کلسترول در آزمایش خون باید چند باشد؟ تفسیر آزمایش Cholesterol

کلسترول در آزمایش خون نشان‌دهنده میزان چربی‌های خاصی در خون است. این ماده نقش مهمی در عملکردهای حیاتی بدن مانند تولید هورمون‌ها و ساختار سلول‌ها دارد. با این حال، میزان کلسترول در خون باید به دقت کنترل شود. چرا که افزایش غیر طبیعی آن می‌تواند در شریان‌ها پلاک ایجاد کند و منجر به مشکلاتی همچون بیماری قلبی و عروقی شود. این ماده به طور طبیعی در بدن تولید می‌شود. همچنین، بدن بخش زیادی از آن را از مواد غذایی که می‌خوریم مانند گوشت، تخم مرغ و لبنیات دریافت می‌کند. به همین دلیل بهتر است از خوردن مواد غذایی حاوی چربی زیاد بپرهیزید تا بدن با تجمع بیش از حد کلسترول مواجه نشود.

اگر شما هم به تازگی آزمایش خون داده‌اید و متوجه شده‌اید کلسترول بالایی دارید، در این مقاله از مجله سلامت درمانکده همراه ما باشید تا بررسی کنیم معنی cholesterol در آزمایش خون چیست و مقدار نرمال آن چقدر است.

منظور از total cholesterol در آزمایش خون چیست؟

کلسترول در آزمایش خون به نوعی چربی اطلاق می‌شود که بدن برای انجام برخی عملکردهای حیاتی به آن نیاز دارد. بدن این ماده را از طریق ۲ منبع اصلی، یعنی کبد و مواد غذایی حاوی چربی تامین می‌کند.  کلسترول در آزمایش خون با نمونه وریدی انجام می‌شود و دارای ۲ مدل خوب و بد است. اندازه‌گیری این فاکتور خونی به پزشکان کمک می‌کند تا وضعیت کلی چربی‌های خون را ارزیابی کنند و بدین شکل، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی کاهش یابند.

دلایل انجام آزمایش کلسترول

کلسترول بالا معمولا نشانه یا علامتی ندارد؛ بنابراین یک آزمایش کلسترول می‌تواند ابزار مهمی برای تشخیص به‌شمار بیاید. بالا بودن کلسترول در آزمایش خون اغلب برای بیماری‌های قلبی یک فاکتور خطر است. یک آزمایش کامل کلسترول می‌تواند در تعیین اندازه و سطح کلسترول خون به شما کمک کند و در صورت ابتلا به Cholesterol بالا مانع از ابتلا به بیماری قلبی شود. 

این نوع آزمایش شامل محاسبه چهار نوع چربی (لیپید) در خون است که شامل موارد زیر هستند:

۱. کلسترول کل

بیانگر مقدار کل کلسترول موجود در خون است.

۲. لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL)

این مورد به عنوان کلسترول خوب خون در نظر گرفته می‌شود؛ زیرا می‌تواند به کاهش کلسترول بد خون کمک کند. همین امر موجب می‌شود، شریان‌ها باز شوند و جریان خون در آن‌ها آزادانه حرکت کند.

۳. لیپوپروتئین با چگالی پایین (LDL)

این مورد به عنوان کلسترول بد در نظر گرفته می‌شود. مقدار زیاد کلسترول LDL در خون می‌‌تواند باعث تجمع چربی (پلاک) در شریان‌ها شود و آن‌ها را مسدود کند. همین امر موجب می‌شود تا جریان خون کاهش پیدا کند و ریسک ابتلا به سکته مغزی یا قلبی افزایش یابد.

۴. تری‌گلیسیرید

تری‌گلیسیرید نوع دیگر چربی در خون است. زمانی که شما غذا می‌خورید، بدن‌تان هر نوع کالری را که به آن نیاز نداشته باشد به تری گلیسیرید تبدیل می‌کند. تری‌گلیسیرید در سلول‌های چربی ذخیره می‌شود. سطح تری‌گلیسیرید بالا با فاکتورهای مختلفی همچون اضافه وزن، خوردن شیرینی، نوشیدن الکل، سیگار کشیدن و بیماری دیابت مرتبط است.

بیشتر بدانید: آیا کلسترول بالا خطرناک است؟

چه افرادی باید آزمایش کلسترول انجام دهند؟

تمامی افراد بزرگسالی که سن آن‌ها ۲۰ یا بالاتر است باید هر پنج سال یک بار این آزمایش را انجام دهند. بهتر است برای ارزیابی کلسترول در آزمایش خون، این تست را از اوایل سن بیست سالگی شروع کنید. حتی اگر سالم هستید باید این آزمایش را به طور منظم انجام دهید. یک بیماری حاد، حمله قلبی یا استرس شدید می‌تواند سطح کلسترول خون را تحت تاثیر قرار دهد.

از طرفی، آزمایش کلسترول برای افراد در شرایط زیر ضروری است:

• سابقه کلسترول بالا در خانواده
• اضافه وزن
• عدم تحرک فیزیکی
• ابتلا به دیابت
• داشتن رژیم غذایی پر چربی
• مردان بالای ۴۵ سال و زنان بالای ۵۵ سال

بیشتر بدانید: برای کلسترول بالا چه بخوریم؟

برای ارزیابی کلسترول در آزمایش خون باید به چه پزشکی مراجعه کنیم؟

شما می‌توانید ابتدا برای بررسی سطح کلسترول خون خود به دکتر عمومی مراجعه کنید تا پزشک برایتان آزمایش کلسترول تجویز کند. پس از مشخص شدن نتیجه آزمایش، اگر سطح کلسترول شما بسیار بالاست و نمی‌توانید آن را با ایجاد تغییر در سبک زندگی خود کاهش دهید، بهتر است به پزشک متخصص داخلی مراجعه کنید.

دلایل بالا رفتن کلسترول در آزمایش خون

چاقی، کم‌تحرکی و رژیم غذایی نامناسب اصلی‌ترین دلیل افزایش کلسترول به‌شمار می‌آیند. با این حال، برخی افراد به طور ژنتیکی کلسترول بالایی دارند و باید حتما زیر نظر پزشک متخصص باشند. علاوه بر موارد ذکرشده، برخی بیماری‌ها باعث افزایش کلسترول خون می‌شوند؛ از جمله:

• کم‌کاری تیروئید
• دیابت
• بیماری‌های کلیوی
• لوپوس
• ایدز

لازم به ذکر است، بعضی از داروها مانند استروئیدهای آنابولیک، مسدودکننده‌های بتا، اپی‌نفرین، قرص‌های ضد بارداری، داروهای فشار خون، قرص‌های درمان‌کننده آکنه و آریتمی قلب می‌توانند سطح کلسترول خون را افزایش دهند. بنابراین، اگر می‌خواهید آزمایش کلسترول انجام دهید حتما پزشک خود را از این موضوع آگاه سازید.

بیشتر بدانید: آزمایش triglycerides

نتیجه آزمایش cholesterol نرمال چقدر است؟

میزان کلسترول در آزمایش خون به سن، جنسیت و وضعیت کلی سلامت فرد بستگی داد. با این حال، به طور کلی، محدوده توصیه‌شده Total Cholesterol یا همان کلسترول کل برای بزرگسالان به شرح زیر است:

• نرمال: کمتر از ۲۰۰ mg/dl
• حد مرزی: ۲۰۰ تا ۲۳۹ mg/dl
• بالا و خطرناک: ۲۴۰ mg/dl و بالاتر

تفسیر کلسترول در آزمایش خون

برای سنجش کلسترول در آزمایش خون از واحد میلی‌گرم (mg) کلسترول در دسی‌­لیتر (dL) استفاده می‌کنند. در جدول زیر می‌توانید با تفسیر نتیجه آزمایش Cholesterol بیشتر آشنا شوید:

نوع کلسترول در آزمایش خون	سطح کلسترول بر حسب mg/dl	طبقه‌بندی
کلسترول بد یا LDL	کمتر از ۱۰۰	ایده‌آل
	۱۰۰ تا ۱۲۹	نزدیک به ایده‌آل
	۱۳۰ تا ۱۵۹	لب مرز
	۱۶۰ تا ۱۸۹	بالا
	۱۹۰ و بالاتر	خیلی بالا و خطرناک
کلسترول خوب یا HDL	۶۰ و بالاتر	ایده‌آل
	۵۹ تا ۴۰	قابل قبول (هرچه بالاتر بهتر)
	کمتر از ۴۰	خطرناک برای سلامت قلب

انجمن قلب آمریکا (AHA) سطح تری‌گلیسرید کمتر از ۱۰۰ mg/dl یا پایین‌تر را به صورت مطلوب در نظر می‌گیرد. این سطح بهینه می‌تواند سلامت قلب شما را بهبود ببخشد. با این حال، انجمن AHA  درمان دارویی را برای رسیدن به این سطح توصیه نمی‌کند. برای افرادی که می‌خواهند سطح تری‌گلیسرید خود را تا این سطح کاهش دهند، تغییرات سبک زندگی همچون رژیم غذایی، کاهش وزن و فعالیت‌های فیزیکی توصیه می‌شود. معمولا سطح تری‌گلیسیرید به راحتی در اثر ایجاد تغییراتی در سبک زندگی کاهش پیدا می‌کند.

بیشتر بدانید: LDL در آزمایش خون چیست؟

اگر نتیجه آزمایش خون شما نشان‌دهنده سطح کلسترول بالا است، ناامید نشوید. می‌توانید سطح کلسترول خود را با تغییر در سبک زندگی همچون ترک سیگار، ورزش و داشتن یک رژیم غذایی سالم پایین بیاورید. اگر این تغییرات کافی نباشند، پزشک از درمان‌های دارویی استفاده می‌کند. لازم به ذکر است، در مورد انتخاب بهترین روش برای کاهش سطح کلسترول خون باید با پزشکان متخصص داخلی مشورت کنید.

بیشتر بدانید: HDL در آزمایش خون چیست؟

کلسترول در آزمایش خون زنان

هورمون استروژن باعث می‌شود سطح کلسترول HDL در زنان افزایش یابد. از همین‌رو کلسترول اغلب در دوران بارداری بالاست. بنابراین، زنان باردار باید حداقل ۶ ماه بعد از زایمان خود منتظر بمانند و سپس آزمایش کلسترول خون بدهند. 

اگر شما خانم هستید و سطح بالایی از تری‌گلیسیرید دارید، بهتر است ابتدا با پزشک زنان مشورت کنید. بیشتر زنانی که در معرض ابتلا به بیماری‌های قلبی قرار دارند و سطح LDL آن‌ها بالا است، معمولا به داروهای کاهش‌دهنده کلسترول نیاز پیدا می‌کنند. همچنین، ممکن است با یائسگی، سطح کلسترول زنان تغییر کند. از همین‌رو بهتر است آزمایش کلسترول به طور منظم و دوره‌ای انجام شود.

در چه شرایطی کلسترول در آزمایش خون کودکان بررسی می‌شود؟

کودک ۲ ساله ممکن است کلسترول بالایی داشته باشد، اما ریسک ابتلا به این عارضه در همه کودکان وجود ندارد. آکادمی اطفال آمریکا، آزمایش کلسترول را تنها برای کودکان ۲ تا ۱۰ ساله‌ای توصیه می‌کند که دارای سابقه خانوادگی کلسترول بالا هستند یا اینکه به بیماری عروق کرونری زودرس مبتلا شده‌اند. 

اگر شما در خانواده خود سابقه بیماری‌های عروق کرونری دارید، پزشک ممکن است آزمایش‌های مکرری را توصیه کند. همچنین آکادمی اطفال آمریکا توصیه می‌کند، این آزمایش برای کودکانی که سابقه کلسترول بالا در خانواده ندارند، اما در معرض فاکتورهای خطر همچون چاقی، فشار خون یا دیابت هستند هم ضروری است.

برای کاهش سطح کلسترول در آزمایش خون چه کار کنیم؟

اولین راه‌کار برای کاهش سطح کلسترول بالا، تغییر سبک زندگی است. چاقی از جمله عوامل پر خطر افزایش کلسترول و بیماری قلبی به‌شمار می‌آید. پزشک معمولا ابتدا توصیه می‌کند با کاهش کالری، رعایت رژیم غذایی و ورزش وزن خود را کم کنید. دیگر توصیه‌های مفید برای کاهش سطح کلسترول خون در آزمایش شامل موارد زیر هستند:

• سیگار و الکل را ترک کنید.
• از خوردن غذاهای چرب و شور بپرهیزید.
• رژیم غذایی متعادل داشته باشید.
• از انواع میوه، سبزیجات، غلات کامل، محصولات لبنی کم‌چرب و منابع پروتئین استفاده کنید.

با این حال، اگر همچنان سطح کلسترول خون بالا باشد، داروهای کاهش‌دهنده کلسترول خون مانند استاتین‌ها تجویز می‌شوند.

راهنمای مراجعه به پزشک

برای ارزیابی سطح کلسترول در آزمایش خون باید حدود ۱۲ ساعت ناشتا باشید تا نتایج دقیقی حاصل شود. این آزمایش، مجموع مقدار کلسترول موجود در خون که شامل سه نوع اصلی چربی همچون LDL، HDL و تری‌گلیسیرید می‌شود را ارزیابی می‌کند. پزشک به کمک نتیجه آزمایش کلسترول خون می‌تواند وضعیت کلی چربی‌های خون را بسنجد و احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را در فرد مورد بررسی قرار دهد. 

شما می‌توانید به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله متخصص داخلی آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری متخصص داخلی از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید.

سوالات متداول

منابع: clevelandclinic | medlineplus