با اینکه عوامل و فاکتورهای بسیاری می‌توانند باعث خارش شوند؛ اما خارش پوست (Itchy Skin) یکی از علائم رایج آلرژی غذایی (Food Allergy) است. حال این سوال مطرح می‌شود که چه غذایی باعث خارش بدن می‌شود. آلرژی غذایی معمولاً در اثر مصرف پروتئین‌های خاص ایجاد می‌شود. هم‌چنین، کمبود برخی ویتامین‌ها در بدن می‌تواند باعث خارش پوست شود.
سیستم ایمنی بدن این پروتئین‌ها را به‌عنوان مهاجم شناسایی کرده و آنتی‌بادی‌هایی (Antibodies) را برای مبارزه با آن‌ها تولید می‌کند. بهترین شیوه برای جلوگیری از آلرژی غذایی و خارش پوست، شناسایی غذاهایی است که به‌طور بالقوه باعث آلرژی می‌شوند. در این مقاله از مجله درمانکده می‌توانید با انواع غذاهای حساسیت‌زا که باعث خارش پوست می‌شوند، آشنا شوید.
بیشتر بدانید: لیست مواد غذایی آلرژی زا چیست؟
چه غذاهایی باعث خارش پوست می‌شود؟
معمولی‌ترین واکنش بدن به مواد غذایی آلرژی‌زا، خارش پوست است. برخی از غذاها بیشتر از سایرین مستعد ایجاد واکنش آلرژیک هستند. در ادامه می‌توانید با 9 مادۀ غذایی که 90 درصد آلرژی‌های غذایی را تشکیل می‌دهند، آشنا شوید.
بیشتر بدانید: بیماری آسم چیست؟
1. سویا
آلرژی به سویا در میان نوزادان و کودکان بسیار شایع است. هم‌چنین، تخمین زده می‌شود که حدود 5 درصد از جمعیت عمومی کرۀ زمین به سویا حساسیت دارند. این آلرژی به‌دلیل واکنش به پروتئین‌های موجود در سویا اتفاق افتاده و می‌تواند عوارض جانبی متعددی برای فرد ایجاد کند. برخی از عوارض آلرژی به سویا، عبارت‌اند از:
- درماتیت آتوپیک (Atopic Dermatitis) که با خارش و التهاب پوست بروز پیدا می‌کند
- تورم و احساس سوزن‌سوزن شدن در دهان
- احساس درد در معده
- خس‌خس سینه (Wheezing).
افراد مبتلا به آلرژی سویا می‌بایست از تمام محصولات مبتنی بر سویا اجتناب کنند. با این حال، این افراد می‌توانند برخی از مواد فرآوری شده مانند روغن سویای تصفیه شده را با احتیاط لازم مصرف کنند.
در صورت لزوم می توانید با دکتر ایمونولوژی آنلاین مشورت کنید و هم می توانید به صورت حضوری به متخصص ایمونولوژِی مراجعه کنید.
2. بادام‌زمینی
آلرژی به بادام‌زمینی یکی از شایع‌ترین و خطرناک‌ترین آلرژی‌های غذایی است. تحقیقات نشان می‌دهند، پروتئین‌های خاصی در بادام‌زمینی وجود دارند که می‌توانند باعث تحریک سیستم ایمنی و ترشح آنتی‌بادی در بدن شوند. حساسیت به بادام‌زمینی، عوارضی از جمله موارد زیر ایجاد می‌کند.
- بثورات پوستی (Skin Rashes)
- تورم زیر پوست
- خس‌خس سینه
- تنگی نفس (Shortness of Breath)
- مشکلات گوارشی (Digestive Issues)
- آنافیلاکسی (Anaphylaxis)
- افزایش خطر واکنش‌های آلرژیک در افراد مبتلا به آسم (Asthma).
روغن بادام‌زمینی بسیار تصفیه شده ممکن است برای کسانی که به بادام‌زمینی حساسیت دارند، بی‌خطر باشد. با این حال، قبل از اضافه کردن محصولات مبتنی بر بادام‌زمینی به رژیم غذایی خود، با پزشک مشورت کنید.
بیشتر بدانید: تغذیه ناسالم چیست؟
3. انواع صدف
صدف‌ها شامل انواع غذاهای دریایی با پوستۀ سخت هستند. میگو، خرچنگ، صدف و ماهی مرکب از جمله غذاهایی هستند که باعث ایجاد آلرژی در افراد می‌شوند. آلرژی به صدف‌ها معمولاً به‌دلیل نوعی پروتئین به‌نامِ تروپومیوزین (Tropomyosin) ایجاد می‌شود. واکنش آلرژیک به صدف می‌تواند علائم زیر را ایجاد کند:
- کهیر (Hives)
- بثورات پوستی
- خارش (Itching)
- کاهش فشار خون
- خس‌خس سینه
- آنافیلاکسی.
آنافیلاکسی، در موارد شدید می‌تواند باعث ایجاد آسیب‌های شدید یا حتی مرگ شود؛ بنابراین اگر به مادۀ غذایی خاصی حساسیت دارید، قبل از مصرف آن با پزشک مشورت کنید.
بیشتر بدانید: لیفت صورت به چه علت انجام می شود؟
4. گندم
آلرژی به گندم یکی از شایع‌ترین آلرژی‌های غذایی بوده و 1 درصد از جمعیت عمومی کرۀ زمین را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. واکنش‌های آلرژیک به گندم می‌تواند با خوردن یا استنشاق آن ایجاد شود. آلرژی به این مادۀ غذایی به‌دلیل پروتئین‌های موجود در آن، مانند آلبومین (Albumin)، گلیادین (Gliadin)، گلوبولین (Globulin) و گلوتن (Gluten) ایجاد می‌شود.
برخی تحقیقات نشان می‌دهد که آلرژی به گندم در میان افرادی که بیماری‌های زمینه‌ای مانند آسم، اگزما (Eczema) یا آلرژی‌های فصلی (Seasonal Allergies) دارند، شایع‌تر است. برخی از عوارض آلرژی به گندم عبارت‌اند از:
- خارش پوست
- ناراحتی گوارشی
- مشکلات تنفسی.
کسانی که به گندم حساسیت دارند باید از تمام غذاهای حاوی گندم، از جمله نان، آرد، پاستا، کراکر و بلغور خودداری کنند. هم‌چنین، این افراد می‌بایست برچسب‌های مواد غذایی را به دقت بخوانند؛ زیرا گندم گاهی در محصولاتی، مانند سس، سوپ‌های آماده و گوشت‌های فرآوری شده نیز استفاده می‌شود.
بیشتر بدانید: بوتاکس صورت چیست؟
5. شیر گاو
شیر گاوه یکی از غذاهایی است که باعث خارش پوست شده و حساسیت به آن در میان نوزادان و کودکان بسیار شایع است. پروتئین‌های وی (Whey) و کازئینِ (Casein) موجود در شیر گاو عامل اصلی واکنش‌های آلرژیک به این مادۀ غذایی هستند. برخی از عوارض حساسیت به شیر گاو عبارت‌اند از:
- تورم لب‌ها، زبان یا گلو
- خارش یا سوزن‌سوزن شدن پوست اطراف دهان
- استفراغ و اسهال
- احساس درد در معده
- خس‌خس سینه
- آنافیلاکسی.
6. تخم مرغ
آلرژی به تخم‌مرغ معمولاً به‌خاطر پروتئین‌های موجود در سفیدۀ آن، از جمله اووالبومین (Ovalbumin)، اووترانسفرین (Ovotransferrin) و اوموسین (Ovomucin) به وجود می‌آید. یکی از علائم اصلی آلرژی به تخم‌مرغ، کهیر بوده و می‌تواند باعث خارش، قرمزی و تورم پوست شود. هم‌چنین، حساسیت به تخم‌مرغ ممکن است باعث طیفی از مشکلات گوارشی، از جمله استفراغ، اسهال و درد معده شود.
7. آجیل‌های درختی
اصطلاح «آجیل درختی» به آجیل‌هایی اطلاق می‌شود که روی درختان رشد می‌کنند، از جمله بادام، بادام هندی، گردو، پسته و فندق. آلرژی به این آجیل‌ها بسیار رایج بوده و تقریباً 4.9 درصد از جمعیت جهان را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. واکنش آلرژیک به‌دلیل وجود پروتئین‌های اولئوزین (Oleosin)، لگومین (Legumin)، ویسیلین (Vicilin) و آلبومین در آجیل‌های درختی، ایجاد می‌شود.
برخی از علائم ناشی از واکنش آلرژیک به آجیل‌های درختی، عبارت‌اند:
- خارش پوست
- سوزن‌سوزن شدن
- قرمزی پوست
- تورم بافت دهان.
8. ماهی
اغلب افراد به ماهی‌های باله‌دار، مانند ماهی تن، سالمون، گربه‌ماهی و ماهی کاد حساسیت دارند. آلرژی به این ماهی‌ها، اغلب به‌دلیل پروتئین پاروالبومین (Parvalbumin) ایجاد می‌شود. واکنش آلرژیک به این ماهی‌ها باعث بروز علائمی، مانند کهیر، خارش پوست، درد معده و احتقان (گرفتگی بینی) می‌شود.
9. کنجد
کنجد در بسیاری از محصولات، از جمله غذا، دارو، لوازم آرایشی و غذای حیوانات خانگی استفاده می‌شود و آلرژی به آن بسیار شایع است. علائم حساسیت به کنجد از بثورات پوستی خفیف و خارش تا آنافیلاکسی متغیر است. اگر به این دانه گیاهی حساسیت دارید، توصیه می‌کنیم برچسب مواد غذایی مورد مصرف خود را به‌دقت بررسی کنید.
بیشتر بدانید: علت خارش بدن چیست؟
کمبود کدام ویتامین باعث خارش بدن می‌شود؟
خارش بدن می‌تواند به‌دلیل کمبود برخی ویتامین‌ها در بدن ایجاد شود. این ویتامین‌ها عبارت‌اند از:
- ویتامین A: کمبود این ویتامین در بدن می‌تواند باعث خشکی، پوسته‌پوسته شدن و خارش پوست شود. در موارد شدیدتر، کمبود ویتامین A می‌تواند منجر به اگزما، التهاب پوست، تورم و بثورات پوستی شود.
- ویتامین D: کمبود این ویتامین، به‌ویژه در فصل زمستان می‌تواند باعث خشک شدن و خارش پوست شود.
- ویتامین C: کمبود این ویتامین می‌تواند باعث ایجاد یا تشدید بیماری‌های پوستی، مانند درماتیت آتوپیک (AD) و پورفیری پوستی تاردا (PCT) شود.
علاوه بر این ویتامین‌ها، کمبود کلسیم نیز می‌تواند منجر به خارش پوست شود.
جمع‌بندی
در این مقاله، به این پرسش پاسخ دادیم که چه غذاهایی باعث خارش پوست می‌شود. خارش پوست می‌تواند در اثر مصرف غذاهای خاص و آلرژی غذایی ایجاد شود. در اغلب موارد، پروتئین‌های موجود در غذا باعث بروز آلرژی و احساس خارش در پوست می‌شوند. اگر پس از مصرف غذایی، دچار خارش یا سایر علائم آلرژی شده‌اید، توصیه می‌کنیم فوراً به یک فوق تخصص آسم، آلرژی و ایمونولوژی مراجعه کنید. علاوه بر این، می‌توانید به‌صورت آنلاین از متخصصان سایت درمانکده مشاوره دریافت کنید.
منبع:
