بواسیر داخلی [تصاویر، علت، انواع و علائم + ۶ روش درمان]

بواسیر داخلی یکی از مشکلات شایع دستگاه گوارش است که افراد زیادی ممکن است در طول زندگی دچار آن شوند اما خودشان خبر نداشته باشند. این عارضه در نتیجه تورم رگ‌های خونی درون کانال مقعد ایجاد می‌شود و اغلب در مراحل اولیه بدون درد است، به همین دلیل تا مدت‌ها از دید فرد پنهان می‌ماند. شناخت علائم و علت این بیماری نقش مهمی در پیشگیری و درمان موثر آن دارد. در این مقاله از مجله سلامت درمانکده همراه ما باشید تا در مورد علت، علائم و روش درمان بواسیر داخلی بیشتر صحبت کنیم.

بواسیر داخلی چیست؟

قبل از اینکه در مورد بواسیر داخلی توضیح دهیم، بهتر است بدانید که بواسیر چیست. هموروئید یا بواسیر به تورم و التهاب رگ‌های خونی ناحیه مقعد و رکتوم گفته می‌شود. بواسیر داخلی یکی از انواع شایع این عارضه به‌شمار می‌آید و باعث تورم رگ‌های خونی در داخل رکتوم می‌شود. دلیل اصلی بروز این عارضه، افزایش فشار در قسمت تحتانی رکتوم است. علائم آن می‌تواند شامل خونریزی بدون درد، خارش و ناراحتی باشد. از آن جایی که بواسیر داخلی در داخل رکتوم ایجاد می‌شود، قابل مشاهده نیست و معمولا احساس نمی‌شود. این عارضه معمولا درد چندانی ندارد و فرد با مشاهده خونریزی هنگام دفع متوجه آن می‌شود.

بواسیر داخلی چه شکلی است؟

این نوع هموروئید به صورت برجستگی یا تورم نرم از بافت‌های هموروئیدی دیده می‌شود که اغلب رنگی مایل به قرمز یا بنفش دارد. اندازه آن بسته به شدت بیماری می‌تواند از یک توده کوچک و بدون علائم تا برآمدگی‌هایی که گاهی بیرون می‌آیند و دوباره ناپدید می‌شوند، متغیر باشد.

“Internal hemorrhoids are typically not felt by touch since they’re located inside the rectum unless they are large or prolapsed.”

بواسیر داخلی معمولا با لمس کردن احساس نمی‌شود، زیرا در داخل رکتوم قرار دارد، مگر اینکه بزرگ یا دچار افتادگی شده باشد.
به نقل از سایت: healthline

تصاویر بواسیر داخلی

بواسیر داخلی در ناحیه داخلی کانال مقعد تشکیل می‌شود و در مراحل اولیه با چشم قابل مشاهده نیست. در ادامه می‌توانید چند عکس بواسیر داخلی خفیف را در شکل و اندازه مختلف ببینید:

نشانه های بواسیر داخلی چیست؟

اگر این سوال که «از کجا بفهمیم بواسیر داخلی داریم؟» ذهن شما را هم درگیر کرده، باید بگوییم هموروئید داخلی معمولا از بیرون قابل مشاهده نیست و در اغلب موارد، علائم قابل توجهی ایجاد نمی‌کند. در واقع، حدود ۵ درصد از افراد فقط علائم بواسیر داخلی را تجربه می‌کنند. این علائم به مرور زمان ایجاد می‌شوند و ممکن است گاهی ظاهر و دوباره ناپدید شوند. یکی از علائم رایج بواسیر داخلی، مشاهده خون قرمز روشن در توالت یا روی دستمال توالت بعد از اجابت مزاج است. زمانی که هموروئید داخلی دچار افتادگی یا التهاب شدید شود و از مقعد بیرون بزند، علائم جدی‌تر همچون موارد زیر ایجاد می‌شوند:

• ناراحتی یا درد
• تورم در نزدیکی مقعد
• خارش یا سوزش در اطراف مقعد
• وجود مخاط در مدفوع
• احساس پری یا حرکات ناقص روده
• وجود توده در نزدیکی مقعد که ممکن است حساس یا دردناک باشد.

بسیاری از افراد، علائم بواسیر داخلی، به‌ویژه وقتی دچار افتادگی و بیرون‌زدگی می‌شود را با آبسه مقعدی اشتباه می‌گیرند، در حالی که این ۲ بیماری تفاوت‌های اساسی با یکدیگر دارند. اگر کنجکاوید بدانید تفاوت آبسه مقعدی و بواسیر چیست، می‌توانید مقاله مرتبط با آن را در درمانکده بخوانید.

درد بواسیر داخلی کلافه‌ات کرده و نمی‌تونی راحت دستشویی بری؟

برای درمان همین حالا از پزشک نوبت بگیر

دکتر جراح عمومی ویزیت آنلاین جراح عمومی

علائم بواسیر داخلی در مردان

علائم این نوع هموروئید در مردان معمولا به تدریج بروز می‌کند و ممکن است در ابتدا نادیده گرفته شود. مشاهده خون روشن در مدفوع یا روی دستمال توالت پس از اجابت مزاج از اصلی‌ترین نشانه هموروئید داخلی در مردان است. برخی مردان احساس سنگینی، فشار یا پر بودن در ناحیه مقعد، به‌ویژه پس از نشستن طولانی‌مدت یا فعالیت بدنی سنگین دارند. در مراحل پیشرفته‌تر، ممکن است با بیرون‌زدگی توده از مقعد، خارش، ترشح مخاط و تحریک پوستی ایجاد شود.

علائم بواسیر داخلی در زنان

علائم هموروئید داخلی در زنان شباهت زیادی به مردان دارد، اما به دلیل تغییرات هورمونی، بارداری و زایمان ممکن است شدت بیشتری پیدا کند. در مراحل اولیه، زنان معمولا با خونریزی هنگام اجابت مزاج یا مشاهده رگه‌های خون روی مدفوع مواجه می‌شوند. احساس ناراحتی، فشار یا توده در ناحیه مقعد از دیگر نشانه‌های رایج بواسیر داخلی در زنان است. زمانی که هموروئید داخلی از مقعد بیرون بزند، با خارش و ترشح مخاط همراه می‌شود.

علت بواسیر داخلی چیست؟

دلیل اصلی ایجاد بواسیر داخلی، افزایش فشار در قسمت تحتانی رکتوم است. این افزایش فشار باعث تورم، بزرگ شدن یا تضعیف رگ‌های خونی در بافت داخل رکتوم می‌شود. عواملی همچون موارد زیر می‌توانند موجب افزایش فشار در ناحیه تحتانی رکتوم و بروز هموروئید داخلی شوند:

• یبوست یا اسهال مزمن
• نشستن طولانی‌مدت، به‌ویژه در توالت
• رژیم غذایی کم‌فیبر
• سرفه مزمن
• بلند کردن مکرر اجسام سنگین

برخی عوامل که ممکن است احتمال ابتلا به بواسیر داخلی را افزایش دهند، شامل موارد زیر هستند:

• سن بین ۴۵ تا ۶۵ سال
• بارداری (زمانی که رحم در حال رشد است فشار بیشتری بر رگ‌های رکتوم وارد می‌کند.)
• اضافه وزن بالا
• بیماری‌های زمینه‌ای مانند بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD)

انواع بواسیر داخلی

بواسیر داخلی بسته به شدت و عوارض به ۴ دسته تقسیم می‌شود. پزشک معمولا این دسته‌بندی را بر اساس برآمدگی توده هموروئید انجام می‌دهد. هموروئید داخلی گرید پایین علائم و عوارض کمتری دارد اما زمانی که دچار بیرون‌زدگی شود، نیاز به درمان تخصصی توسط جراح عمومی است. در ادامه می‌توانید تصاویر انواع گرید هموروئید داخلی را مشاهده کنید:

۱- هموروئید داخلی گرید ۱

همان‌طور که در عکس بواسیر داخلی درجه ۱ می‌بینید، توده هموروئید به شکل برآمدگی داخل رکتوم ظاهر می‌شود.

۲- هموروئید داخلی گرید ۲

توده هموروئید داخلی درجه ۲ مقداری افتادگی دارد، اما خودبه‌خود به داخل رکتوم برمی‌گردد.

۳- هموروئید داخلی گرید ۳

با نگاه کردن به تصویر بواسیر داخلی درجه ۳ می‌توان متوجه شد که توده هموروئید داخلی افتادگی دارد و زیر خط دندانه‌ای قرار می‌گیرد. این نوع هموروئید داخلی را می‌توانید با انگشت خود به داخل رکتوم فشار دهید.

۴- هموروئید داخلی گرید ۴

توده هموروئید داخلی درجه ۴ افتادگی مداوم دارد و با فشار به داخل برنمی‌گردد. بیمار در این مرحله هنگام نشستن و اجابت مزاج درد احساس می‌کند.

خطرات بواسیر داخلی

احتمالا از خودتان می‌پرسید آیا بواسیر داخلی خطرناک است؟ در جواب این سوال‌تان باید بگوییم اگر هموروئید داخلی به موقع تشخیص داده نشود و مورد درمان قرار نگیرد، ممکن است باعث بروز عوارض زیر شود:

• بواسیر ترومبوزه: گاهی ممکن است لخته (ترومبوز) در هموروئید تشکیل شود و درد شدید، تورم، التهاب و یک توده سفت در نزدیکی مقعد ایجاد کند.
• بواسیر بیرون‌زده: این زمانی است که هموروئید داخلی متورم و عضله اطراف آن کشیده می‌شود و از اسفنکتر مقعد بیرون می‌زند.
• درد شدید: بیشتر در بواسیر ترومبوزه رخ می‌دهد.
• خونریزی: این احتمال وجود دارد که بعد از اجابت مزاج خون قرمز روشن مشاهده کنید. این می‌تواند به‌ مرور زمان موجب از دست دادن خون زیاد و کم‌خونی شدید شود.
• عفونت: ممکن است در موارد نادر، به‌ویژه پس از جراحی یا در صورت هموروئید ترومبوز رخ دهد.

چه زمانی برای هموروئید داخلی به پزشک مراجعه کنیم؟

مداخله پزشکی زودهنگام می‌تواند به جلوگیری از عوارض جدی کمک کند؛ بنابراین در صورت تجربه هر یک از علائم زیر، بهتر است حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید:

• درد یا ناراحتی شدید در ناحیه مقعد
• خونریزی قابل توجه از مقعد در اثر بواسیر خونی
• بواسیر مزمن با وجود درمان خانگی
• علائم کم‌خونی مانند ضعف، تنگی نفس یا خستگی

فرق بواسیر داخلی و خارجی چیست؟

اگر به عکس بواسیر داخلی و خارجی نگاه کنید، متوجه می‌شوید که تفاوت‌های قابل توجهی با هم دارند. بواسیر داخلی برخلاف بواسیر خارجی در قسمت درونی کانال مقعد ایجاد می‌شود و در مراحل اولیه اغلب بدون درد است. چرا که در این ناحیه گیرنده‌های درد زیادی وجود ندارد. در حالی که محل اصلی ایجاد بواسیر خارجی، پوست اطراف و بیرون مقعد است و اغلب به شکل توده برجسته، متورم و گاهی تیره رنگ بروز می‌کند. هموروئید خارجی با درد و خونریزی همراه است.

روش تشخیص بواسیر داخلی بدون خونریزی

تشخیص هموروئید داخلی با معاینه فیزیکی و بررسی دقیق علائم بیمار شروع می‌شود. پزشک ابتدا از بیمار شرح حال می‌گیرد و سوالاتی درباره سابقه یبوست، خونریزی هنگام دفع و سایر نشانه‌های احتمالی بواسیر می‌پرسد. در جدول زیر دیگر مراحل تشخیص این عارضه را توضیح می‌دهیم:

روش تشخیص هموروئید داخلی	توضیحات
معاینه فیزیکی مقعد	پزشک ناحیه اطراف مقعد را از نظر وجود تورم، التهاب یا بیرون‌زدگی توده هموروئید بررسی می‌کند.
معاینه بواسیر داخلی	در این نوع معاینه که به آن معاینه رکتوم دیجیتال می‌گویند، پزشک دستکش می‌پوشد و یک انگشت چرب شده را وارد رکتوم بیمار می‌کند تا رگ‌های متورم را مورد بررسی قرار دهد. وجود رگ‌های متورم نشان‌دهنده هموروئید داخلی است.
آنوسکوپی	برای بررسی دقیق‌تر یک ابزار لوله‌ای کوچک به نام آنوسکوپ وارد رکتوم بیمار می‌شود تا نمای دقیقی از هموروئید داخلی به دست آید.
سیگموئیدوسکوپی سفت یا کولونوسکوپی	در صورت وجود علائم شدیدتر برای مشاهده کل روده بزرگ انجام می‌شود.

بهترین راه درمان بواسیر داخلی چیست؟

درمان هموروئید داخلی می‌تواند بسته به شدت و درجه بیماری متفاوت باشد. اگر گرید بیماری پایین باشد، درمان بواسیر داخلی در خانه امکان‌پذیر است، در غیر این صورت به درمان‌های تخصصی‌تر زیر نظر پزشک متخصص نیاز دارید. به طور کلی، گزینه‌های درمان شامل موارد زیر هستند:

۱- درمان خانگی بواسیر داخلی

برای درمان سریع بواسیر در خانه باید تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید. به عنوان مثال، رژیم غذایی پرفیبر دشمن بواسیر است. افزایش مصرف فیبر می‌تواند مدفوع را نرم کند و باعث عبور آسان‌تر آن شود. همچنین می‌تواند فشار روی بواسیر داخلی را کاهش دهد. بسته به توصیه‌های پزشک بهترین گزینه برای درمان فوری درد بواسیر در خانه می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• حمام سیتز (نشستن در لگن یا وان آب ولرم)
• مصرف غذاهای پرفیبر (مانند میوه، سبزیجات و غلات کامل) یا مکمل فیبر در صورت نیاز
• هیدراته نگه داشتن بدن
• گذاشتن کمپرس سرد
• پرهیز از زور زدن هنگام اجابت مزاج
• فعالیت بدنی منظم
• مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن
• تمیز نگه داشتن ناحیه مقعد

“Home treatments like sitz baths and hemorrhoid creams can ease internal hemorrhoid symptoms.”

درمان‌های خانگی مانند حمام سیتز و کرم‌های بواسیر می‌توانند علائم بواسیر داخلی را کاهش دهند.
به نقل از سایت: health

۲- پماد برای بواسیر داخلی

پزشک معمولا بهترین پماد برای درمان بواسیر را زمانی برای هموروئید داخلی تجویز می‌کند که توده هموروئیدی دچار افتادگی شده باشد و علائمی مانند خارش، سوزش و ناراحتی ایجاد کند. انواع پماد بواسیر داخلی معمولا حاوی هیدروکورتیزون یا اثر بی‌حس‌کنندگی هستند و به بهبود علائم کمک می‌کنند. 

پزشک گاهی پماد دیلتیازم برای بواسیر تجویز می‌کند. البته این پماد بیشتر برای درمان شقاق مقعدی موثر است، اما می‌توان از آن با صلاحدید پزشک برای درمان علائم بواسیر ترومبوزه استفاده کرد. یادتان باشد پمادهای استروئیدی باید حتما با تجویز مستقیم پزشک و در مدت توصیه‌شده مصرف شوند، زیرا زیاده‌روی در استفاده از آن‌ها باعث حساسیت پوستی می‌شود.

علائم بواسیر رو جدی بگیر و اجازه نده پیشرفت کنه!

تنها با چند کلیک ساده از پزشک نوبت بگیر و مشورت کن

متخصص گوارش سوال از متخصص گوارش

۳- قرص برای بواسیر داخلی

بهترین قرص برای درمان بواسیر معمولا ترکیبی از روان‌کننده‌های مدفوع، ضد دردها و ضد التهاب‌ها یا کورتیکواستروئیدها است. پزشک انواع کپسول و قرص بواسیر داخلی را بسته به شدت درد و علائم تجویز می‌کند. از مصرف خودسرانه قرص برای درمان هموروئید داخلی بپرهیزید، زیرا ممکن است موجب تشدید علائم و بروز عوارض جانبی جدی شود.

۴- شیاف برای بواسیر داخلی

شیاف یکی از روش‌های رایج درمان هموروئید داخلی است که باید زیر نظر پزشک استفاده شود. این نوع دارو معمولا حاوی ترکیبات ضد التهاب، مسکن و آرام‌بخش است و به کاهش درد، خارش، التهاب و خونریزی کمک می‌کند. از میان شیاف‌های مقعدی، پزشک ممکن است شیاف گلیسیرین برای بواسیر را تجویز کند . این شیاف به نرم شدن مدفوع و کاهش فشار وارده بر رگ‌های ناحیه مقعدی کمک می‌کند.

۵- درمان کم‌تهاجمی بواسیر داخلی

زمانی که هموروئید داخلی به درمان دارویی پاسخ ندهد و علائم آزاردهنده ایجاد کند، بهتر است حتما با دکتر جراح عمومی آنلاین مشورت کنید تا پزشک بسته به درجه بیماری، بهترین گزینه درمان را پیشنهاد دهد. درمان‌های کم‌تهاجمی همچون موارد زیر در اغلب موارد گزینه پیشنهادی پزشک برای درمان هموروئید داخلی هستند:

• بستن با باند پلاستیکی: این روش معمولا برای بواسیر داخلی بیرون‌زده استفاده می‌شود. پزشک در این روش، یک باند پلاستیکی کوچک در اطراف بواسیر بیرون‌زده قرار می‌دهد تا خون‌رسانی به آن قطع شود و در نهایت، هموروئید بیرون‌زده بیفتد.
• اسکلروتراپی: یک محلول شیمیایی به هموروئید تزریق می‌کنند تا بافت اسکار ایجاد کند و خون‌رسانی به توده بواسیر قطع شود. این کار به کوچکی و در نهایت ناپدید شدن هموروئید داخلی کمک می‌کند.
• انعقاد مادون قرمز: در این روش، از یک دستگاه مخصوص برای اعمال گرما به هموروئید داخلی استفاده می‌کنند. گرما می‌تواند بافت اسکار ایجاد کند تا خون‌رسانی در آن ناحیه قطع شود و به مرور باعث کوچک شدن هموروئید می‌شود.
• الکتروتراپی با جریان مستقیم: این روش همان انعقاد مادون قرمز است که به جای گرما از جریان الکتریکی برای ایجاد بافت اسکار و قطع خون‌رسانی به توده هموروئید داخلی استفاده می‌کنند.

۶- عمل جراحی بواسیر داخلی

اگر فیلم جراحی بواسیر داخلی را دیده باشید، حتما می‌دانید پزشک زمانی که هموروئید داخلی بیش از حد بیرون زده باشد، جراحی انجام می‌دهد. عمل بواسیر داخلی از طریق برداشتن هموروئید یا همان هموروئیدکتومی انجام می‌شود.در این روش، جراح هموروئید را با چاقوی جراحی یا دستگاه الکتروسرجری برمی‌دارد. معمولا هموروئیدکتومی برای بواسیر داخلی درجه ۳ یا ۴ که باعث درد و خونریزی شدید شده‌اند، توصیه می‌شود. جراح ممکن است از تکنیک‌های مختلفی برای برداشتن هموروئید داخلی از جمله لیزر درمانی استفاده کند. همه تکنیک‌ها هدف یکسانی دارند و به کاهش درد و ناراحتی کمک می‌کنند.

درمان بواسیر داخلی در طب سنتی چگونه است؟

اطباء طب سنتی مصرف و استفاده موضعی برخی گیاهان دارویی همچون موارد زیر را برای کاهش درد، التهاب و سوزش ناشی از بواسیر داخلی موثر می‌دانند:

• استفاده موضعی از ژل آلوئه‌ورای تازه در ناحیه مقعد برای تسکین درد و ناراحتی هموروئید داخلی مفید است.
• گنجاندن روغن زیتون در رژیم غذایی روزانه اثربخشی مطلوبی در بهبود حرکات روده و جلوگیری از یبوست دارد.
• استفاده موضعی از روغن نارگیل برای بواسیر تسکین‌دهنده است.
• مصرف زغال اخته به بهبود جریان خون در بدن و ترمیم رگ‌های آسیب‌دیده در ناحیه مقعد کمک می‌کند.
• استفاده موضعی از عصاره فندق جادوگر به عنوان یک ماده قابض و خنک‌کننده برای کاهش موقت درد و التهاب بواسیر داخلی مفید است.
• نشستن در وان آب گرم همراه با بابونه یکی از قدیمی‌ترین روش‌ها در طب سنتی برای درمان انواع هموروئید است.
• استفاده موضعی از عسل در ناحیه مقعد دیگر روش موثر در کاهش موقت درد و التهاب ناشی از هموروئید داخلی است.

آیا می‌توان از ابتلا به بواسیر داخلی پیشگیری کرد؟

برخی تغییرات در سبک زندگی می‌توانند باعث کاهش خطر ابتلا به هموروئید داخلی شوند؛ از جمله:

• نوشیدن مایعات فراوان، به‌ویژه آب برای نرم نگه داشتن مدفوع و کاهش فشار رگ‌های خونی رکتوم
• اجتناب از نشستن طولانی‌مدت، به‌ویژه در توالت برای به حداقل رساندن خطر بواسیر داخلی
• خوردن غذاهای پرفیبر برای جلوگیری از یبوست (یبوست یکی از دلایل اصلی بواسیر داخلی است.)
• محدود کردن مصرف کافئین و الکل برای جلوگیری از کم‌آبی بدن و بدتر نشدن علائم بواسیر 
• حفظ وزن سالم به منظور کاهش فشار روی ناحیه لگن
• اجتناب از بلند کردن مکرر اجسام سنگین

راهنمای مراجعه به پزشک

بواسیر داخلی یکی از مشکلات شایع مقعدی است که معمولا به دلیل یبوست شدید، نشستن طولانی‌مدت یا رژیم غذایی کم‌فیبر ایجاد می‌شود. این عارضه در مراحل اولیه بدون درد است اما در صورت پیشرفت می‌تواند موجب ایجاد ناراحتی، التهاب، خونریزی و بیرون‌زدگی از دهانه مقعد شود. رعایت نکات ساده مانند مصرف مواد غذایی پرفیبر، نوشیدن آب کافی، تحرک بدنی و اجتناب از زور زدن هنگام دفع نقش مهمی در پیشگیری و درمان آن دارند.

ما در این مقاله از مجله درمانکده شما را با علائم، علل و روش‌های درمان هموروئید داخلی آشنا کردیم. اگر در این مورد سوالات بیشتری دارید، می‌توانید به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و از بهترین پزشکان متخصص مشورت بگیرید. همچنین درمانکده امکان دریافت نوبت اینترنتی جهت مراجعه حضوری یا مشاوره آنلاین تلفنی، متنی و تصویری را برای شما فراهم کرده است.

سوالات متداول

منابع: healthline | ncbi | health | clevelandclinic