنفسی وجود ندارد، با این حال علائم این بیماری با استفاده از روش‌های درمانی مختلف قابل کنترل هستند. در صورتی که به بیماری ریوی بلندمدت، مانند COPD یا آمفیزم مبتلا هستید برای تنفس به کمک مداوم نیاز پیدا خواهید کرد. میزان این کمک به علت بیماری، وضعیت سلامت جسمانی و سرعت درمان شما بستگی خواهد داشت.
سخن نهایی
درباره نارسایی مزمن دستگاه تنفسی، راه‌های تشخیص و درمان آن مطالعه کردید. در همین راستا، برای آگاهی و اطلاعات بیشتر درباره نارسایی دستگاه تنفسی یا درمان آن زیر نظر پزشک، می‌توانید از سایت درمانکده به صورت آنلاین نوبت بگیرید و با پزشک در ارتباط باشید.
منبع: Healthline
