دیکلوفناک چیست؟ یک مسکن قوی برای درمان دردهای مفصلی

مقاله توسط پزشک درمانکده تایید شد
دکتر حامد باباخانیان
تخصص: عمومی

دیکلوفناک یک داروی مسکن پرکاربرد است که پزشکان اغلب از آن برای تسکین درد ناشی از آرتروز و روماتیسم استفاده می‌کنند. این ۲ بیماری معمولا سالمندان را تحت تاثیر قرار می‌دهند و باعث تورم، سفتی و درد مفاصل می‌شوند. برای اینکه بدانید دیکلوفناک چیست و چه تاثیری روی بدن دارد، توصیه می‌کنیم این مقاله از مجله درمانکده را تا انتها بخوانید. در این مقاله، شما را با نحوه مصرف این دارو، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن آشنا می‌کنیم.

توضیحات دکتر حامد باباخانیان، پزشک عمومی، درباره داروی دیکلوفناک

اطلاعات شناسنامه‌ای دیکلوفناک

عناوین مرتبط با شناسنامه داروتوضیحات
چکیده راهگشای دارودیکلوفناک یک داروی ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID) است که برای درمان آرتروز و روماتیسم تجویز می‌شود.
نام دارواین دارو با نام دیکلوفناک (Diclofenac) شناخته می‌شود.
بک‌گراند داروDiclofenac  با مهار آنزیم‌های سیکلواکسیژناز به کنترل التهاب و درد کمک می‌کند. این دارو در اواخر قرن ۲۰ میلادی به بازار عرضه شد.
نوع دارواین دارو از نوع مولکول کوچک (Small molecule) است.
گروه داروDiclofenac یک داروی تاییدشده است. سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) در سال ۱۹۸۸ استفاده از این دارو را تایید کرد.
ساختار دارو دیکلوفناک
فرمول شیمیاییC14H11Cl2NO2
داروهای هم گروهمفنامیک اسید، ایندومتاسین، پیروکسیکام، ناپروکسن، ایبوپروفن، کتورولاک و ملوکسیکام
فرم‌های موجود داروقرص، کپسول، آمپول، شیاف، پماد و قطره چشمی

نام برندهای داروی دیکلوفناک

این دارو با نام‌های تجاری مختلف به فروش می‌رسد. در ادامه می‌توانید با تعدادی از این نام‌ها آشنا شوید:

  • کمیفناک
  • کموفناک
  • ولدیک
  • دیکلوکیم
  • دیکلوتارد
  • دیکلوتان
  • ولتارن
  • دیکلورن
  • لوفدیک
  • آلفن
  • لوفدیک

بیشتر بخوانید: قرص باکلوفن چیست؟ از شر گرفتگی عضلات خلاص شوید

کاربرد داروی دیکلوفناک

از خواص مصرف دیکلوفناک در بیماران مبتلا به آرتریت (روماتیسم و آرتروز) برای کاهش درد، تورم و سفتی مفاصل استفاده می‌شود. البته گاهی‌اوقات ممکن است پزشکان Diclofenac را برای کنترل علائم سایر بیماری‌ها هم تجویز کنند.

تصویر بیمار مبتلا به آرتروز
بیماران مبتلا به آرتریت از Diclofenac برای تسکین درد مفاصل خود استفاده می‌کنند.

این دارو اغلب به صورت خوراکی استفاده می‌شود، اما به شکل آمپول، پماد موضعی و قطره چشمی هم در دسترس است. پماد دیکلوفناک به تسکین درد مفاصل و درمان بیماری کراتوز اکتینیک (AK) کمک می‌کند. کراتوز اکتینیک عارضه‌ای است که باعث ایجاد ضایعات زبر و پوسته پوسته روی پوست افراد مسن می‌شود.

قطره چشمی این دارو می‌تواند درد و تورم ناشی از جراحی چشم و علائم چشمی مرتبط با حساسیت‌های فصلی را کاهش دهد.

روش مصرف دیکلوفناک

در مورد نحوه مصرف قرص دیکلوفناک برای کمر درد و سایر بیماری‌ها باید با پزشک مشورت کنید. با این حال، معمولا باید این دارو را ۲ تا چهار بار در روز همراه با یک لیوان آب بخورید. شما می‌توانید Diclofenac را همراه با غذا یا بدون آن مصرف کنید، اما بعد از خوردن دارو تا ۱۰ دقیقه دراز نکشید. اگر بعد از مصرف Diclofenac عوارض جانبی خفیف مثل حالت تهوع یا درد شکم را تجربه کردید، مصرف دارو همراه با غذا احتمالا می‌تواند به رفع این علائم کمک کند.

قرص Diclofenac را به طور کامل ببلعید و از خرد کردن، جویدن یا شکستن آن خودداری کنید. انجام این کار می‌تواند ناراحتی معده را افزایش دهد. برای اینکه بیشترین بهره را از مصرف دارو ببرید، بهتر است آن را هر روز در ساعت‌های مشخص بخورید. اگر به آرتریت مبتلا هستید، تقریبا ۲ هفته بعد از مصرف منظم دارو اثربخشی آن مشخص می‌شود.

بیشتر بخوانید: قرص متوکاربامول چیست؟ کاربرد و 13 مورد از عوارض جانبی آن

شایع‌ترین عوارض جانبی          

Diclofenac ممکن است عوارض جانبی خفیف یا جدی ایجاد کند. در ادامه می‌توانید تعدادی از شایع‌ترین عوارض این دارو را مشاهده کنید.

عوارض جانبی خفیف

عوارض خفیف دیکلوفناک شامل موارد زیر است:

  • درد شکم
  • اسهال
  • سرگیجه
  • احتباس مایعات
  • احساس خواب‌آلودگی
  • ریزش مو
  • سردرد
  • سوزش سر دل
  • خارش پوست
  • حالت تهوع و استفراغ
  • واکنش آلرژیک خفیف

بیشتر این عوارض جانبی طی چند روز تا چند هفته برطرف می‌شوند. با این حال اگر شدیدتر شدند یا از بین نرفتند، با داروساز یا پزشک صحبت کنید.

اینفوگرافی درباره عوارض خفیف دیکلوفناک
معمولا عوارض خفیف Diclofenac خودبه‌خود برطرف می‌شوند.

بیشتر بخوانید: قرص مونته لوکاست چیست؟

عوارض جانبی جدی

عوارض جدی Diclofenac رایج نیستند، اما احتمال وقوع آن‌ها وجود دارد. در صورت بروز مشکلات زیر فورا به پزشک مراجعه کنید یا با اورژانس (تلفن ۱۱۵) تماس بگیرید:

  • تغییر در سطح سلول‌های خونی از جمله ترومبوسیتوپنی (کاهش پلاکت‌ها)
  • مشکلات تنفسی مانند تنگی نفس یا آسم
  • مشکلات قلبی از جمله فشار خون بالا
  • خونریزی در دستگاه گوارش
  • مشکل در بلع
  • تغییرات شنوایی
  • خستگی غیر عادی
  • افزایش وزن ناگهانی
  • مشکلات کلیوی (تغییر حجم ادرار یا ادرار خون‌آلود)
  • مشکلات کبدی (حالت تهوع، استفراغ مداوم، از دست دادن اشتها، ادرار تیره و زرد شدن پوست یا چشم‌ها)
  • تغییرات خلقی مانند اضطراب یا افسردگی
  • واکنش آلرژیک شدید از جمله واکنش‌های شدید پوستی

بیشتر بخوانید: قرص سلکوکسیب چیست؟ از درمان دردهای مفصلی تا کاهش دردهای قاعدگی

موارد احتیاط پیش از مصرف

اگر به داروی خاصی حساسیت دارید یا به آسم، اختلالات خونی، بیماری قلبی، بیماری کبدی و مشکلات گوارشی مبتلا هستید، این موضوع را قبل از تجویز دارو به پزشک اطلاع دهید. که می‌توانید از طریق امکان مشاوره آنلاین با دکتر ارتوپد یا دکتر روماتولوژی آنلاین از آن‌ها در این خصوص راهنمایی کسب کنید.

Diclofenac به ندرت ممکن است خطر حمله قلبی یا سکته مغزی را افزایش دهد. این عارضه می‌تواند در حین مصرف دارو در هر زمانی اتفاق بیفتد، اما در صورت مصرف طولانی‌مدت احتمال وقوع آن بیشتر است. این مشکل در سالمندان، بیماران قلبی و افراد دارای عوامل خطر بیماری قلبی (برای مثال کسانی که سیگار می‌کشند یا به دیابت مبتلا هستند) شایع‌تر است.

Diclofenac ممکن است باعث خواب‎‌آلودگی، سرگیجه یا تاری دید شود. بهتر است در حین مصرف این دارو الکل ننوشید، رانندگی نکنید یا فعالیتی انجام ندهید که به هوشیاری کامل نیاز داشته باشد. نوشیدنی‌های الکلی باعث تشدید عوارض جانبی Diclofenac می‌شوند.

این دارو ممکن است شما را نسبت به نور خورشید حساس‌تر کند. بنابراین لازم است مدت زمان مواجهه با نور آفتاب را کاهش دهید و هنگام بیرون رفتن از منزل از کرم ضد آفتاب استفاده کنید و لباس مناسب بپوشید. اگر در حین مصرف دارو دچار آفتاب‌سوختگی شدید، فورا به پزشک اطلاع دهید.

بیشتر بخوانید: شربت ایبوپروفن برای چیست؟

تصویر نور خورشید
در حین مصرف Diclofenac حتما ضد آفتاب بزنید.

تداخلات دارویی دیکلوفناک

بعضی از داروها می‌توانند نحوه عملکرد Diclofenac را تغییر دهند یا باعث تشدید عوارض جانبی آن شوند. به همین دلیل، لازم است که قبل از مصرف دیکلوفناک فهرست تمام داروها و مکمل‌های مصرفی خود را در اختیار پزشک یا داروساز قرار دهید. بعضی از داروهایی که ممکن است با Diclofenac تداخل داشته باشند عبارت‌اند از:

  • آلیسکیرن
  • مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین II مثل لوزارتان و والزارتان
  • سیدوفوویر
  • کورتیکواستروئیدها مانند دگزامتازون و پردنیزون
  • لیتیوم
  • دیورتیک‌ها از جمله فوروزماید
  • داروهای ضد پلاکت مثل وارفارین

بیشتر بخوانید: قرص ملوکسیکام چیست؟ دارویی برای تسکین دردهای انواع آرتریت

قیمت داروی دیکلوفناک

Diclofenac یک داروی ارزان‌قیمت است. بنابراین در صورت نیاز، می‌توانید آن را به راحتی تهیه کنید.

فعل و انفعالات دیکلوفناک در بدن

Diclofenac یک داروی ضد التهاب غیر استروئیدی است. این دارو فعالیت آنزیم‌های سیکلواکسیژناز را مهار می‌کند و تولید مواد شیمیایی التهابی را در بدن کاهش می‌دهد. در نتیجه، می‌تواند التهاب، درد و تب را تسکین دهد.

بیشتر بخوانید:روش مصرف پرگابالین

افراد آسیب‌پذیر

اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، قبل از مصرف Diclofenac با پزشک مشورت کنید. این دارو ممکن است به جنین آسیب برساند و مشکلاتی را در زایمان طبیعی ایجاد کند. به همین دلیل، مصرف آن از هفته ۲۰ بارداری تا زمان زایمان توصیه نمی‌شود. اگر پزشک تشخیص دهد که باید از این دارو بین هفته‌های ۲۰ تا ۳۰ بارداری استفاده کنید، برای شما کمترین دوز موثر را تجویز می‌کند. استفاده از Diclofenac پس از هفته ۳۰ بارداری ممنوع است.

این دارو به شیر مادر منتقل می‌شود، اما مشخص نیست که آیا به شیرخوار آسیب می‌رساند یا خیر. قبل از شیردهی با پزشک درباره عوارض احتمالی Diclofenac مشورت کنید.

بیشتر بخوانید:کاربرد قرص ایندومتاسین چیست؟

کلام پایانی

اگر دکتر روماتولوژی یا دکتر ارتوپد برای شما دیکلوفناک تجویز کرده است، دارو را طبق دستور مصرف کنید و دوز آن را تغییر ندهید. اگر یک نوبت مصرف دارو را فراموش کردید، به محض یادآوری، آن را بخورید. اما اگر زمان مصرف دوز بعدی نزدیک است، از این کار بپرهیزید و فقط دوز بعدی را مصرف کنید.

چنانچه برای استفاده از آمپول دیکلوفناک یا سایر اشکال این دارو به راهنمایی نیاز دارید، به سایت درمانکده مراجعه کنید. در درمانکده می‌توانید با بهترین متخصصان آشنا شوید و با آن‌ها مشورت کنید.

بیشتر بدانید:روش مصرف قرص تیزانیدین

سوالات متداول

دیکلوفناک از چی درست میشه؟

دیکلوفناک سدیم ماده موثره موجود در این دارو است.

داروی دیکلوفناک ۵۰ برای چیست؟

این دارو اغلب برای کاهش درد ناشی از آرتریت تجویز می‌شود. البته بعضی از پزشکان از آن برای تسکین سایر دردها هم استفاده می‌کنند.

آیا می‌توان از دیکلوفناک برای درد کلیه، دندان درد و سردرد هم استفاده کرد؟

FDA استفاده از این دارو را برای درمان علائم آرتریت تایید کرده است، اما ممکن است پزشکان از دیکلوفناک برای سردرد هم استفاده کنند. گاهی‎‌اوقات هم دیکلوفناک برای دندان درد مورد استفاده قرار می‌گیرد.

شیاف دیکلوفناک 50 برای چه سنی مناسب است؟

هم کودکان و هم بزرگسالان می‌توانند از این دارو استفاده کنند. با این حال، باید در مورد عوارض آن برای کودکان با پزشک مشورت کنید.

آیا شیاف دیکلوفناک برای تب کودکان موثر است؟

بله. شما می‌توانید زیر نظر پزشک از شیاف Diclofenac برای مثال شیاف دیکلوفناک 100 برای کودکان استفاده کنید. پزشک دوز مناسب دارو را با توجه به سن و وزن کودک مشخص می‌کند.

چند دقیقه بعد از شیاف دیکلوفناک دستشویی برویم؟

بعد از اینکه شیاف را داخل راست‌روده قرار دادید، چند دقیقه دراز بکشید و حداقل به مدت یک ساعت از رفتن به سرویس بهداشتی خودداری کنید تا دارو جذب شود.

عوارض خوردن زیاد قرص دیکلوفناک چیست؟

زیاده‌روی در مصرف این دارو با خواب‌آلودگی، خستگی شدید، حالت تهوع، استفراغ و معده درد همراه است و می‌تواند به عوارض جدی مثل نارسایی کلیه و کما منجر شود.

منابع: go.drugbank, webmd, medicalnewstoday

آیا این مقاله برای شما مفید بود؟

میانگین امتیاز 4.7 / 5. تعداد رای‌ها 18

هنوز امتیازی ثبت نشده

elh.zamani@yahoo.com
الهام زمانی

الهام زمانی هستم. در رشته تغذیه در مقطع فوق لیسانس تحصیل کردم و به دلیل علاقه‌ای که به نوشتن دارم وارد حوزه تولید محتوا شدم. خوشحالم که با نوشتن مطالب به‌روز و قابل فهم، ضمن آموختن چیزهای جدید به افزایش آگاهی جامعه درباره بیماری‌ها و سبک زندگی سالم کمک می‌کنم.

مشاهده سایر مطالب
اشتراک در
اطلاع از
guest
(اختیاری)

در صورتی که سوال شما تخصصی هست و به دنبال نظر پزشک متخصص هستید، به بخش مشاوره آنلاین پزشکی مراجعه کنید.

1 پرسش و پاسخ
بیشترین رأی
تازه‌ترین قدیمی‌ترین
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه سؤال ها