ظاهرا خواص شنبلیله فقط محدود به آشپزی و آشپزخانه نمی‌شود و چیزی فراتر از یک طعم‌دهنده و ادویه است. اگر با مشکلاتی مانند ریزش مو مواجه هستید، شاید بهتر باشد استفاده از این گیاه را امتحان کنید. افراد زیادی ادعا می‌کنند مصرف این گیاه به شکل‌های مختلف در تقویت مو و جلوگیری از ریزش آن موثر بوده است. این تنها بخش کوچکی از خواص گیاه شنبلیله است. به نظر می‌رسد زنان و مردانی که از مشکلات ناباروری رنج می‌برند، می‌توانند به معجزه این گیاه برای درمان خود امیدوار باشند. به مطالعه این مقاله از مجله درمانکده ادامه دهید تا با مهم‌ترین خواص گیاه شنبلیله آشنا شوید.
فهرست محتوا
بهترین خواص شنبلیله چیست؟
مهم‌ترین خواص این گیاه می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
خواص شنبلیله برای مو
به نظر می‌رسد دانه‌های شنبلیله به شکل‌های زیر می‌توانند به تقویت مو کمک کنند؛ اما تحقیقات در این زمینه محدود است:
- رشد مو: دانه‌های این گیاه سرشار از پروتئین و اسید نیکوتینیک (Niacin) هستند. این مواد رشد مو را تحریک می‌کنند و در بهبود سلامت کلی فولیکول‌های مو موثر هستند.
- استحکام مو: شنبلیله دارای مواد مغذی مختلفی مانند آهن، پتاسیم و ویتامین‌های C ،K و A است. این مواد از شکنندگی تارهای مو جلوگیری می‌کنند.
- حفظ رطوبت: دانه‌های این گیاه علفی سرشار از موسیلاژ (Mucilage) هستند. موسیلاژ ماده‌ای ژل مانند است که به موها حالت می‌دهد و رطوبت آن‌ها را حفظ می‌کند. این ماده مانع از خشکی مو نیز می‌شود.
- درمان شوره سر: خواص ضد قارچی و ضد باکتریایی دانه شنبلیله می‌تواند به درمان شوره سر و سایر بیماری‌های پوست سر ناشی از عفونت‌های قارچی کمک کند.
- کاهش ریزش مو: شنبلیله با تقویت فولیکول‌های مو در کنترل ریزش مو موثر است.
بیشتر بخوانید:خواص گل ختمی چیست؟ ۱۰ خاصیت اعجاب‌انگیز که باید بدانید
خواص شنبلیله برای باردار شدن
مطالعات علمی جهت بررسی خواص شنبلیله برای رحم و تخمدان و بارداری محدود است. با این حال این گیاه می‌تواند به شکل‌های زیر در تقویت قدرت باروری زنان موثر باشد. البته باید بدانید نتایج در همه افراد یکسان نیست:
- تنظیم هورمون‌ها: ترکیبات این گیاه به تنظیم سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون کمک می‌کند. این هورمون‌ها در تنظیم چرخه قاعدگی و تخمک‌گذاری نقش مهمی دارند. بسیاری از طرفداران این گیاه، مصرف آن را به زنانی که سیکل قاعدگی نامنظمی دارند، پیشنهاد می‌کنند.
بیشتر بخوانید: خواص انبه چیست؟ ۷ خاصیت بی‌نظیر انبه برای مردان و زنان
- تنظیم قند خون: دانه‌های شنبلیله فیبر محلول و ترکیباتی دارند که منجر به تنظیم سطح قند خون بدن می‌شوند. برخی تحقیقات نشان داده‌اند که حفظ سطح قند خون اثرات مثبتی روی باروری زنان دارد، به‌ویژه زنانی که مبتلا به بیماری‌هایی مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) هستند.
خواص شنبلیله در قاعدگی
از دیگر خواص شنبلیله برای زنان می‌توان به کاهش علائم سیکل پریودی در آن‌ها اشاره کرد. این خواص می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- ضد اسپاسم: ترکیبات شنبلیله دارای خواص ضد اسپاسم هستند. به همین دلیل به کاهش انقباضات ماهیچه‌های رحم و کاهش دردهای قاعدگی (دیسمنوره) کمک می‌کند. همچنین ترکیبات ضد‌التهابی آن در کاهش التهاب در ناحیه لگن و کاهش ناراحتی مرتبط با قاعدگی موثر است.
- تنظیم هورمون‌ها: هورمون‌های استروژن و پروژسترون نقش مهمی در نظم سیکل ماهانه در زنان دارند و دانه‌های شنبلیله با متعادل کردن سطح این هورمون‌ها در بدن به تنظیم دوره پریودی کمک می‌کنند.
- ضد درد: طرفداران این گیاه معتقدند دانه‌های شنبلیله دارای خواص ضد درد هستند و کاهش دردهای مرتبط با قاعدگی، مانند سردرد و کمردرد می‌توانند موثر باشند.
- تامین آهن بدن: این گیاه منبع خوبی از آهن است. برخی زنان در دوران قاعدگی به دلیل از دست دادن خون دچار کم‌خونی فقر آهن می‌شوند. مصرف دانه شنبلیله می‌تواند به جبران ذخایر آهن و جلوگیری از کم‌خونی کمک کند.
بیشتر بخوانید:خواص رزماری؛ مهم‌ترین فواید آن از سلامت مو تا سم‌زدایی کبد
خواص شنبلیله برای لاغری
به نظر می‌رسد این گیاه به شکل‌های زیر در کاهش وزن و لاغری موثر است:
- سرکوب اشتها: فیبر محلول در شنبلیله احساس سیری را در شما تقویت می‌کند و منجر به کاهش اشتها می‌شود. کاهش اشتها نیز به معنای دریافت کالری کمتر و کاهش وزن است.
- تنظیم قند خون: این گیاه با تنظیم قند خون از افزایش و کاهش سطح انرژی جلوگیری می‌کند. این امر میل به غذاهای پر کالری و شیرین را کاهش می‌دهد و به مدیریت وزن کمک می‌کند.
- افزایش متابولیسم: برخی مطالعات نشان داده‌اند که عصاره شنبلیله اثر مثبتی بر متابولیسم دارد؛ یعنی تجزیه چربی را افزایش می‌دهد و مصرف انرژی را بهینه می‌کند.
- کاهش جذب چربی: دانه‌های شنبلیله می‌توانند جذب چربی در دستگاه گوارش را مهار کنند؛ این یعنی دریافت کالری کمتر و کاهش وزن.
خواص شنبلیله برای چربی خون
این گیاه فواید بالقوه‌ای برای کاهش سطح چربی خون، به ویژه کلسترول و تری گلیسیرید دارد. البته در این زمینه به تحقیقات علمی بیشتری نیاز است. فیبر محلول در این گیاه با اتصال به کلسترول در دستگاه گوارش مانع از جذب آن در جریان خون می‌شود. این فرایند نیز کاهش سطح کلسترول را به همراه دارد.
خواص شنبلیله برای اسپرم
یکی از مهم‌ترین خواص شنبلیله برای مردان کمک به تقویت اسپرم است. اگرچه شواهد علمی محدودی در این زمینه وجود دارد اما بسیاری معتقدند این گیاه می‌تواند به شکل‌های زیر قدرت باروری در مردان را افزایش دهد:
- تنظیم هورمون: تستوسترون برای تولید اسپرم ضروری است و شنبلیله به حفظ سطح آن در بدن مردان کمک می‌کند. این امر منجر به بهبود کیفیت اسپرم و افزایش تعداد آن‌ها می‌شود.
- اثرات ضد التهابی: دانه شنبلیله دارای ترکیبات ضد التهابی است که در کاهش التهاب سیستم تولید مثل موثر است. التهاب مزمن در اندام‌های تناسلی، تولید و عملکرد اسپرم را مختل می‌کند: بنابراین کاهش التهاب ممکن است اثرات مفیدی بر کیفیت اسپرم داشته باشد.
- بهبود جریان خون: برخی تحقیقات نشان داده‌اند که شنبلیله به بهبود جریان خون در اندام‌های تناسلی، مانند بیضه‌ها، کمک می‌کند. این به معنای انتقال بهتر اکسیژن و مواد مغذی به بیضه‌ها و افزایش کیفیت اسپرم‌ها است.
بیشتر بخوانید:خواص سیاه دانه برای مو؛ دیگر نگران سفیدی موهایتان نباشید!
خواص شنبلیله از نظر طب سنتی چیست؟
شنبلیله در طب سنتی طبعی گرم و خشک دارد و فواید بسیاری زیادی برای آن ذکر شده است. در ادامه برخی از آن‌ها را مطالعه می‌کنید:
- طب سنتی معتقد است شنبلیله می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند و برای پیشگیری از عفونت‌ها و بیماری‌های مختلف مفید باشد.
- در طب سنتی شنبلیله به عنوان یک تنظیم‌کننده گلبول‌های قرمز و سفید شناخته می‌شود. به همین دلیل متخصصان این حوزه این گیاه را در درمان بیماری‌های خونی مانند آنمی (کم‌خونی) و لوکمی (سرطان خون) اثربخش می‌دانند.
- شنبلیله به عنوان یک ماده ضد تهوع و ضد سوزش در طب سنتی معرفی می‌شود که می‌تواند در درمان مشکلات گوارشی مانند سوزش معده و گرفتگی روده‌ها موثر باشد.
- در طب سنتی، این گیاه به عنوان یک ماده تقویتی برای افزایش شیردهی به زنان توصیه می‌شود. برای این منظور حتما با پزشک مشورت کنید تا دوز مصرفی را برای شما تعیین کند.
- مصرف آن به کاهش قند خون کمک می‌کند.
- متخصصان طب سنتی مصرف این گیاه را برای درمان سرفه‌های مزمن و گلو‌درد توصیه می‌کنند.
قبل از قرار دادن این ماده غذایی در ٰرژیم غذایی خود حتما با دکتر تغذیه مشورت داشته باشید؛ به‌ویژه اگر شرایط خاصی دارید و به بیماری‌های زمینه‌ای مبتلا هستید.
بیشتر بخوانید:خواص زنجبیل برای مردان؛ خواص شگفت‌انگیزی که باید بدانید!
روش مصرف شنبلیله در رژیم غذایی چگونه است؟
شما می‌توانید از شنبلیله به شکل‌های زیر استفاده کنید:
- تخم شنبلیله به صورت پودر و آسیاب‌شده
- برگ تازه گیاه
- برگ‌های خشک‌شده گیاه
- دمنوش شنبلیله
- عصاره یا عرق شنبلیله
- روغن شنبلیله
شنبلیله برای چه کسانی مناسب نیست؟
مصرف این گیاه به گروه‌های زیر پیشنهاد نمی‌شود:
- زنان باردار: مصرف این گیاه در این دوران می‌تواند خطر سقط را افزایش دهد.
- افراد مبتلا به آلرژی: برخی افراد ممکن است به شنبلیله حساسیت داشته باشند و دچار واکنش‌های آلرژیک مانند خارش، تورم، بثورات پوستی و یا مشکلات تنفسی می‌شوند.
- افراد دیابتی: این گیاه سطح قند خون را کاهش می‌دهد؛ بنابراین افراد دیابتی که داروهای کاهش قند خون یا انسولین مصرف می‌کنند، باید هنگام استفاده از شنبلیله سطح قند خون خود را به دقت کنترل کنند.
- افراد مبتلا به اختلالات گوارشی: شنبلیله ممکن است باعث ناراحتی دستگاه گوارش شود، به‌ویژه زمانی که به مقدار زیاد آن را مصرف کنید.
- افراد مبتلا به بیماری‌های کبدی و زخم‌های پپتیک
- بیماران مبتلا به فشار خون بسیار پایین
بیشتر بخوانید:خواص بابونه چیست؟ 10 فایده شگفت انگیز بابونه
عوارض جانبی مصرف شنبلیله چیست؟
از مهم‌ترین عوارض این گیاه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سمیت کبدی
- درماتیت تماسی
- خس‌خس سینه
- چشمان اشک‌آلود
- گرگرفتگی
- اسهال
- نفخ شکمی
خواص شنبلیله در چند خط
خواص شنبلیله با توجه به تحقیقات علمی‌ای بسیار متنوع است. استفاده مناسب از آن در رژیم غذایی می‌تواند در کنترل و درمان برخی مشکلات سلامتی موثر باشد. نکته مهم این است که بدانید مصرف این گیاه به تنهایی نمی‌تواند در درمان قطعی انواع بیماری‌ها موثر باشد. همچنین برای اثربخشی بهتر لازم است با مشاوره آنلاین متخصص تغذیه مشورت داشته باشید. آن‌ها با توجه به وضعیت شما بهترین روش و دوز مصرفی را تعیین می‌کنند.
اگر در این زمینه به کمک و راهنمایی نیاز دارید، می‌توانید با پزشکان متخصص درمانکده مشاوره آنلاین پزشکی داشته باشید.
سوالات رایج
شنبلیله به عنوان یک مکمل غذایی به افزایش حجم عضلات کمک می‌کند.
این گیاه می‌تواند باعث چشمان اشک‌آلود شود.
از این ترکیب می‌توانید به عنوان یک ماسک جوان‌کننده پوست استفاده کنید. همچنین خوردن این ترکیب در کنترل دیابت می‌تواند موثر باشد.
در طب سنتی این ترکیب می‌تواند به چاقی و افزایش وزن کمک کند. برای کسب اطلاعات دقیق در مورد خواص شنبلیله برای چاقی لازم با پزشک متخصص مشورت کنید تا دوز و چگونگی مصرف را در اختیار شما قرار دهد.
منبع: webmd | healthline | goodhousekeeping
