به تجمع غیرعادی سلول در مغز تومور مغزی گفته می شود. جمجمه، که مغز را احاطه کرده، بسیار محکم است. هرگونه رشد در چنین فضای محدودی منجر به بروز مشکل می شود. ممکن است تومور سرطانی (بدخیم) یا غیر سرطانی (خوش خیم) باشد. با رشد تومور خوش خیم یا بدخیم، فشار داخل جمجمه افزایش می یابد. در این صورت، به مغز آسیب وارد می شود که مرگبار است.
تومور مغزی به دو دسته ی اولیه و ثانویه تقسیم می شود. منشا تومور اولیه در مغز است. بسیاری از تومورهای اولیه مغز خوش خیم هستند. تومور ثانویه مغزی، که با نام تومور مغزی متاستاز هم شناخته می شود، زمانی اتفاق می افتد که سلول های سرطانی یک اندام دیگر، مانند ریه یا پستان، به مغز سرایت کند.
انواع تومور مغز
تومور مغزی اولیه
منشا این تومور در مغز است و ممکن است در قسمت های زیر رخ دهد:
- سلول های مغز
- غشای اطراف مغز به نام مننژ
- سلول های عصبی
- غدد
ممکن است تومور اولیه خوش خیم یا بدخیم باشد. شایع ترین نوع تومور مغز در بزرگسالان گلیوما و مننژیوم است.
گلیوما
به تومورهایی که منشا آن سلول گلیایی باشد، تومور گلیوما می گویند. این سلول ها معمولا:
- از ساختار سیستم عصبی مرکزی حمایت می کند
- مواد مغذی را به سیستم عصبی مرکزی می رساند
- ضایعات سلولی را پاکسازی می کند
- نورون های مرده را تجزیه می کند
ممکن است گلیوما از انواع مختلف سلول گلیایی تشکیل شود.
انواع تومورهای ناشی از سلول گلیایی عبارتند از:
- تومورهای آستروسیت مانند آستروسیتما که منشا آن از مخ است
- تومورهای الیگودندروگلیال که معمولا در لوب پیش گیجگاهی دیده می شود
- گلیوبلاستوما که منشا آن بافت مغز است و شدیدترین نوع تومور است
سایر تومورهای اولیه ی مغز
از دیگر تومورهای اولیه ی مغز می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تومورهای هیپوفیز که معمولا خوش خیم هستند
- تومورهای غده پینه آل که ممکن است خوش خیم یا بدخیم باشد
- اپاندیموم که معمولا خوش خیم است
- کرانیوفارنژیوم که بیشتر در کودکان رخ می دهد و خوش خیم است اما می تواند علائم بالینی نظیر تغییر در بینایی و بلوغ زودرس را به همراه داشته باشد
- لنفوم اولیه سیستم عصبی مرکزی (CNS) که بدخیم است
- تومور ژرم سل اولیه مغز که ممکن است خوش خیم یا بدخیم باشد
- مننژیوم که منشا آن از مننژ است
- شوانوما که در سلول هایی که پوشش محافظتی اعصاب (غلاف میلین) را تولید می کنند و سلول-های شوان نامیده می شوند رخ می دهد
اکثر تومورهای مننژیوم و شوانوما در افراد بین سنین 40 تا 70 سال رخ می دهد. مننژیوم در زنان بیشتر از مردان شایع است. نرخ ابتلا به شوانوما در زنان و مردان یکسان است. این تومورها معمولا خوش خیم هستند اما به خاطر اندازه و محل بروز مشکلاتی را به دنبال می آورند. مننژیوم و شوانومای سرطانی نادر است اما می تواند بسیار تهاجمی باشد.
تومور مغزی ثانویه
اکثر سرطان های مغز از نوع تومور مغزی ثانویه است. این تومورها در یک قسمت از بدن تشکیل می شود و بعد به مغز سرایت یا متاستاز می کند. سرطان های زیر می تواند به مغز متاستاز کند:
- سرطان ریه
- سرطان پستان
- سرطان کلیه
- سرطان پوست
تومورهای مغزی ثانویه همیشه بدخیم هستند. تومورهای خوش خیم از یک قسمت بدن به ناحیه ی دیگر سرایت نمی کنند.
عوامل خطرناک ابتلا به تومور مغزی چیست؟
در ادامه به عوامل پر خطر که باعث بروز تومور مغزی می شود اشاره می کنیم:
سابقه ی خانوادگی
فقط 5 الی 10 درصد از تمام سرطان ها ارثی است. به ندرت پیش می آید که وراثت ژنتیکی علت تومور مغز باشد. اگر چند نفر از اعضای خانواده تان دچار تومور مغز شده اند، با پزشک مغز و اعصاب خود مشورت کنید. متخصص مغز و اعصاب شما را به مشاور ژنتیک معرفی می کند.
سن
خطر ابتلا به اکثر انواع تومور مغزی با افزایش سن بیشتر می شود.
نژاد
درمجموع، ابتلا به تومور مغزی بین افراد سفیدپوست شایع تر است. با این حال، احتمال بروز مننژیوم در بین نژاد آفریقایی-آمریکایی بیشتر است.
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص، مثل موادی که در محیط کار با آن سروکار دارید، خطر ابتلا به سرطان مغز را بالا می برد.
قرار گرفتن در معرض تشعشع
خطر ابتلا به تومور مغزی در بین افرادی که در معرض تابش یونیزکننده قرار گرفته اند بیشتر است. ممکن است از طریق پرتودرمانی برای سرطان در معرض این تشعشعات قرار بگیرید. ریزش اتمی هم شما را در معرض تشعشعات قرار می دهد. حادثه هسته ای فوکوشیما و چرنوبیل نمونه هایی از قرار گرفتن مردم در معرض تشعشات یونیزکننده هستند.
مشاهده بیشتر : فوق متخصص جراح مغز و اعصاب
عدم ابتلا به آبله مرغان
به گفته ی انجمن تومور مغزی آمریکا، کسانی که در کودکی به آبله مرغان مبتلا شده اند، کم تر در معرض خطر ابتلا به تومور مغزی قرار می گیرند.
علائم تومور مغزی چیست؟
علائم تومور مغز به اندازه و محل تومور بستگی دارد. بعضی از تومورها با حمله به بافت مغز آسیب مستقیم وارد می کنند و بعضی دیگر به اطراف مغز فشار می آورند. اگر تومور در حال رشد به بافت مغز فشار وارد کند، دچار علائم قابل توجه خواهید شد.
سردرد از جمله علائم شایع تومور مغزی است. ممکن است دچار سردردهایی شوید که:
- هنگام صبح و بیدار شدن شدیدتر است
- هنگام خواب اتفاق می افتد
- با عطسه، سرفه یا ورزش تشدید می شود
همچنین ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:
- استفراغ
- تار شدن دید یا دوبینی
- گیجی
- رعشه (به خصوص در بزرگسالان)
- ضعیف شدن عضو یا بخشی از صورت
- تغییر در عملکرد ذهنی
از دیگر علائم شایع می توان موارد زیر را نام برد:
- تلوتلو خوردن
- از دست دادن حافظه
- گیجی
- اختلال در خواندن یا نوشتن
- تغییر در توانایی شنیداری، چشایی یا بویایی
- کاهش هوشیاری که شامل خواب آلودگی و از دست دادن هوشیاری می شود
- مشکل در بلعیدن
- گیجی یا سرگیجه
- مشکل چشم، مثل افتادگی پلک و نامساوی بودن مردمک ها
- حرکات غیر قابل کنترل
- لرزش دست
- از دست دادن تعادل
- از دست دادن کنترل مثانه
- بی حسی یا مورمور شدن یک سمت از بدن
- مشکل در گفتار یا درک حرف دیگران
- تغییر در خلق وخو، شخصیت، عواطف و رفتار
- اختلال در راه رفتن
- ضعیف شدن عضلات صورت، دست یا پا
علائم تومور هیپوفیز
ممکن است تومور هیپوفیز علائم زیر را به همراه داشته باشد:
- ترشحات نوک پستان یا شیرریزی (galactorrhea)
- قاعده نشدن در زنان
- رشد بافت پستان در مردان یا گانیکومستیا (gynecomastia)
- بزرگ شدن دست ها و پاها
- حساسیت به سرما یا گرما
- افزایش موی بدن یا هیرسوتیسم (پرمویی)
- تغییر در بینایی، مانند تار شدن دید یا باریک بینی
تومور مغز چطور تشخیص داده می شود؟
برای تشخیص تومور مغز ابتدا معاینه ی فیزیکی انجام می شود و سابقه ی پزشکی تان مورد بررسی قرار می گیرد.
معاینه فیزیکی شامل معاینه دقیق عصب شناختی می شود. پزشک آزمایشی انجام می دهد تا از سالم بودن عصب جمجمه ای اطلاع حاصل کند. این اعصاب در مغز قرار دارد.
پزشک با دستگاه معاینه چشم که به مردمک و داخل شبکیه نور می تاباند، چشمتان را معاینه می کند. این دستگاه به پزشک اجازه می دهد واکنش مردمک به نور را بررسی کند. همچنین او می تواند مستقیما به چشم نگاه بی اندازد و بروز هرگونه التهاب در عصب بینایی را مورد معاینه قرار دهد. با افزایش فشار در جمجمه، تغییراتی در عصب بینایی رخ می دهد.
همچنین ممکن است پزشک متخصص مغز و اعصاب موارد زیر را ارزیابی کند:
- قدرت عضلات
- هماهنگی
- حافظه
- توانایی حل محاسبات ریاضی
درصورت لزوم، بعد از معاینه فیزیکی آزمایشات دیگر تجویز می شود. این موارد عبارتند از:
سی تی اسکن سر
پزشک به وسیله ی سی تی اسکن می تواند نسبت به دستگاه اشعه ایکس اسکن دقیق تری انجام دهد. می-توان این کار را با یا بدون کنتراست انجام داد.
کنتراست با استفاده از رنگ مخصوص به دست می آید که به پزشک کمک می کند بعضی ساختارها مانند رگ های خونی را واضح تر ببیند.
ام آر آی سر
در ام آر آی از یک رنگ مخصوص برای تشخیص تومور استفاده می شود. تفاوت ام آرآی با سی تی اسکن در این است که از اشعه استفاده نمی کند و معمولا تصویر دقیق تری از ساختار خود مغز به دست می دهد.
آنژیوگرافی
در این روش از رنگی استفاده می کنیم که به رگ، معمولا قسمت کشاله ی ران، تزریق می شود. این رنگ به شریان های مغز می رود و به پزشک اجازه می دهد وضعیت خون رسانی به تومور را ببیند. این اطلاعات هنگام جراحی به کار می آید.
عکس برداری از جمجمه با استفاده از اشعه ایکس
ممکن است تومور مغز باعث شکستن استخوان جمجمه شود و عکس برداری با اشعه ی ایکس این شکستگی را نشان می دهد. اشعه ی ایکس همچنین رسوبات کلسیم را که گاهی در تومور دیده می شود مشخص می کند. اگر سرطان به استخوان رسیده باشد، رسوبات کلسیم در جریان خون دیده می شود.
بافت برداری
در بافت برداری، قسمت کوچکی از تومور برداشته می شود. متخصصی به نام نوروپاتولوژیست آن را بررسی می کند. در بافت برداری خوش خیم یا بدخیم بودن تومور مشخص می شود. همچنین می توان تعیین کرد تومور اولین بار در مغز تشکیل شده یا سایر نقاط بدن.
درمان تومور مغزی
درمان تومور مغزی به موارد زیر بستگی دارد:
- نوع تومور
- اندازه ی تومور
- محل تومور
- سلامت کلی بیمار
شایع ترین درمان تومور بدخیم مغز جراحی است. هدف از جراحی این است که بدون آسیب رساندن به قسمت های سالم مغز، تا جای ممکن سرطان برداشته شود. درحالی که محل بعضی از تومورها اجازه جراحی آسان و امن را می دهد، ممکن است تومورهای دیگر در قسمتی واقع شده باشند که میزان برداشتن تومور را محدود کند. حتی برداشتن قسمتی از تومور هم مفید واقع می شود.
خطرات جراحی مغز شامل عفونت و خونریزی است. تومورهای خوش خیم که خطر بالینی به همراه دارد هم با جراحی برداشته می شود. تومورهای مغزی متاستاز مطابق توصیه های مرتبط با نوع سرطان اصلی درمان می شوند.
می توان جراحی را در کنار روش های دیگر درمان مانند پرتودرمانی و شیمی درمانی انجام داد.
جسم درمانی، کاردرمانی و گفتاردرمانی به بهبود بیمار بعد از جراحی کمک می کند.
چشم انداز
چشم انداز تومور مغز به موارد زیر بستگی دارد:
- نوع تومور
- اندازه تومور
- محل تومور
- سلامت کلی بیمار
درمان زود هنگام مانع از بروز عوارضی می شود که با رشد تومور رخ می دهد و به جمجمه و بافت مغز فشار وارد می کند. اگر نگران علائمی که تجربه می کنید هستید، به لیست بهترین فوق متخصص مغز و اعصاب برای نوبت گیری مراجعه کنید.
سلام من 6ماه طومور دارم 50 سال دارم چند شب هست نفس تنگی شدید دارم لطفا راهنماییم کنید متشکرم
سلام،من پسری ۳۰ ساله هستم که هیچ دکتری سر درد منو تشخیص نمیده،حتی پروفسورها، سر دردهای من از پشت سر شروع شده و تا فرق سر ادامه داره،من هر رور صبح با سردردهای شدید از خواب بیدار میشم،الانم به مرگم راضی هستم،چشم راستمم از سال ۹۳ دو دید شده و من همه چی رو سه تا میبینم،
مادرم درسن۸۰ سالی هست تازه گی از خوردن همه چیز ناتوان شده بگفت پزشک آن که یکسری آزمایشهایی که انجام داد فرمایش کردن که توماری درونکلویآن است بعدازدوسال تازه به این نتهجه رسید که درمقزآن است که حاآن هم
درکمارفته چه کا رمتوانم کرد یک انسان درماند واریز صفز هستم از شما بزرگوار کمک میخواهم
سلام من همه این علایم را دارم دانه دانه علایم در وجودم است تشنج هم دارم تومور مغزی چی زمانی باعث مرگ میشود چقدر وقت داریم؟
سلام شما دکترتون کی بود؟
سلام ، به نظرم دوستانی که این علائم رو دارن به پزشک مراجعه کنید، من خودم چند وقت این علائم رو داشتم و همش استرس و اضطراب طوری که از همون استرس علائم شدید تر شد و چون با کسی هم در میون نذاشتم همه بار این اضطراب رو دوش خودم بود و خیلی حالم بد شد. تا این که با مادرم در میون گذشتم و انگار یه بار سنگین رو گذاشتم زمین.
با مادرم به دکتر رفتیم و دکتر گفت هیچ مشکلی نیست و متاسفانه من عوارضی مثل سردرد و معده درد که طی این دو ماه گرفتم از استرس هنوز هست. و میگم چرا زودتر با کسی مشورت نکردم . به نظرم آدمی که مریض میشه نیاز به کمک داره و خودش به تنهایی از پس سختی هاش بر نمیاد. شما هم به نظرم اگر این علایم رو دارید از کسی حتما کمک بگیرید و خود خوری نکنید.
سلام دخترم در سن ۲۸ سالگی تومور مغزی گرفت گرید ۲ یکسال هستش جراحی کرده رادیو تراپی ۳۱ جلسه و شیمی درمانی ۱۲ جلسه مسعله ای که من را نگران کرده اینکه از بعداز ای سی یو یکسال میشه فیزیوتراپ هرروز با دست و پای دخترم کار کرده اما دست هیچ حرکتی نداره و اینکه چقدر طول میکشه بتونه حرکت بده ممنون
سلام ۱۶ روز هست که دچار سردرد شدید و فشار خون بالا شده ام که کاملا بی سابقه است سرگیجه حساس به نور چشم و صدا شده ام آزمایش خون و نوار قلبم خوب است دلیل سردرد شدیم چیست
لطفاً لطفاً لطفاً لطفاً لطفاً یکی بگه وقتی از خواب پا میشم سرگیجه دارم وقتی می‌خوابم و پا میشم خاطراتم ضعیفه در راه رفتن شاید شُک بهم میده 1ثانیه سر درد تیز کشیدن در قسمت بالای چشم لطفاً لطفاً بگید
سلام من الان چند هفته ای میشه که سردرد های ناگهانی دارم و وقتی از خواب بلند میشم چشمم سیاهی میره و سرم به شدت درد میگیره چند وقته افسرگی بیخوابی گرفتم که یهو از خواب پامیشم یا تا صب خوابم نمیبره همش خستم و بی حوصله شدم حالتوع دارم گوشام کمتر میشنون این چند وقته پاهام و دستام خواب میرن و همش استرس دارم و کف دستم همش عرق میکنه پرخاشگر شدم خودمم نمیدونم چمه! حالا شما بگو مشکل من چیه؟
هیپوفیز چه راه درمان دارد،وعلت آن چیست
سلام من اصلا خوب نیستم سر در دایمی دارم از وسط سرم یک زخم اس از اونجا آب میاد بی حالی دارم اشتها ندارم حوصله ندارم دست پام درد میکنه اصلا از چیزی خوشم نمیاد میشه یه نظر بدین لطفااا
سلام من مدتهاس ک سمت راست سرم رواستخون سرم ی غده کوچک بودالان بعدسالهاتوهمین یکی دوسال بزرگترشده وتازه چنماه جلوی سرم توخط فرق جلوچپ سرم.خیلی کوچک غده دیگه دراومده واصن دردنمیکنه فشارش میدم.پهن میشه بادست دورش فشارمیدم جم میشع یموقعی موهامومیبندم یزره میسوزه.وازسن ۱۴/۱۵سالگی سردردداشتم جوری ک ازنورلامپ بدم میومد.وارثی داریم.میخاستم ببینم اینه غده چیه؟؟؟واللنم سردرمیشم بعضی وقتازیادبعضی وقتاکم درضمن حرفی یاچیزی روبعدجنروزفراموش میکنم.لطفاراهنماییکنید
دلینی
چرا سرگیچه دارم
سلام هجده سالمه مشکل تومورمغزی، سرطان و فشارخون تو خانواده و فامیل دارم
چند ماهیه مشکلم شروع شده و کم کم بدتر میشه
تعادلمو بیشتر وقتا از دست میدم
سرگیجه و سیاهی چشم از مدتا قبل دارم
گاهی وقتا لکنت میگیرم لرزش بدن(از دیروز تا امروز لرزش دستام قطع نشده) و ضعف و خستگی دارم
خوابم بهم ریخته تازگی هاهم وقتی بیدار میشم سرم، بالای گوشم تقریباً تیر میکشه و نمیدونم خوابم میبره یا بیهوش میشم
نمیدونم اینم ربطی داره بهش یا نه
گوشمم بعضی وقتا سوت میکشه و شنواییم کم و زیاد میشه گاهی وقتا صداها درحدی بلند میشن که میرن رو مخم
سلام دخترمن کلاس نهم است امتحان نهایی داره خیلی زیاددرس میخونه ۲هفته پیش اختلال حواس پیداکردتومدرسه فکرکرده کلاس هشتم هسته معلم‌های کلاس خودش رانشناخته بعدازیکساعتی بیشترحافظه اش روبه دست آوردبه مشاورمراجعه کردیم گفتن مغزش خواب رفته یک بارحدودنیم ساعت نصف سروصورتش خواب رفت الان کپسول فلوکستین قرص کلومیپرامین استفاده میکنه سردردوسرگیجه وگاهی لرزش دست داره نگرانم تومورداشته باشه
خانم این ازتومورنیست ازاسترس هست خودمم اینوداشتم جای نگرانی نیست موفق
ج
سلام چند وقته ی غده پشت سرم در آمده نه درد داره نه خارش ولی کم کم داره بزرگ میشه لطفا راهنمایی کنید از ترس اینکه مبادا مشکل دارم دکتر نرفتم
سلام رسول جان.معمولا این توده‌ها چربی یا لیپوم هستند که خطری نداره.اما بزرگ شدن توده یک علامت خطره و هرقدر زودتر مراجعه کنید نتیجه‌ی بهتری میگیرید پس درمان رو به تاخیر نندازید.میتونید از مشاوره‌ی آنلاین با متخصص خون و انکولوژی استفاده کنید و با ارسال تصویر و بیان شرح حال دقیق از پزشک متخصص راهنمایی بگیرید.امیدوارم همیشه سلامت باشید.
سلام خسته نباشید
بنده سردرد شدید دادم تمامی قسمت های سرم درد می کند، موقعی که خواب هستم از شدت درد بیدار میشم، وقتی صبح ها از خواب بیدار میشم خیلی شدید درد میکنه، حالت تهوع و استفراغ دارم، با سرفه و عطسه بدتر می شود.
یکم راهنمایی کنید لطفاً
شما نرسیده به صبح تموم کردی
سلام منم بیشتر این علائم تومور مغزی را دارم نمیدانم واقعا …….میخواهم بفهمم
با سلام من اختلال حواس دارم اون وقت یه ناخن دستم بی حس میشه علایم چیه میشه راهنمایی کنید با تشکر
متاسفانە شما بهارامسال رانخواهیددید
واقعا نادانی
اختلال در بینای،سر درد شدید البته نه همیشه همیشه،افتادگی پلک،تلوتلو خوردن ….و بعضی هایش را مطمئن نیستم من نمیدانم تومور مغزی دارم یا نه
نفهمی دردیست که فرد را نمیکشد اطرا فیان را دق مرگ میکند به امید انقراض امثال شما ها که اینقدر نادانید
واقعا امثال جنابعالی خیلی بی شعور و نفهم تشریف دارین امید به خدا و علم پزشکی چی میشه