زخم مری
زخم مری نوعی زخم معده است. سوزش دردناکی که در قسمت تحتانی مری، در محل اتصال مری و معده ایجاد می شود. مری لوله‌ای است که حلق را به معده وصل می‌کند. در ادامه با درمانکده همراه باشید.
عفونت زخم مری
زخم مری معمولاً در نتیجه عفونت با باکتری به نام هلیکوباکتر پیلوری شکل می‌گیرد. همچنین می‌تواند در اثر فرسایش ناشی از اسید معده در حال حرکت به سمت مری ایجاد شود. در برخی موارد، سایر انواع عفونت های حاصل از مخمر و ویروس‌ها نیز می توانند منجر به زخم مری شوند.
زخم مری می‌تواند دردناک باشد. خوشبختانه، داروها و تغییر شیوه زندگی می‌تواند به شما در بهبودی از زخم مری کمک کند.
علائم زخم مری
شایع‌ترین علامت زخم مری، سوزش در قفسه سینه است. درد می‌تواند خفیف یا شدید باشد. علائم دیگر زخم مری شامل موارد زیر است:
۱. حالت تهوع
۲. سوء هاضمه
۳. ریفلاکس اسید (سوزش سر دل)
۴. نفخ
۵. استفراغ
۶. بی‌اشتهایی
۷. درد هنگام بلع
۸. سرفه خشک
۹. ترش کردن
با این حال، برخی از افراد هیچ علائمی ندارند.
علل زخم مری
در گذشته پزشکان تصور می‌کردند که زخم‌ها ناشی از استرس یا غذاهای پرادویه است. اکنون مشخص شده است که اینگونه نیست، اگرچه این عوامل ممکن است زخم موجود را تشدید کند.
بیشتر اوقات، زخم مری توسط باکتری معروف به هلیکوباکتر پیلوری یا H. pylori ایجاد می‌شود. این باکتری‌ها به پوشش مخاطی مری آسیب می‌رسانند. درنتیجه مری در معرض صدمه توسط اسید معده قرار می‌گیرد.
یک بیماری مزمن که به عنوان بیماری ریفلاکس معده (GERD) شناخته می‌شود نیز ممکن است در نهایت منجر به زخم مری شود. مبتلایان به GERD ریفلاکس اسید مکرر دارند.
ریفلاکس اسید هنگامی اتفاق می‌افتد که محتویات معده به سمت داخل مری حرکت کند. زمانی که اسفنکتر پایین مری (ماهیچه‌ای که برای جلوگیری از حرکت غذا از معده به مری منقبض می‌شود) ضعیف یا آسیب دیده باشد، بنابراین به درستی بسته نمی‌شود.
افراد مبتلا به GERD بیش از دو بار در هفته رفلاکس اسید را تجربه می‌کنند.
استعمال دخانیات، مصرف زیاد الکل و استفاده مکرر از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن نیز می‌تواند به پوشش مخاطی مری آسیب وارد کرده و منجر به زخم شود. ژنتیک نیز می تواند موثر باشد.
قرص‌های زیادی مانند پتاسیم ممکن است باعث تحریک مری و زخم شود، به خصوص اگر بدون آب کافی مصرف شود یا بیمار بلافاصله پس از آن دراز بکشد. هر زمان که انواع قرص مصرف می‌کنید، مهم است که همراه آن آب زیادی بنوشید.
در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، ممکن است زخم مری ناشی از سایر عفونت‌های باکتریایی، قارچی یا ویروسی باشد، از جمله:
• ویروس HIV
• رشد بیش از حد کاندیدا
• ویروس هرپس سیمپلکس
• سایتومگالوویروس
بیشتر بخوانید: انواع زخم های گوارشی و روش درمان آنها
درمان زخم مری
درمان زخم مری به علت آن بستگی دارد. اگر به عنوان مثال زخم به دلیل عفونت با H. پیلوری ایجاد شود، فوق تخصص گوارش برای از بین بردن باکتری‌ها آنتی بیوتیک تجویز می‌کند.
اگر زخم به دلیل استفاده از NSAID ایجاد شده باشد، پزشک دستور قطع مصرف NSAID را می‌دهد. ممکن است داروی ضد درد دیگری را تجویز کند.
پزشک ممکن است برای جلوگیری از کاهش اسید معده از مسدودکننده های گیرنده H2 مانند پپسید استفاده کند. همچنین ممکن است یک مهار کننده پمپ پروتون (PPI) برای محافظت از مری و بهبودی آن استفاده کنند.
این داروها با متوقف کردن تولید اسید معده به روشی متفاوت کار می‌کنند. PPI شامل:
• لانسوپرازول (پریواسید)
• استومومپرازول (نکسیوم)
• پانتوپرازول (پروتونیکس)
• رابپرازول (اسیفکس)
• امپرازول (پریلوزک)
دستورالعمل‌های پزشک خود را با دقت دنبال کنید. ممکن است مجبور باشید برای مدت زمان طولانی PPI مصرف کنید. مهم است که تمام داروها را طبق دستور مصرف کرده و تمام آنتی بیوتیک‌ها را تمام کنید تا زخم شانس بهبودی کامل داشته باشد.
بسته به علت زخم، ممکن است لازم باشد داروهای ضد قارچ یا ضد ویروسی نیز مصرف کنید.
نکات بهبودی برای زخم مری
علائم ممکن است طی چند روز پس از شروع درمان از بین برود. حتی هنوز هم مهم است که داروها را تا زمانی که پزشک دستور داده ادامه دهید. بعد از بلع هر قرص حتما آب زیادی بنوشید و بلافاصله دراز نکشید.
در حالی که داروهای خود را مصرف می‌کنید، با ایجاد چند تغییر در شیوه زندگی ساده و سالم، می توانید بهبودی خود را تسریع کنید. از جمله:
• یافتن راه هایی برای کاهش استرس، مانند ورزش یا کلاس یوگا
• خواب کافی
• داشتن رژیم غذایی پر از میوه، سبزیجات و غلات سبوس دار و کاستن غذاهای فرآوری شده یا شیرین
• خوردن وعده‌های غذایی کم حجم به طور مکرر
• جویدن آدامس بعد از غذا در افزایش بزاق و دوری اسید از مری کمک می‌کند
• پرهیز از دراز کشیدن یک الی دو ساعت پس از مصرف غذا
• اجتناب از الکل
• نوشیدن مقدار زیادی آب
• خودداری از سیگار
• کم کردن وزن در صورت اضافه وزن
رژیم غذایی زخم مری
به عنوان بخشی از درمان، پزشک ممکن است تغییرات رژیم غذایی را توصیه کند. علی‌رغم اعتقاد عمومی، لازم نیست رژیم غذایی شیرین بخورید یا به طور کلی از ادویه جات بپرهیزید. درعوض، توصیه می‌شود رژیم غذایی پر فیبر، میوه و سبزیجات مصرف کنید.
همچنین باید از هر کاری که علائم شما را بدتر کند دوری کنید. علائم توسط غذاهایی که اسفنکتر مری را شل می کنند، بدتر می‌شوند. برای پیگیری اینکه چه علایمی باعث ایجاد علائم می‌شود، یک دفترچه غذایی نگه دارید. این اطلاعات می‌تواند به شما در پرهیز از غذاهای مشکل ساز کمک کند.
مواد غذایی برای مورد مصرف
دیده شده رژیم‌های پر فیبر برای افراد مبتلا به زخم مفید است. ممکن است اضافه کردن این غذاها به رژیم غذایی خود مفید باشد:
• جو دوسر
• غلات کامل
• حبوبات
• تخم کتان
• آجیل
• میوه‌هایی مانند سیب و موز
• سبزیجات مانند هویج، کلم بروکلی، سیب زمینی شیرین، اسفناج و کلم
• پروتئین بدون چربی
مواد غذایی که باید از مصرف آنها پرهیز کرد
غذاهایی که می‌توانند رفلاکس اسید را بدتر کنند شامل موارد زیر هستند:
• قهوه، چای و سایر نوشیدنی‌های کافئین‌دار
• جوش شیرین
• شکلات
• الکل
• نعناع
• گوجه فرنگی‌ها
• میوه‌های خانواده مرکبات
• غذاهای ادویه‌دار
• غذاهای چرب یا سرخ شده
• شناسایی هر نوع غذای محرک
چشم انداز
زخم های درمان نشده می‌تواند منجر به عوارض جدی مانند زخم خونریزی کننده یا سوراخ مری (پرفیوشن) شود. همچنین امکان زخم و باریک شدن مری وجود دارد. اگر علائم زیر را دارید سریعاً به پزشک مراجعه کنید:
• تب
• لرز
• ضربان قلب سریع
• مشکل در تنفس
• استفراغ خون
• درد ناگهانی قفسه سینه یا تنگی نفس
اگر بدنبال درمان به موقع باشید، چشم انداز خوبی در انتظار است. زخم مری معمولاً با ترکیبی از آنتی بیوتیک‌ها، داروهایی برای کاهش اسید معده و تغییر رژیم غذایی و شیوه زندگی قابل درمان است.
سخن نهایی
زخم مری ارتباط زیادی با رژیم غذایی و عادات زندگی مثل مصرف الکل و سیگار دارد. آنها را رعایت کنید و در صورت مبتلا شدن، بدانید که قابل درمان است و مراقبت زیادی لازم دارد. در همین راستا برای درمان و یا کسب اطلاعات بیشتر، می‌توانید از دکتر های گوارش حاضر در درمانکده به صورت آنلاین نوبت بگیرید و یا مشاوره داشته باشید.
منبع: Healthline
