گوش‌ها دارای رشته‌های عصبی زیادی هستند؛ از همین‌رو می‌توانند بر اثر کوچک‌ترین عوامل دچار خارش یا آسیب شوند. خارش گوش یکی از عارضه‌های رایج اما آزاردهنده‌ای است که اغلب افراد حداقل یک‌بار آن را تجربه کرده اند. این مشکل می‌تواند به دلیل آلرژی، عفونت، تجمع جرم یا برخی بیماری‌های دیگر ایجاد شود.
خوشبختانه خارش‌گوش پس از درمان علت ایجاد آن، برطرف میشود و بیماری خطرناکی نیست. با این حال بهتر است زمانی که خارش گوش شما پس از یک هفته بهبود پیدا نکرد، حتما به پزشک متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید؛ زیرا برخی بیماری‌های زمینه‌ای می‌توانند علت ایجاد آن باشند که در این صورت نیاز به بررسی دقیق پزشک دارید.
اگر شما هم گاهی دچار خارش شدید گوش می‌شوید اما دلیل آن را نمی‌دانید، در این مقاله از مجله درمانکده همراه ما باشید تا شما را با علت خارش گوش و بهترین روش درمان آن آشنا کنیم.
فهرست محتوا:
خارش گوش نشانه چیست؟
مهم‌ترین دلایل ایجاد خارش‌گوش شامل موارد زیر هستند:
خشکی پوست
عدم تولید سرومن (جرم مومی شکل) کافی درون گوش، باعث ایجاد خشکی پوست آن میشود. سرومن دارای خاصیت روان‌کنندگی است و نوعی چربی مفید درون گوش‌ها ایجاد می‌کند. زمانی که این چربی به اندازه کافی درون گوش تولید نشود، فرد متوجه خارش یا پوسته پوسته شدن آن ناحیه خواهد شد.
حساسیت غذایی
بعضی افراد به دلیل آلرژی غذایی به سویا، آجیل، شیر، گندم، صدف و ماهی دچار خارش‌گوش می‌شوند. این نوع حساسیت می‌تواند در قسمت‌های دیگر بدن هم خارش و کهیر ایجاد کند.
درماتیت کانال گوش
خارش پوست داخل و اطراف کانال گوش‌ها می‌تواند ناشی از التهاب باشد. این التهاب معمولا به دلیل استفاده از اکسسوری‌های فلزی مانند گوشواره ایجاد میشود.
بیشتر بخوانید:گوش درد نشانه چیست؟
تجمع جرم در گوش
یکی دیگر از دلایل ایجاد خارش گوش را می‌توان انسداد جرم در آن ناحیه دانست که اغلب بر قدرت شنوایی فرد هم تاثیر می‌گذارد. به طور طبیعی گوش‌ها مقدار مشخصی جرم تولید می‌کنند تا گوش داخلی در برابر عفونت‌ها محافظت شود و تمیز باقی بماند.
این جرم‌ها خودشان به طور طبیعی با حمل سلول‌های مرده پوست از درون گوش خارج می‌شوند. زمانی که فرد با گوش پاک‌کن یا سایر وسایل تیز مانند سنجاق، انگشت، دستمال کاغذی و… گوش را دست‌کاری می‌کند، باعث تحریک جرم گوش و حرکت آن به سمت عقب میشود. به این وضعیت انسداد جرم گوش می‌گویند. در چنین حالتی گوش باکتری بیشتری تولید می‌کند؛ همچنین احتمال بروز عفونت و احساس خارش شدید افزایش می‌یابد.
گوش شناگر
بیماری اوتیت (Otitis) خارجی حاد وضعیتی است که بر اثر گیر کردن آب درون گوش ایجاد میشود. این بیماری بیشتر در بین شناگران بروز پیدا می‌کند؛ از همین‌رو به آن گوش شناگر می‌گویند. در چنین وضعیتی باکتری با سرعت زیادی در آب باقیمانده درون گوش رشد می‌کند. تکثیر باکتری با سرعت بالا می‌تواند احتمال بروز عفونت در گوش داخلی و احساس خارش شدید را افزایش دهد.
بیشتر بخوانید:پارگی پرده گوش چیست؟
عفونت
عفونت قارچی یا باکتریایی یکی از اصلی‌ترین دلایل ایجاد خارش‌گوش هستند. شروع این نوع عفونت در گوش‌ها می‌تواند علاوه بر خارش باعث ایجاد درد، التهاب و ترشح شود. یکی از متداول‌ترین عوارض تجمع عفونت و چرک در گوش، ایجاد آبسه است که می‌تواند با خارش، درد، تورم، کاهش شنوایی و احساس فشار همراه باشد. معمولا پزشک برای درمان این عارضه پس از تخلیه آبسه، آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند.
رینیت آلرژیک
زمانی که فرد نسبت به ذرات معمولی موجود در هوا مانند گردوغبار، موی حیوانات و گرده گیاهان حساسیت داشته باشد، دچار رینیت آلرژی یا تب یونجه میشود. این بیماری با علائمی مانند خارش‌گوش، چشم و گلو همراه است. از دیگر علائم آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سردرد
- آبریزش بینی
- گرفتگی
- عطسه
- آبریزش چشم
همچنین اغلب افراد خارش گوش در سرماخوردگی و موقع التهاب مخاط بینی را تجربه می‌کنند که معمولا پس از بهبودی علائم بیماری برطرف میشود.
استفاده از سمعک
افرادی که پوست درونی گوش آن‌ها حساس است یا نسبت به مواد پلاستیکی آلرژی دارند، معمولا با استفاده از سمعک دچار خارش می‌شوند. همچنین گیر کردن آب، پشت سمعک را باید دیگر علت خارش گوش دانست. در چنین مواقعی که مجبور هستید دائما از سمعک استفاده کنید، می‌توانید قطره‌های ضد عفونی‌کننده که بدون نسخه از داروخانه قابل تهیه هستند را برای پاک‌سازی گوش و رفع تحریک پوستی آن خریداری کنید.
بیشتر بخوانید:علائم جرم گوش در کودکان و بزرگسالان
بیماری پوستی
برخی بیماری‌های پوستی مانند اگزما، پسوریازیس و درماتیت می‌توانند باعث ایجاد التهاب و خارش پوستی شوند. در این مواقع برای جلوگیری از تشدید تحریک پوستی و ایجاد زخم از خاراندن و لمس آن ناحیه بپرهیزید. معمولا پزشک متخصص پوست برای کنترل و درمان این عارضه، آنتی‌بیوتیک و پماد مخصوص تجویز می‌کند.
استخر
افرادی که به شنا در استخر علاقه‌مندند باید حتما از گوش‌گیر استفاده کنند، زیرا ترکیبات موجود در آب استخر می‌تواند باعث بروز واکنش آلرژیک در بدن مانند خارش گوش شود. در این مواقع شستشوی گوش با آب گرم بهترین راه‌کار برای کاهش واکنش آلرژیک است.
برای این منظور، مقداری آب مقطر را با یک سرنگ به آرامی درون گوش‌تان بریزید. پس از یک دقیقه سرتان را خم کنید تا آب از گوش خارج شود. در نهایت با یک حوله تمیز گوش‌تان را کاملا پاک کنید. شیوه صحیح خشک کردن گوش پس از شنا و استخر بسیار مهم است و از بروز حساسیت و خارش جلوگیری می‌کند. بهترین روش خشک کردن گوش، استفاده از باد ملایم سشوار در فاصله ۲۰ سانتی‌متری است.
خارش گوش با چه علائمی همراه است؟
اغلب افراد تصور می‌کنند با خاراندن گوش‌ها احساس بهتری خواهند داشت؛ در حالی که این کار باعث تشدید تحریک و خارش میشود. معمولا این عارضه با علائم دیگری همراه است که عبارت‌اند از:
- گرفتگی گوش
- احساس زنگ در گوش
- خارش گلو
- قرمزی پوست
- خروج ترشحات از گوش
- سرگیجه
بیشتر بخوانید: علائم وزوز گوش
اگر خارش گوش ناشی از نوعی عفونت باشد، با علائم زیر همراه میشود:
- تب
- درد
- تورم گوش
- کاهش شنوایی
علت خارش گوش در بارداری چیست؟
یکی از مهم‌ترین دلایل این عارضه در دوران بارداری، افزایش ترشح هورمون استروژن است. در چنین وضعیتی پوست حساس‌تر میشود و زن باردار بیش از قبل در نواحی مختلف بدن مانند گوش احساس خارش دارد. از طرفی شدت گرفتن آلرژی در دوران بارداری را باید یکی دیگر از علت‌های بروز این عارضه دانست. آلرژن‌هایی مانند گرده گیاهان، گردوغبار یا شوره حیوانات خانگی می‌توانند در دوران بارداری باعث خارش گوش شوند.
دلیل خارش گوش در کودکان
معمولا کودکان به دلیل انسداد جرم گوش دچار این عارضه می‌شوند. در اغلب موارد گیر کردن سواب پنبه یا اشیاء بسیار ریز درون گوش کودک دلیل اصلی تجمع جرم و بروز خارش است. زمانی که کودک همراه با خارش از درد گوش هم شکایت کند، احتمالا دچار عفونت گوش میانی شده است که در چنین وضعیتی شنوایی فرزندتان تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
بیشتر بخوانید:ساکشن گوش؛ کاربرد، عملکرد، مزایا و معایب
درمان خارش گوش
این عارضه به دلیل بروز اختلال در سلامت پوست گوش ایجاد میشود. بهترین درمان خارش گوش شامل موارد زیر است:
درمان پزشکی خارش گوش
پزشک معمولا با توجه به وضعیت سلامت گوش شما یکی از روش‌های درمانی زیر را تجویز می‌کند:
- آنتی‌بیوتیک خوراکی برای درمان عفونت
- روغن بچه برای درمان خشکی پوست گوش
- پماد آنتی‌بیوتیک مانند باسیتراسین (Bacitracin) یا نئوسپورین (Neosporin)
- پماد موضعی استروئیدی کاهش‌دهنده التهاب مانند کرم هیدروکورتیزون ۱٪ یا کرم بتامتازون ۰.۱٪
- قطره خارش‌گوش و آنتی یوتیک خوراکی برای درمان عفونت گوش میانی
- استفاده از روش‌های شستشوی گوش توسط پزشک
درمان خانگی خارش گوش
بهترین روش خانگی برای درمان خارش گوش استفاده از راه‌کارهای طب سنتی است که عبارت‌اند از:
- سرکه سیب
- سیر و پیاز
- عسل
- زنجبیل
- روغن زیتون
بیشتر بخوانید:علائم گوش درد نوزاد چیست؟
راهنمای مراجعه به پزشک
گوش یکی از اعضای حساس بدن است که به دلیل داشتن رشته‌های عصبی فراوان، خیلی زود دچار آسیب، تحریک و خارش میشود. برای جلوگیری از این عارضه بهتر است گوش‌تان را با گوش پاک‌کن و وسایل تیز دست‌کاری نکنید. اگر متوجه علائم غیر عادی مانند ترشح جرم، تغییر رنگ، درد یا خارش گوش شدید سریعا به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید تا از بروز آسیب جدی مانند پارگی پرده گوش جلوگیری شود.
شما می‌توانید برای پیدا کردن متخصصان باتجربه و کاربلد به وب‌سایت درمانکده سر بزنید تا از طریق سیستم نوبت‌دهی آنلاین این مجموعه با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر گوش، حلق و بینی آشنا شوید و یا با دکتر گوش آنلاین مشورت کنید. درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا ضمن بررسی نظر سایر کاربران در صورت تمایل برای مراجعه حضوری یا مشاوره تلفنی، متنی و تصویری نوبت بگیرید.
سوالات متداول
عواملی مثل استفاده از سمعک، بروز عفونت‌ها، بیماری‌های پوستی، خشکی پوست، شنا کردن مداوم، حساسیت غذایی، تجمع یا تولید ناکافی جرم گوش می‌توانند باعث تحریک آن شوند.
خارش‌گوش و سرگیجه با یکدیگر مرتبط هستند. عفونت گوش میانی و برخی واکنش‌های آلرژیک می‌توانند به طور همزمان باعث ایجاد این ۲ عارضه شوند.
گرفتگی گوش، خروج ترشحات از گوش، سرگیجه، قرمزی پوست و احساس زنگ در گوش.
منابع: healthline | medicalnewstoday
