پورنوگرافی یکی از بحث‌برانگیزترین موضوعات دنیای مدرن است. در حالی که بسیاری از افراد آن را صرفا یک نوع سرگرمی می‌دانند، تماشای مداوم آن ممکن است برای دیگران به یک وابستگی مشکل‌ساز تبدیل شود. اگرچه اعتیاد به پورن هنوز به طور رسمی به عنوان اختلال شناخته نشده است، اما می‌تواند بر سلامت روان، روابط عاطفی و حتی عملکرد روزمره فرد تاثیر بگذارد.
در این مقاله از مجله سلامت درمانکده به بررسی علائم اعتیاد به پورن و راه‌های درمان این وابستگی می‌پردازیم. اگر می‌خواهید در مورد این موضوع و راه‌های کنترل آن اطلاعات بیشتری داشته باشید، ادامه مطلب را از دست ندهید.
فهرست محتوا
پورنوگرافی یا پورن چیست؟
این سوال که پورنوگرافی چیست، از سوی بسیاری از افراد مطرح می‌شود. در پاسخ باید بگوییم که به نمایش یا توصیف صریح اعمال جنسی که با هدف تحریک جنسی انجام می‌شود «پورن»، «پورنوگرافی» یا «هرزه‌نگاری» می‌گویند. این محتوا می‌تواند شامل فیلم، عکس، داستان اروتیک و… باشد.
نشانه‌های اعتیاد به پورن
اگر علی‌رغم تلاش برای کاهش میل خود همچنان به تماشای محتوای هرزه‌نگاری نیاز شدیدی احساس می‌کنید، ممکن است به آن اعتیاد داشته باشید. همچنین اگر این رفتار باعث شده است سایر جنبه‌های زندگی شما مانند کار، تحصیل و روابط اجتماعی آسیب ببیند و علاقه‌ای به سایر فعالیت‌ها نداشته باشید، این موضوع می‌تواند نشانه اعتیاد باشد. در بعضی موارد ممکن است به قدری درگیر هرزه‌نگاری شوید که آن را در مکان‌های عمومی مانند محل کار یا وسایل نقلیه عمومی هم تماشا کنید.
آمارهای مربوط به اعتیاد به پورن بسته به منبع متفاوت هستند. اما یک مطالعه تخمین زده است که این مشکل تقریبا ۳ تا ۶ درصد بزرگسالان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این رفتار در میان جوانان شایع‌تر است و مردان را بیشتر تحت تاثیر قرار می‌دهد. ذکر این نکته ضروری است که تمایل به هرزه‌نگاری با افزایش سن کاهش می‌یابد.
بیشتر بدانید: خود ارضایی چیست؟
چگونه بفهمیم که به پورن اعتیاد داریم؟
اعتیاد به پورن یک نوع اختلال رفتاری است که در دسته اختلالات بیش‌فعالی جنسی قرار می‌گیرد. این اختلال شباهت‌هایی به سایر رفتارهای جنسی مشکل‌ساز مانند خودارضایی بیش‌ازحد و سایبرسکس (رابطه جنسی در فضای مجازی) دارد.
اگر تماشای بیش‌ازحد پورن بخش زیادی از زمان شما را اشغال می‌کند، ممکن است به آن اعتیاد داشته باشید. این اعتیاد نه تنها در روابط شخصی شما مشکلاتی ایجاد می‌کند؛ بلکه ممکن است با موارد زیر همراه باشد:
- صرف هزینه زیاد برای خرید محتوای هرزه‌نگاری، حتی به قیمت نادیده گرفتن نیازهای ضروری
- درگیر شدن در رفتارهای جنسی پرخطر
- استفاده از تصاویر هرزه‌نگاری به عنوان راهی برای کنار آمدن با احساسات منفی مانند اضطراب و غم
- تماشای تصاویر غیر اخلاقی در زمان و مکان نامناسب
- عصبانیت هنگام دریافت توصیه برای کاهش تماشای هرزه‌نگاری
- ناتوانی در ترک پورن علی‌رغم تلاش‌های مکرر
- احساس شرم پس از تماشای تصاویر غیر اخلاقی، اما ناتوانی در متوقف کردن این رفتار
- کاهش میل جنسی نسبت به روابط واقعی
- پنهان کردن عادت‌های مربوط به تماشای هرزه‌نگاری از همسر یا دیگران
بیشتر بدانید: رفتار فردی که مورد تعرض قرار گرفته
عوارض دیدن پورن
اگر می‌خواهید بدانید پورن با مغز چه می‌کند، باید بگوییم که تماشای مداوم آن می‌تواند در مغز تغییر ایجاد کند. در یک مطالعه مشخص شد افرادی که زیاد محتوای هرزه‌نگاری تماشا می‌کنند، هنگام مشاهده نشانه‌های مرتبط با آن ممکن است واکنش‌های مغزی قوی‌تری نشان دهند.
تماشای پورن مثل سایر انواع اعتیاد، مسیرهای پاداش مغز را تحت تاثیر قرار می‌دهد و باعث افزایش دوپامین (نوروترنسمیتر مرتبط با اشتیاق و لذت) می‌شود. این واکنش در افراد مبتلا به اعتیادهای دیگر مانند قمار یا مواد مخدر هم مشاهده می‌شود.
علاوه بر تغییر فعالیت‌های مغزی، اعتیاد به محتوای هرزه‌نگاری می‌تواند مشکلات دیگری هم ایجاد کند، از جمله:
- احساس گناه و شرم
- کاهش عزت‌نفس
- بروز اختلالات روانی نظیر افسردگی و اضطراب
- تغییر عملکرد جنسی (اختلال در انزال زنان و مردان)
- بی‌توجهی به همسر
- کاهش اعتماد بین زوجین
- تنش در روابط عاطفی و خانوادگی
- شکل‌گیری باورهای غیر واقع‌بینانه در مورد روابط جنسی
- آسیب‌های جسمی یا روانی در اثر ارتباطات جنسی غیر متعارف (برای مثال، خونریزی بعد از رابطه)
- از دست دادن تمرکز در محل کار
- اخراج از کار به دلیل تماشای محتوای پورنوگرافی در محل کار
- بدهی‌های مالی ناشی از خرید محتوای پورنوگرافی
- فشار آوردن بر شریک جنسی برای ارتباط در شرایط نامناسب مثل دوران قاعدگی (با خواندن مقاله عوارض ارضا شدن در زمان پریودی بدون دخول، اطلاعات بیشتری درباره این موضوع کسب کنید.)
- مواجهه تصادفی کودکان یا نوجوانان با محتوای پورنوگرافی و افزایش تمایل آن‌ها به ارتباطات جنسی پیش از موعد (سکس نوجوان)
عوارض اعتیاد به پورنوگرافی را می‌توان به سه دسته کلی جنسی، اجتماعی-اقتصادی و روانی تقسیم کرد. این عوارض به اختصار در جدول زیر آورده شده‌اند:
| عوارض جنسی | عوارض اجتماعی-اقتصادی | عوارض روانی |
| تغییر عملکرد جنسی شکل‌گیری باورهای نادرست در مورد رابطه جنسی | از دست دادن شغل بدهی مالی ایجاد تنش در روابط عاطفی و خانوادگی کاهش اعتماد بین زوجین | احساس گناه و شرم کاهش عزت‌نفس افسردگی و اضطراب |
بیشتر بدانید: سکس در نوجوانی
۱. تاثیر پورنوگرافی بر روابط زوجین
هر فردی ممکن است به تماشای تصاویر هرزه‌نگاری وابسته شود. اما این رفتار در مردان بیشتر دیده می‌شود که این موضوع می‌تواند برای شریک عاطفی آن‌ها مشکل‌ساز شود. مردانی که به طور مداوم این نوع تصاویر را بعد از شب زفاف تماشا می‌کنند، معمولا از نظر عاطفی از همسر خود فاصله می‌گیرند. این افراد تمایل به پنهان‌کاری پیدا می‌کنند و حتی ممکن است دچار افسردگی شوند.
بیشتر بدانید: فتیش پا چیست؟
۲. کاهش عزت‌نفس
کاهش عزت‌نفس شریک عاطفی یکی از مهم‌ترین تاثیرات پورن بر زندگی افراد است. اگر یکی از طرفین رابطه از نظر فیزیکی از دیگری فاصله بگیرد و تماشای تصاویر غیر اخلاقی را ترجیح دهد، این موضوع می‌تواند ضربه شدیدی به عزت‌نفس طرف مقابل وارد کند. فردی که شریک عاطفی او به تماشای هرزه‌نگاری وابسته است، احتمالا احساس می‌کند از نظر جنسی جذابیت زیادی ندارد که این موضوع می‌تواند برایش آزاردهنده باشد و روی ارگاسم او تاثیر بگذارد.
۳. کاهش رضایت از رابطه جنسی
تماشای مداوم بدن و روابط جنسی دیگران می‌تواند به مقایسه‌های ناسالم منجر شود. به عبارت دیگر، ممکن است فرد ظاهر یا توانایی‌های جنسی خود را در مقایسه با بازیگران این نوع فیلم‌ها ضعیف‌تر ببیند. البته گاهی‌اوقات این نارضایتی به شریک عاطفی سرایت می‌کند. چون او هم ممکن است خود را با بازیگران پورن مقایسه کند.
افراد معتاد به هرزه‌نگاری اغلب فشار زیادی روی عملکرد جنسی خود احساس می‌کنند که این امر کیفیت تجربه جنسی و رضایت آن‌ها از این نوع رابطه را کاهش می‌دهد. برای آشنایی بیشتر با عوارض ارضا نشدن مردان مجرد و متاهل می‌توانید مقاله مربوط به این مشکل را در وب‌سایت درمانکده بخوانید.
۴. تاثیر بر عملکرد روزانه
وابستگی بیش‌ازحد به پورنوگرافی می‌تواند بهره‌وری را کاهش دهد و در زندگی روزمره مشکل ایجاد کند. اعتیاد به هرزه‌نگاری ممکن است باعث شود فرد کار، تحصیل یا روابط اجتماعی خود را نادیده بگیرد. در بعضی موارد، نیاز مداوم به تماشای رابطه جنسی دیگران باعث می‌شود فرد از جلسات کاری، ویزیت پزشک یا حتی استراحت و تفریح خود صرف‌نظر کند.
بیشتر بدانید: رابطه عاشقانه جنسی
۵. اثرات پورن بر سلامت روان
تمایل شدید به مشاهده تصاویر غیر اخلاقی با اختلالات اضطرابی مرتبط است. بعضی از تحقیقات نشان داده‌اند که این موضوع ممکن است خطر اختلالات خلقی و اعتیاد به مواد مخدر را افزایش دهد. همچنین به نظر می‌رسد که بین تماشای بیش‌ازحد پورنوگرافی با اختلال نعوظ و سایر مشکلات عملکرد جنسی ارتباط وجود دارد. البته برای تایید این موضوع باید بررسی‌های بیشتری انجام شود.
علت دیدن پورن
اعتقاد بر این است که دسترسی آسان به تصاویر غیر اخلاقی در ایجاد اعتیاد به آن نقش دارد. اما این موضوع توضیح نمی‌دهد که چرا بعضی از افراد به طور وسواسی به این تصاویر نگاه می‌کنند؛ در حالی که دیگران چنین مشکلی ندارند. به نظر می‌رسد عوامل مختلفی در اعتیاد به هرزه‌نگاری نقش داشته باشند، از جمله:
- تفاوت‌های مغزی: تفاوت‌های بیولوژیکی در ساختار یا شیمی مغز ممکن است بعضی از افراد را نسبت به اعتیادهای رفتاری مستعدتر کند.
- عوامل فرهنگی: انتظارات اجتماعی درباره ظاهر، رابطه جنسی و روابط عاطفی می‌تواند بر میزان تماشای محتوای هرزه‌نگاری تاثیر بگذارد.
- استرس یا مشکلات سلامت روان: گاهی‌اوقات افراد از تماشای این نوع تصاویر به عنوان راهی برای فرار از مشکلات زندگی یا کنار آمدن با چالش‌های روانی استفاده می‌کنند.
- مشکلات مرتبط با روابط عاطفی: بعضی از افراد ممکن است برای رفع مشکلاتی که در روابط عاطفی آن‌ها وجود دارد و برآورده کردن نیازهای جنسی خود به هرزه‌نگاری روی بیاورند.
بیشتر بدانید: عوارض ارضا نشدن مرد بعد از تحریک
ذکر این نکته ضروری است که اجماع روشنی درباره علت دقیق اعتیاد به پورن وجود ندارد. چون همه محققان موافق نیستند که تماشای این نوع تصاویر یک اعتیاد واقعی محسوب می‌شود. انجمن آمریکایی مربیان، مشاوران و درمانگران جنسی (AASECT) اعلام کرده است که شواهد کافی برای اثبات اینکه اعتیاد به پورن یک بیماری روانی است، وجود ندارد.
در یک مطالعه هم مشاهده شد باور به اینکه فرد به هرزه‌نگاری اعتیاد دارد، بیشتر از خود این رفتار باعث ایجاد ناراحتی و استرس می‌شود. بعضی از افراد معتقدند که توصیف این رفتار به عنوان یک اعتیاد می‌تواند باعث شکل‌گیری نگرش‌های ناسالم درباره روابط جنسی شود.
عوامل خطر اعتیاد به پورن
در موارد زیر احتمال اعتیاد به هرزه‌نگاری افزایش می‌یابد:
- مصرف مواد مخدر یا الکل توسط خود فرد یا یکی از اعضای خانواده او
- ابتلا به سایر اختلالات روانی مانند افسردگی یا اعتیاد به قمار
- تنش‌های خانوادگی
- سابقه آزار جسمی یا جنسی
بیشتر بدانید: ارگاسم از طریق نوک سینه
راه‌های درمان اعتیاد به پورن
در مواردی که درمان خانگی ارضا نشدن زن یا مرد به دلیل اعتیاد به پورن موفقیت‌آمیز نیست و زندگی زناشویی یا اجتماعی فرد دچار تنش شده، مراجعه به متخصص سلامت روان ضروری است. در حال حاضر، گزینه‌های مشخصی برای درمان این اختلال وجود ندارد، اما گفته می‌شود دارودرمانی و سکس تراپی می‌تواند کمک‌کننده باشد:
۱. دارودرمانی
نالتروکسان دارویی است که گاهی‌اوقات برای کنترل وابستگی به تماشای فیلم‌های هرزه‌نگاری توصیه می‌شود. این دارو در کنترل وابستگی به الکل و اعتیاد به مواد مخدر هم کاربرد دارد. نالتروکسان ممکن است بتواند هم میل به تماشای هرزه‌نگاری و هم لذتی که از مشاهده آن حاصل می‌شود را کاهش دهد. ذکر این نکته ضروری است که از مصرف خودسرانه این دارو بپرهیزید و ابتدا به یک روانپزشک مراجعه کنید.
بیشتر بدانید: مشاوره مشکلات جنسی
۲. مشاوره و روان‌درمانی
صحبت کردن با متخصص سلامت روان یا سکس تراپیست یکی از موثرترین راه‌ها برای کنترل رفتارهای منفی است. علاوه بر این، استفاده از تکنیک‌هایی مانند خانواده‌درمانی و مشاوره زوجین به درک پیچیدگی‌های این وضعیت کمک می‌کند و باعث می‌شود فرد چالش‌های عاطفی و مشکلات ناشی از این عادت را بهتر مدیریت کند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد روند سکس‌تراپی و فواید آن پیشنهاد می‌کنیم مقاله سکس تراپیست چیست را بخوانید.
کلام پایانی
تماشای تصاویر هرزه‌نگاری می‌تواند تاثیرات منفی عمیقی بر زندگی افراد داشته باشد. از کاهش رضایت از روابط واقعی گرفته تا مشکلات روان‌شناختی و حتی اختلالات عملکرد جنسی، این عادت ممکن است به مرور زمان کنترل زندگی را در دست بگیرد. بسیاری از افراد تصور می‌کنند که می‌توانند این مسئله را به تنهایی حل کنند، اما واقعیت این است که رهایی از آن به کمک حرفه‌ای نیاز دارد.
اگر احساس می‌کنید تماشای هرزه‌نگاری از کنترل شما خارج شده و بر کیفیت زندگی‌تان تاثیر گذاشته است، در اسرع وقت برای دریافت کمک اقدام کنید. مراجعه به یک روانشناس باتجربه می‌تواند به شما در درک ریشه‌های این رفتار و کنترل آن کمک کند.
فرقی ندارد که ترجیح شما ویزیت حضوری باشد یا مشاوره آنلاین؛ شما می‌توانید به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله روانشناس مشاوره آنلاین داشته باشید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر روانشناس از روانشناس مورد نظر خود نوبت بگیرید.
سوالات متداول
تماشای تصاویر هرزه‌نگاری می‌تواند رفتار اعتیادگونه ایجاد کند. چون سیستم پاداش مغز و ترشح دوپامین را تحت تاثیر قرار می‌دهد. با این حال، این موضوع هنوز به عنوان یک اعتیاد واقعی به رسمیت شناخته نشده است.
از نشانه‌های این مشکل می‌توان به ناتوانی در متوقف کردن تماشای تصاویر غیر اخلاقی، تحت تاثیر قرار گرفتن روابط عاطفی، کاهش بهره‌وری و عدم تمایل به روابط جنسی واقعی اشاره کرد.
بله. ممکن است به اختلال نعوظ یا سایر مشکلات مرتبط با عملکرد جنسی منجر شود.
منبع: verywellmind
بده شیش