زرد شدن دندان یکی از مشکلات رایج دندانپزشکی است که علاوه بر ایجاد ظاهری ناخوشایند می‌تواند نشان‌دهنده مشکل جدی در سلامت دندان‌ها باشد.
اغلب افراد حداقل یک‌بار با مشکل زرد شدن دنداهای خود مواجه شده‌اند. این تغییر رنگ به آرامی ایجاد می‌شود، از همین‌رو زمانی متوجه آن می‌شویم که دندان‌هایمان به صورت تکه تکه زرد و کدر شده است. معمولا در نگاه اول، علت زردی دندان‌ها را ناشی از مسواک نزدن یا شکل ناصحیح آن می‌دانند، اما جالب است بدانید که عوامل مختلف زیادی که با سلامت دندان‌ها در ارتباط هستند می‌توانند علت لکه زرد روی دندان باشند. اگر شما هم با وجود اینکه به طور منظم مسواک می‌زنید اما همچنان درگیر زرد شدن دندان‌های خود یا کودک‌تان هستید در این مقاله از مجله درمانکده همراه ما باشید تا مهم‌ترین دلایل زردی دندان‌ها، روش درمان و راه‌کارهای پیشگیری از آن را بررسی کنیم.
فهرست محتوا:
منظور از زرد شدن دندان چیست؟
زمانی که دندان‌های شما سفیدی و روشنی اولیه را نداشته باشد، اصطلاحا به آن تغییر رنگ دندان می‌گویند. این تغییر رنگ می‌تواند شامل زردی، کدر شدن یا ایجاد لکه روی دندان باشد. معمولا علت لکه زرد روی دندان به ۲ شکل دسته‌‌بندی می‌شود:
- لکه‌های بیرونی: این نوع لکه‌های زرد توسط یک عامل بیرونی مانند مصرف مداوم قهوه یا سیگار روی سطح مینای دندان ایجاد می‌شوند.
- لکه‌های درونی: این نوع لکه‌های زرد توسط یک عامل درونی مانند خدمات زیبایی در ساختار داخلی دندان مانند عاج ایجاد می‌شوند.
علت زرد شدن دندان‌ها
دلیل زردی دندان‌ها از هر نوعی که باشند، علت زمینه‌ای مشخصی دارد که باید توسط دندانپزشک تشخیص داده شود تا بتوان بهترین روش درمان را برای آن انتخاب کرد. شایع‌ترین دلایل زرد شدن دندان شامل موارد زیر است:
بیشتر بخوانید:دندان شیری چیست؟
زرد شدن دندان با سیگار
یکی از شایع‌ترین دلایل ایجاد لکه زرد روی دندان ناشی از مصرف توتون است. توتون موجود در سیگار و قلیان در ترکیب خود ۲ ماده شیمیایی مضر قطران و نیکوتین دارد که به مرور زمان باعث ایجاد لکه‌های زرد روی دندان می‌شوند. بنابراین برای جلوگیری از زرد شدن دندان با سیگار، حداقل روزی ۲ بار مسواک بزنید و به طور مرتب نخ دندان بکشید.
زرد شدن دندان با قهوه، چای و برخی مواد غذایی
یکی دیگر از دلایل رایج ایجاد لکه‌های زرد روی دندان به مواد غذایی و نوشیدنی‌هایی که در طول روز مصرف می‌کنید، مرتبط می‌شود. چای، قهوه، نوشابه‌های رنگی، میوه و سبزیجاتی که رنگدانه قوی دارند مانند گوجه‌فرنگی، هویج، گیلاس، سیب و… از جمله مواردی هستند که می‌توانند به مرور زمان باعث زردی دندان‌های شما شوند.
این مواد غذایی در ترکیبات خود کروموژن دارند که عامل اصلی تولید رنگدانه است و به مینای دندان می‌چسبد. از طرفی مصرف مداوم مواد غذایی و نوشیدنی‌های اسیدی می‌تواند باعث فرسایش مینای دندان شود که در این صورت رنگدانه‌ها به آسانی روی دندان می‌چسبند.
زردی دندان و عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
اگر به درستی مسواک نزنید و به طور مرتب از نخ دندان استفاده نکنید، به مرور زمان جرم و پلاک‌های دندانی یک لایه ضخیم روی مینای دندان ایجاد می‌کنند. این پلاک‌ها باعث زردی و کدر شدن دندان‌ها می‌شوند و در بلندمدت می‌توانند دلیل اصلی مشکلات جدی‌تری مانند پوسیدگی، بیماری لثه و… باشند.
بیشتر بخوانید:کامپوزیت دندان شکسته
زرد شدن دندان بعد از جرم گیری
جرم‌گیری یک راه‌کار رایج برای از بین بردن پلاک‌های دندانی است که در طول فرآیند آن دندان‌ها کمی روشن‌تر می‌شوند. از همین‌رو اگر پس از مدتی دوباره جرم و پلاک دندانی روی مینای دندان رسوب کنند، فرد با تغییر رنگ و زرد شدن دندان‌های خود مواجه می‌شود. بنابراین پس از جرم‌گیری دندان باید بیش از قبل بهداشت دهان و دندان خود را رعایت کنید.
زردی دندان و افزایش سن
مینای دندان با افزایش سن دچار فرسایش می‌شود و به مرور زمان از بین می‌رود. این امر جزئی از روند طبیعی پیری و مهم‌ترین دلیل زردی دندان در افراد مسن است.
زرد شدن دندان در بارداری
تغییرات هورمونی در دوران بارداری اثرات گسترده‌ای بر دندان‌ها می‌گذارد که ایجاد لکه زرد روی آن‌ها یکی از مهم‌ترین موارد است.
دلیل اصلی ایجاد زردی بیشتر دندان‌ها در این دوران، رفلاکس معده (برگشت غذا از معده به مری) و یا استفراغ ناشی از ویار صبحگاهی است که باعث برخورد اسید قوی با دندان‌ها می‌شود.
بیشتر بخوانید: دندان حساس به سرما را چگونه درمان کنیم؟
زرد شدن دندان بعد از کامپوزیت
زردی دندان بعد از کامپوزیت تا حد زیادی با سبک زندگی شما از جمله مواد غذایی که مصرف می‌کنید و میزان رعایت بهداشت دهان و دندان‌تان بستگی دارد. از طرفی جنس ماده رزینی که برای کامپوزیت استفاده شده می‌تواند دیگر عامل موثر در زردی دندان‌ها باشد.
همچنین اگر دندانپزشک برای پولیش و نصب کامپوزیت از مهارت کافی برخوردار نباشد، احتمال ایجاد حفره و جا ماندن مواد غذایی در آن وجود دارد. این مواد غذایی جامانده به مرور زمان خود را به شکل لکه‌های زرد روی دندان نشان می‌دهند.
زرد شدن دندان بعد از ارتودنسی
رعایت بهداشت دهان و دندان بعد از نصب دستگاه‌های ثابت یا متحرک ارتودنسی اهمیت زیادی دارد. برخی افراد به دلیل وجود براکت‌های فلزی روی دندان‌شان، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن را جدی نمی‌گیرند که نتیجه آن چیزی جزء تغییر رنگ و ایجاد لکه زرد روی دندان‌ها نیست.
بیشتر بخوانید:درمان دندان ترک خورده
دلیل اصلی زردی دندان کودکان چیست؟
علت زرد شدن دندان کودک معمولا ناشی از آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند تتراسایکلین یا داکسی‌سایکلین است که تا زیر سن هشت سالگی مصرف کرده‌اند. همچنین اگر مادر در دوران سه ماه دوم بارداری آنتی‌بیوتیک مصرف کرده باشد، احتمال زردی دندان کودک افزایش می‌یابد.
بیشتر بخوانید:عفونت دندان عصب کشی شده را چگونه فوری درمان کنیم؟
علت زرد شدن دندان در طب سنتی
اطباء طب سنتی علاوه بر رعایت بهداشت دهان و درمان و رژیم غذایی، مزاج افراد را عامل موثری در زردی دندان‌ها می‌دانند. آن‌ها معتقدند افرادی با مزاج صفراوی بیشتر در معرض زردی دندان قرار می‌گیرند و برای جلوگیری از این مشکل باید روغن گل رز شیرین را قبل از خواب به دندان‌هایشان بمالند.
درمان زرد شدن دندان ها
برای سفید کردن دندان‌ها ابتدا باید علت تغییر رنگ آن‌ها توسط دندانپزشک تشخیص داده شود. بهترین راه درمان زرد شدن دندان ها شامل موارد زیر است:
- حداقل روزی ۲ بار مسواک بزنید و نخ دندان بکشید.
- مواد غذایی و نوشیدنی‌هایی که باعث ایجاد لکه زرد روی دندان می‌شوند را محدود کنید.
- از مصرف دخانیات و سیگار کشیدن اجتناب کنید.
- روش‌های تخصصی سفیدکننده دندان را زیر نظر دندانپزشک انجام دهید.
رفع زردی دندان در یک روز
برای از بین بردن زردی دندان‌تان در یک روز باید حتما به دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشک می‌تواند با راه‌کارهای متداول سفید کردن دندان مانند بلیچینگ دندان، لمینت دندان، روکش دندان و باندینگ دندان به رفع زردی دندان‌های شما کمک کند. برای انتخاب بهترین راه‌کار رفع زردی دندان‌هایتان می‌توانید با دندانپزشک آنلاین درمانکده مشورت کنید.
بیشتر بخوانید:عصب کشی دندان چیست؟
آیا می‌توان زردی دندان را در خانه درمان کرد؟
برای درمان زردی دندان در منزل می‌توانید از موارد زیر کمک بگیرید:
- ترکیب چند قطره آب با مقدار کمی جوش‌شیرین
- ماساژ روغن نارگیل روی دندان‌ها
- ترکیب چند قطره سرکه سیب با آب
بیشتر بخوانید:افتادن کامپوزیت دندان چگونه اتفاق می‌افتد؟
راه‌کارهایی برای پیشگیری از زرد شدن دندان ها
برای پیشگیری از زردی دندان‌ها بهتر است از سنین پایین اقدام کنید. اگر والدین عادات صحیح تغذیه‌ای و رعایت بهداشت دهان و دندان را از کودکی به فرزندان خود آموزش دهند، بهترین روش برای پیشگیری از زردی دندان‌های آن‌هاست.
آموزش نکاتی مانند روش صحیح مسواک زدن و نخ دندان کشیدن در سنین پایین به یک عادت صحیح تبدیل می‌شود و تا پایان عمر همراه فرد خواهد بود که نتیجه آن داشتن دندان‌های سفید و درخشان است. با این حال هیچ وقت برای ایجاد تغییر در سبک زندگی دیر نیست. شما می‌توانید با پرهیز از مصرف الکل و دخانیات، سیگار نکشیدن و محدود کردن مواد غذایی و نوشیدنی‌هایی که رنگدانه قوی دارند از زردی دندان‌های خود جلوگیری کنید.
راهنمای مراجعه به پزشک
زرد شدن دندان‌ها دلایل مختلفی دارد که در صورت شناسایی آن‌ها می‌توان به کمک روش‌های جدید سفیدکننده دندان از شر این لکه‌ها خلاص شد. برای درمان زردی دندان می‌توانید از راه‌کارهای خانگی کمک بگیرید اما باید بدانید این روش‌ها موقتی هستند و نمیت‌وانند به طور دائم لکه‌های زرد روی دندان را از بین ببرند. به همین دلیل بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید تا علت اصلی این مشکل را پیدا کند.
برای این منظور می‌توانید به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و از طریق سیستم نوبت‌دهی آنلاین نزد دندانپزشک مورد نظر خود یا سایر پزشکان متخصص این مجموعه وقت معاینه حضوری یا مشاوره تلفنی دندانپزشک رزرو کنید.
سوالات متداول
بله، رنگ طبیعی دندان، میزان شفافیت و زردی آن می‌تواند تحت تاثیر عامل وراثت باشد.
مواردی مانند دندان‌قروچه، آسیب و ضربه به دندان، نازک شدن مینای دندان، مصرف داروهای خاص مانند آنتی‌بیوتیک‌ها و ابتلا به بیماری‌های متابولیک از جمله عوامل بیرونی موثر بر زردی دندان‌ها هستند.
معمولا موادی که برای پر کردن دندان استفاده می‌شود یکی از دلایل تغییر رنگ دندان و ایجاد لکه زرد است.
منابع: medicalnewstoday | healthline
