علت جوش پیشانی مردان و زنان [۱۲ دلیل شایع + درمان سریع]

علت جوش پیشانی در افراد مختلف، متفاوت است و معمولا در همه سنین اتفاق می‌افتد. این جوش‌های رایج پوستی ممکن است به‌صورت ریز یا چرکی، زیر پوستی یا پراکنده در نقاط مختلف پیشانی ظاهر شوند و دلایل متعددی برای بروز آن‌ وجود دارد. شناخت دقیق علت جوش پیشانی و عوامل موثر در آن، اولین قدم برای درمان سریع و پیشگیری از بروز مجدد است. در این مقاله از مجله درمانکده می‌توانید با علت جوش روی پیشانی و روش‌های درمان آن آشنا شوید.

علت جوش پیشانی در طب مدرن

در طب مدرن، جوش پیشانی ناشی از عوامل هورمونی، محیطی و سبک زندگی است که باعث افزایش ترشح چربی، انسداد منافذ و التهاب پوست می‌شوند. در ادامه به ۱۲ علت شایع جوش پیشانی در طب مدرن اشاره کرده‌ایم:

۱- تغییرات هورمونی

افزایش هورمون‌های آندروژن باعث تحریک غدد سباسه و تولید چربی بیشتر در پیشانی می‌شود. این چربی اضافی می‌تواند منافذ پوست را مسدود کرده و محیطی مناسب برای رشد باکتری‌ها ایجاد کند. به همین دلیل، در دوره‌های بلوغ، قاعدگی، بارداری یا یائسگی، جوش پیشانی بیشتر مشاهده می‌شود.

۲- استرس و فشار روانی

استرس باعث افزایش ترشح هورمون کورتیزول می‌شود که منجر به التهاب پوست و تحریک غدد چربی می‌گردد. حتی استرس کوتاه‌مدت می‌تواند جوش‌های ریز پیشانی را تشدید کند و در طولانی‌مدت باعث بروز جوش‌های چرکی و زیرپوستی شود.

۳- ژنتیک

افرادی که والدین‌شان پوست چرب یا مستعد جوش دارند، معمولا بیشتر به جوش صورت مبتلا می‌شوند. در واقع عوامل ژنتیکی، فعالیت غدد سباسه و میزان چربی پوست را تعیین می‌کنند و فرد را در معرض بروز جوش در ناحیه پیشانی قرار می‌دهند.

۴- رژیم غذایی نامناسب

مصرف غذاهای پرچرب، شیرین یا فراوری شده باعث افزایش التهاب در بدن و تحریک غدد سباسه می‌شود. قند و چربی بالا باعث افزایش تولید چربی پوست و تغییر در میکروبیوم پوست می‌شود که در نهایت جوش‌های ریز، چرکی یا زیرپوستی روی پیشانی ایجاد می‌کند.

۵- عدم رعایت بهداشت پوست

شستشوی ناکافی صورت و پیشانی باعث تجمع چربی، سلول‌های مرده و باکتری‌ها روی پوست می‌شود. این مواد باعث انسداد منافذ و ایجاد محیط مناسب برای رشد باکتری‌ها می‌شوند، که نتیجه آن بروز جوش‌های پیشانی است.

۶- استفاده از محصولات آرایشی و مراقبتی سنگین

کرم‌ها، لوسیون‌ها و لوازم آرایشی سنگین منافذ پوست را مسدود کرده و ترشح چربی را افزایش می‌دهند. استفاده مکرر از این محصولات به ویژه در ناحیه پیشانی باعث ایجاد جوش‌های مزمن و التهاب طولانی‌مدت می‌شود.

۷- عرق و گرما

قرار گرفتن طولانی در محیط‌های گرم یا فعالیت‌های ورزشی شدید باعث افزایش تعریق و تحریک غدد سباسه می‌شود. تجمع عرق و چربی روی پوست، همراه با اصطکاک با مو یا کلاه، می‌تواند جوش‌های ریز یا چرکی در پیشانی ایجاد کند.

۸- کم‌خوابی

خواب ناکافی باعث اختلال در تعادل هورمون‌ها، کاهش ترمیم طبیعی پوست و افزایش التهاب می‌شود. کم‌خوابی مزمن می‌تواند جوش پیشانی را افزایش دهد و روند درمان را کندتر کند.

۹- عدم تعادل میکروبی پوست

تکثیر بیش از حد برخی باکتری‌ها در منافذ پوست باعث التهاب و تحریک ایمنی پوست می‌شود. این عامل می‌تواند سبب ایجاد جوش‌های ریز، چرکی و حتی زیرپوستی شود.

۱۰- داروهای خاص

مصرف برخی داروها مانند کورتیکواستروئیدها، داروهای هورمونی یا ضدافسردگی می‌تواند فعالیت غدد چربی را افزایش داده و باعث بروز جوش پیشانی شود. بعضی داروها نیز باعث تغییر در تعادل هورمونی و التهاب پوست می‌شوند.

۱۱- سیگار و آلاینده‌ها

دود سیگار و آلودگی هوا حاوی مواد شیمیایی هستند که باعث آسیب به پوست، افزایش التهاب و کاهش اکسیژن‌رسانی به بافت‌های پوست می‌شوند. این شرایط باعث تحریک غدد سباسه و تشدید جوش‌های پیشانی می‌شود.

۱۲- بیماری‌های داخلی

اختلالات کبد، مشکلات گوارشی یا بیماری‌های هورمونی می‌توانند باعث تغییر در متابولیسم و افزایش تولید چربی پوست شوند. این عوامل داخلی با تحریک پوست و افزایش التهاب، موجب بروز جوش پیشانی می‌شوند. در این شرایط درمان موضعی به تنهایی کافی نیست و فرد باید زیر نظر پزشک از دارو استفاده کند.

علت جوش پیشانی در طب سنتی

در طب سنتی ایرانی، جوش پیشانی به‌عنوان نشانه‌ای از اختلالات در عملکرد برخی اعضای بدن مانند کبد، معده و روده‌ها در نظر گرفته می‌شود. بر اساس نظریات حکمای طب سنتی، جوش پیشانی ممکن است به دلیل مصرف غذاهای ناسالم، استرس، تغییرات هورمونی و ضعف در عملکرد گوارش ایجاد شود. در جدول زیر به مهم‌ترین دلایل جوش پیشانی در طب سنتی اشاره شده است:

علت جوش پیشانی در طب سنتی	توضیح کوتاه
غلبه صفرا	افزایش حرارت بدن باعث خشکی و التهاب پوست پیشانی و ایجاد جوش‌های ریز و چرکی می‌شود.
غلبه سودا	تجمع سودا در بدن باعث خشکی بیش از حد پوست و بروز جوش‌های زیرپوستی و سخت می‌شود.
غلبه بلغم	رطوبت زیاد بدن و غدد چربی فعال باعث جوش‌های چرب و پر از چرک در پیشانی می‌شود.
اختلال در کبد و گوارش	ضعف کبد یا مشکلات هضم غذا باعث تجمع سموم و بروز جوش در پیشانی می‌شود.
تغذیه ناسالم	مصرف زیاد غذاهای چرب، شیرین و سرخ‌کردنی باعث افزایش حرارت و غلبه صفرا می‌شود.
استرس و اضطراب	تاثیر منفی بر غدد چربی و افزایش التهاب پوست پیشانی دارد.
کم‌خوابی و بی‌نظمی خواب	باعث اختلال در تصفیه خون و افزایش غلبه سودا یا صفرا می‌شود.

تاثیر رژیم غذایی بر جوش پیشانی

رژیم غذایی نقش مهمی در سلامت پوست و بروز جوش پیشانی دارد. مصرف برخی مواد غذایی می‌تواند باعث افزایش التهاب، ترشح بیش از حد چربی و انسداد منافذ پوست شود و در نتیجه جوش‌های ریز، چرکی یا زیرپوستی پیشانی را تشدید کند. غذاها و خوراکی‌هایی که باعث جوش پیشانی می‌شوند عبارت‌اند از:

• غذاهای پرچرب و سرخ‌کردنی: مانند چیپس، سیب‌زمینی سرخ‌کرده و فست‌فودها
• شیرینی‌ها و قندهای ساده: مانند شکلات، آب‌نبات و شیرینی‌های صنعتی
• محصولات لبنی پرچرب: مانند پنیر پرچرب و خامه
• غذاهای فرآوری شده و کنسروی: به دلیل افزودنی‌ها و مواد نگهدارنده
• نوشیدنی‌های شیرین و گازدار: مانند نوشابه و آبمیوه‌های صنعتی
• مواد غذایی با شاخص گلایسمی بالا: مانند نان سفید، برنج سفید و ماکارونی

علت جوش پیشانی در زنان

در زنان، جوش پیشانی ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی، مصرف برخی داروها، استرس و مشکلات گوارشی ایجاد شود. این جوش‌ها بیشتر در دوران قاعدگی، بارداری یا یائسگی مشاهده می‌شوند. در ادامه به مهم‌ترین دلایل جوش پیشانی در زنان اشاره کرده‌ایم:

• تغییرات هورمونی: نوسانات هورمونی در دوران قاعدگی، بارداری یا یائسگی می‌تواند باعث افزایش ترشح چربی پوست و بروز جوش شود.
• استرس: استرس مهم‌ترین علت جوش زیر پوستی پیشانی است که موجب افزایش ترشح چربی پوست و جوش در این ناحیه می‌شود.
• مشکلات گوارشی: اختلالات گوارشی مانند یبوست می‌تواند باعث تجمع سموم در بدن و بروز جوش شود
• رژیم غذایی نامناسب: مصرف غذاهای چرب و شیرین می‌تواند باعث افزایش ترشح چربی پوست و بروز جوش شود.
• استفاده از محصولات آرایشی نامناسب: استفاده از محصولات آرایشی چرب می‌تواند منافذ پوست را مسدود کرده و باعث بروز جوش شود.
• مصرف دارو: برخی داروها مانند قرص‌های ضد بارداری می‌توانند باعث بروز جوش صورت شوند.

نگران جوش‌های پیشانی و صورتت هستی؟/p> بدون نیاز به مراجعه حضوری، با متخصص مشورت کن

دکتر پوست تهران دکتر پوست آنلاین

علت جوش پیشانی در مردان

در مردان، جوش پیشانی معمولا به دلیل افزایش ترشح هورمون تستوسترون و فعالیت غدد چربی ایجاد می‌شود. این جوش‌ها ممکن است در دوران بلوغ یا به دلیل استرس و رژیم غذایی نامناسب بروز پیدا کنند. مهم‌ترین دلایل جوش پیشانی در مردان عبارت اند از:

• افزایش هورمون تستوسترون در دوران بلوغ
• استرس و افزایش ترشح هورمون کورتیزول
• افزایش ترشح چربی پوست با مصرف غذاهای چرب و شیرین
• تجمع چربی و آلودگی در پوست به علت عدم شستشوی منظم صورت

علت جوش پیشانی در نوجوانی

مهم‌ترین علت جوش‌های ریز پیشانی در دوران نوجوانی، تغییرات هورمونی و افزایش فعالیت غدد چربی است. این جوش‌ها معمولا در ناحیه T صورت (پیشانی، بینی و چانه) مشاهده می‌شوند. در ادامه به اصلی‌ترین دلایل جوش پیشانی در نوجوانان اشاره شده است:

• افزایش هورمون‌های جنسی در دوران بلوغ 
• فعالیت بیش از حد غدد چربی در پیشانی و نواحی T صورت
• مصرف غذاهای چرب، شیرین و فرآوری شده
• استرس و فشارهای تحصیلی یا اجتماعی
• عدم رعایت بهداشت پوست و شستشوی نامنظم صورت
• استفاده از محصولات آرایشی یا مراقبتی نامناسب برای پوست نوجوان
• تعریق زیاد و قرار گرفتن طولانی در محیط‌های گرم و مرطوب

علت جوش پیشانی در کودکان

در کودکان، جوش پیشانی ممکن است به دلیل حساسیت‌های پوستی یا عوامل محیطی مختلف ایجاد شود. در ادامه به دلایل ایجاد جوش پیشانی در کودکان اشاره کرده‌ایم:

• فعالیت غدد چربی: در برخی کودکان، غدد سباسه فعال هستند و باعث تولید چربی اضافی و جوش پیشانی می‌شوند.
• عرق سوز شدن: تجمع عرق در هوای گرم و مرطوب باعث بروز جوش‌های قرمز و ریز در پیشانی می‌شود.
• تماس مداوم دست با پیشانی: دستکاری یا لمس مکرر پیشانی باعث انتقال باکتری و انسداد منافذ می‌شود.
• عوامل محیطی: گرما، تعریق زیاد یا تماس با کلاه و هدبند می‌تواند جوش پیشانی را تحریک کند.
• رژیم غذایی نامناسب: مصرف شیرینی زیاد یا غذاهای چرب می‌تواند به بروز جوش در کودکان کمک کند.

علت جوش پیشانی در شقیقه و وسط چیست؟

مهم‌ترین علت جوش وسط پیشانی اختلالات گوارشی و کبدی است. مصرف غذاهای چرب، سرخ‌کردنی و شیرین، استرس و کم‌خوابی باعث افزایش سموم بدن و تحریک غدد چربی در مرکز پیشانی می‌شوند. همچنین، تغییرات هورمونی به ویژه در نوجوانان و زنان می‌تواند فعالیت غدد سباسه این ناحیه را افزایش دهد و منجر به جوش ریز یا چرکی در وسط پیشانی شود.

Hormonal acne may also be related to specific conditions, such as polycystic ovarian syndrome (PCOS). It can also crop up when you start to take hormonal birth control

آکنه هورمونی ممکن است به شرایط خاصی مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) مربوط باشد. همچنین این جوش‌ها ممکن است با شروع مصرف قرص‌های ضدبارداری هورمونی ایجاد شوند.

به نقل از وب‌سایت verywellhealth

جوش شقیقه بیشتر به عوامل موضعی و محیطی مرتبط است. اصطکاک ناشی از کلاه، هدبند یا عینک تنگ، تعریق زیاد و تماس موهای چرب با پوست، باعث انسداد منافذ و ایجاد جوش در شقیقه می‌شود. اگرچه هورمون‌ها و رژیم غذایی نیز بر ایجاد جوش شقیقه نقش دارند، اما عامل اصلی جوش در این ناحیه معمولا شرایط محیطی و مراقبت‌های نادرست از پوست است.

روش‌های درمان سریع جوش پیشانی

برای درمان جوش پیشانی، می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد. درمان‌ها شامل استفاده از داروهای موضعی، تغییرات در رژیم غذایی، رعایت بهداشت پوست و مدیریت استرس می‌شوند. برخی از بهترین روش‌های درمان جوش پیشانی عبارت‌اند از:

درمان موضعی با داروهای بدون نسخه

داروهای موضعی که حاوی بنزوئیل پراکسید، سالیسیلیک اسید یا رتینوئیدهای ملایم هستند، به کاهش التهاب، باز کردن منافذ پوست و از بین بردن باکتری‌های ایجادکننده جوش کمک می‌کنند. استفاده روزانه و منظم از این محصولات می‌تواند جوش‌های ریز، چرکی و زیرپوستی پیشانی را کاهش دهد.

درمان با داروهای تجویزی توسط متخصص پوست

در صورتی که جوش ناحیه پیشانی با درمان‌های خانگی بهتر نشد، می‌توانید از داروهای تجویزی استفاده کنید. قبل از مصرف هرگونه دارو باید با یک دکتر پوست آنلاین یا حضوری مشورت کنید. در ادامه به داروهای موثر برای درمان این جوش‌ها اشاره کرده‌ایم:

• رتینوئیدهای موضعی قوی‌تر برای باز کردن منافذ مسدود شده
• آنتی‌بیوتیک‌های موضعی یا خوراکی برای کاهش باکتری و التهاب جوش چرکی
• قرص‌های تنظیم هورمون مخصوصاً در زنان برای کنترل جوش‌های ناشی از اختلالات هورمونی
• این درمان‌ها معمولا تحت نظر پزشک و با رعایت دوز مناسب انجام می‌شوند تا اثر بخش و بدون عوارض جانبی باشند.

لایه‌برداری پوست

استفاده از لایه‌بردارهای شیمیایی یا فیزیکی باعث حذف سلول‌های مرده و باز شدن منافذ پوست می‌شود. لایه‌برداری منظم، به ویژه برای جوش‌های ریز پیشانی و جوش‌های زیرپوستی، بسیار موثر است. به خاطر داشته باشید که لایه‌برداری زیاد یا خشن می‌تواند پوست را تحریک کند، بنابراین دفعات و نوع لایه‌بردار باید با توجه به نوع پوست انتخاب شود.

درمان با روش‌های طبیعی و خانگی

برخی روش‌های طبیعی می‌توانند التهاب و چربی پوست را کاهش دهند، مانند:

• استفاده از چای سبز یا آلوئه‌ورا برای کاهش التهاب
• کمپرس یخ برای کاهش قرمزی و التهاب جوش‌های چرکی
• ماسک‌های خانگی حاوی عسل و دارچین که اثر ضدباکتری دارند

تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی

در بسیاری از افراد علت جوش زیاد پیشانی مربوط به رژیم غذایی نامناسب و سبک زندگی نادرست است. تغییر سبک زندگی می‌تواند نقش مهمی در کاهش جوش‌های پیشانی داشته باشد:

• کاهش مصرف غذاهای پرچرب، شیرین و فرآوری شده
• نوشیدن آب کافی برای پاکسازی سموم
• خواب کافی و مدیریت استرس
• ورزش منظم برای بهبود گردش خون و کاهش التهاب

درمان‌های حرفه‌ای کلینیکی

در کلینیک‌های تخصصی پوست، درمان‌هایی مانند لایه‌برداری شیمیایی قوی، لیزر درمانی و نور درمانی برای جوش‌های مقاوم پیشانی استفاده می‌شوند. این روش‌ها معمولا تحت نظر دکتر پوست انجام شده و باعث کاهش التهاب، از بین رفتن باکتری‌ها و جلوگیری از جای جوش می‌شوند.

نکات مهم برای پیشگیری از جوش پیشانی

در این بخش به نکات مهم برای جلوگیری از بروز جوش پیشانی اشاره شده است:

• شستشوی منظم صورت، حداقل دو بار در روز با شوینده‌های ملایم و مناسب نوع پوست
• پاکسازی منافذ با استفاده از تونرهای ملایم برای حذف باقی‌مانده چربی و آلودگی‌ها
• شستشوی موها و اجتناب از تماس طولانی موهای چرب با پیشانی
• استفاده از مرطوب‌کننده غیرچرب برای جلوگیری از انسداد منافذ پوستی
• محافظت از پوست در برابر آفتاب برای جلوگیری از التهاب پوست
• تنظیم ترشح چربی با استفاده از شوینده‌ها و ماسک‌های کنترل چربی
• پرهیز از فشار دادن جوش‌ها برای جلوگیری از انتشار باکتری و التهاب
• کاهش مصرف غذاهای پرچرب و شیرین برای جلوگیری از افزایش ترشح چربی پوست و التهاب
• نوشیدن آب کافی برای هیدراته نگه داشتن بدن برای پاکسازی سموم و حفظ رطوبت پوست
• مدیریت استرس با ورزش منظم، مدیتیشن و تمرینات تنفسی
• خواب کافی برای کاهش کورتیزول و جلوگیری از تحریک غدد چربی
• کنترل تعریق با شستشوی سریع پیشانی پس از ورزش یا فعالیت‌های پرتعریق

سخن نهایی

جوش پیشانی می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند تغییرات هورمونی، رژیم غذایی نامناسب، استرس و عدم رعایت بهداشت پوست باشد. به طور معمول علت جوش پیشانی در بزرگسالی با کودکی و نوجوانی متفاوت است. درک علت بروز این جوش‌ها و استفاده از روش‌های درمانی مناسب می‌تواند به بهبود وضعیت پوست و جلوگیری از بروز مجدد این مشکل کمک کند. 

هر چند در اکثر مواقع جوش پیشانی با درمان‌های خانگی بهبود پیدا می‌کند، اما برای پیدا کردن علت بروز این مشکل بهتر است با یک متخصص پوست مشورت کنید. اگر به جوش و مشکلات پوستی مبتلا هستید، می‌توانید همین حالا از پزشکان متخصص در پلتفرم درمانکده نوبت بگیرید و با آن‌ها مشورت کنید.

سوالات متداول

منابع: medicalnewstoday| healthline| ducray| verywellhealth