برونشیت چیست؟ آیا برونشیت حاد خطرناک است؟

لوله‌های برونش (نایژه‌ها) هوا را از نای به ریه‌ها منتقل می‌کنند. وقتی این لوله‌ها ملتهب شوند، مخاط (موکوز) در آن‌ها جمع می‌شود. به این حالت بیماری برونشیت گفته می‌شود. این بیماری دارای نشانه‌هایی از قبیل سرفه، تنگی نفس و تب با شدت کم می‌باشد. در ادامه با درمانکده همراه باشید.

برونشیت چیست؟

برونشیت می‌تواند حاد یا مزمن باشد:

• برونشیت حاد معمولاً کمتر از 10 روز طول می‌کشد، اما سرفه کردن تا چندین هفته ادامه پیدا می‌کند.
• از طرف دیگر، برونشیت مزمن می‌تواند تا چندین هفته طول بکشد و اثرات آن نیز معمولاً بازمی‌گردد. این حالت در افراد مبتلا به آسم و یا آمفیزم بیشتر مشاهده می‌شود.

برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با علائم، علل و درمان برونشیت حاد، ادامه مطلب را مطالعه کنید.  

علائم برونشیت حاد

علائم اولیه برونشیت حاد مشابه سرماخوردگی یا آنفولانزا می‌باشند. (هرچند که این دو بیماری علائم متفاوتی هم دارند.)

علائم معمول

علائم معمول این بیماری عبارت‌اند از:

• آبریزش بینی
• گلودرد
• خستگی
• عطسه کردن
• خس‌خس سینه
• احساس سرما داشتن
• احساس درد در ناحیه پشت و ماهیچه‌ها 
• تب از 37.7 درجه سانتی‌گراد الی 38 درجه سانتی‌گراد

احتمالاً پس از عفونت اولیه و ابتلا به بیماری، فرد بیمار سرفه خواهد کرد. سرفه در مراحل اولیه بیماری خشک خواهد بود، و در مراحل بعدی بیماری که مخاط تولید می‌شود، سرفه نیز خلط‌دار خواهد شد. سرفه خلط‌دار یکی از معمول‌ترین علائم برونشیت حاد است و می‌تواند به مدت 10 روز الی 3 هفته به طول بیانجامد. 

یکی دیگر از علائمی که مشاهده خواهید کرد، تغییر رنگ مخاط از سفید به سبز یا زرد است. این تغییر رنگ بدان معنا نیست که بیماری شما ویروسی یا باکتریایی است. تغییر رنگ نشان‌دهنده‌ی فعال بودن سیستم ایمنی بدن است. 

علائم اضطراری

در صورتی که هر یک از علائم زیر را دارید سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید:

• کاهش وزن بیدلیل
• سرفه‌های عمیق و با صدای بلند
• مشکلات تنفسی
• احساس درد در ناحیه قفسه سینه 
• تب 38 درجه سانتی‌گراد و یا بیشتر
• سرفه‌ای که بیش از 10 روز طول بکشد

تشخیص برونشیت حاد

در بسیاری از موارد، برونشیت حاد بدون مداخله روش‌های درمانی از بین می‌رود. اما اگر به دلیل علائم برونشیت حاد به پزشک خود مراجعه کنید، آن‌ها کارشان را با معاینه فیزیکی بدن شما آغاز خواهند کرد. 

به هنگام معاینه، پزشک به صدای ریه‌های شما به هنگام تنفس گوش خواهد داد و به دنبال صدای خس‌خس خواهد گشت. پزشک در رابطه با نوع سرفه‌های شما نیز سوال خواهد کرد، برای مثال در رابطه با تعداد سرفه‌ها و خلط‌دار بودن آن‌ها سوالاتی را از شما خواهد پرسید. ممکن است پزشکتان در رابطه با سرماخوردگی‌ها، ابتلا به بیماری‌های ویروسی و یا سایر بیماری‌های تنفسی نیز از شما سوالاتی را بپرسد.

اگر پزشک در رابطه با تشخیص بیماری مطمئن نباشد، از شما درخواست انجام عکس‌برداری با اشعه ایکس از ناحیه قفسه سینه را خواهد داشت. در صورت سینه‌پهلو کردن این آزمایش به پزشکتان در تشخیص بیماری کمک خواهد کرد. 

درصورتی که پزشکتان تشخیص دهد علاوه بر بیماری برونشیت به بیماری دیگری نیز مبتلا شده‌اید، انجام آزمایش خون و کشت نمونه نیز مورد نیاز خواهد بود.

مشاهده بیشتر : بهترین دکتر فوق متخصص داخلی

درمان برونشیت حاد

تا زمانی که علائم شما شدید نباشند، پزشک نمی‌تواند کار چندانی برای بهبودی برونشیت حاد شما انجام دهد. در بیشتر موارد، درمان این بیماری به مراقبت در منزل خلاصه می‌شود.

نکاتی برای مراقبت‌های خانگی

انجام کارهای زیر باید به بهبود علائم بیماری کمک کنند.

آیا می‌خواهید یکی از این راه‌حل‌های ساده را امتحان کنید؟ یک رطوبت‌ساز، مقداری چای زنجبیل و عسل تیره رنگ را آنلاین سفارش دهید و زودتر خوب شوید.

این نکات می‌توانند به کاهش علائم شما کمک کنند، اما اگر خس‌خس می‌کنید و به هنگام تنفس مشکل دارید بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. پزشک شما داروهایی را برایتان تجویز خواهد کرد که مسیر تنفس شما را باز کند.

درمان با آنتی‌بیوتیک

وقتی احساس بیماری دارید، احتمالاً امیدوار خواهید بود که پزشک برای بهتر شدن وضعیت‌تان داروهایی را تجویز کند. اما باید بدانید که آنتی‌بیوتیک برای افراد مبتلا به برونشیت حاد توصیه نمی‌شود. در بیشتر موارد بیماری برونشیت حاد توسط ویروس‌ها ایجاد می‌شود و آنتی‌بیوتیک‌ها نیز تاثیری بر روی ویروس‌ها ندارند، پس این داروها نمی‌توانند کمکی انجام دهند. 

با این حال اگر طی فصول سرد سال و زمانی که ابتلا به آنفولانزا بالا است، به بیماری برونشیت حاد مبتلا شده باشید و در معرض سینه پهلو کردن قرار بگیرید، پزشک برایتان آنتی‌بیوتیک تجویز خواهد کرد. چراکه احتمال دارد بیماری برونشیت حاد به سینه پهلو تبدیل شود، و مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند از این بیماری جلوگیری کند.

مشاهده بیشتر : لیست پزشک متخصص ریه

برونشیت حاد در کودکان

خطر ابتلا به برونشیت حاد در میان کودکان بیشتر از بزرگسالان است. این مساله می‌تواند به دلیل عواملی باشد که تنها کودکان را تحت تاثیر قرار می‌دهد، این موارد عبارت‌اند از: 

• قرارگیری درمعرض ویروس‌ها به دلیل حضور در مکان‌هایی از قبیل مدارس و زمین‌های بازی
• آسم
• آلرژی
• سینوزیت مزمن
• لوزه‌های بزرگ شده
• استنشاق مواد ریز از جمله گردوغبار

علائم و روش درمان

علائم برونشیت حاد کودکان تا حد زیادی مشابه علائم بزرگسالان است. ازاینرو روش درمانی آن‌ها تقریباً مشابه است. 

دراین شرایط کودک باید به اندازه‌ی کافی مایعات مصرف کرده و استراحت کند. برای تب و بدن درد می‌توانید به آن‌ها استامینوفن (تایلنول) دهید. اگرچه نباید بدون تجویز پزشک به کودکان زیر 6 سال داروهای OTC داد. از مصرف داروهای مربوط به سرفه نیز جلوگیری کنید، چرا که ممکن است این داروها خطرناک باشند. 

علل و فاکتورهای پر ریسک در برونشیت حاد

چند دلیل بالقوه و فاکتورهایی وجود دارند که خطر ابتلا به برونشیت حاد را افزایش می‌دهند.  

علل

علل برونشیت حاد شامل عفونت‌های ویروسی و باکتریایی، فاکتورهای محیطی و سایر بیماری‌های ریوی است.

عفونت ویروسی: عامل 85 الی 95 درصد از بیماری‌های برونشیت حاد در بزرگسالان ویروس‌ها می‌باشند. عوامل ویروسی مربوط به سرماخوردگی و یا آنفولانزا نیز می‌توانند منجر به برونشیت حاد شوند. 

عفونت‌های باکتریایی: در برخی از موارد نادر، برونشیت باکتریایی می‌تواند پس از عفونت باکتریایی برونشیت‌ها ایجاد شود. این حالت می‌تواند در نتیجه‌ی عفونت ایجاد شده توسط باکتری‌های مایکوپلاسما پنومونیه، کلامیدوفیلا پنومونیه، بوردتلا پرتوزیس (که سبب سرفه‌های عمیق می‌شود) باشد. 

تحریک‌کننده‌ها: تنفس مواد تحریک‌کننده از قبیل دود و هر نوع بخار شیمیایی که باعث التهاب در ناحیه لوله‌های برونشیت و نای شود. مصرف این مواد می‌تواند منجر به برونشیت حاد شود. 

سایر بیماری‌های ریوی: افرادی که برونشیت مزمن و یا آسم دارند، می‌توانند به بیماری برونشیت حاد نیز مبتلا شوند. در این چنین شرایطی برونشیت حاد مسری نخواهد بود چراکه در اثر عفونت ایجاد نشده است.  

عوامل خطرزا

عواملی که ریسک ابتلا به برونشیت حاد را افزایش می‌دهند عبارت‌اند از: 

• تنفس دود سیگار، که شامل دود سیگار فرد دیگری نیز می‌شود. 
• مقاومت پایین نسبت به بیماری و یا ضعف سیستم ایمنی بدن 
• ریفلاکس معده
• تماس مکرر با مواد تحریک کننده، از جمله گردوغبار و بخارات شیمیایی.
• انجام ندادن واکسیناسیون برای آنفولانزا، ذات‌الریه و سرفه‌های عمیق 
• سنین بالای 50 سال 

برونشیت حاد در مقابل سینه پهلو

برونشیت و سینه پهلو هر دو عفونتی هستند که در ریه‌های شما ایجاد می‌شوند. دو مورد از تفاوت‌های اصلی بین این دو بیماری علت ایجاد آن‌ها و بخش آلوده شده از ریه است.

علل

برونشیت معمولاً توسط ویروس‌ها ایجاد می‌شود، اما باکتری‌ها و مواد تحریک‌کننده نیز می‌توانند آن را ایجاد کنند. سینه پهلو معمولاً به وسیله باکتری‌ها ایجاد می‌شود، اما ویروس‌ها و سایر میکروب‌‌ها نیز می‌توانند منجر به این بیماری شوند. 

موقعیت

بیماری برونشیت سبب التهاب لوله‌های برونش می‌شود. نایژه‌هایی به نای شما متصل هستند که هوا را به درون شش‌ها می‌برند. این نایژه‌ها به لوله‌‌های کوچک‌تری تقسیم می‌شوند که به آن‌ها برونشیول گفته می‌شود.

از طرف دیگر سینه‌‌پهلو طی التهاب در آلوئول‌ها (کیسه‌های هوایی) به وجود می‌آید. آلوئول‌ها کیسه‌های کوچکی هستند که در انتهای برونشیول‌ها قرار گرفته‌اند. روش درمان این دو بیماری متفاوت است، از این رو پزشک باید بیماری را به درستی تشخیص دهد. 

آیا برونشیت مسری است؟

برونشیت حاد مسری است. دلیل مسری بودن این بیماری عفونت کوتاه مدتی است که می‌تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود. این عفونت می‌تواند از طریق قطرات مخاط آزاد شده به هنگام سرفه، عطسه و صحبت کردن به فرد دیگر منتقل شود. 

از طرف دیگر برونشیت مزمن مسری نیست، چراکه این بیماری عفونی نیست. این بیماری در نتیجه التهاب بلند مدت ایجاد می‌شود که معمولاً با سیگارکشیدن طولانی مدت ایجاد می‌شود. این التهاب مسری نبوده و به فرد دیگری سرایت نمی‌کند.

دیدگاهی کلی از افراد مبتلا به برونشیت؟

علائم برونشیت حاد معمولاً طی چند هفته برطرف می‌شود. اگرچه در صورتی که پس از عفونت اولیه به عفونت دیگر نیز مبتلا شوید، بهبودی شما زمان‌بر خواهد بود.

جلوگیری از ابتلا به برونشیت حاد

بنا به دلایل مختلف، هیچ راه حلی برای جلوگیری کامل از عدم ابتلا به برونشیت حاد وجود ندارد. اگرچه می‌توانید با در نظر گرفتن موارد زیر خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهید.

مشاهده بیشتر : دکتر فوق متخصص عفونی خوب

در صورتی که به دلیل شرایط سلامت بدن و یا سن بالای خود، سیستم ایمنی ضعیفی دارید، برای جلوگیری از ابتلا به بیماری برونشیت باید مراقبت‌های ویژه‌ای را انجام دهید. برای جلوگیری از نارسایی ریه‌ها و ابتلا به ذات‌الریه باید مراقبت‌های لازم را به جا آورید. برای کاهش ریسک ابتلا به این بیماری حتماً نکات پیشگیری ارائه شده در قسمت بالا را رعایت کنید.  

سخن نهایی

درباره برونشیت حاد که نوعی از برونشیت است خواندید. در همین راستا، برای اطلاعات بیشتر درباره برونشیت یا درمان برونشیت حاد زیر نظر پزشک، می‌توانید از سایت درمانکده به صورت آنلاین نوبت بگیرید و با پزشک در ارتباط باشید.

منبع: Healthline

[sibwp_form id=1]