پیچ خوردگی مچ پا در حقیقت آسیب دیدگی نوارهای سخت بافتی یا همان رباط هایی است که استخوان های پا را احاطه کرده‌اند و آن ها را به پا متصل می کنند. این آسیب معمولاً زمانی رخ می دهد که مچ پا به طور اتفاقی پیچ بخورد یا به شکل نادرستی چرخانده شود. این کار می تواند رباط هایی را که استخوان مچ پا و مفاصل شما را بهم نزدیک می کنند، کشیده یا پاره کند.
تمام رباط ها دامنه حرکتی و محدوده خاصی دارند که به آن ها این امکان را می دهد که مفاصل را ثابت نگه دارند. وقتی رباط های اطراف مچ پا از این مرزها رد شوند، باعث پیچ خوردگی می شود. پیچ خوردگی مچ پا معمولاً آسیب دیدگی رباط های خارج مچ پا را نیز در بر دارند.
اگر پایتان پیچ بخورد باید بلافاصله با پزشکتان تماس بگیرید. پزشک می تواند شدت آسیب را تعیین کرده و دوره درمان مناسب را به شما توصیه کند. بهبودی کامل مچ پای پیچ خورده ممکن است از چند هفته تا چند ماه طول بکشد.
چه چیزی باعث پیچ خوردگی مچ پا می شود؟
پیچ خوردگی مچ پا اغلب هنگامی رخ می دهد که پا ناگهان پیچ می‌خورد یا می‌چرخد. این چرخش باعث می شود مفصل مچ پا از موقعیت طبیعی خود خارج شود. گاهی در اثر حرکت ناگهانی یا غیرمنتظره حین فعالیت بدنی، ممکن است مچ پا به سمت داخل پیچ بخورد. این پیچش باعث کشیدگی یا پارگی یک یا چند رباط در اطراف مچ پا می شود.
در اثر این پارگی ممکن است تورم یا کبودی در اطراف مچ ایجاد شود. همچنین ممکن است هنگام قرار دادن وزن روی ناحیه آسیب دیده، احساس درد یا ناراحتی کنید. البته تاندون ها، غضروف ها و رگ های خونی نیز ممکن است به دلیل پیچ خوردگی آسیب ببینند.
پیچ خوردگی مچ پا می تواند برای هر کسی در هر سنی رخ دهد. ورزش کردن، راه رفتن روی سطوح ناهموار یا حتی پوشیدن کفش نامناسب می تواند باعث این نوع آسیب شود.
علائم پیچ خوردگی مچ پا
در صورت مشاهده علائم زیر در مچ پا ممکن است دچار پیچ خوردگی مچ پا شده باشید:
- تورم
- نرم شدن
- کبودی
- درد
- عدم توانایی تحمل وزن بر روی مچ پای آسیب دیده
- تغییر رنگ پوست
- سفتی
مچ پا می تواند انواع مختلفی از آسیب ها را تحمل نماید. هنگامی که مشکلی در ناحیه مچ پا دارید بهتر است به پزشک مراجعه کنید. زیرا پزشک می‌تواند تشخیص دهد که آسیب وارد شده به مچ پایتان نوعی پیچ خوردگی بوده است یا آسیب جدی‌تر دیده‌اید.
تشخیص پیچ خوردگی مچ پا
در صورتی که پای شما پیچ خورده باشد، پزشک با انجام معاینه فیزیکی، می‌تواند مشخص کند کدام رباط ها پاره شده اند. ممکن است لازم باشد تا در طول معاینه، مفصل مچ پا به روش های مختلف توسط پزشک حرکت داده شود تا دامنه حرکتی شما با دقت بررسی شود.
همچنین برای اطمینان از این که استخوان شما دچار شکستگی شده است یا نه می‌توان آزمایش های تصویربرداری مختلفی مانند اشعه ایکس انجام داد. در صورتیکه پزشک به شکستگی، آسیب جدی به رباط ها یا آسیب به سطح مفصل مچ پا مشکوک باشد، ممکن است درخواست انجام MRI دهد. آزمایش MRI از یک میدان مغناطیسی قوی و امواج رادیویی برای ایجاد تصاویر دقیق از بدن استفاده می کند. این کار به پزشک اجازه می دهد تا تشخیص مناسبی بدهد.
پیچ خوردگی مچ پا چگونه درمان می شود؟
پیچ خوردگی مچ پا نیز مانند هر مشکل دیگری قابل درمان است. درمان پیچ خوردگی مچ پا باعث بهبودی می شود و از ناراحتی بیشتر جلوگیری می کند. این نکته بسیار مهم است که هنگامی که مچ پایتان در حال بهبودی است، ناحیه آسیب دیده متحمل وزن نشود.
الف) درمان‌های خانگی
ممکن است در برخی موارد بتوانید پیچ خوردگی های خفیف مچ پا را در خانه درمان کنید. درمان های خانگی توصیه شده در این زمینه شامل موارد زیر است:
- اسفاده از از بندهای الاستیک (مانند باند ACE) برای پیچیدن به دور مچ پا
اما توجه داشته باشید که این بندها نباید خیلی محکم بسته شوند! - بستن مچ بند برای حمایت از مچ پا
- استفاده از عصا در صورت نیاز
- بلند کردن پای خود با بالش برای کاهش تورم
- مصرف مسکن مانند ایبوپروفن یا استامینوفن برای کنترل درد
- استراحت کافی و نینداختن وزن روی مچ پا
- استفاده از یخ در محل آسیب دیده در اسرع وقت برای کاهش تورم
در صورت استفاده از یخ برای کاهش تورم، به یاد داشته باشید که در روز اول لازم است که 3 الی 4 بار در طول روز و هر بار به مدت 20 تا 30 دقیقه بر ناحیه آسیب دیده یخ بگذارید. پس از آن، طی دو روز آینده نیز هر سه تا چهار ساعت یک بار از یخ برای کاهش التهاب استفاده کنید.
پزشک ممکن است به شما توصیه کند که تا زمانی که درد کاهش یابد، از مچ پای آسیب دیده خود استفاده نکنید. برای پیچ خوردگی خفیف، ممکن است یک هفته تا 10 روز طول بکشد، در حالی که بهبود پیچ خودگی شدیدتر ممکن است تا چند هفته هم طول بکشد.
ب) جراحی
بندرت ممکن است که برای پیچ خوردگی مچ پا جراحی لازم باشد. اما ممکن است در صورتی که آسیب وارد شده به رباط ها شدید باشد، جراحی بهترین راهکار درمان باشد. همچنین در صورتیکه شواهدی از بی ثباتی مچ پا وجود داشته باشد یا هنگامی که آسیب وارد شده به مچ با درمان غیر جراحی بهبود پیدا نکند، انجام جراحی ضروری می شود. جراحی مچ پا به دو صورت انجام می‌شود:
- آرتروسکوپی
در حین آرتروسکوپی، جراح به داخل مفصل نگاه می کند تا ببیند آیا قطعات استخوان یا غضروف با اتصالات ضعیف وجود دارند یا کاملا آسیب دیده هستند. - بازسازی
جراح برای جراحی بازسازی، رباط پاره شده را با بخیه ترمیم می کند. همچنین ممکن است از رباط ها یا تاندون های دیگر اطراف پا یا مچ پا برای ترمیم رباط های آسیب دیده استفاده کند.
نوع جراحی مورد نیاز به شدت پیچ خوردگی مچ پا و سطح فعالیت فرد بستگی دارد. پس از جراحی، توان بخشی نقش موثری در روند بهبودی دارد. برای بازیابی حرکت و تقویت عضله مچ پا، باید ویزیت های مستمر توسط پزشک انجام گیرد و همچنین فرد باید تمرینات کامل فیزیوتراپی داشته باشد. بسته به میزان پیچ خوردگی مچ پا و نوع جراحی، توان بخشی ممکن است هفته ها یا ماه ها طول بکشد.
چشم انداز طولانی مدت فردی که دچار پیچ خوردگی مچ پا شده است
در بیشتر موارد پیچ خوردگی مچ پا مشکل خیلی جدی به وجود نمی‌آورد و با درمان مناسب، کاملاً بهبود می یابد. مدت زمان مورد نیاز برای بهبودی کامل نیز به شدت پیچ خوردگی بستگی دارد. معمولا بهبودی پیچ خوردگی های مچ پا چند هفته طول می کشد. البته بهبود پیچ خوردگی های شدیدتر ممکن است ماه ها طول بکشد.
اگرچه درد و تورم سرانجام برطرف می شود، اما ممکن است مچ پای آسیب دیده به محکمی مچ پای سالم نباشد. پزشک شما ممکن است تمرینات خاصی را برای تقویت عضله اطراف مچ پا پیشنهاد دهد. اما انجام همه این تمرین‌ها باید تحت نظر پزشک باشد.
چگونه می توان از پیچ خوردگی مچ پا جلوگیری کرد؟
می توان با این کارها از خطر پیچ خوردگی مچ پا پیشگیری کرد:
- پیچیدن مچ پای آسیب دیده در یک بانداژ کشسان
- استفاده از مچ بند در صورت لزوم
- انجام تمرینات تقویت کننده
- اجتناب از پوشیدن کفش پاشنه بلند
- گرم کردن بدن و پاها قبل از ورزش
- پوشیدن کفش های محکم و با کیفیت
- توجه به سطوحی که روی آن قدم می زنید
- کند کردن یا متوقف کردن فعالیت های خود هنگامی که احساس خستگی می کنید
نکته مهمی که باید همواره مورد توجه قرار گیرد این است که پیچ خوردگی مچ پا در صورت عدم درمان می تواند منجر به درد طولانی مدت و بی ثباتی در مچ پا شود. بنابراین بهتر است سرسری از این دردها نگذرید.
[sibwp_form id=1]
شما عزیزان برای کسب اطلاعات در مورد آسیب های ورزشی می‌توانید از راهنمایی‌های پزشک متخصص طب فیزیکی یا بهترین پزشک ارتوپد استفاده کنید. البته برای دریافت این راهنمایی‌ها لزومی ندارد که صبر کنید تا در زمان ممکن مراقبت‌های درمانی مورد نیاز خود را به دست آورید. می‌توانید آن را در یک چشم بر هم زدن به صورت آنلاین از طریق درمانکده انجام دهید.
تیم درمانکده پس از بررسی نیازهای بیماران مختلف و پزشکان، امکان نوبت دهی از بهترین دکترهای ارتوپد و دکتر متخصص طب فیزیکی تهران را در سایت خود فراهم کرده است. برای انتخاب پزشک مورد نظر خود بدون نیاز به مراجعه حضوری و تماس با مطب، می‌توانید برای دریافت نوبت به لیست بهترین پزشکان مراجعه کرده و با توجه به اولین نوبت خالی پزشک، نظرات بیماران، تلفن مطب و آدرس مطب، نوبت خود را به صورت آنلاین رزرو کنید.
منبع : Healthline
