رنگ خون پریودی یکی از نشانه‌های مهم و قابل‌توجه در چرخه قاعدگی زنان است که اطلاعات ارزشمندی درباره سلامت بدن، وضعیت هورمونی و عملکرد رحم ارائه می‌دهد. بسیاری از خانم‌ها در طول دوران قاعدگی خود با تغییراتی در رنگ خون مواجه می‌شوند. این تغییرات ممکن است از قرمز روشن تا قهوه‌ای، سیاه، صورتی یا حتی نارنجی متغیر باشند. به طور کلی تغییر رنگ خون قاعدگی به عوامل مختلفی مانند تعادل هورمونی، عفونت‌ها، مصرف برخی داروها و حتی سبک زندگی بستگی دارند. در این مقاله از مجله درمانکده می‌توانید با علت تغییر رنگ خون پریودی و همچنین بررسی دقیق علائم خطرناک و هشداردهنده آشنا شوید.
فهرست محتوا
چرا رنگ خون پریودی تغییر می‌کند؟
تغییر رنگ خون پریودی، فرآیندی طبیعی و قابل‌انتظار در چرخه قاعدگی زنان است که عمدتا به زمان ماندگاری خون در رحم و میزان تماس آن با اکسیژن بستگی دارد. زمانی که خون سریع از رحم خارج می‌شود، معمولا رنگ آن قرمز روشن است، اما اگر این خون برای مدت بیشتری در رحم یا واژن باقی بماند، هموگلوبین موجود در آن اکسید شده و به رنگ‌های تیره‌تری مانند قرمز تیره، قهوه‌ای یا حتی سیاه تبدیل می‌شود. به عبارت ساده‌تر، تفاوت رنگ خون پریود از نوع خونریزی نیست، بلکه به مدت زمان حضور خون در بدن و میزان تجزیه آن بستگی دارد.
عوامل دیگری مانند تغییرات هورمونی، عفونت‌های واژینال یا رحمی، استفاده از داروهای خاص، استرس، تغذیه و فعالیت بدنی نیز می‌توانند بر رنگ خون پریودی تاثیر بگذارند. برای مثال پایین بودن سطح استروژن ممکن است باعث رقیق شدن خون و رنگ صورتی آن شود یا ترکیب خون با ترشحات واژن می‌تواند رنگ آن را نارنجی کند. به همین دلیل، تغییر رنگ خون قاعدگی همیشه نگران‌کننده نیست، اما توجه به الگوهای تکرارشونده یا تغییرات ناگهانی می‌تواند نشانه‌ای هشداردهنده از وضعیت سلامت بدن باشد که نیاز به بررسی توسط پزشک دارد.
رنگ خون پریودی سیاه
گاهی‌اوقات زنان در طول پریود خود با رنگ سیاه خون مواجه می‌شوند که ممکن است باعث نگرانی شود. علت خون سیاه در پریودی دختر معمولا به تجمع خون در رحم و تاخیر در خروج آن مربوط می‌شود. زمانی که خون مدت زیادی در رحم باقی بماند، اکسیژن بیشتری دریافت می‌کند و در نتیجه رنگ آن تیره‌تر می‌شود. این حالت در زنان جوان و به‌ویژه دخترانی که تازه وارد دوران قاعدگی شده‌اند، بیشتر مشاهده می‌شود.
سیاه شدن خون قاعدگی می‌تواند دلایل مختلف دیگری نیز داشته باشد. از مهم‌ترین دلایل سیاه شدن خون در دوران قاعدگی می‌توان به آندومتریوز (رشد بافت داخلی رحم در خارج از آن)، عفونت‌های لگنی یا رحمی، انسداد یا تنگی دهانه رحم (این وضعیت مانع خروج سریع خون می‌شود)، عدم تعادل هورمونی (کاهش استروژن یا افزایش پروژسترون) و سقط جنین زودهنگام اشاره کرد. به خاطر داشته باشید که وجود لخته خون در پریودی می‌تواند نشانه فیبروم یا پولیپ رحم باشد.
علت سیاه بودن خون پریود در روز اول
تیرگی رنگ خون پریودی در روز اول معمولا ناشی از باقی ماندن خون قاعدگی از سیکل قبلی در رحم است که در آغاز قاعدگی جدید دفع می‌شود. این پدیده اغلب طبیعی است، اما اگر به طور مداوم در هر ماه تکرار شود و با علائم دیگری مانند درد شدید یا بوی غیرطبیعی همراه باشد، باید توسط پزشک بررسی شود.
علت خون سیاه در پریودی دختر
همان‌طور که گفتیم خون تیره و سیاه در دوران پریودی معمولا به دلیل ماندن خون قاعدگی برای مدت طولانی در رحم ایجاد می‌شود. وقتی خون مدتی در رحم باقی بماند و اکسیژن به آن نرسد، فرآیندی به نام اکسیداسیون رخ می‌دهد و رنگ خون از قرمز به قهوه‌ای تیره یا سیاه تغییر می‌کند. علت خون سیاه در پریودی دختر هم به همین موضوع برمی‌گردد. با این حال، اگر خون تیره با درد غیر معمول یا لخته‌های بزرگ همراه است حتما به پزشک مراجعه کنید.
رنگ خون پریودی قهوه ای
خون قهوه‌ای معمولا نشانه خون کهنه‌ای است که در پایان قاعدگی یا گاهی در ابتدای آن دفع می‌شود. برخی مواقع رنگ قهوه‌ای خون در قاعدگی به تغییرات هورمونی نیز مرتبط است. اگر رنگ قهوه‌ای با بوی بد یا حالت تهوع در پریودی همراه باشد، باید هرچه سریع‌تر برای درمان از یک پزشک کمک بگیرید.
خون نارنجی رنگ در پریودی
خون نارنجی رنگ در دوران پریودی، کمتر از رنگ‌های دیگر دیده می‌شود، از همین‌رو برای اکثر خانم‌ها کمی نگران‌کننده است. این رنگ معمولا زمانی ظاهر می‌شود که خون قاعدگی با ترشحات سرویکس یا واژن ترکیب شود، در چنین شرایطی به دلیل رقیق شدن یا تغییر در بافت آن، رنگی نارنجی به خود می‌گیرد. اگر این تغییر رنگ تنها در چند ساعت ابتدایی پریود مشاهده شود و با هیچ علامت غیرعادی دیگری همراه نباشد، معمولا جای نگرانی ندارد و می‌توان آن را بخشی از تغییرات طبیعی بدن در نظر گرفت.
در صورتی که خون نارنجی با علائمی مانند بوی بد، خارش، سوزش، یا ترشحات کف‌آلود و غلیظ همراه شود، ممکن است نشانه‌ای از عفونت واژینال، مانند واژینوز باکتریال یا عفونت‌های مقاربتی (مثل تریکومونیازیس) باشد. در چنین شرایطی، تشخیص به موقع و مراجعه به دکتر زنان برای انجام آزمایش‌های لازم بسیار ضروری است. توجه به دیگر علائم پریودی و بررسی الگوهای تکرارشونده در چرخه ماهانه می‌تواند به تشخیص بهتر علت این تغییر رنگ کمک کند.
دریافت نوبت حضوری و آنلاین از بهترین دکتر زنان تهران
بدون نیاز به مراجعه حضوری، از پزشک نوبت بگیریدرنگ روشن خون پریود
در برخی سیکل‌ها، خون قاعدگی ممکن است بسیار روشن و مایل به قرمز کم‌‌رنگ یا صورتی باشد. این حالت در بسیاری از موارد طبیعی است، اما اگر دائما تکرار شود، ممکن است مربوط به اختلال در سطح استروژن یا کاهش غلظت خون باشد. این موضوع در زنان ورزشکار یا افرادی که کاهش وزن شدید دارند نیز دیده می‌شود.
دلایل عوض شدن رنگ خون پریودی
تغییر رنگ خون قاعدگی امری طبیعی است، اما اگر این تغییرات ناگهانی، مداوم یا همراه با علائم غیرعادی باشند، لازم است توسط پزشک بررسی شوند. در ادامه این بخش به برخی از دلایل مهم تغییر رنگ خون پریودی اشاره می‌کنیم:
مدت زمان ماندگاری خون در رحم
مدت زمان ماندگاری خون در رحم می‌تواند به‌طور مستقیم بر رنگ خون پریودی تاثیر بگذارد. در بسیاری از مواقع نامنظمی پریود و تخمک‌گذاری نامناسب، موجب تاخیر در ریزش آندومتر و باقی ماندن خون در رحم می‌شود. در این شرایط، خون برای مدت زمان بیشتری در رحم باقی می‌ماند و رنگ آن تیره می‌شود. اگر نمی‌دانید نامنظمی پریود تا چند روز طبیعی است، می‌توانید روی لینک این مقاله کلیک کنید.
هرچقدر خون برای مدت بیشتری در رحم یا واژن باقی بماند، بیشتر در معرض اکسید شدن قرار می‌گیرد و به جای رنگ قرمز روشن، به رنگ‌های تیره‌تر مانند قهوه‌ای یا حتی سیاه تغییر می‌کند. اگرچه در بیشتر موارد این موضوع طبیعی است، اما تکرار مداوم آن ممکن است نشانه‌ای از مشکلات هورمونی یا انسداد جزئی در مسیر خروج خون باشد.
تغییرات هورمونی
تغییرات هورمونی، به‌ویژه نوسانات سطح استروژن و پروژسترون، می‌توانند مستقیما بر رنگ خون پریودی تاثیر بگذارند. کاهش یا افزایش غیرعادی این هورمون‌ها ممکن است باعث ضخیم‌تر یا نازک‌تر شدن دیواره رحم شود و رنگ خون قاعدگی را تغییر دهد. اختلالات هورمونی گاهی با تاخیر در خروج خون، موجب تیره شدن رنگ خون پریودی می‌شود.
عفونت‌ها یا التهاب
عفونت‌ها یا التهاب رحم مانند اندومتریت یا بیماری‌های التهابی لگن (PID)، می‌توانند باعث تغییر رنگ خون پریودی شوند. در چنین شرایطی، ممکن است خون به رنگ قهوه‌ای تیره، خاکستری یا حتی با بوی نامطبوع ظاهر شود. این تغییر رنگ معمولا به دلیل وجود سلول‌های مرده، باکتری‌ها یا ترشحات غیرطبیعی در خون قاعدگی است.
در بسیاری از موارد عفونت از عوارض شستن واژن در دوران قاعدگی است. در این دوران به هیچ عنوان از شوینده‌های عطری و قوی برای شستن ناحیه تناسلی استفاده نکنید.
استفاده از داروها یا روش‌های جلوگیری از بارداری
مصرف قرص‌های هورمونی یا قرص اورژانسی برای پریود شدن سریع ممکن است روی رنگ خون پریودی تاثیر بگذارند. استفاده از روش‌های جلوگیری از بارداری مانند آمپول، IUD یا ایمپلنت‌ها نیز بر رنگ خون پریودی موثر هستند. این روش‌ها با تغییر تعادل هورمونی بدن موجب تغییر رنگ خون قاعدگی به رنگ صورتی، قهوه‌ای یا حتی بسیار تیره‌تر از حالت معمول می‌شوند.
تغذیه و سبک زندگی
تغذیه و سبک زندگی، نقش مهمی در سلامت قاعدگی و رنگ خون پریودی دارند. کم‌خونی، فقر آهن، مصرف زیاد فست‌فودها، کم‌آبی بدن یا رژیم‌های سخت می‌توانند باعث روشن‌تر یا تیره‌تر شدن خون قاعدگی شوند. همچنین استرس زیاد، بی‌خوابی و فعالیت‌بدنی شدید ممکن است تعادل هورمونی را به هم بزند و بر رنگ، شدت یا زمان‌بندی خونریزی تاثیر بگذارد.
رژیم غذایی متعادل در طول ماه می‌تواند به بهبود نظم و کیفیت پریود کمک کند. برای بررسی این که در دوران پریودی چه نخوریم تا دچار مشکل نشویم، می‌توانید روی لینک این مقاله کلیک کنید.
رنگ خون پریودی در بارداری چگونه است؟
رنگ خون پریودی در بارداری معمولا با خونریزی قاعدگی معمول متفاوت است و بیشتر به صورت لکه‌بینی خفیف با رنگ قهوه‌ای، صورتی یا قرمز بسیار روشن ظاهر می‌شود. این نوع خونریزی که اغلب به آن “خونریزی لانه‌گزینی” گفته می‌شود، معمولا در اوایل بارداری و زمانی اتفاق می‌افتد که تخمک بارورشده به دیواره رحم می‌چسبد.
برخلاف پریود معمول، این خونریزی سبک‌تر، کوتاه‌تر و بدون لخته‌های خونی است و اغلب تنها چند ساعت تا یک یا ۲ روز ادامه دارد. بسیاری از زنان آن را با شروع قاعدگی اشتباه می‌گیرند، اما رنگ و شدت آن معمولا متفاوت است و دردهای شدید هم ندارد.
در برخی موارد مشاهده خون در دوران بارداری می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل جدی مانند تهدید به سقط، بارداری خارج رحمی یا اختلالات جفت باشد، در صورتی که خونریزی شدیدی دارید و رنگ آن قرمز روشن و همراه با گرفتگی شکم یا درد لگن است، باید در اولین فرصت با یک دکتر زنان انلاین یا حضوری در مورد این علائم مشورت کنید.
کدام رنگ خون پریود خطرناک است؟
در برخی موارد، غیرمعمول بودن رنگ خون قاعدگی نشانه یک مشکل پزشکی جدی است. در ادامه به برخی از رنگ‌های هشداردهنده اشاره می‌کنیم:
- خون خاکستری: این رنگ اغلب با عفونت‌های باکتریایی مانند واژینوز همراه است و نیاز به درمان فوری دارد.
- نارنجی با بوی بد: ترکیب خون با ترشحات غیرطبیعی و بوی بد ممکن است نشانه عفونت جدی باشد.
- خون سیاه با درد یا تب: اگر خون سیاه پریودی با علائم کم خونی در پریودی مانند ضعف، تپش قلب یا سرگیجه نیز همراه باشد، نیاز به بررسی فوری وجود دارد.
- رنگ خون بسیار روشن یا صورتی مایل به سفید: گاهی خون روشن قاعدگی نشانه سطح پایین هموگلوبین است و به بررسی بیشتر نیاز دارد.
سخن نهایی
رنگ خون پریودی درست مثل یک هشدار یا پیام از سوی بدن عمل می‌کند و نشان‌دهنده تعادل یا اختلال در سیستم تولید مثل، هورمونی یا ایمنی بدن است. شناخت رنگ‌های طبیعی و غیرطبیعی خون پریود به زنان کمک می‌کند تا بهتر از سلامت خود مراقبت کنند. هرچند بسیاری از تغییرات رنگ خون قاعدگی طبیعی هستند، اما استمرار، شدت یا همراهی با علائم دیگر می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل پنهان باشد
اگر در مورد رنگ خون پریودی سوال دارید، می‌توانید به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و از دکتر زنان برای درمان مشورت بگیرید. همچنین درمانکده امکان دریافت نوبت اینترنتی جهت مراجعه حضوری یا مشاوره آنلاین و غیرحضوری را برای شما فراهم کرده است.
سوالات متداول
خون پریودی با رنگ خاکستری، نارنجی روشن یا قرمز بسیار روشن همراه با بوی بد و ترشحات غیرطبیعی می‌تواند نشانه‌ای از عفونت، سقط جنین یا مشکلات جدی دیگر باشد.
بله، خون قاعدگی ممکن است در ابتدا یا انتهای پریود تیره‌تر باشد که معمولا به دلیل ماندن طولانی‌مدت خون در رحم رخ می‌دهد.
این موضوع ممکن است نشانه کاهش سطح استروژن یا سبک بودن خونریزی باشد؛ گاهی نیز در اثر ورزش شدید یا تغذیه نامناسب دیده می‌شود.
تیره بودن خون قاعدگی معمولا به دلیل ماندن طولانی‌مدت خون در رحم اتفاق می‌افتد، اما اگر همراه با بوی بد، درد یا ترشحات غیرطبیعی باشد باید توسط پزشک بررسی شود.
خون یا ترشحات خاکستری رنگ معمولا نشانه عفونت یا سقط جنین است و نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارد.
اگر تغییر رنگ همراه با علائم غیرعادی مانند درد شدید، بوی بد یا لکه‌بینی طولانی باشد، باید به پزشک مراجعه شود.
خیر، رنگ خون قاعدگی می‌تواند از قرمز روشن تا قهوه‌ای یا تیره متغیر باشد و در بیشتر مواقع طبیعی است، مگر اینکه علائم غیرعادی وجود داشته باشد.
منابع: healthline| verywellhealth| webmd| helloclue
