متوکاربامول چیست؟ کاربرد و 13 مورد از عوارض جانبی آن

به سفت شدن عضلات و انقباض دردناک آن‌ها اسپاسم عضلانی می‌گویند. این مشکل بسیار رایج است و می‌تواند برای هر یک از عضلات شما رخ دهد. راه‌های مختلفی برای رفع اسپاسم عضلانی وجود دارد که مصرف دارو یکی از آن‌ها است. در بسیاری از موارد، پزشکان از داروی متوکاربامول برای درمان این عارضه استفاده می‌کنند. اگر می‌خواهید بدانید این دارو چیست، چگونه مصرف می‌شود و چه عوارضی دارد، تا انتهای این مقاله از مجله درمانکده با ما همراه باشید.

اطلاعات شناسنامه‌ای متوکاربامول

عناوین مرتبط با شناسنامه دارو	توضیحات
چکیده راهگشای دارو	این دارو با تاثیری که روی سیستم عصبی مرکزی دارد، به درمان مشکلات عضلات اسکلتی کمک می‌کند.
نام دارو	این دارو با نام متوکاربامول (Methocarbamol) شناخته می‌شود.
بک‌گراند دارو	در اوایل دهه ۱۹۵۰ میلادی برای درمان اسپاسم عضلانی و کنترل درد ناشی از آن ساخته شد.
نوع دارو	از نوع مولکول کوچک (Small molecule) است.
گروه دارو	یک داروی تایید شده است که محققان تحقیقات زیادی روی آن انجام داده‌اند.
ساختار دارو
فرمول شیمیایی	C11H15NO5
داروهای هم گروه	کاریسوپرودول، کلرزوکسازون، سیکلوبنزاپرین، متاکسالون و تیزانیدین
فرم‌های موجود دارو	قرص و آمپول

نام برندهای دارو

این دارو با نام‌های تجاری مختلف در داروخانه‌ها به فروش می‌رسد. در ادامه می‌توانید با تعدادی از این نام‌ها آشنا شوید:

• رباکسول
• ونریکس
• کارباکوت

آمپول و قرص متوکاربامول برای چیست؟

متوکاربامول یک داروی شل‌کننده عضلانی است که همراه با استراحت، فیزیوتراپی و سایر روش‌های درمانی برای تسکین درد و کنترل اسپاسم تجویز می‌شود. این دارو  با اثرگذاری بر سیستم عصبی، انقباضات عضلات اسکلتی را کاهش می‌دهد. نوع تزریقی آن بیشتر برای اسپاسم‌های شدید کاربرد دارد یا در بیماران مبتلا به کزاز برای کاهش انقباضات عضلانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ویژگی‌ها	قرص	آمپول
دوز	۵۰۰ و ۷۵۰ میلی‌گرم	۱۰۰۰ میلی‌گرم
کاربرد	اسپاسم خفیفدرمان بلندمدت کمردرد	اسپاسم شدیدکاهش اسپاسم در بیماری کزاز

قرص متوکاربامول برای چه دردی است؟

این دارو معمولا برای برطرف کردن گرفتگی‌های عضلانی که در اثر صدمات یا آسیب‌های موضعی ایجاد شده‌اند، استفاده می‌‎شود. در مواردی که اسپاسم‌ها ناشی از بیماری‌های عصبی مزمن مانند ام‌اس (MS) یا آسیب‌های نخاعی باشند، ممکن است پزشک داروهای شل‌کننده‌ دیگری مانند قرص تیزانیدین را مناسب‌تر بداند.

آمپول متوکاربامول برای کمردرد

این دارو با کاهش دفعات اسپاسم عضلانی از بروز درد جلوگیری می‌کند. به همین دلیل، بسیاری از پزشکان از آن برای درمان فوری گرفتگی کمر، فیبرومیالژیا و آرتریت التهابی استفاده می‌کنند. بعضی از تحقیقات نشان داده‌اند که این دارو در ترکیب با ایندومتاسین یا ناپروکسن در بیماران مبتلا به کمردرد حاد پتانسیل بهبود درد را در عرض یک هفته دارد.

به یاد داشته باشید که گرفتگی یا اسپاسم عضلانی در بخش‌های مختلف بدن ممکن است نیازمند داروهای متفاوتی باشد. اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری در این زمینه کسب کنید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله برای گرفتگی عضلات پا چه بخوریم را بخوانید.

قرص متوکاربامول هر چند ساعت مصرف شود؟

معمولا توصیه می‌شود این دارو را چهار بار در روز (هر ۶ ساعت یک‌بار) همراه با غذا یا بدون آن مصرف کنید. اگر وضعیت شما بعد از مصرف دارو بهبود نیافت یا بدتر شد، موضوع را به پزشک معالج خود اطلاع دهید.

هرگز بدون مشورت با پزشک دوز دارو را تغییر ندهید یا مصرف آن را قطع نکنید. اگر از دارو طبق دستور پزشک استفاده نکنید، ممکن است درد عضلانی شما بهبود نیابد. از سوی دیگر، زیاده‌روی در مصرف آن می‌تواند به عوارضی مثل حالت تهوع، خواب‌آلودگی، تاری دید، تشنج و کما منجر شود.

میزان مصرف قرص متوکاربامول 500

دکتر رومالوتوژی میزان مصرف قرص متوکاربامول 500 را با توجه به سن و وضعیت سلامتی شما و مشکلی که به آن مبتلا هستید، مشخص می‌کند. با این حال، در بیشتر موارد دوز اولیه در بزرگسالان ۶۰۰۰ میلی‎‌گرم در روز است. به این صورت که باید در ۲ تا سه روز اول هر چهار ساعت یک‌بار سه قرص ۵۰۰ میلی‌گرمی یا ۲ قرص ۷۵۰ میلی‌گرمی مصرف کنید. بعد از آن ممکن است دوز دارو کاهش پیدا کرده و به ۴۰۰۰ تا ۴۵۰۰ میلی‌گرم در روز برسد.

بیشتر بدانید: قرص سلکوکسیب چیست؟ از درمان دردهای مفصلی تا کاهش دردهای قاعدگی

نحوه تزریق آمپول متوکاربامول 

این دارو به ۲ روش عضلانی و وریدی تزریق می‌شود. تزریق وریدی حتما باید توسط پزشک یا پرستار انجام شود:

• روش عضلانی: ۱۰ سی‌سی از دارو به ۲ بخش پنج سی‌سی تقسیم شده و در ۲ عضله متفاوت تزریق می‌شود. این کار احتمال آسیب بافتی یا ایجاد آبسه را کاهش می‌دهد. سرعت تزریق باید حدود یک سی‌سی در هر ۱۰ ثانیه باشد.
• روش وریدی: ۱۰ سی‌سی دارو طی سه دقیقه به‌ طور آهسته تزریق می‌شود. بعد از آن، بیمار باید ۱۵ دقیقه دراز بکشد و از نظر علائم واکنش آلرژیک یا شوک آنافیلاکسی تحت نظر باشد.

بیشتر بدانید: قرص آلپرازولام چه کاربردی دارد؟ آیا اعتیادآور است؟

عوارض قرص متوکاربامول

این دارو می‌تواند همانند سایر داروهای شل‌کننده عضلات مانند قرص باکلوفن باعث خواب‌آلودگی شود. همچنین ممکن است عوارض جانبی دیگری ایجاد کند که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

۱. عوارض جانبی شایع

• شایع‌ترین عوارض جانبی این دارو شامل موارد زیر است:
• سردرد
• سرگیجه
• سبکی سر
• خواب‌آلودگی

در صورتی که مشکلات فوق خفیف باشند، احتمالا ظرف چند روز یا چند هفته از بین می‌روند. اما اگر بهبود نیابند یا به تدریج شدیدتر شوند، لازم است در مورد آن‌ها با دکتر روماتولوژی آنلاین صحبت کنید.

بیشتر بدانید: قرص هیوسین چیست؟

۲. عوارض جانبی جدی

در صورتی که عوارض جدی را تجربه کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر فکر می‌کنید علائم شما خطرناک هستند، با اورژانس (تلفن ۱۱۵) تماس بگیرید. عوارض جدی این دارو عبارت‌اند از:

• واکنش آلرژیک که با کهیر، خارش، تورم صورت، چشم‌ها، گلو و زبان و مشکلات تنفسی مشخص می‌شود
• ادم آنژیونوروتیک که با تورم بافت‌ها، درد شکم و تورم حنجره همراه است
• کاهش ضربان قلب
• گرگرفتگی
• افت فشار خون
• یرقان که از علائم آن می‌توان به زرد شدن پوست و سفیدی چشم‌ها اشاره کرد
• کاهش تعداد گلبول‌های سفید خون
• از دست دادن حافظه
• گیجی
• مشکلات بینایی شامل دوبینی، تاری دید و حرکات غیر قابل کنترل چشم
• قرمزی و خارش چشم و آبریزش از چشم
• بی‌خوابی
• تشنج

عوارضی که به آن‌ها اشاره کردیم ممکن است همه مشکلات ناشی از مصرف داروی متوکاربامول را پوشش ندهند. از سوی دیگر، این اطلاعات نمی‌توانند جایگزین مشورت با پزشک شوند. به همین دلیل، لازم است در مورد عوارض احتمالی این دارو با یک پزشک که سابقه پزشکی شما را می‌داند صحبت کنید.

بیشتر بدانید: بهترین آمپول شل کننده عضلات

۳. عوارض آمپول متوکاربامول 

درد در محل تزریق دارو، سرگیجه و خواب‌آلودگی از عوارض شایع این دارو هستند و معمولا خودبه‌خود برطرف می‌شوند. علائم شدید که به درمان اورژانسی نیاز دارند عبارتند از:

• واکنش آلرژیک
• مشکلات کبدی که باعث زرد شدن پوست و چشم یا تیره شدن ادرار می‌شوند
• اختلالات عصبی مثل تشنج، تاری دید یا دوبینی

بیشتر بخوانید: روش مصرف قرص متفورمین

آیا قرص متوکاربامول برای قلب ضرر دارد؟

مصرف این دارو در بعضی از افراد می‌تواند عوارضی مانند کند شدن ضربان قلب (برادی‌کاردی)، افت فشار خون، گرگرفتگی ناشی از گشاد شدن عروق و التهاب وریدها همراه با احتمال لخته‌ شدن خون (ترومبوفلبیت) را به همراه داشته باشد. به همین دلیل، استفاده از آن در افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی–عروقی باید با دقت و نظارت بیشتری انجام شود. همچنین در سالمندان و بیماران مبتلا به مشکلات کبدی یا کلیوی ممکن است نیاز به کاهش دوز دارو وجود داشته باشد.

آیا قرص متوکاربامول مرفین دارد؟

در این دارو مرفین یا هیچ ماده مخدر دیگری وجود ندارد. این دارو با کاهش اسپاسم و شل کردن عضلات اسکلتی به تسکین درد کمک می‌کند.

بیشتر بدانید: قرص مفنامیک اسید چیست؟ برای کاهش درد قاعدگی تا تسکین درد دندان و کمر

موارد احتیاط یا منع مصرف

با رعایت نکات زیر از خودتان در برابر عوارض احتمالی دارو محافظت کنید:

• اگر به متوکاربامول یا هر داروی دیگری حساسیت دارید، این موضوع را به داروساز یا پزشک خود اطلاع دهید. چرا که ممکن است بعضی از محصولات حاوی مواد غیر فعالی باشند که به واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات دیگر منجر شوند.
• قبل از مصرف این دارو، سابقه پزشکی خود را با داروساز یا پزشک در میان بگذارید؛ به خصوص اگر به بیماری‌های قلبی-عروقی، مشکلات کبدی یا بیماری کلیوی مبتلا هستید.
• این قرص ممکن است باعث سرگیجه، خواب‌آلودگی یا تاری دید شما شود. به همین دلیل تا زمانی که مطمئن نیستید دچار مشکل نمی‌شوید، رانندگی نکنید یا کاری انجام ندهید که به هوشیاری یا دید واضح نیاز داشته باشد. همچنین لازم است از مصرف نوشیدنی‌های الکلی بپرهیزید.
• اگر ورزش برای تقویت عضلات پا در خانه انجام می‌دهید یا برنامه تمرینی دیگری را دنبال می‌کنید، بدن‌تان را قبل از شروع فعالیت گرم کنید و در پایان نیز حرکات کششی سبک انجام دهید. این کار احتمال بازگشت مشکلات عضلانی را به حداقل می‌رساند.

بیشتر بدانید: شربت ایبوپروفن برای چیست؟

تداخلات دارویی قرص متوکاربامول خارجی و ایرانی

متوکاربول ممکن است با بعضی داروها تداخل داشته باشد. از این‌رو توصیه می‌شود همیشه فهرست داروها، محصولات گیاهی و مکمل‌های مصرفی خود را در اختیار پزشک قرار دهید. این موضوع به‌خصوص زمانی مهم است که محصول مصرفی شما باعث خواب‌آلودگی می‌شود. این محصولات عبارت‌اند از:

• داروهای ضد سرفه
• مسکن‌های اپیوئیدی (کدئین و هیدروکودون)
• داروهای خواب‌آور
• داروهای ضد اضطراب (آلپرازولام، لورازپام و زولپیدم)
• آنتی‌هیستامین‌ها (ستیریزین و دیفن هیدرامین)
• سایر داروهای شل‌کننده عضلات (کاریسوپرودول و سیکلوبنزاپرین)

این دارو ممکن است با بعضی از تست‌های آزمایشگاهی هم تداخل داشته باشد و روی نتیجه آن‌ها تاثیر بگذارد. به همین دلیل، مهم است که کارکنان آزمایشگاه و همه پزشکان معالج خود را از مصرف آن آگاه کنید.

بیشتر بدانید: آیا قرص باکلوفن خواب آور است؟

فعل و انفعالات قرص متوکاربامول ۵۰۰ و ۷۵۰ میلی‌گرم در بدن

متوکاربامول به دسته‌ای از داروها تعلق دارد که به عنوان شل‌کننده‌های عضلانی شناخته می‌شوند. این دارو پیام‌های درد را در بدن کاهش می‌دهد و سیستم عصبی را کند می‌کند که این کار باعث شل شدن عضلات و تسکین درد می‌شود.

مکانیسم اثر متوکاربامول با داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مثل قرص سلکوکسیب و دیکلوفناک متفاوت است. داروهای NSAIDs آنزیم سیکلواکسیژناز را در بدن مهار می‌کنند و سطح پروستاگلاندين‌ را که مسئول درد و التهاب است کاهش می‌دهند.

بیشتر بدانید: قرص ملوکسیکام چیست؟ دارویی برای تسکین دردهای انواع آرتریت

افراد آسیب‌پذیر

افراد مسن ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو به‌ویژه گیجی، سرگیجه یا خواب‌آلودگی حساس‌تر باشند. این عوارض می‌توانند خطر زمین خوردن را افزایش دهند.

از داروی متوکاربامول در بارداری فقط زمانی می‌توان استفاده کرد که مصرف آن ضروری باشد. تحقیقات حیوانی نشان داده‌اند که این دارو روی جنین تاثیر منفی دارد، اما مطالعات کافی روی انسان انجام نشده است. اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، از مصرف خودسرانه این دارو بپرهیزید و درباره فواید و عوارض احتمالی آن با پزشک مشورت کنید.

در حال حاضر، مشخص نیست که آیا این دارو به داخل شیر مادر منتقل می‌شود یا خیر. بنابراین قبل از مصرف آن باید با پزشک صحبت کنید. علاوه بر این، به یاد داشته باشید که کودکان و نوجوانان زیر ۱۶ سال نباید از این دارو استفاده کنند.

کلام پایانی

متوکاربامول یک داروی شل‌کننده عضلانی است که به تسکین درد ناشی از اسپاسم کمک می‌کند. اما برای همه مناسب نیست و در بعضی موارد عوارض جانبی جدی به همراه دارد. به همین دلیل، باید از آن حتما تحت نظر پزشک استفاده کنید. اگر درباره این دارو سوال دارید، می‎‌توانید آن را از پزشکان سایت درمانکده بپرسید. درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده است که از بهترین متخصصان برای ویزیت حضوری یا مشاوره آنلاین پزشکی وقت بگیرید.

سوالات متداول

منابع: go.drugbank | webmd | healthline | mayoclinic