سونوگرافی واژینال چیست؟ مزایا و عوارض + بهترین زمان انجام

در انتظار بازبینی توسط تیم پزشکی درمانکده

وقتی صحبت از سلامت زنان می‌شود، همه‌ می‌دانیم که چه ارتباط پیچیده و حساسی بین هورمون‌ها و اندام‌های تولیدمثلی زنانه وجود دارد. به همین دلیل است که هر درد یا علامت غیر عادی در ناحیه لگن می‌تواند نگرانی‌های بزرگی ایجاد کند. خوشبختانه، این روزها به لطف پیشرفت علم پزشکی، ابزارهای موثری برای تشخیص مشکلات زنان ابداع شده که یکی از آن‌ها سونوگرافی واژینال است.

سونوگرافی واژینال یا اندوواژینال روش ایمن و ساده‌ای است که با استفاده از امواج صوتی تصاویر دقیقی از اعضای داخلی بدن تولید می‌کند تا به پزشک برای تشخیص مشکلات رحم، تخمدان‌ها و ساختارهای اطراف آن‌ها، نظارت بر روند بارداری یا برنامه‌ریزی برای جراحی کمک کند.

در این مقاله از مجله درمانکده با مزایا و عوارض سونوگرافی اندوواژینال آشنا می‌شوید و در مورد آمادگی‌های لازم جهت انجام این تست اطلاعات سودمندی کسب می‌کنید. با ما همراه باشید.

سونوگرافی واژینال چیست؟

این سوال که سونوگرافی چیست و چرا به صورت واژینال انجام می‌شود، سوال رایج بسیاری از زنان است. سونوگرافی واژینال یک نوع اسکن داخلی از اعضای تولیدمثلی است که به پزشک اجازه می‌دهد وضعیت رحم و تخمدان‌ها را بررسی کند. در این روش، پزشک یک پروب کوچک به نام ترانسدیوسر را به عمق پنج تا هشت سانتی‌متری کانال واژن وارد می‌کند تا تصاویر بسیار دقیقی از اعضای ناحیه لگن به دست آورد.

سونوگرافی واژینال برای چیست؟

دکتر زنان برای بررسی موارد زیر از این نوع سونوگرافی استفاده می‌کند:

  • شکل، موقعیت و اندازه رحم و تخمدان‌ها
  • ضخامت و طول گردن رحم
  • جریان خون در اندام‌های ناحیه لگن
  • شکل مثانه و تغییرات آن
  • وجود مایعات در نزدیکی مثانه، لوله‌های رحم، میومتر (بافت عضلانی رحم) و اندومتر (پوشش داخلی رحم)

سونوگرافی ترانس واژینال برای چیست؟

این نوع سونوگرافی همان سونوگرافی واژینال است که در موارد خاص برای زنان تجویز می‌شود. همان‌طور که از سونوگرافی کبد، کیسه صفرا و… برای بررسی اندام‌های داخلی بدن استفاده می‌شود، سونوگرافی ترانس واژینال نیز برای بررسی اندام‌های تولیدمثل کاربرد دارد. انجام این تست برای شناسایی علت موارد زیر ضروری است:

  • درد لگنی
  • خونریزی غیر عادی واژن
  • مشکلات باروری
  • نتایج غیر عادی در معاینه لگنی یا شکمی

سونوگرافی اندوواژینال می‌تواند قرارگیری صحیح دستگاه پیشگیری از بارداری داخل رحمی (IUD) را تایید کند. این تست همچنین برای تشخیص بیماری‌های زیر مفید است:

  • توده‌ها و کیست‌های خوش‌خیم رحم
  • بیماری التهابی لگن
  • آندومتریوز
  • بعضی از انواع سرطان‌
تصویر گرافیکی رحم و سایر اندام‌های تولیدمثلی زنان
سونوگرافی اندوواژینال به تشخیص مشکلات و ناهنجاری‌های اندام‌های تولیدمثلی زنان کمک می‌کند.

سونوگرافی کالر داپلر واژینال چیست؟

سونوگرافی کالر داپلر یک تکنیک تصویربرداری غیر تهاجمی است که به پزشک اجازه می‌دهد وضعیت عروق و شریان‌های مرتبط با رحم و تخمدان‌ها را به دقت بررسی کند. در این روش، امواج صوتی با فرکانس بالا به جریان خون تابیده می‌شود تا عکس‌العمل آن به شکل طول‌موج‌های مختلف ثبت ‌شود. این اطلاعات به تحلیل و ارزیابی عملکرد رگ‌ها کمک می‌کند و همچنین احتمال وجود مشکلاتی مانند انسداد یا کاهش جریان خون را نشان می‌دهد.

مزایای سونوگرافی واژینال

وارد شدن پروب به داخل واژن این امکان را فراهم می‌آورد که تصاویر واضحی از داخل واژن و سایر اندام‌های لگنی به دست آید. این تصاویر به پزشک کمک می‌کنند به دقت وضعیت سلامتی بیمار را ارزیابی کرده و در صورت وجود مشکل، درمان مناسب را تعیین کند.

عوارض سونوگرافی واژینال

در سونوگرافی اندوواژینال از هیچ اشعه‌ای برای تشخیص بیماری‌ها استفاده نمی‌شود. به همین دلیل، این روش بسیار ایمن است و حتی می‌تواند در دوران بارداری بدون نگرانی انجام شود.

با این حال، در یک مقاله علمی به پتانسیل آسیب‌های روانی ناشی از آن اشاره شده است. به گفته محققان این مقاله، بعضی افراد از جمله کسانی که تجربه آزار جنسی را دارند، ممکن است به‌ دلیل سونوگرافی اندوواژینال در معرض خطر آسیب روانی باشند.

در صورتی که این سونوگرافی باعث نگرانی شما می‌شود، با پزشک خود تماس بگیرید و سوالات‌تان را در مورد آن بپرسید. همچنین به تکنسین یا متخصص سونوگرافی بگویید که احساس اضطراب یا ناراحتی دارید.

آیا سونوگرافی واژینال درد دارد؟ 

این تست تشخیصی معمولا دردناک نیست. با این حال، وارد کردن پروب به کانال واژن ممکن است کمی ناراحت‌کننده باشد. این ناراحتی اغلب خفیف است و پس از به پایان رسیدن تست برطرف شود. اگر در حین سونوگرافی احساس ناراحتی شدید داشتید، حتما موضوع را به پزشک اطلاع دهید.

چه کسانی نباید سونوگرافی ترانس واژینال انجام دهند؟

سونوگرافی اندوواژینال یک روش ایمن برای بررسی اندام‌ها تناسلی زنان است، اما به بعضی افراد توصیه می‌شود به جای سونوگرافی شکمی انجام دهند. این افراد عبارت‌اند از:

  • زنان مبتلا به انسداد واژن
  • کسانی که اخیرا در ناحیه واژن جراحی انجام داده‌اند
  • افراد مبتلا به عفونت فعال در ناحیه واژن
  • زنان باکره
تصویر یک زن جوان که سونوگرافی از روی شکم او انجام می‌شود
کسانی که قادر به انجام سونوگرافی  اندوواژینال نیستند، باید سونوگرافی شکمی انجام دهند.

علت خونریزی بعد از سونوگرافی واژینال  

خونریزی یکی از مشکلاتی است که احتمال دارد بعد از سونوگرافی با آن مواجه شوید. این عارضه ممکن است به دلیل تحریک و وارد آمدن فشار به بافت‌ رحم یا واژن رخ دهد. به‌خصوص در مواردی که خون در نواحی بالای رحم جمع می‌شود، وارد شدن پروب به داخل رحم می‌تواند موجب جابه‌جایی خون و در نتیجه خونریزی مختصر شود. در صورت شدید یا ادامه‌دار بودن خونریزی، با دکتر زنان آنلاین در مورد وضعیت خود مشورت کنید.

چگونه برای سونوگرافی ترانس واژینال آماده شویم؟

آمادگی قبل از سونوگرافی واژینال به شما کمک می‌کند این تست را راحت‌تر پشت‌سر بگذارید:

  • مثانه خود را خالی کنید.
  • در صورتی که از تامپون استفاده می‌کنید، آن را بردارید.
  • اگر به لاتکس حساسیت دارید، پزشک را از این موضوع آگاه کنید تا از یک پوشش غیر لاتکسی برای پوشاندن پروب دستگاه استفاده کند.
  • مثل همیشه غذا بخورید و مایعات بنوشید. این تست نیاز به ناشتا بودن ندارد.

مزایا و خطرات سونوگرافی واژینال در بارداری  

سونوگرافی بارداری از طریق کانال واژن به پزشک کمک می‌کند:

  • بارداری را در مراحل اولیه تایید کند.
  • ضربان قلب جنین را بررسی کند.
  • به ارزیابی وضعیت جفت بپردازد.
  • به بارداری خارج رحمی پی ببرد (جنین در این نوع بارداری در خارج از رحم، معمولا در لوله‌های رحمی، لانه‌گزینی می‌کند).
  • گردن رحم را از نظر بروز هر گونه تغییرات که ممکن است به عوارضی مانند سقط جنین یا زایمان زودرس منجر شود، بررسی کند.
  • بارداری‌هایی که خطر سقط جنین در آن‌ها بالا است را تحت نظر داشته باشد.
  • منبع هر گونه خونریزی غیر عادی را شناسایی کند.
  • تاریخ زایمان را مشخص کند.

هیچ مدرکی مبنی بر اینکه سونوگرافی ترانس واژینال می‌تواند به جنین آسیب برساند یا باعث سقط جنین شود، وجود ندارد. این نوع سونوگرافی در اوایل بارداری دقیق‌تر از سونوگرافی شکمی است. با این حال، اگر مایل به انجام آن نیستید، باید موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید. در بعضی موارد ممکن است سونوگرافی شکمی به‌ عنوان جایگزین پیشنهاد شود.

اینفوگرافی «دلایل انجام سونوگرافی واژینال در بارداری» (تایید بارداری در مراحل اولیه/ تعیین زمان زایمان/ تشخیص بارداری خارج رحمی/ بررسی وضعیت سلامت جنین/ پیگیری بارداری‌های پرخطر)
سونوگرافی اندوواژینال در دوران بارداری بی‌خطر است و اطلاعات مفیدی در مورد وضعیت سلامت جنین ارائه می‌دهد.

آیا سونوگرافی واژینال در پریودی انجام می‌شود؟

زنان در هر زمان از چرخه قاعدگی می‌توانند این سونوگرافی را انجام دهند، حتی در زمان پریود. چرا که خونریزی ناشی از قاعدگی تاثیری بر کیفیت سونوگرافی ندارد. البته اگر در این زمان از تامپون استفاده می‌کنید، لازم است آن را قبل از سونوگرافی بردارید.

آیا سونوگرافی واژینال برای دختر مجرد مشکل ایجاد می‌کند؟

به دلیل ورود پروب به داخل واژن، انجام سونوگرافی ترانس واژینال برای دختران باکره یا مجرد ممکن است باعث آسیب به پرده بکارت شود. به همین دلیل، به این دسته از افراد معمولا سونوگرافی شکمی به‌ عنوان روش جایگزین توصیه می‌شود.

سونوگرافی واژینال چگونه انجام می‎‌شود؟

اگر می‌خواهید بدانید این نوع سونوگرافی چگونه انجام می‌شود، مراحل زیر را دنبال کنید:

  • در ابتدا لباس‌های خود را از کمر به پایین درمی‌آورید و لباس مخصوص می‌پوشید. سپس روی تخت معاینه دراز می‌کشید و زانوهایتان را خم می‌کنید.
  • پزشک سطح ترانسدیوسر یا پروب دستگاه سونوگرافی واژینال را با کاندوم و ژل لغزنده می‌پوشاند و سپس آن را به آرامی وارد واژن می‌کند. ترانسدیوسر شبیه عصا و تقریبا به اندازه یک تامپون است.
  • ممکن است هنگام ورود پروب به داخل واژن فشار کمی را احساس کنید. این فشار مشابه فشاری است که در تست پاپ اسمیر احساس می‌شود.
  • پس از قرار گرفتن پروب در مکان مناسب، امواج صوتی تولیدشده توسط دستگاه از اعضای داخلی بدن بازتاب می‌یابند و اطلاعات را منتقل می‌کنند.
  • برای ایجاد تصویر کامل و تمرکز روی نواحی مختلف، پزشک پروب را می‌چرخاند. این ابزار اطلاعات را مستقیما به صفحه نمایش منتقل می‌کند.
  • تصاویر بلافاصله روی صفحه نمایش ظاهر می‌شوند و این امکان را برای شما و پزشک فراهم می‌کنند که آن‌ها را به‌ طور هم‌زمان مشاهده کنید.
  • کل فرآیند سونوگرافی معمولا ۱۵ تا ۳۰ دقیقه طول می‌کشد.

بهترین زمان برای سونوگرافی واژینال

اگرچه بسیاری از پزشکان پایان دوران پریود را بهترین زمان برای انجام سونوگرافی می‌دانند، اما در واقعیت محدودیت‌ زیادی در این زمینه وجود ندارد. بنابراین پزشک شما ممکن است این تست را در هر زمانی از ماه حتی دوران قاعدگی یا بارداری توصیه کند.

با این حال، اگر پزشک نوع خاصی از سونوگرافی اندوواژینال به نام سونوهیستروگرافی را برایتان تجویز کرده باشد، نباید آن را در دوران بارداری انجام دهید. چون در این روش مقدار کمی مایع به داخل حفره رحم فرستاده می‌شود تا تصویر بهتری از دیواره رحم به دست آید.

ترس از سونوگرافی واژینال؛ چطور بر آن غلبه کنیم؟

ترس از سونوگرافی اندوواژینال معمولا به دلیل نگرانی از درد یا ناراحتی است. اما این تست اغلب هیچ دردی ایجاد نمی‌کند و توسط بیشتر افراد به راحتی تحمل می‌شود. از سوی دیگر، امروزه استفاده از تجهیزات مدرن باعث کاهش ناراحتی در طول این فرآیند شده است. برای کاهش اضطراب توصیه می‌شود از پزشک خود بخواهید مراحل انجام کار را برایتان توضیح دهد.

تصویر یک زن جوان در حال صحبت با متخصص زنان
اگر نگرانی خاصی در مورد سونوگرافی اندوواژینال دارید، موضوع را با دکتر زنان در میان بگذارید.

کلام پایانی

سونوگرافی واژینال یک تست تشخیصی است که برای بررسی وضعیت واژن، رحم، تخمدان‌ها و سایر اندام‌های ناحیه لگنی زنان انجام می‌شود. این سونوگرافی هیچ دردی ایجاد نمی‌کند، اما در حین انجام آن ممکن است کمی احساس فشار یا ناراحتی داشته باشید.

در بیشتر موارد، نتیجه سونوگرافی در روز انجام تست آماده می‌شود، اما گاهی‌اوقات ممکن است این موضوع زمان‌بر باشد. متخصص سونوگرافی یا دکتر زنان می‌تواند اطلاعات دقیق‌تری در مورد نحوه آماده شدن برای انجام تست و زمان دریافت نتیجه در اختیارتان قرار دهید. اگر سوال یا نگرانی خاصی در مورد سونوگرافی اندوواژینال دارید، می‌توانید با متخصصان سایت درمانکده به صورت حضوری یا آنلاین صحبت کنید.

سوالات متداول

چرا سونوگرافی ترانس واژینال انجام می‌شود؟

این تست به بررسی وضعیت اندام‌های تولیدمثلی زنان کمک می‌کند و در شناسایی انواع بیماری‌ها مثل کیست، فیبروم، سرطان و بارداری خارج رحمی نقش کلیدی دارد.

سونوگرافی واژینال چگونه است؟

سونوگرافی اندوواژینال یک روش تصویربرداری است که برای بررسی ارگان‌های داخلی ناحیه لگن مانند رحم، تخمدان‌ها و لوله‌های فالوپ استفاده می‌شود. در این روش، پروب سونوگرافی به داخل واژن وارد می‌شود تا تصاویر دقیقی از این نواحی ایجاد کند.

آیا سونوگرافی ترانس واژینال برای بارداری بی‌خطر است؟

بله. از آنجایی که این روش بدون استفاده از اشعه انجام می‌شود، هیچ خطری برای مادر و جنین ندارد.

هزینه سونوگرافی واژینال چقدر است؟

هزینه این تست به عوامل مختلفی مثل نوع مرکز درمانی (دولتی یا خصوصی) و پوشش بیمه‌ای بستگی دارد.

تفاوت سونوگرافی اندوواژینال با سونوگرافی شکمی چیست؟

در سونوگرافی شکمی، پزشک پروب را در خارج از بدن و روی ناحیه شکم قرار می‌دهد. این نوع سونوگرافی در مقایسه با سونوگرافی اندوواژینال از دقت کمتری برخوردار است. سونوگرافی اندوواژینال می‌تواند تصاویر دقیق‌تر و واضح‌تری از اعضای داخلی بدن در اختیار پزشک قرار دهد.

منابع: medicalnewstoday | healthline

آیا این مقاله برای شما مفید بود؟

میانگین امتیاز 4 / 5. تعداد رای‌ها 91

هنوز امتیازی ثبت نشده

elh.zamani@yahoo.com
الهام زمانی

الهام زمانی هستم. در رشته تغذیه در مقطع فوق لیسانس تحصیل کردم و به دلیل علاقه‌ای که به نوشتن دارم وارد حوزه تولید محتوا شدم. خوشحالم که با نوشتن مطالب به‌روز و قابل فهم، ضمن آموختن چیزهای جدید به افزایش آگاهی جامعه درباره بیماری‌ها و سبک زندگی سالم کمک می‌کنم.

مشاهده سایر مطالب
اشتراک در
اطلاع از
guest
(اختیاری)

در صورتی که سوال شما تخصصی هست و به دنبال نظر پزشک متخصص هستید، به بخش مشاوره آنلاین پزشکی مراجعه کنید.

4 پرسش و پاسخ
بیشترین رأی
تازه‌ترین قدیمی‌ترین
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه سؤال ها
همایون فر
همایون فر
1 روز قبل

بیشتر دخترا و زنان با وجود تحصیلات بالا ، شغل ندارند و درواقع پول برا رفع نیازهای اولیه ندارند اونوقت انتظار دارین سونوگرافی واژن انجام بدند؟؟حکومت نرسالار ، ما رو به تکه نانی عمدا محتاج میزاره اونوقت انتظار داره بحرفش گوش بدیم و مثلا حجاب کنیم؟! هرگزخ.نه حجاب نه ازدواج نه بچه براتون میاریم تا حق و عدالت برقرار نکنید و دست از مردسالاری بر ندارید

شهر
تبریز
ایرانی
ایرانی
1 روز قبل
پاسخ به  همایون فر

حجاب چه ربطی به سلامت دارد شما اگر سرطان داشته باشی بخاطر حجاب نیست و همه ابزار پزشکی برای همه لازم نیست بعد هم نرسالاری ازنگاه حیوانی مثل توهست وگرنه قانون برای همه یکسان هست و همان بهتر حیوانی مثل تو بچه نیاورد چون به جمعیت انسان های حیوان سفت اضافه می‌کند ودرپایان در مورد زنان ادب داشته باش و درست صحبت کن

زهرا
زهرا
21 ساعت قبل
پاسخ به  ایرانی

احسنت چ ربطی داشت معلوم شد سطح سواد تون در چ حدی هست

شهر
تهران
انتظار
انتظار
22 ساعت قبل
پاسخ به  همایون فر

حجاب رو خالقت گفته!
همان خدایی که تو رو خلق کرده! که می شینی انقدر از دستور و واجبش بد می گی!
می خواهی با خالقت لجبازی کنی که به دستورش عمل نمی کنی!
روز قیامت دهنت سرویسه!
گرچه در دنیا هم تا حد زیادی ممکنه نتیجه ی غلط هایی که میکنی رو ببینی