سینوس جلوی گوش (Preauricular Sinus) به‌طور معمول با یک سوراخ کوچک به نام Preauricular Pit در جلوی لاله گوش ظاهر می‌شود. هرچند این گودی ظاهری ممکن است بی‌خطر باشد؛ اما در واقع نشان‌دهنده وجود یک مجرای زیرپوستی (Sinus Tract) است که در برخی موارد می‌تواند عفونی شده و منجر به تشکیل آبسه شود. در ادامه این مقاله از مجله سلامت درمانکده به بررسی علت بروز این عارضه و روش‌های درمان آن می‌پردازیم.
فهرست محتوا
سینوس جلوی گوش چیست؟
سوراخ پیش‌گوشی که با نام‌های دیگری مانند کیست پیش‌گوشی، شکاف پیش‌گوشی یا سینوس پیش‌گوشی نیز شناخته می‌شود، در واقع یک مسیر غیر طبیعی در زیر پوست است که به‌صورت یک منفذ کوچک در جلوی گوش و بالای مجرای گوش خارجی دیده می‌شود. در موارد غیر معمول، این منفذ ممکن است پایین‌تر و نزدیک‌تر به نرمه گوش قرار داشته باشد. مسیر این سینوس ممکن است کوتاه یا بلند و گاهی دارای شاخه‌های متعدد و پیچیده باشد. معمولا فقط یکی از گوش‌ها دچار این مشکل می‌شود.
سوراخ‌های پیش‌گوشی مادرزادی هستند؛ به این معنا که نوزاد هنگام تولد با این ناهنجاری به دنیا می‌آید که در اثر اختلال در تکامل گوش در اوایل دوران جنینی رخ می‌دهد. با این حال، این ناهنجاری معمولا با اختلالات شنوایی همراه نیست و فقط در موارد نادری با سندرم‌های ژنتیکی مرتبط است. به همین دلیل، نوزادان دارای سوراخ پیش‌گوشی معمولا برای بررسی سایر ناهنجاری‌ها معاینه می‌شوند.
اگر کودک از نظر سلامتی مشکلی نداشته باشد، تنها نگرانی مربوط به سوراخ پیش‌گوشی، احتمال ایجاد کیست گوش خوش‌خیم یا عفونت‌های مکرر است که می‌تواند منجر به تشکیل آبسه‌های کوچک پر از چرک شود. در صورت بروز عفونت گوش، متخصص گوش، حلق و بینی ممکن است، برداشتن کامل سینوس را توصیه کند؛ اما اگر این سوراخ مشکلی ایجاد نکند، معمولا نیازی به درمان نیست.
تفاوت سوراخ سینوس جلوی گوش و زائده‌های پیش‌گوشی
در نظر داشته باشید که سوراخ‌های پیش‌گوشی با زائده‌های پیش‌گوشی فرق دارند. زائده‌ها برجستگی‌های گوشتی کوچکی هستند که جلوی گوش دیده می‌شوند؛ اما مسیر یا مجرایی زیر پوست ندارند. این زائده‌ها فقط از نظر ظاهری مشکل ایجاد می‌کنند و برخلاف سوراخ‌های پیش‌گوشی، خطر عفونت ندارند.
در مجموع، این نوع ناهنجاری‌های مادرزادی گوش بیرونی کمتر از یک درصد نوزادان سالم را درگیر می‌کنند؛ اما با وجود شیوع پایین، در دسته ناهنجاری‌های مادرزادی شایع قرار می‌گیرند. این ناهنجاری‌ها در پسران و دختران به یک اندازه دیده می‌شود. اگرچه معمولا ارثی نیستند؛ اما اگر هر ۲ گوش درگیر باشند، احتمال وجود سابقه خانوادگی بیشتر می‌شود.
علت بروز سینوس جلوی گوش
به طور کلی، متخصصان معتقدند علت دقیق این عارضه ناشناخته است، اما عوامل ژنتیکی می‌توانند در ایجاد گودی‌های جلوی گوش نقش داشته باشند، به‌ویژه اگر در هر ۲ گوش ایجاد شوند. از طرفی، لاله گوش (Auricle) از ۶ برجستگی کوچک با منشا جنینی به نام تکمه‌های گوش (Hillocks of His) تشکیل می‌شود که در حدود هفته ششم بارداری روی قوس‌های اول و دوم برانشیال (Branchial Arches) ظاهر می‌شوند. سه عدد از این برجستگی‌ها از قوس اول و سه عدد دیگر از قوس دوم منشا می‌گیرند. در روند طبیعی رشد، این ۶ برجستگی به مرور با هم ترکیب شده و ساختار کامل لاله گوش را شکل می‌دهند.
اگر در این فرایند جوش خوردن (Fusion) یا هم‌جوشی بافتی بین این برجستگی‌ها به‌طور کامل و صحیح انجام نشود، ممکن است بخشی از بافت به درستی بسته نشود و یک مسیر باقی‌مانده زیر پوستی ایجاد شود. این مسیر، همان سینوس یا سوراخ پیش‌گوشی (Preauricular Sinus/Pit) است.
علائم و نشانه‌های سینوس جلوی گوش
همه افراد دارای سوراخ پیش‌گوشی، علائم یکسانی ندارند. برخی از آن‌ها ممکن است مبتلا به سندرم‌های خاصی نیز باشند. شایع‌ترین علائم این عارضه شامل موارد زیر است:
- وجود یک منفذ کوچک قابل مشاهده جلوی یک یا هر ۲ گوش
- دیده شدن منفذ به شکل فرورفتگی جزئی
- تورم، درد، تب، قرمزی یا ترشح چرک در اطراف سوراخ که نشان‌دهنده عفونت‌هایی مانند سلولیت یا آبسه است.
- وجود یک توده بدون درد و رشد آهسته در کنار سوراخ که معمولا نشانه کیست است.
سایر بیماری‌های مرتبط با سینوس جلوی گوش
اگر در کنار سوراخ‌های پیش‌گوشی، نرمه گوش‌ها نامتقارن باشند یا کودک دارای زبان غیر طبیعی بزرگ باشد، می‌تواند سندرم بک‌ویث-ویدمن (Beckwith-Wiedemann) را نشان دهد. این سندرم با مشکلات شکمی و خطر ابتلا به سرطان‌های کلیه و کبد در ارتباط است.
همچنین وجود سوراخ یا فرورفتگی در کناره گردن، همراه با سوراخ یا زائده در جلوی گوش، کاهش شنوایی و ناهنجاری‌های کلیوی می‌تواند نشانه‌ای از سندرم شاخه‌ای-گوشی-کلیوی (Branchio-Oto-Renal Syndrome) باشد. این سندرم ممکن است به بروز هم‌زمان چندین ناهنجاری از جمله سینوس پیش‌گوشی و اختلال عملکرد شیپور استاش منجر شود. شیپور استاش لوله‌ای است که ارتباط بین گوش میانی و حلق را برقرار می‌کند و نقش مهمی در تهویه و تخلیه ترشحات گوش میانی دارد. اختلال در عملکرد آن می‌تواند موجب تجمع مایع، کاهش شنوایی و عفونت‌های مکرر گوش میانی شود.
در برخی بیماران، علائم بیماری منیر ممکن است با برخی عفونت‌های گوش یا ناهنجاری‌های ساختاری مانند سینوس پیش‌گوشی اشتباه گرفته شود؛ به همین دلیل، بررسی دقیق ساختار گوش توسط پزشک متخصص ضروری است. بیماری منیر چیست؟ منیر یک اختلال مزمن گوش داخلی است که در اثر تجمع بیش از حد مایع اندولنف در سیستم دهلیزی گوش ایجاد می‌شود. این بیماری معمولا با حملات دوره‌ای سرگیجه چرخشی (Vertigo)، وزوز گوش (Tinnitus)، احساس پری در گوش و نوسان شنوایی بروز می‌کند.
لازم به ذکر است که هیچ شواهد علمی مبنی بر ارتباط این عارضه با سرطان گوش، پیرگوشی، سکته گوش، تومور نورواندوکرین یا تومور گلوموس ندارد. با این حال، در صورت مشاهده علائمی مانند کاهش شنوایی، ترشح غیرطبیعی یا درد مداوم مراجعه به متخصص گوش، حلق و بینی ضروری است تا سایر اختلالات جدی مانند نوروم آکوستیک، تومور گلوموس یا سکته گوش بررسی شوند.
درمان سینوس جلوی گوش
درمان این عارضه بسته به شدت علائم و وضعیت بالینی بیمار متفاوت است. در مواردی که عفونت سینوس جلوی گوش وجود ندارد، نیاز به اقدام خاصی نیست و تنها پیگیری و مراقبت کافی است. اگر علائم اولیه عفونت مانند قرمزی و تورم ظاهر شوند باید برای درمان معجزه آسای گوش درد به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید. ممکن است پزشک جهت درمان عفونت سینوس جلوی گوش، آنتی‌بیوتیک خوراکی تجویز کند.
در برخی موارد شدیدتر که عفونت به شکل آبسه ظاهر می‌شود و به دارو پاسخ نمی‌دهد، تخلیه با سوزن (آسپیراسیون) انجام می‌شود و مایع چرکی برای بررسی میکروبی به آزمایشگاه ارسال خواهد شد. اگر این روش نیز موثر نباشد، اقدام بعدی، برش و تخلیه آبسه است.
در بیمارانی که به‌طور مکرر دچار عفونت می‌شوند، معمولا جراحی سینوس جلوی گوش جهت برداشتن کامل مسیر سینوسی توصیه می‌شود. این جراحی تحت بیهوشی عمومی و اغلب به صورت سرپایی انجام می‌شود و ممکن است تا یک ساعت زمان ببرد. همچنین جراح معمولا عمل را تا زمان بهبود کامل التهاب و عفونت به تعویق می‌اندازد تا نتیجه جراحی موثر باشد.
دقت داشته باشید که گاهی علائم گمراه‌کننده هستند؛ مثلا فرد ممکن است دچار خارش گوش شود و به اشتباه آن را به عفونت نسبت دهد. در حالی که علت خارش گوش می‌تواند ناشی از آلرژی یا خشکی مجرای گوش باشد.
جمع‌بندی
سینوس جلوی گوش یا سوراخ پیش‌گوشی، یکی از ناهنجاری‌های مادرزادی نسبتا شایع گوش خارجی است که اغلب بدون علامت باقی می‌ماند؛ اما در برخی موارد ممکن است دچار عفونت، التهاب یا آبسه شده و در صورت درمان نشدن، مشکلات و ناراحتی‌هایی ایجاد می‌کند.
این عارضه به دلیل اختلال در شکل‌گیری اولیه لاله گوش در دوران جنینی ایجاد می‌شود. هرچند اغلب این عارضه نیاز به درمان ندارند؛ ولی در صورت بروز عفونت‌های مکرر یا ایجاد توده، مداخلات درمانی از جمله مصرف آنتی‌بیوتیک یا جراحی برداشتن سینوس ضروری است.
در صورتی دچار این عارضه هستید و علائمی مانند تورم، قرمزی یا ترشح چرک در اطراف آن مشاهده کردید، ضروری است برای بررسی دقیق به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید. شما می‌توانید از طریق سایت درمانکده اقدام کنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر گوش و حلق و بینی آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری متخصص گوش و حلق و بینی از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید.
سوالات متداول
خیر. سوراخ جلوی گوش در اغلب موارد بی‌خطر است و نیاز به درمان ندارد. این عارضه مادرزادی معمولا بدون علامت باقی می‌ماند؛ اما اگر دچار عفونت، تورم یا ترشح چرک شود، ممکن است نیاز به درمان دارویی یا جراحی داشته باشد.
عمل سینوس پیش‌گوشی معمولا زمانی انجام می‌شود که فرد دچار عفونت‌های مکرر، آبسه یا ترشح مداوم از این ناحیه باشد. این جراحی به‌صورت سرپایی و تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود و طی آن، کل مسیر سینوسی به‌طور کامل برداشته می‌شود تا از عود عفونت جلوگیری شود.
منبع: chop.edu | audiologycharlotte
