درمان سرفه خشک با بهترین روش‌ها در کوتاه‌ترین زمان ممکن

در انتظار بازبینی توسط تیم پزشکی درمانکده

اگر هنگام سرفه هیچ مخاطی از گلو بیرون نیاید، به این معنی است که ریه‌ها یا لوله‌های تنفسی با مخاط مسدود نشده‌اند. این وضعیت به عنوان سرفه خشک یا غیر مولد شناخته می‌شود. درمان سرفه خشک پروسه نسبتا طولانی‌ای دارد. چون ابتدا باید علت بروز آن شناسایی شود. ابتلا به سرماخوردگی، آنفولانزا، آسم، آلرژی و همچنین قرار گرفتن در معرض دود و هوای آلوده موجب بروز سرفه خشک می‌شود.

اگر پس از بهبودی از بیماری هنوز مدت زمان زیادی است که سرفه‌های بدون مخاط دارید، تا انتهای این مقاله از مجله سلامت درمانکده همراه ما باشید تا راه‌کارهای پزشکی و خانگی را برای درمان این مشکل بررسی کنیم.

برای سرفه خشک چی خوبه بخوریم؟

اگر علت سرفه خشک جدی نباشد، علائم معمولا بعد از یک هفته بهبود پیدا می‌کنند و ‌درمان‌های خانگی برای تسریع این روند بسیار موثر هستند.

بعضی از افراد به دلیل عوارض مصرف قرص یا شربت ضد سرفه قوی برای بزرگسالان و کودکان (از جمله خواب‌آلودگی) ترجیح می‌دهند از راه‌کارهای خانگی استفاده کنند. بهترین درمان سرفه خشک به روش خانگی و طبیعی شامل موارد زیر می‌شود:

۱. عسل

وقتی این سوال مطرح می‌شود که برای سرفه خشک چی خوبه بخوریم، عسل اولین چیزی است که می‌توان به آن اشاره کرد. چون این ماده خاصیت ضد التهابی دارد که برای رفع علل ویروسی و باکتریایی سرفه خشک بسیار موثر است. افراد بالای یک سال می‌توانند برای التیام این نوع سرفه هر روز ۲ تا سه قاشق عسل میل کنند. ترکیب عسل با آب ولرم یا شیر برای درمان سرفه‌های خشک اثربخشی بالایی دارد.

۲. زردچوبه

زردچوبه را می‌توان در فهرست قویترین داروی گیاهی ضد سرفه قرار داد. چون این ادویه دارای خاصیت ضد باکتریایی، ضد ویروسی و ضد التهابی قوی است. زردچوبه از گذشته‌های دور برای درمان بیماری‌های تنفسی مانند برونشیت و آسم استفاده می‌شده است. امروزه برای درمان سرفه خشک طولانی‌مدت می‌توان این ماده را به شکل دمنوش گیاهی و کپسول تهیه کرد. همچنین شما می‌توانید یک قاشق چای‌خوری زردچوبه را با شیر ولرم مخلوط و میل کنید.

اینفوگرافی درباره غذاها و نوشیدنی‌های مفید برای سرفه خشک
با مصرف عسل، سوپ، سیر، آناناس و انواع دمنوش می‌توانید سرفه خشک را کنترل کنید.

۳. زنجبیل

زنجبیل یک گیاه شگفت‌انگیز است که علاوه بر بهبود سرفه خلط‌دار به تسکین گلودرد و سرفه خشک کمک می‌کند. برای رفع سرفه می‌توانید از دمنوش زنجبیل استفاده کنید یا یک تکه زنجبیل کوچک را بجوید. مطالعات نشان می‌دهد که مصرف زنجبیل باعث شل شدن عضلات تنفسی می‌شود و سرفه را تسکین می‌دهد. زنجبیل یک خلط‌آور طبیعی است و علاوه بر درمان سرفه خشک، از بروز سرماخوردگی و گلودرد هم جلوگیری می‌کند.

۴. آناناس

آناناس یکی از میوه‌هایی است که می‌توانید آن را با خیال راحت در دوره درمان سرفه خشک مصرف کنید. این میوه حاوی آنزیمی به نام بروملین است که خاصیت ضد التهابی دارد. برای درمان گلودرد و سرفه بهتر است از آب آناناس استفاده کنید.

۵. دمنوش پوست انار

پوست انار خاصیت ضد التهابی دارد و مثل شربت گیاهی ضد سرفه تا حد زیادی به درمان سرفه خشک کمک می‌کند. برای رفع این مشکل می‌توانید چند تکه پوست انار را در قوری بریزید و آن را با آب جوش پر کنید. در ادامه قوری را روی بخار کتری قرار دهید تا دمنوش شما آماده شود.

۶. دمنوش آویشن

آویشن یک گیاه فوق‌العاده برای درمان سرفه خشک و برونشیت است. مصرف دمنوش آویشن به کاهش سرفه و گلودرد کمک می‌کند و التهاب گلو را کاهش می‌دهد. برای تهیه این دمنوش باید مقداری برگ آویشن خشک را در قوری بریزید و بعد آن را با آب جوش پر کنید. قوری را روی بخار کتری قرار دهید و حدود ۱۵ دقیقه صبر کنید تا دمنوش شما آماده شود.

۷. ریشه شیرین‌بیان

مصرف دمنوش شیرین‌بیان به از بین بردن خلط، درمان سرفه حساسیتی و همچنین تسکین سرفه خشک کمک می‌کند. برای تهیه این دمنوش می‌توانید مقداری ریشه شیرین‌بیان را با آب جوش در قوری بریزید و برای پنج تا ۱۰ دقیقه روی بخار کتری قرار دهید تا دم بکشد.

۸. مرزنجوش

مرزنجوش یک گیاه ضد التهاب قوی است که به درمان سرفه مرتبط با آسم، برونشیت، سرماخوردگی و سیاه سرفه کمک می‌کند. برای تهیه دمنوش مرزنجوش باید سه تا چهار قاشق مرزنجوش خشک را در قوری بریزید و مقداری آب جوش به آن اضافه کنید. سپس از این دمنوش سه بار در روز استفاده کنید. کسانی که از داروهای ضد انعقاد خون استفاده می‌کنند، نباید از این دمنوش مصرف کنند.

درمان سرفه خشک با گیاه مرزنجوش
مرزنجوش خاصیت ضد التهاب دارد و به درمان سرفه خشک کمک می‌کند.

۹. سیر

راه‌کار دیگری که برای درمان خانگی سرفه خشک توصیه می‌شود، استفاده از سیر است. سیر به دلیل داشتن خواص ضد التهابی و ضد میکروبی برای درمان سرفه خشک معجزه می‌کند. اگر خوردن سیر خام برای شما دشوار است، می‌توانید ۲ تا سه حبه سیر را با مقدار کمی آب بجوشانید و همراه با یک قاشق چای‌خوری عسل میل کنید. همچنین اضافه کردن مقدار کمی پونه کوهی در متعادل کردن طعم سیر بسیار موثر است.

۱۰. سوپ

سوپ مرغ بهترین غذا برای سرفه خشک ناشی از سرماخوردگی و آنفولانزا است. این غذا باعث بهبود تنفس و کاهش التهاب گلو می‌شود و از خشک شدن گلو جلوگیری می‌کند.

در طب سنتی چگونه می‌توان سرفه خشک را درمان کرد؟

درمان سرفه خشک از نظر طب سنتی شامل موارد زیر است:

  • دمنوش آویشن
  • دمنوش زنجبیل
  • دمنوش ریشه شیرین‌بیان
  • دمنوش بابونه
  • استنشاق گیاهان دارویی مانند اکالیپتوس
  • ماساژ قفسه سینه با روغن بادام شیرین
  • غرغره کردن آب نمک
  • استفاده از دستگاه بخور

کدام داروها برای درمان سرفه‌های خشک موثرند؟

درمان سرفه خشک با دارو به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد و با درمان سرفه خلط دار متفاوت است. چون از بین بردن خلط پشت حلق ممکن است به داروهای دیگری نیاز داشته باشد. در اغلب موارد، پزشک برای درمان سرفه خشک به روش زیر عمل می‌کند:

  • تجویز شربت دکسترومتورفان
  • تجویز اسپری تنفسی برای درمان عفونت‌های تنفسی
  • تجویز داروی ضد حساسیت
  • تجویز داروی مناسب برای بهبودی رفلاکس اسید معده (عامل سرفه خشک شبانه)
  • تجویز دارو برای درمان بیماری انسدادی ریه (عامل سرفه‌های خشک مزمن)

برای دریافت راهنمایی بیشتر در مورد درمان سرفه شدید یا انتخاب بهترین قرص ضد سرفه قوی می‌توانید با دکتر آنلاین گوش، حلق و بینی یا پزشک عمومی مشورت کنید یا به صورت حضوری به مطب بروید.

بهترین توصیه برای درمان سرفه خشک شبانه چیست؟

یکی از معضلات بزرگی که سرفه‌های خشک ایجاد می‌کنند، احساس خارش و تحریک گلو در شب است. نوشیدن یک لیوان مایعات گرم قبل از خواب و مرطوب نگه داشتن فضای اتاق به کمک دستگاه بخور برای درمان فوری سرفه شبانه است. شما می‌توانید با ترکیب ۲ قاشق چای‌خوری عسل و یک لیوان آب ولرم به راحتی سرفه خشک شبانه را متوقف کنید.

درمان سرفه شبانه کودکان در طب سنتی با سوپ مرغ و نوشیدنی‌های گرم انجام می‌شود. بعضی از افراد از عسل هم به عنوان معجزه سرفه خشک کودکان نام می‌برند. اما نباید آن را به افراد زیر یک سال بدهید. اگر درباره این موضوع به راهنمایی بیشتری نیاز دارید، با متخصص اطفال در مورد اینکه برای سرفه کودکان چی خوبه مشورت کنید.

یک شیشه عسل
در کودکان کمتر از یک سال از عسل برای درمان سرفه شبانه استفاده نکنید.

درمان سرفه خشک حساسیتی

سرفه های آلرژیک خشک در اثر عوامل مختلف ایجاد می‌شوند و معمولا خطرناک نیستند. اما این موضوع نباید به عدم درمان آن‌ها منجر شود. چون ممکن است این عارضه در بلندمدت به آسم یا آلرژی شدید تبدیل شود. در جدول زیر بهترین درمان سرفه خشک حساسیتی را مشاهده می‌کنید:

درمان خانگیدرمان پزشکی
استفاده از دستگاه بخورمصرف آنتی‌هیستامین
استفاده از دستگاه تصفیه‌کننده هوامصرف داروهای ضد احتقان
دوری از آلرژن‌ها مانند کپک، شوره، گردوغبار و…استفاده از اسپری استنشاقی مخصوص
ترکیب عسل، آبلیمو، دارچین و آب ولرمتزریق آلرژن با دوز کم برای سازگاری بدن با ماده حساسیت‌زا

اگر می‌خواهید درباره انواع سرفه اطلاعات بیشتری کسب کنید، توصیه می‌کنیم مقاله «غذاهای حساسیت زا برای سرفه»، «فرق سرفه حساسیت با سرماخوردگی» و «آیا سرفه خونی خطرناک است» را بخوانید.

درمان سرفه‌های خشک سینوزیتی

گاهی‌اوقات سینوزیت دلیل سرفه خشک است. در اغلب موارد، این بیماری از یک عامل باکتریایی ناشی می‌شود و با سرفه‌های خلط‌دار همراه است. با این حال، این امکان وجود دارد که پس از عفونت سینوزیت با سرفه‌های خشک هم مواجه شوید.

پزشک از آنتی‌بیوتیک به عنوان قرص ضد سرفه قوی برای درمان سرفه‌های ناشی از باکتری استفاده می‌کند. معمولا مدت زمان مصرف آنتی‌بیوتیک هفت تا ۱۴ روز است. بنابراین از قطع خودسرانه آن اکیدا خودداری کنید. علاوه بر این، اگر پزشک متوجه سرفه‌های خشک سینوزیتی ناشی از حساسیت شود، برای کاهش علائم آن اسپری بینی تجویز خواهد کرد.

درمان سرفه خشک در بارداری

در اغلب موارد، شربت دکسترومتورفان برای کاهش علائم ناشی از این عارضه توصیه می‌شود. دوز مصرف این دارو باید حتما با تایید پزشک متخصص زنان تعیین شود. درمان‌های خانگی هم شامل موارد زیر هستند:

  • مصرف غذاهای سرشار از زینک (روی) برای تقویت سیستم ایمنی بدن
  • مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین C مثل گوجه‌فرنگی، پرتقال و کیوی
  • نوشیدن مایعات فراوان
  • استراحت کافی
  • ترکیب کردن عسل، آب لیموترش و آب ولرم
  • غرغره کردن آب نمک
  • مرطوب نگه داشتن فضای خانه و اتاق با استفاده از دستگاه بخور
 یک زن باردار
اگر باردار هستید، قبل از مصرف داروهای ضد سرفه با پزشک مشورت کنید.

درمان سرفه خشک کودکان

معمولا معالجه سرفه خشک کودکان کمی طولانی می‌شود. چون بیشتر داروهای مفید جهت بهبودی این عارضه برای کودکان ممنوع هستند. از این‌رو توصیه می‌شود برای درمان سرفه خشک در کودکان به خصوص کودکان کمتر از ۶ سال حتما به دکتر اطفال مراجعه کنید. پزشک می‌تواند شربت مناسب سرفه خشک را با توجه به سن و وزن کودک پیشنهاد دهد و دوز مصرف آن را مشخص کند. به یاد داشته باشید که داروها در کودکان باید بر اساس علل ایجادکننده سرفه خشک تجویز شوند.

کلام پایانی

سرفه خشک به دلیل عوامل مختلفی ایجاد می‌شود و تسکین آن اغلب زمان‌بر است. اگر این عارضه پس از چند هفته با راه‌کارهای خانگی بهتر نشد، حتما به پزشک مراجعه کنید.

شما ابتدا می‌توانید برای معالجه سرفه خشک به سراغ پزشک عمومی بروید. اگر سرفه ناشی از یک عامل ویروسی یا عفونی جدی باشد، به متخصص گوش، حلق و بینی، متخصص ریه یا متخصص بیماری‌های عفونی ارجاع داده می‌شوید.

برای این کار می‌توانید به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر گوش و حلق و بینی آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری متخصص گوش و حلق و بینی از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید. همچنین می‌توانید ویزیت آنلاین متخصص ریه بگیرید و یا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری متخصص ریه از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید.

سوالات متداول

بهترین راه برای درمان سرفه خشک در خانه چیست؟

نوشیدن مایعات فراوان، مصرف عسل، مرطوب نگه داشتن محیط خانه با دستگاه بخور و دوش گرفتن با آب گرم کمک‌کننده است.

چه زمانی برای سرفه خشک به پزشک مراجعه کنیم؟

در اکثر مواقع سرفه خشک حدود سه هفته طول می‌کشد. در صورتی که سرفه شما برای مدت زمان بیشتری طول کشید و علائم پس از مدتی بدتر شد، حتما از پزشک کمک بگیرید.

قوی‌ترین داروی گیاهی ضد سرفه خشک چیست؟

گیاهان دارویی مانند آویشن، زنجبیل، نعناع و ریشه شیرین‌بیان برای درمان سریع سرفه خشک بسیار مفید هستند. البته در صورت مصرف داروهای شیمیایی حتما با پزشک خود مشورت کنید تا تداخل دارویی ایجاد نشود.

منابع: my.clevelandclinic, verywellhealth, healthline

آیا این مقاله برای شما مفید بود؟

میانگین امتیاز 4.2 / 5. تعداد رای‌ها 148

هنوز امتیازی ثبت نشده

elh.zamani@yahoo.com
الهام زمانی

الهام زمانی هستم. در رشته تغذیه در مقطع فوق لیسانس تحصیل کردم و به دلیل علاقه‌ای که به نوشتن دارم وارد حوزه تولید محتوا شدم. خوشحالم که با نوشتن مطالب به‌روز و قابل فهم، ضمن آموختن چیزهای جدید به افزایش آگاهی جامعه درباره بیماری‌ها و سبک زندگی سالم کمک می‌کنم.

مشاهده سایر مطالب
اشتراک در
اطلاع از
guest
(اختیاری)

در صورتی که سوال شما تخصصی هست و به دنبال نظر پزشک متخصص هستید، به بخش مشاوره آنلاین پزشکی مراجعه کنید.

13 پرسش و پاسخ
بیشترین رأی
تازه‌ترین قدیمی‌ترین
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه سؤال ها
حمیدرضا
حمیدرضا
2 ماه قبل

باسلام وخداقوت خدمت خانم دکتران شاالله همیشه سلامت وشادباشید،پسربنده۲۹سالشه وآتش نشانه حدود۶الی۷ماهی هست سرفه خشک میکنه یه مدتی خوب میشه بازسرفه هاش شروع میشه ورزشم میکنه دکتررفته داروهای کورتون براش تجویزکرده مثل پردنیزولول واسپری ودسلوراتادین اینهارومیخوره کمی بهترمیشه ولی بعدازمدت کوتاهی بازسرفه هاش شروع میشه چکارکنه توروخداراهکاربدید،ممنون وسپاسگزارم

شهر
تهران
مریم
مریم
5 ماه قبل

سلام ببخشید من سرفه خشک دارم بینی هم میگیره گوشهام هم خارش دارهدکتر هم رفتم زیاد خوب نشدم ممنون از راهنمایتون

شهر
تبریز
اهورا
اهورا
7 ماه قبل

سلام پسرم ۵ سالشه خیلی سرفه خشک میکنه دکتر هم بردم دارو داده مصرف کرده ولی اصلا فایده نداشت چکار کنم

شهر
تهران
هاجرعبادی
هاجرعبادی
10 ماه قبل

سلام وقت بخیر،یه بچه۶ساله دارم ازغروب تاحالا سرفه خشک پشت سرهم داره،چه دارویی براش تجویزمیکنید

هموطن
هموطن
10 ماه قبل

آیا آلودگی روزهای زیاد در شهری مثل تهران می تواند سبب ایجاد مشکلاتی مثل سرفه های خشک طولانی بشود ؟ چکار باید کرد ؟

رسول یزدانپرست
رسول یزدانپرست
10 ماه قبل

سلام من سرفه خشک دارم شبا نمیتونم بخوابم دکتر رفتم و داروهای گیاهی وسنتی هم خوردم ولی فایده نداشت

شهر
تبریز
کبری دربندی
کبری دربندی
10 ماه قبل

سلام خسته نباشین من چند وقت که سرفه گرفتم خوب نشدم دکترم رفتم سرفه که میکنم استفراغ میکنم دلیلش چی ممنون

امید گریوانی
امید گریوانی
11 ماه قبل

پسر من ۱۰ سال فصل پاییز وزمستان همیشه دماغش گرفته شب نمی تونه نفس بکش از دهنش کف میاد روز دماغش گرفته چه کار کنم راهنمایی کنید شب ادراری داره ۱۰ سال

شهر
مشهد
علیرضا
علیرضا
9 ماه قبل

سلام. علائمی رو که میگید خیلی شبیه به داشتن لوزه و لوزه سومه. باید به پزشک گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.

زینب
زینب
8 ماه قبل

ی روز درمیون حموم کنید خلطهای بینیش کمتر میشه خوبه این روش

زینب
زینب
8 ماه قبل

دکتر ببرین میگن لوزه اس باید عمل کنه ولی هنوز بچه اس خیلی اذیت میشه اینجا ما بعضی عمل کردن میگن خیلی تاثیر نداره ک خوب خوب بشن دیگه وقتی سرما میخورن اینطوری نشه

مهیار
مهیار
11 ماه قبل

سرفه

زینب
زینب
8 ماه قبل
پاسخ به  مهیار

دارو و دمنوش وماساژ قفسه سینه با روغن زیتون