آمارهای منتشرشده از خودکشی در ایران نشان می‌دهد که این مشکل به شدت در حال افزایش است. به طور متوسط از هر ۱۰۰ هزار نفر در ایران ۱۲۵ نفر برای پایان دادن به زندگی خود، اقدام به خودکشی می‌کنند. بررسی‌ها نشان می‌دهد میزان اقدام به خودکشی در کشور تقریبا ۲۰ برابر بیشتر از خودکشی‌هایی است که به مرگ منجر می‌شوند. نقطه بحرانی موضوع این است که اکثر افرادی که دست به خودکشی می‌زنند، آنقدر ناامید هستند که از هر راهی برای تمام کردن زندگی خود استفاده می‌کنند. هر چند دریافت مشاوره و کمک گرفتن از روانشناس می‌تواند تا حد زیادی به این افراد کمک کند، اما گاهی احساس فقدان و افسردگی در این افراد آنقدر شدید است که به صورت کاملا آنی تصمیم به این کار می‌گیرند.
اما چطور می‌توان علائم خودکشی را شناسایی کرد و چرا میزان خودکشی در کشور رو به افزایش است؟ در این مقاله از مجله درمانکده به سوالات شما در مورد علت افزایش خودکشی در کشور و همچنین علائم مهم برای شناسایی این مشکل پاسخ خواهیم داد.
فهرست محتوا:
چرا میزان خودکشی در ایران رو به افزایش است؟
افزایش مشکلات اجتماعی و خانوادگی مردم ایران در کنار استرس‌های شدیدی که به دلیل بحران‌های اقتصادی در کشور ایجاد می‌شود، موجب شده تا میزان خودکشی در کشور به طرز وحشتناکی افزایش پیدا کند. آمارها نشان می‌دهد که میزان خودکشی در کشور در دهه گذشته بیشتر از ۴۰ درصد رشد کرده و میزان خودکشی بیشتر از ۲ برابر کل آمار قتل در کشور است.
بررسی برخی داده‌ها نشان می‌دهد که نرخ خودکشی در استان‌های غربی بسیار بیشتر از مناطق مرکزی، شمال، جنوب و شرق است و اقدام به خودکشی در استان‌های کرمانشاه، ایلام، کهگیلویه و بویر احمد تقریبا ۲ برابر بیشتر از متوسط کشور است.
خودکشی معمولا بین افرادی اتفاق می‌افتد که به شدت تحت فشار اجتماعی هستند، از مشکلات خانوادگی رنج می‌برند و یا با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کنند. زمانی که فرد خود را ناتوان و ضعیف تصور کند، راهی به جز خاتمه دادن به زندگی پیدا نمی‌کند و تصمیم می‌گیرد به جای تحمل سختی به زندگی خود پایان دهد. از طرف دیگر ناکامی یکی دیگر از مهم‌ترین دلایل خودکشی در کشور است که می‌تواند موجب خودکشی و یا حتی قتل خانوادگی شود. ناکامی می‌تواند ناشی از زیان‌های اقتصادی باشد و یا از مشکلات خانوادگی و زناشویی سرچشمه بگیرد. به هر حال مواجه شدن با این موضوع برای برخی افراد به شدت بحرانی است و موجب می‌شود تا تصمیمی عجولانه و اشتباه بگیرند.
بیشتر بدانید: احساس تمایل به خودکشی به چه دلایلی ایجاد می‌شود؟
یکی دیگر از دلایل خودکشی در کشور احساس سربار بودن است. زمانی که فرد بیمار است و در شرایط بدی قرار دارد، احساس می‌کند موجب عذاب و زحمت دیگران شده است و از همین رو اقدام به خودکشی می‌کند تا با این کار به بهبود زندگی دیگران کمک کند.
در این میان، آمار خودکشی‌های شرافتی و مربوط به زنان نیز در سال‌های اخیر بسیار افزایش یافته است. در چند سال اخیر اقدام به قتل همسر بسیار زیاد شده و خیلی از افراد بعد از قتل همسر یا دختر خود، به زندگی خود نیز خاتمه می‌دهند. بخش زیادی از خودکشی‌ها مربوط به زنانی است که بعد از طلاق و جدایی هیچ سرپناهی ندارند و در این شرایط احساس می‌کنند راهی به جز خودکشی برایشان باقی نمانده است.
با ۶ علامت مهم خودکشی آشنا شوید
شناسایی علائم هشداردهنده خودکشی به شما کمک می‌کند تا متوجه برخی از نشانه‌ها در این افراد باشید. در واقع فردی که قصد دارد خودکشی کند، فشار زیاد، احساس شرم و غمگینی عمیق را تجربه می‌کند و پر از درد و خشم به نظر می‌رسد. این افراد معمولا امید خود را از دست می‌دهند و احساس می‌کنند که سربار دیگران هستند. ممکن است دائما از خدا آرزوی مرگ کنند و در مورد مردن صحبت کنند. در بسیاری از مواقع فردی که اقدام به خودکشی می‌کند از چند ماه یا چند روز قبل برای این کار برنامه‌ریزی می‌کند و حتی ممکن است در مورد راه‌های خودکشی تحقیق کند.
برخی افراد قبل از خودکشی از دوستان و اعضای خانواده خود خداحافظی می‌کنند و وسایل ارزشمند خود را به دیگران می‌بخشند. در ادامه می‌توانید با ۵ علامت مهم خودکشی آشنا شوید.
بیشتر بدانید: خودکشی چه دلایلی دارد؟
۱- رفتار غیرعادی
غیرعادی رفتار کردن یکی از مهم‌ترین نشانه‌های خودکشی است که معمولا نادیده گرفته می‌شود. فردی که قصد دارد خودکشی کند، بسیار متفاوت از همیشه به نظر می‌رسد. ممکن است عصبانی و پرخاشگر باشد و یا به شدت غمگین و افسرده شود. افرادی که افسرده هستند ممکن است زمانی که چنین تصمیمی می‌گیرند، بسیار شاد و آرام‌تر از همیشه رفتار کنند.
۲- تغییر در الگوی خواب
تغییر در نحوه خوابیدن فرد می‌توانید نشانه افسردگی و همچنین تمایل به خودکشی باشد. معمولا افرادی که قصد دارند به زندگی خود خاتمه دهند، بیشتر از حالت معمول در رختخواب می‌مانند و هیچ انگیزه‌ای برای بلند شدن از جای خود ندارند. این افراد ممکن است تمام شب را بیدار بمانند و هیچ نیازی به خوابیدن احساس نکنند. این تغییرات در الگوی خواب می‌تواند از نشانه‌های برنامه‌ریزی برای خودکشی باشد.
۳- تهیه لوازم و ابزارهای مخصوص خودکشی
اگر یکی از عزیزان به شما بگوید که یک اسلحه خریداری کرده و یا به دنبال خرید یک وسیله کشنده باشد، ممکن است برای خودکشی برنامه‌ریزی کرده باشد. برخی از افراد نیز انواع لوازم و قرص‌های کشنده را خریداری و در اتاق خود پنهان می‌کنند. در صورت پیدا کردن چنین اقلامی باید بسیار آگاهانه تصمیم بگیرید و به سرعت از یک مشاور یا دکتر روانشناس حرفه‌ای درخواست کمک کنید.
۴- دوری کردن از دیگران
فردی که تمایل به خودکشی دارد، معمولا از افراد خانواده و دوستان خود دور می‌شود و تمایلی به برقراری ارتباط با دیگران ندارد. او بسیار منزوی به نظر می‌رسد و در تنهایی خود غرق می‌شود. معمولا افرادی که انگیزه خود را برای انجام فعالیت‌های روزمره از دست می‌دهند و از هیچ کار و هیچ شرایطی لذت نمی‌برند، بیشتر از سایر افراد اقدام به خودکشی می‌کنند.
۵- درد جسمی
یکی دیگر از علائم خودکشی درد و ناراحتی فیزیکی است. اگر شخص دائما از سردرد، مشکلات گوارشی و درد عمومی بدن شکایت می‌کند، احتمالا به افسردگی دچار شده است. فراموش نکنید که فرد افسرده ممکن است هر لحظه اقدام به خودکشی کند. در صورتی که هیچ توجیهی برای دردهای عضلانی فرد وجود ندارد و فرد دائما از دردهای مختلف شکایت می‌کند، احتمالا به افسردگی مبتلا شده است.
بیشتر بدانید: با راه های پیشگیری از خودکشی آشنا شوید!
سخن نهایی
خودکشی معمولا یک تصمیم یک باره و اشتباه است که اکثر افراد بعد از اقدام به آن، پشیمان می‌شوند. اگر احساس می‌کنید که فردی از افراد خانواده یا آشنایان شما علائم مشکوکی دارد، بهتر است با او صحبت کنید. بدون این که به او فشار وارد کنید و بدون هیچ قضاوتی تنها به او گوش کنید. سعی کنید با صحبت کردن به او آرامش دهید و او را برای صحبت با یک روانشناس آنلاین قانع کنید. برای دریافت مشاوره به صورت آنلاین و حضوری با بهترین روانشناسان کشور می‌توانید همین حالا از درمانکده کمک بگیرید.
سوالات متداول
حقیقت این است که افرادی که قصد دارند خودکشی کنند، از جامعه، دوستان و حتی اعضای خانواده خود فاصله می‌گیرند و دوست ندارند با کسی صحبت کنند. این موضوع می‌تواند نشانه افسردگی شدید و تصمیم به خودکشی باشد.
آمارها نشان می‌دهد که نرخ خودکشی در غرب کشور و استان‌های کرمانشاه و ایلام بسیار بیشتر از سایر استان‌ها است.
درصد زیادی از خودکشی‌هایی که در کشور اتفاق می‌افتد مربوط به فشارهای اجتماعی، اقتصادی و همچنین مشکلات شرافتی و خانوادگی است.
منابع: bridgestorecovery، nimh
