مدفوع شما می‌تواند چیزهای زیادی در مورد سلامتی و عملکرد دستگاه گوارش‌تان بگوید. رنگ طبیعی معمولا از قهوه‌ای روشن تا قهوه‌ای تیره و حتی مایل به سبز متغیر است. با این حال، رنگ و بافت مدفوع می‌تواند با رژیم غذایی، مصرف بعضی از داروها یا به دلیل بیماری‌های زمینه‌ای تغییر کند. اگر سفید یا رنگ‌پریده باشد، ممکن است از وجود یک بیماری در کبد یا کیسه صفرای شما خبر دهد. در مقاله امروز مجله درمانکده، با هر آنچه که لازم است درباره مدفوع سفید بدانید آشنا می‌شوید. تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
فهرست محتوا
مدفوع سفید در بزرگسالان نشانه چیست؟
رنگ تحت تاثیر غذاهای مصرفی شما و ماده‌ای به نام صفرا قرار دارد. صفرا یک مایع سبز مایل به زرد است که توسط کبد تولید می‌شود و نقش مهمی در هضم چربی‌ها دارد. این مایع از نمک‌های صفراوی، بیلی‌روبین و کلسترول تشکیل شده است.
بیلی‌روبین ماده دیگری است که روی رنگ شما تاثیر می‌گذارد. این ماده یک رنگدانه زرد رنگ است که از تجزیه گلبول‌های قرمز خون ایجاد شده و از طریق صفرا از بدن دفع می‌شود. صفرا در کیسه صفرا، اندام کوچک کیسه مانندی که در زیر کبد قرار دارد، ذخیره می‌شود.
بیشتر بدانید: خون در مدفوع نشانه چیست؟
هنگامی که غذا می‌خورید، کیسه صفرا از طریق لوله‌ای به نام مجرای صفراوی مشترک، صفرا را وارد روده کوچک می‌کند. وقتی صفرا به روده کوچک می‌رسد، با تجزیه چربی‌ها به اسیدهای چرب، به بدن کمک می‌کند که غذا را هضم کرده و مواد مغذی آن را جذب کند.
اگر مشکلی در دستگاه گوارش وجود داشته باشد یا یکی از اندام‌های درگیر در فرآیند هضم به درستی کار نکند، رنگ شما ممکن است تغییر کند. هنگامی که مدفوع رنگ‌پریده یا سفید است، احتمال دارد چند مشکل پزشکی مختلف وجود داشته باشد، از جمله:
1. بیماری کبدی
بیماری‌های کبدی مانند سیروز، سرطان کبد و هپاتیت همگی می‌توانند باعث کم‌رنگ یا سفید شدن مدفوع شوند. چون وقتی کبد به درستی کار نمی‌کند، صفرا و بیلی‌روبین نمی‌توانند به روده کوچک برسند که این روی رنگ مدفوع تاثیر می‌گذارد. هنگامی که کبد صفرای کافی تولید نمی‌کند یا صفرا نمی‌تواند به روده کوچک برسد، مدفوع سفید یا کم‌رنگ می‌شود.
2. مشکلات کیسه صفرا و مجاری صفراوی
انسداد کیسه صفرا یا بیماری‌هایی که کیسه صفرا را تحت تاثیر قرار می‌دهند، می‌توانند یکی از علل سفید باشند. اگر کیسه صفرا مسدود شده باشد (انسداد صفراوی)، صفرا و بیلی‌روبین نمی‌توانند وارد سیستم گوارشی شوند که این به کم‌رنگ شدن منجر می‌شود.
بیشتر بدانید: بی‌اختیاری مدفوع چیست؟
شایع‌ترین علت انسداد صفرا، سنگ‌های صفراوی هستند که در کیسه صفرا یا مجاری صفراوی ایجاد می‌شوند. سنگ‌های صفراوی بزرگ می‌توانند در مجرای صفراوی گیر کرده و از جریان صفرا به داخل روده جلوگیری کنند. در این شرایط ممکن است علاوه بر تغییر رنگ مدفوع، علائم دیگری مثل زردی پوست یا چشم‌ها (یرقان)، درد شکم، حالت تهوع و استفراغ را هم تجربه کنید.
سرطان‌های کیسه صفرا، مجرای صفراوی و پانکراس (لوزالمعده) هم ممکن است از جریان صفرا به داخل روده کوچک جلوگیری کرده و رنگ مدفوع شما را تغییر دهند. در بسیاری از موارد، تومورها در ابتدا هیچ علامتی ایجاد نمی‌کنند؛ اما با گذشت زمان علائم آن‌ها ظاهر می‌شود. علاوه بر مدفوع سفید، علائم شایع شامل درد شکم، یرقان، خارش، کاهش وزن ناخواسته و ضعف عمومی است.
3. سندرم سوء جذب
هر بیماری که توانایی بدن در جذب مواد مغذی را مختل کند، می‌تواند علت چرب، بدبو یا رنگ‌پریده باشد. بیماری‌های مختلفی وجود دارند که باعث سوء جذب می‌شود، مانند: بیماری‌های کبدی، فیبروز کیستیک و بیماری سلیاک.
4. عوارض جانبی داروها
بعضی از داروها هم در روشن شدن رنگ مدفوع نقش دارند. دریافت دوز بالای داروهای حاوی بیسموت ساب‌سالیسیلات (مانند پپتو بیسمول) ممکن است رنگ مدفوع شما را تغییر دهد و باعث شود که روشن‌تر یا تیره‌تر از حد معمول به نظر برسد.
پپتو بیسمول اغلب با مدفوع سیاه رنگ همراه است، اما بعضی از افراد ادعا می‌کنند که می‌تواند مدفوع را سفید یا روشن کند. اگرچه این عارضه جانبی معمولا بی‌ضرر است، اما اگر بیش از یک روز طول کشید، باید با پزشک خود تماس بگیرید.
سایر داروهایی که می‌توانند در ایجاد سفید نقش داشته باشند عبارتند از: آنتی‌بیوتیک‌ها، آنتی‌اسیدها، داروهای ضدتشنج، داروهای کاهنده فشار خون، داروهای ضددرد و تنقیه سولفات باریم.
بیشتر بدانید: بی اختیاری مدفوع در کودکان چیست؟
5. عوارض پس از جراحی
بعضی از جراحی‌ها که مجاری صفراوی را درگیر می‌کنند (مانند برداشتن کیسه صفرا)، ممکن است باعث انسداد صفرا شوند. از عوارض این مشکل می‌توان به مدفوع سفید، یرقان و خارش شدید اشاره کرد.
در صورت لزوم می توانید با دکتر گوارش آنلاین مشورت کنید.
مدفوع سفید در کودکان نشانه چیست؟
مدفوع سفید نوزاد یا کودک می‌تواند نشانه یک بیماری زمینه‌ای باشد. رنگ نوزادان با رنگ بیشتر بزرگسالان و کودکان متفاوت است. با این حال، مدفوع سفید، سیاه یا قرمز طبیعی نیست. مدفوع سفید ممکن است نشان‌دهنده یک مشکل پزشکی مانند فیبروز کیستیک، بیماری کبدی یا بیماری مجرای صفراوی باشد.
آترزی صفراوی (مسدود شدن مجرای صفراوی کبد)، یکی از دلایل مهم مدفوع سفید در کودکان، به ویژه نوزادان تازه متولد شده، است. معمولا نوزادان مبتلا به این بیماری در عرض 2 تا پنج هفته پس از تولد علائمی مانند یرقان و مدفوع سفید را نشان می‌دهند.
رژیم غذایی که فقط شامل شیر باشد و بعضی از داروها (مانند تنقیه سولفات باریم) هم می‌توانند باعث شوند به رنگ خاکستری روشن یا سفید درآید. اگر نوزاد یا کودک شما بسیار کم‌رنگ یا سفید دارد، برای مشاوره با متخصص کودکان تماس بگیرید.
بیشتر بدانید: مدفوع سبز چیست؟
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
همیشه یکسان به نظر نمی‌رسد و طبیعی است که رنگ، بافت و اندازه آن در روزهای مختلف متفاوت باشد. اما اگر یبوست یا اسهال مداوم دارید یا رنگ مدفوع‌تان سفید، سیاه یا قرمز رنگ است، به پزشک مراجعه کنید تا علت آن مشخص شود. سفید می‌تواند نشانه یک بیماری جدی مانند بیماری کبدی یا سرطان باشد، بنابراین نباید آن را نادیده بگیرید.
بیشتر بدانید: مدفوع سیاه نشانه چیست؟
بهترین راه برای درمان مدفوع سفید چیست؟
با توجه به علت تغییر رنگ ، پزشک درمان مناسب را انتخاب می‌کند. درمان انسداد مجرای صفراوی به علت زمینه‌ای بروز آن بستگی دارد. به عنوان مثال، پزشک ممکن است کوله‌سیستکتومی (برداشتن کیسه صفرا با جراحی) را برای درمان سنگ کیسه صفرا پیشنهاد کند.
بیشتر بدانید: مدفوع زرد نشانه چیست؟
در حالی که بعضی از مشکلات کبدی به دارو یا جراحی نیاز دارند، بسیاری از آن‌ها را می‌توان با تغییر سبک زندگی (مانند کاهش وزن یا قطع مصرف الکل) برطرف کرد. در همه موارد، درمان بیماری کبدی باید شامل نظارت دقیق بر عملکرد کبد باشد. اگر بیماری کبدی به نارسایی کبد منجر شود، به پیوند کبد نیاز پیدا می‌کنید.
سوالات متداول
در بیشتر افراد رنگ مدفوع قهوه‌ای است، از جمله قهوه‌ای مایل به زرد، قهوه‌ای مایل به سبز و قهوه‌ای تیره. اگر مقدار زیادی سبزیجات سبز رنگ بخورید، مدفوع شما ممکن است رنگ مایل به سبز داشته باشد که کاملا طبیعی است.
رایج‌ترین عواملی که باعث سفید شدن رنگ مدفوع می‌شوند عبارتند از: بیماری‌های کبدی، بیماری‌های کیسه صفرا، سندرم سوء جذب، عوارض جانبی داروها و عوارض پس از جراحی. درمان مدفوع سفید به علت بروز آن بستگی دارد.
آزمایش‌هایی که می‌توانند به تایید یا رد کردن دلایل احتمالی کمک کنند، بسته به عوامل زمینه‌ای متفاوت هستند. اما معمولا پزشکان از تست‌های تشخیصی زیر استفاده می‌کنند:
– آزمایش خون برای ارزیابی آنزیم‌های کبدی، آلکالین فسفاتاز، گاما گلوتامیل ترانسفراز و بیلی‌روبین
– آزمایش خون برای تشخیص وجود آنتی‌ژن‌ها یا آنتی‌بادی‌های مرتبط با هپاتیت
– سونوگرافی شکم برای بررسی کبد، کیسه صفرا و مجاری صفراوی
– سی‌تی اسکن، MRI یا آندوسکوپی
– بیوپسی کبد (نمونه‌برداری از کبد)
کلام پایانی درباره مدفوع سفید
مدفوع طبیعی معمولا قهوه‌ای است، اگرچه رژیم غذایی و بیماری‌های زمینه‌ای می‌تواند باعث تغییر رنگ آن شوند. اگر رنگ مدفوع سفید باشد یا رنگ‌پرده به نظر برسد، ممکن است به بیماری کبدی یا بیماری کیسه صفرا مبتلا باشند. بعضی از داروها هم می‌توانند باعث سفید شدن مدفوع شوند. در صورتی که با این علامت مواجه شدید، در اسرع وقت به فوق تخصص گوارش و کبد مراجعه کنید. توصیه می‌کنیم برای نوبت‌گیری از بهترین پزشکان گوارش به سایت درمانکده مراجعه کنید. در دمانکده علاوه بر تعیین وقت حضوری، امکان مشاوره آنلاین هم وجود دارد.
