درمان خانگی عفونت گوش و بهترین روش‌های پیشگیری از آن

در انتظار بازبینی توسط تیم پزشکی درمانکده


عفونت گوش یا acute otitis media (اوتیت میانی حاد) زمانی رخ می‌دهد که باکتری یا ویروس در گوش میانی وجود داشته باشد. در این صورت فضای پر از هوا در پشت پرده گوش که حاوی استخوان‌های کوچک لرزنده است، دچار درد، تورم و برآمدگی می‌شود.

در اصطلاح پزشکی به عفونت گوش، اوتیت میانی حاد یا عفونت ناگهانی در گوش میانی گفته می‌شود. از آن‌جا که بیشتر عفونت‌ گوش به مرور زمان از بین می‌روند، می‌توان با تحمل درد و مراقبت مرتب آن را درمان کرد. این بیماری در کودکان بیشتر شایع بوده که در موارد شدیدتر از انواع آنتی‌بیوتیک برای پاک کردن عفونت استفاده می شود.

البته باید توجه کنید که بعضی از افراد مستعد ابتلا به عفونت‌های متعدد گوش هستند. این نوع عفونت‌های مزمن می‌تواند باعث بروز مشکلات شنوایی و سایر عوارض جدی شود. همراه ما باشید تا در این مقاله از مجله درمانکده شما را با علت، علائم و راه‌های درمانی اوتیت میانی حاد آشنا کنیم.

انواع عفونت گوش یا ear infection

  • اوتیت مدیای حاد: عفونت گوش یا اوتیت مدیای حاد در صورت وجود مایع در گوش میانی ایجاد می‌شود. علائم عفونت و شروع نسبتاً ناگهانی آن، پزشک از این روش تشخیص استفاده می کند.
  • اوتیت مدیا به همراه افیوژن: اگر تشخیص پزشک گوش، حلق و بینی اوتیت مدیا با افیوژن باشد، شواهدی از مایعات در گوش میانی دیده شده اما در حال حاضر هیچ علائمی از عفونت وجود ندارد.
  • اوتیت مدیا خلط‌آور مزمن: اوتیت مدیا مزمن خلط‌آور به معنی عفونت طولانی مدت است که می‌تواند منجر به پارگی پرده گوش شود. این عفونت معمولاً با سرازیر شدن چرک از گوش همراه است.
تصویر گوش مشکوک به عفونت
درد، تورم و برآمدگی ناشی از عفونت گوش به‌دلیل وجود ویروس یا باکتری در گوش میانی ایجاد می‌شود.

بیشتر بخوانید: درمان پارگی پرده گوش؛ علائم و روش تشخیص

علائم عفونت گوش میانی

آن‌ها عبارتند از:

1. در کودکان

  • درد گوش (به‌خصوص هنگام خوابیدن)
  • احساس تیر کشیدن
  • مشکل خواب
  • گریه بیش از حد معمول
  • سر و صدا
  • مشکل در شنیدن یا پاسخ دادن به صدا
  • از دست دادن تعادل
  • تب 38 درجه سانتی‌گراد یا بالاتر
  • تخلیه مایعات از گوش
  • سردرد
  • از دست دادن اشتها

در صورت داشتن چنین علائمی بهتر است ابتدا با استفاده از امکان مشاوره با دکتر انلاین گوش وحلق وبینی علائمتان را با دکتر در میان بگذارید و از دکتر راهنمایی کسب کنید.

2. در بزرگسالان

  • درد گوش
  • تخلیه مایعات از گوش
  • مشکل در شنوایی
اینفوگرافی از علائم عفون گوش کودکان و بزرگسالان
افراد مبتلا به عفونت گوش میانی یا ear infection هنگام خواب درد شدیدی احساس می‌کنند.

چه زمانی باید به پزشک متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید؟

علائم و نشانه‌های عفونت گوش می‌تواند نشان‌دهنده نوع بیماری باشد. به‌همین دلیل تشخیص دقیق و درمان سریع بسیار مهم است. در صورت بروز علائم زیر باید به پزشک مراجعه کنید:

  • ادامه‌دار بودن علائم بیش از یک روز
  • مشاهده علائم در كودك با سن كمتر از 6 ماه
  • درد گوش شدید
  • بی‌خوابی و ناراحتی کودک بعد از سرماخوردگی یا هرگونه عفونت تنفسی فوقانی
  • مشاهده تخلیه مایعات، چرک یا مایعات خونین از گوش

بیشتر بخوانید: علائم جرم گوش چیست؟ چگونه درمان می‌شود؟

علت عفونت گوش

ear infection در اثر باکتری یا ویروس در گوش میانی ایجاد می شود. این عفونت غالباً ناشی از بیماری‌های دیگر مانند سرماخوردگی، آنفولانزا یا انواع حساسیت به وجود می‌آید.

1. نقش شیپور استاش

شیپور استاش مسیرهای باریکی هستند که از هر گوش میانی تا قسمت پشت گلو و پشت مسیر تنفسی بینی ادامه دارند. انتهای این لوله‌ها در گلو به‌دلایل مختلفی مرتبا باز و بسته می‌شوند:

  • تنظیم فشار هوا در گوش میانی
  • چرخش هوا در گوش
  • تخلیه ترشحات طبیعی از گوش میانی

متورم شدن شیپور استاش می‌تواند منجر به مسدود شدن و تجمع مایعات در گوش میانی شود. این مایع احتمال آلوده شدن و عفونت گوش را افزایش می‌دهد. این لوله‌ها در كودكان باريك و افقي‌تر هستند و اين باعث مي‌شود كه تخليه آن‌ها سخت‌تر و احتمال گرفتگی بيشتر باشد.

2. نقش آدنوئیدها

آدنوئیدها دو لایه بافت کوچک در قسمت پشت بینی هستند و براساس تحقیقات انجام شده در فعالیت سیستم ایمنی بدن نقش دارند.

از آن‌جا که آدنوئیدها به انتهای شیپور استاش نزدیک هستند، تورم آدنوئیدها می‌تواند آن‌ها را مسدود کند که متعاقبا به عفونت گوش میانی منجر می‌شود. تورم و تحریک آدنوئیدها در این بیماری کودکان نقش مهمی دارند، زیرا کودکان نسبت به بزرگسالان دارای آدنوئیدهای بیشتری هستند.

بیشتر بدانید: گوش درد نشانه چیست؟

تصویری از گوش سالم و دارای عفونت
عفونت گوش بر اثر عوامل باکتریایی یا ویروس گوش میانی ایجاد می‌شود.

عوامل خطر ear infection

  • سن (عفونت گوش بیشتر در کودکان 6 ماه تا 2 سال به دلیل داشتن شیپور استاش کوتاه و باریک ایجاد می‌شود)
  • نوع تغذیه (نوزادانی که با شیشه شیر تغذیه می‌کنند)
  • تغییرات دما و رطوبت
  • تغییرات ارتفاع
  • پستانک
  • وزن کم هنگام تولد
  • مهدکودک
  • عدم رعایت مراقبت‌های بهداشت‌

عوارض عفونت گوش

در بیشتر موارد عفونت‌های ناشی از ویروس گوش میانی باعث عوارض طولانی مدت نمی‌شوند. برخی از عوارض ناشی از این بیماری در موارد نادر عبارتند از:

  • اختلال در شنوایی
  • تأخیر گفتاری یا رشدی (در صورت وجود مایع مزمن در گوش میانی)
  • ماستوئیدیت (عفونت استخوان ماستوئی در جمجه)
  • مننژیت: عفونت باکتریایی غشاهای پوشاننده مغز و نخاع)
  • پارگی پرده گوش

بیشتر بخوانید: سکته گوش چه علائمی دارد؟

تصویر گرافیکی از گوش دارای عفونت
اکثر مواقع عفونت‌های گوش عوارضی ندارند اما اگر به‌موقع تشخیص داده نشوند می‌توانند با خطرات جبران‌ناپذیری همراه شوند.

پیشگیری از عفونت گوش میانی

رعایت نکات زیر می تواند خطر ابتلا به عفونت گوش را کاهش دهد:

  • شستن مرتب دست‌ها
  • اجتناب از رفتن به محیط بیش از حد شلوغ
  • آموزش روش درست عطسه و سرفه
  • دوری از دود سیگار
  • ترک پستانک پس از سن مشخص
  • اجتناب از شیر دادن به نوزاد با شیشه شیر در حالت درازکش
  • مشورت در مورد واکسیناسیون با متخصص گوش و حلق و بینی
تصویر فردی در حال ریختن قطره برای التهاب گوش
برای پیشگیری از التهاب‌های مزمن گوش حتما در مورد واکسیناسیون با پزشک مشورت کنید.

تشخیص اوتیت میانی حاد

پزشک متخصص گوش، حلق و بینی برای تشخیص درست به معاینه فیزیکی گوش می‌پردازد و از شما در خصوص علائم بیماری شرح حال می‌گیرد. در طول این فرایند داخل گوش، حلق و بینی با دستگاه مخصوص بررسی خواهد شد. پزشک همچنین با استفاده از استتوسکوپ (گوشی پزشکی) به نفس کشیدن فرزندتان گوش می‌دهد.

آزمایشتوضیحات
اوتوسکوپ پنوماتیکابزار تخصصی برای تشخیص عفونت گوش با ارزیابی فضای داخلی و مایع پشت پرده گوش
تمپانومتریبررسی میزان و کیفیت حرکت پرده گوش و ایجاد فشار داخل گوش میانی به شکل غیرمستقیم
بازتاب سنج آکوستیکبررسی میزان برگشت صدا از پرده گوش برای اندازه‌گیری مایعات در گوش میانی
تیمپانونسنتزسوراخ کردن پرده گوش با لوله ریز مخصوص برای خروج مایعات گوش میانی (در صورتی که روش‌های قبلی کارساز نباشند)
سایر تست‌هاانجام تست شنوایی، مهارت گفتاری، درک زبان و توانایی رشدی در صورت وجود چندین مورد عفونت گوش
جدول آزمایشات لازم برای تشخیص ear infection

بیشتر بخوانید: علت صدا دادن گوش چیست؟

درمان عفونت گوش

اکثر عفونت‌های خفیف ویروس گوش میانی بدون درمان پزشکی از بین می‌روند. اما در موارد حاد متناسب با سن و شدت علائم بیماری پزشک گوش، حلق و بینی یکی از راه‌کارهای درمانی زیر را انتخاب می‌کند.

درمان خانگی ear infection

این موارد درد ناشی از علائم عفونت گوش را تسکین میدهند:

  • گذاشتن پارچه گرم روی گوش ملتهب
  • داروهای تسکین دهنده درد بدون نیاز به نسخه همچون استامینوفن یا ایبوپروفن
  • قطره های گوش برای درمان التهاب
  • اجتناب از خوابیدن روی گوش آسیب دیده

درمان پزشکی

در صورتی که التهاب گوش شما با راه‌کارهای خانگی بهتر نشد، حتما به پزشک مراجعه کنید تا در صورت باکتریایی بودن، برای درمان التهاب گوش آنتی‌بیوتیک تجویز کند. البته لازم به ذکر است آنتی‌بیوتیک نمی‌تواند عفونت ویروس گوش میانی را برطرف کند.

بیشتر بدانید: قرص بتاهیستین برای چیست؟

درمان عفونت گوش با عمل جراحی

اگر عفونت گوش میانی با درمان پزشکی بهبود پیدا نکرد و در شرایط حادتری قرار گرفت، پزشک به سراغ گزینه جراحی میرود. این راهکار به سه روش انجام خواهد شد:

  • خروج عفونت با لوله مخصوص: به کمک جراحی لوله‌های مخصوصی در پرده گوش قرار می‌گیرند تا ترشحات را تخلیه کنند. این لوله‌های گوش در نهایت برداشته می‌شوند و سوراخ ایجاد شده پس از مدتی خودبه‌خود یا به کمک جراحی بهبود می‌یابد.
  • جراحی میرنگوتومی: پزشک سوراح ریزی در پرده گوش برای تخلیه مایع و کاهش درد ایجاد می‌کند. سوراخ پس از گذشت چند روز ترمیم می‌شود.
  • برداشتن آدنوئید: زمانی‌که آدنوئید بسیار ملتهب شده باشد، پزشک با جراحی آن را برمی‌دارد.

درمان التهاب گوش کودکان

پزشک متخصص اطفال برای درمان عفونت گوش کودکان اغلب رویکرد صبورانه‌ای خواهد داشت و بلافاصله آنتی‌بیوتیک تجویز نمی‌کند. در صورتی که نشانه‌های التهاب گوش کودکان پس از 2 یا 3 روز بهتر نشد و علائم حادتری بروز پیدا کرد، تجویز آنتی‌بیوتیک انجام می‌شود.

پس از انتخاب درمان دارویی برای عفونت گوش میانی کودکان حتما آن داروها را در بازه زمانی 7 تا 10 روز به صورت کامل مصرف کنید. یادتان باشد بدون تجویز پزشک تحت هیچ شرایطی از آسپرین برای کودکان استفاده نکنید. آسپرین می‌تواند منجر به بروز یک اختلال نادر اما خطرناک در کودکان شود که به مغز و کبد آسیب وارد می‌کند.

تصویر کودکی در حال معاینه التهاب گوش
عفونت گوش در کوردکان معمولا با گذشت 2 یا 3 روز خودبه‌خود بهتر می‌شود. در غیر این صورت پزشک برای درمان التهاب آنتی‌بیوتیک تجویز خواهد کرد.

بیشتر بخوانید: عوارض ساکشن گوش چیست؟

نتیجه عفونت گوش

عفونت گوش می‌تواند به‎‌دلیل باکتری یا ویروس گوش میانی درست در پشت پرده گوش ایجاد شود. التهاب و جمع شدن مایع در فضای داخلی گوش‌ها در صورت عدم تشخیص و درمان به‌موقع منجر به عفونت و آسیب جدی به آن می‌شود.

اهمیت این موضوع ما را برآن داشت تا در این مقاله از درمانکده شما را با علت، علائم و راه‌کارهای درمانی ear infection آشنا کنیم. شما با کدام علائم التهاب گوش در فرزند خود مواجه شده‌اید؟ نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.

سوالات متداول ear infection

اگر عفونت گوش را درمان نکنیم چه اتفاقی می‌افتد؟

امکان گسترش آن در بافت‌های مجاور و اطراف گوش، حتی در موارد نادر جمجمه وجود دارد که منجر به مننژیت می‌شود.

آیا عفونی شدن گوش مشکل بزرگی است؟

اگر این بیماری پس از 2 یا 3 روز بهتر نشد، می‌تواند منجر به کاهش شنوایی و برخی عوارض جدی دیگر شود. بنابراین آن را دست کم نگیرید.

چه زمانی باید نگران عفونت گوش باشیم؟

بروز علائمی همچون تب بالای 39 درجه سانتی‌گراد، خروج چرک، ترشح و مایع از گوش

منبع: mayoclinic | healthline | nhs

Loading

آیا این مقاله برای شما مفید بود؟

میانگین امتیاز 3.8 / 5. تعداد رای‌ها 147

هنوز امتیازی ثبت نشده

r@dmanesh-salllam
دریا رادمنش

دریا رادمنش هستم کارشناس ارشد رشته روانشناسی بالینی. حدود پنج سال می‌شه که در کنار مشاوره روانشناسی در زمینه اختلالات روانشناختی، به دلیل علاقه شخصیم به نوشتن، در حوزه پزشکی، سلامت روان و... تولید محتوا می‌کنم.

مشاهده سایر مطالب
اشتراک در
اطلاع از
guest
(اختیاری)

در صورتی که سوال شما تخصصی هست و به دنبال نظر پزشک متخصص هستید، به بخش مشاوره آنلاین پزشکی مراجعه کنید.

69 پرسش و پاسخ
بیشترین رأی
تازه‌ترین قدیمی‌ترین
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه سؤال ها