کاهش وزن ناگهانی یا کاهش وزن بدون تلاش، می تواند باعث نگرانی شود و ممکن است نشانگر یک مشکل زمینه‌ای باشد.

در حالت کلی اگر در طی 6 تا 12 ماه مقدار قابل توجهی – بیش از 5 درصد- از وزن خود را از دست داده‌اید، بایستی در اولین فرصت به یک متخصص داخلی خوب مراجعه کنید.

طبیعی است که وزن بدن شما در نوسان باشد. اما اگر بدون تغییر عادات خود وزنتان کاهش یابد، ممکن است چیز دیگری در حال وقوع باشد.

به یاد داشته باشید هر کاهش وزنی جدی نیست و می‌تواند بعد از یک رویداد تغییر دهنده زندگی یا استرس‌زا رخ دهد. با این حال، کاهش وزن غیر عمد ممکن است نشانه یکی از این شرایط پزشکی باشد.

1- کاهش وزن به علت تحلیل ماهیچه

تحلیل عضلات می تواند منجر به کاهش وزن غیر منتظره شود و علامت اصلی ضعف عضلانی است. حتی ممکن است یکی از اندام شما کوچکتر از دیگری به نظر برسد.

بدن شما از توده چربی و جرم بدون چربی ساخته شده است که شامل ماهیچه، استخوان و آب است. اگر ماهیچه خود را از دست دهید، وزن کم می کنید.

مشاهده بیشتر : بهترین پزشک ارتوپد

اگر مدتی از عضلات استفاده نکنید ممکن است این اتفاق بیفتد. این مشکل در افرادی که ورزش نمی‌کنند، دارای مشاغل پشت میزی هستند یا علیل و خانه نشین شده اند وجود دارد. به طور کلی، ورزش و تغذیه مناسب روند تحلیل ماهیچه را برعکس می‌کند.

سایر علل احتمالی تحلیل عضلات عبارتند از:

صدماتی مانند شکستگی استخوان
بالارفتن سن
سوختگی
سکته
آرتروز
روماتیسم مفصلی
پوکی استخوان
اسکلروز چندگانه
آسیب عصبی

2- کاهش وزن به علت پرکاری تیروئید

پرکاری تیروئید، یا هایپرتیروئیدیسم، هنگامی ایجاد می‌شود که غده تیروئید شما هورمون تیروئید زیادی تولید کند. این هورمون‌ها عملکردهای زیادی را در بدن از جمله سوخت و ساز بدن کنترل می‌کنند.

اگر تیروئید شما پرکار است، حتی اگر اشتهای خوبی داشته باشید، به سرعت کالری می‌سوزانید و نتیجه می‌تواند کاهش وزن ناخواسته باشد.

علائم دیگر پرکاری تیروئید عبارتند از:

ضربان قلب سریع و نامنظم
اضطراب
خستگی
عدم تحمل گرما
مشکلات خواب
لرزش دست
قاعدگی کوتاه در زنان

پرکاری تیروئید می‌تواند به علل زیر باشد:

بیماری گریوز
التهاب تیروئید
مصرف زیاد ید
مصرف بیش از حد داروهای تیروئید

درمان پرکاری تیروئید بستگی به سن و شدت آن دارد. برای تشخیص این وضعیت، پزشک داخلی برای شما آزمایش تیروئید می‌نویسد و در صورت نیاز شما را به بهترین متخصص غدد ارجاع خواهد داد. معمولاً با داروهای ضد تیروئید، ید رادیواکتیو، بتا بلاکرها یا جراحی درمان می‌شود.

کاهش وزن ناگهانی به علت بیماری آرتریت روماتوئید

آرتریت روماتوئید (RA) یا همان روماتیسم مفصلی، یک بیماری خود ایمنی است که باعث می شود سیستم ایمنی بدن به مفاصل شما حمله کرده و منجر به التهاب شود. التهاب مزمن می تواند باعث تسریع در متابولیسم و کاهش وزن کلی شود.

علائم RA شامل تورم مفاصل و درد است. معمولاً بر روی مفاصل یکسان در هر دو طرف بدن شما تأثیر می‌گذارد. در صورت ابتلا به روماتیسم مفصلی، اگر یک ساعت یا بیشتر حرکت نکنید، احساس می‌کنید مفاصلتان سفت شده است.

علت دقیق RA ناشناخته است و ممکن است به این موارد مرتبط باشد:

سن
ژنها
تغییرات هورمونی
سیگار کشیدن
دود سیگار
چاقی

برای درمان این بیماری بایستی به دکتر روماتولوژی مراجعه کنید. درمان روماتیسم مفصلی معمولاً با دارو شروع می شود. داروها شامل داروهای روماتیسمی تغییر دهنده سیر بیماری، کورتیکواستروئیدها، داروهای بیولوژیک و مهارکننده های جانوس کیناز هستند.

4- کاهش وزن ناگهانی و دیابت

یکی دیگر از دلایل کاهش وزن ناخواسته، دیابت نوع یک است. اگر مبتلا به دیابت نوع 1 هستید، سیستم ایمنی بدن به سلول های پانکراس شما که مسئول تولید انسولین هستند، حمله می‌کند. بدون انسولین، بدن شما نمی‌تواند از گلوکز برای تولید انرژی استفاده کند و این وضعیت باعث بالا رفتن قند خون می‌شود.

کلیه‌های شما گلوکز استفاده نشده را از طریق ادرار دفع می‌کنند. همانطور که گلوکز بدن شما را ترک می‌کند، کالری نیز مصرف شده و از بدن حذف می‌شود.

دیابت نوع 1 همچنین باعث این وضعیت‌ها می‌گردد:

تکرر ادرار
کمبود آب بدن
خستگی
تاری دید
تشنگی بیش از حد
گرسنگی بیش از حد

درمان دیابت نوع 1 شامل انسولین، کنترل قند خون، اصلاح رژیم غذایی و ورزش است. شما میتوانید برای درمان به بهترین فوق متخصص غدد مراجعه کنید.

5- افسردگی و کاهش وزن ناگهانی

کاهش وزن ممکن است یک عارضه جانبی افسردگی باشد که حداقل به مدت دو هفته احساس غم، سرگردانی یا پوچی تعریف می‌شود. این احساسات در فعالیتهای روزمره مانند رفتن به محل کار یا مدرسه اختلال ایجاد می‌کند.

افسردگی همان قسمتهای مغز را تحت تاثیر قرار می‌دهد که اشتها را کنترل می‌کنند. ادامه این وضعیت می‌تواند منجر به کم اشتهایی و در نهایت کاهش وزن شود.

در برخی افراد، افسردگی ممکن است اشتها را افزایش دهد. علائم آن در افراد مختلف متفاوت است. علائم دیگر افسردگی عبارتند از:

احساس غم مداوم
از دست دادن علاقه به سرگرمی
انرژی کم
تمرکز ضعیف
خوابیدن خیلی کم یا زیاد
افکار مرگ یا خودکشی
تحریک پذیری

برای درمان افسردگی بایستی یا یک دکتر روانشناس مشورت کنید. رفتار درمانی، روان درمانی و درصورت نیاز استفاده از داروهای ضد افسردگی از عمده ترین روشهای درمان این بیماری روحی می‌باشد. توجه داشته باشید که در صورت نیاز به دارو درمانی شما به یک دکتر روانپزشک یا همان متخصص اعصاب و روان ارجاع داده خواهید شد.

6- کاهش وزن ناگهانی به علت بیماری التهابی روده

کاهش غیر منتظره وزن ممکن است نشانه ای از بیماری التهابی روده (IBD) باشد. IBD اصطلاحی است که شامل چندین اختلال التهابی مزمن دستگاه گوارش است و به گروهی از بیماری‌ها گفته می‌شود که سبب التهاب جدار روده بزرگ و روده باریک می‌گردند. شایع‌ترین این بیماری‌ها عبارت‌اند از: بیماری کولیت زخمی و بیماری کرون.

این دو بیماری از جهاتی دارای شباهت‌هایی هستند. هر دو بیماری موجب التهاب جداره روده‌ها می‌شوند. البته تفاوت‌های زیادی در مورد مناطق درگیر و عمق التهاب بین این دو بیماری وجود دارد. یک نکته مهم که باید به آن توجه داشت این است که: بیماری کرون علاوه بر آنکه روده بزرگ و روده باریک را تحت تأثیر قرار می‌دهد، همچنین می‌تواند بر دهان، مری، معده و مقعد نیز اثر بگذارد، در حالی که کولیت زخمی در درجه اول روده بزرگ و راست روده را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد.

التهاب مزمن IBD بدن شما را در حالت کاتابولیک قرار می‌دهد؛ به این معنی که مرتباً از انرژی استفاده می‌کند.

IBD همچنین هورمون گرسنگی و هورمون سیری را مختل می‌کند. این امر منجر به کاهش اشتها و کاهش وزن می‌شود.

علائم دیگر بیماری التهابی روده شامل موارد زیر است:

اسهال
دل درد
نفخ
مدفوع خونین
خستگی

این علائم توسط غذاهای خاصی ایجاد می‌شود. اگر IBD دارید، باید در مصرف مواد غذایی احتیاط کنید. درمان IBD معمولاً شامل حمایت غذایی، دارو و در بعضی موارد جراحی است. در صورت تشخیص پزشک داخلی شما برای درمان این بیماری، به بهترین دکتر متخصص گوارش ارجاع داده خواهید شد.

7- کاهش وزن به علت بیماری انسداد مزمن ریوی

بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) یک بیماری پیشرونده ریه است. شامل آمفیزم و برونشیت مزمن است. بسیاری از افراد مبتلا به COPD هر دو را دارند.

آمفیزم به آرامی به کیسه های هوا در ریه های شما آسیب می‌رساند و تنفس را سخت می‌کند. برونشیت مزمن باعث التهاب راه های هوایی شده که هوا را به ریه های شما منتقل می‌کنند. این مسئله باعث ایجاد مشکلات مخاطی، تنفسی و سرفه می‌شود.

COPD زودرس خفیف است. ممکن است برخی از افراد علائم را نشان ندهند. اما مواردی که احتمالا ظاهر می شود اینجا آورده شده است:

تنگی نفس
خس خس سینه
تنگی قفسه سینه
سرفه خفیف ، با یا بدون مخاط

در مراحل بعدی، COPD می‌تواند باعث کاهش وزن شود. این افراد برای تنفس کالری زیادی می‌سوزانند. نتیجه تحقیقات انجام شده در یکی از برترین مراکز بیمارستانی آمریکا (Cleveland Clinic)، فرد مبتلا به COPD ممکن است 10 برابر کالری بیشتری برای تنفس نسبت به فردی که مبتلا به COPD نیست، نیاز داشته باشد. همچنین می‌تواند در خوردن و تنفس به طور همزمان مشکل داشته باشد.

علائم COPD شدید نیز شامل موارد زیر است:

تورم ساق، مچ یا کف پاها
کاهش استحکام عضلات
خستگی

علت اصلی COPD استعمال سیگار است. قرار گرفتن طولانی مدت در معرض مواد محرک مانند آلودگی هوا و گرد و غبار همچنین می تواند منجر به COPD شود. درمان شامل داروهایی مانند برونکودیلاتیلاتورها و درمانهای ریه مانند اکسیژن درمانی است.

برای درمان این بیماری بایستی به پزشک ریه مراجعه کنید.

8- کاهش وزن ناگهانی به علت ابتلا به اندوکاردیت

اندوکاردیت باعث التهاب آستر داخلی قلب یا اندوکاردیوم می شود. این مشکل زمانی ایجاد می شود که میکروب ها (معمولا باکتری‌ها) وارد جریان خون شده و در قلب تجمع می‌یابند.

بیشتر افراد مبتلا به اندوکاردیت تب دارند که ممکن است با اشتهای ضعیف همراه باشد. افزایش دمای بدن همچنین سوخت و ساز بدن را افزایش داده و چربی را می‌سوزاند و باعث کاهش وزن می‌شود.

علائم دیگر عبارتند از:

صدای غیرطبیعی قلب
سرفه ، همراه با خون یا بدون خون
درد شکم
درد قفسه سینه
مشکل در تنفس
تعریق شبانه
کمردرد
سردرد
لکه های قرمز یا بنفش روی پوست

اندوکاردیت در قلب سالم نادر است. این مشکل بیشتر در افراد با دریچه های قلبی آسیب دیده، دریچه های مصنوعی یا نقص مادرزادی قلب تأثیر می‌گذارد. درمان اندوکاردیت شامل آنتی بیوتیک‌ها و جراحی است. شما میتوانید به دکتر فوق متخصص قلب مراجعه کنید.

9- کاهش وزن ناگهانی در اثر ابتلا به بیماری سل

یکی دیگر از دلایل کاهش وزن غیر قابل توضیح، بیماری سل (TB) است. سل یک بیماری مسری بوده که معمولاً روی ریه ها تأثیر می‌گذارد. سل ناشی از باکتری مایکوباکتریوم توبرکلوزیس است. کاهش وزن و کاهش اشتها علائم عمده سل هستند، اما دلایل آن هنوز کاملا مشخص نشده.

سل از طریق هوا پخش می‌شود. شما می‌توانید سل را بدون مریض شدن بگیرید. اگر سیستم ایمنی بدن شما بتواند با آن مبارزه کند، باکتری‌ها غیرفعال می‌شوند. به این بیماری سل نهفته گفته می‌شود که با گذشت زمان، می‌تواند به سل فعال تبدیل شود. علائم بیماری سل عبارتند از:

سرفه شدید که 3 هفته یا بیشتر طول بکشد
درد قفسه سینه
سرفه همراه خون یا خلط
خستگی
تعریق شبانه
لرز
تب

برخی از افراد در معرض سل فعال هستند و شامل افرادی هستند که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، به ویژه افراد مبتلا به یکی از بیماری‌های زیر:

وزن کم بدن
اختلال سو مصرف مواد
دیابت
سیلیکوز
سرطان خون
بیماری هوچکین
ایدز
پیوند عضو

سل به طور معمول به مدت شش تا نه ماه با یک دوره آنتی بیوتیک درمان می‌شود.

مشاهده بیشتر : لیست پزشک عفونی

10- سرطان و کاهش وزن ناگهانی

سرطان اصطلاح عمومی برای بیماریهایی است که باعث می‌شوند سلول‌های غیر طبیعی به سرعت تقسیم و گسترش یابند. طبق گزارش انجمن سرطان آمریکا، یکی از اولین علائم ممکن است کاهش وزن توضیح ناپذیر حدود 4.5 کیلو یا بیشتر باشد. این امر در سرطانهای لوزالمعده، ریه، معده و مری شایع است.

سرطان باعث افزایش التهاب می‌شود. همچنین تحلیل ماهیچه‌ها را به دنبال داشته و هورمون‌های تنظیم اشتها را مختل می‌کند. یک تومور رو به رشد همچنین ممکن است باعث افزایش مصرف انرژی در حال استراحت (REE) شود.

علائم اولیه سرطان همچنین شامل موارد زیر است:

تب
خستگی
درد
تغییرات پوستی

بسیاری از شرایط می تواند باعث ایجاد این علائم شود. بعضی اوقات سرطان هیچ علامتی ندارد.

درمان بستگی به نوع سرطان دارد. درمانهای معمول شامل جراحی، پرتودرمانی، شیمی درمانی و ایمنی درمانی است.

[sibwp_form id=1]

11- کاهش وزن و بیماری آدیسون

بیماری آدیسون وقتی سیستم ایمنی بدن به غدد فوق کلیوی حمله می‌کند ، به وجود می‌آید. به نوبه خود، غدد آدرنال نمی‌توانند هورمون‌های کافی مانند کورتیزول و آلدوسترون تولید کنند. کورتیزول بسیاری از کارکردها، از جمله متابولیسم و اشتها را تنظیم می‌کند. مقادیر کم کورتیزول ممکن است منجر به اشتهای ضعیف و کاهش وزن شود.

علائم دیگر بیماری آدیسون عبارتند از:

فشار خون پایین
خستگی مزمن
ضعف عضلانی
هوس نمک
فشار خون بالا

بیماری آدیسون نادر است و تقریباً از هر 100000 نفر در ایالات متحده 1 نفر را مبتلا می‌کند. برای درمان این بیماری بایستی به فوق تخصص غدد مراجعه شود. درمان شامل داروهایی است که عملکرد غده فوق کلیوی شما را تنظیم می کند.

12- HIV ( ویروس ایدز) و کاهش وزن ناگهانی

HIV به سلولهای ایمنی به نام سلولهای T حمله می‌کند. این امر مبارزه با عفونت‌ها را دشوار می‌کند. در صورت عدم درمان، HIV می‌تواند منجر به سندرم نقص ایمنی اکتسابی (AIDS) شود. اشکال پیشرفته این بیماری اغلب باعث کاهش وزن می‌شود.

علائمی مانند گلو درد، زخم دهان و خستگی می‌تواند باعث مشکل در خوردن شود. HIV همچنین خطر ابتلا به عفونتهای ثانویه را افزایش می‌دهد.

علائم دیگر HIV شامل موارد زیر است:

تب
لرز
بثورات
تعریق شبانه
تورم غدد لنفاوی
دردهای عضلانی

علائم HIV به شخص و مرحله عفونت بستگی دارد. درمان ضد ویروس برای درمان HIV و متوقف کردن شیوع ویروس استفاده می‌شود و ممکن است باعث بهبود کاهش وزن شود.

13- کاهش وزن ناگهانی در اثر نارسایی احتقانی قلب

کاهش وزن عارضه نارسایی احتقانی قلب (CHF) است. CHF زمانی ایجاد می‌شود که قلب نتواند خون کافی را دریافت کند، خون را با نیروی کافی پمپ کند یا هر دو. ممکن است یک یا هر دو طرف قلب را تحت تأثیر قرار دهد.

اگر مبتلا به CHF باشید، دستگاه گوارش شما نمی‌تواند به اندازه کافی خون دریافت کند. این می تواند منجر به حالت تهوع و سیری زودهنگام شود. علاوه بر این، ممکن است نفس کشیدن هنگام خوردن غذا سخت باشد.

التهاب در بافت قلب آسیب دیده همچنین سرعت سوخت و ساز بدن را افزایش داده و باعث کاهش ناخواسته وزن می‌شود.

علائم CHF همچنین شامل موارد زیر است:

تنگی نفس
سرفه مداوم
تورم
خستگی
ضربان قلب سریع

داروهای مختلفی برای درمان CHF استفاده می‌شود، از جمله مهارکننده‌های آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین، بتا بلاکرها و دیورتیک‌ها. در بعضی موارد ممکن است عمل جراحی ضروری باشد.